قهوه در آستانه لوکس شدن؛ آیا از سبد خانوار حذف می‌شود؟
قیمت جهانی قهوه طی یک سال اخیر دست‌خوش تغییرات چشمگیری شده و قیمت این محصول در ۴۸ سال اخیر به اوج خود رسیده است. حال باید دید که علت این اتفاق چیست؟ آیا نوشیدنی محبوب از سبد مصرف روزانه مردم ایران و جهان حذف می‌شود؟
قهوه یکی از نوشیدنی‌های پرطرفدار و محبوب هم در ایران و هم در سایر نقاط جهان است. اما طی یک‌سال اخیر، اخباری مبنی بر افزایش قیمت جهانی این محصول به گوش رسیده است. قطعا افزایش جهانی قیمت این محصول بر افزایش قیمت آن در ایران هم تأثیر می‌گذارد. حال سوال اینجاست که علت افزایش قیمت جهانی قهوه چیست و تا چه حد بر بازار ایران تأثیرگذار است؟
علت افزایش قیمت جهانی قهوه چیست؟
قیمت قهوه در ماه‌های اخیر افزایش 30 تا 50 درصدی داشته و چالش‌های زیادی را برای مصرف‌کنندگان ثابت این محصول ایجاد کرده است.
حسام ربیعی، رئیس انجمن قهوه ایران درباره علت افزایش قیمت جهانی این محصول در گفت‌وگو با انتخاب توضیح داد: دلایل مختلفی برای افزایش قیمت جهانی این محصول وجود دارد که یکی از این دلایل، مسائل اقلیمی دو کشور ویتنام و برزیل است.
وی ادامه داد: به دلیل خشکسالی و گرمای هوا، این دو کشور محصول کمتری نسبت به سال‌های گذشته برداشت کرده‌اند. با توجه به اینکه این دو کشور صادر‌کننده عمده قهوه سبز در جهان هستند و به دلیل افزایش تقاضا و کاهش عرضه، قیمت جهانی این محصول رشد چشمگیری داشته است.
رئیس انجمن قهوه ایران عنوان کرد که قیمت قهوه رکورد جهانی زده و از سال 1977 تا به امروز چنین افزایش قیمتی اتفاق نیوفتاده است.
وضعیت بازار قهوه در ایران
ربیعی درباره وضعیت بازار قهوه در ایران اظهار کرد: در گذشته واردات قهوه با ارز نیمایی انجام می‌شد. اما حالا با توجه به تصمیمات جدید درباره حذف ارز نیمایی، نرخ واردات قهوه به 65 هزارتومان رسیده که این عدد هم متغیر است.
وی ادامه داد: احتمال می‌رود که در بهمن‌ماه، نرخ گمرکی واردات افزایش می‌یابد و معاملات بر مبنای تالار ارزی انجام می‌شود. قطعا این اتفاق بر واردات قهوه اثر‌گذار است و قیمت قهوه به دلیل حذف ارز نیمایی به طور میانگین تا 30 درصد افزایش پیدا می‌کند. البته در این مدت قیمت قهوه تا 50 درصد هم رشد داشته است.
طبق اطلاعات منتشر شده از سوی قیمت 360، تقاضای قهوه در ایران با رشد 40 درصدی مواجه بود. در سال 1397 میزان واردات دانه قهوه به ایران، 8000 هزارتن بود و در سال 1402 این رقهم به 49 هزارتن رسید. بنابراین قطعا شرایط فعلی و کاهش عرضه قهوه بر بازار ایران هم تأثیر بسزایی خواهد داشت.
تغییرات قیمت قهوه در یک سال اخیر
بررسی‌های تجارت‌نیوز حاکی از آن است که در بهمن‌ماه سال گذشته قیمت قهوه سبز عربیکا بسته به نوع کیفیت بین 350 هزارتومان تا 650 هزارتومان متغیر بود. همچنین قهوه سبز روبوستا هم بین 180 هزارتومان تا 320 هزارتومان خرید و فروش می‌شد. در این تاریخ قهوه رست شده عربیکا هم بسته به نوع و کیفیت محصول بین 450 هزارتومان تا یک میلیون و 300 هزار تومان در بازار به فروش می‌رسید.
همچنین قیمت قهوه رست شده روبوستا هم از 320 هزارتومان شروع می‌شد و تا 600 هزارتومان به ازای هر کیلوگرم ادامه داشت. البته قیمت قهوه فوری هم بسته به نوع آن متفاوت است. به طور مثال قیمت قهوه فوری در بهمن سال گذشته از 700 هزارتومان به ازای هر کیلوگرم شروع می‌شد و قیمت قهوه گلد هم از 900 هزارتومان تا یک میلیون و 200 هزارتومان متغیر بود.
اما در حال حاضر قیمت قهوه نسبت به سال گذشته وضعیت متفاوتی در بازار ایران دارد. چراکه طبق بررسی فروشگاه‌های اینترنتی، همچنین قهوه روبوستا رست شده هم از 650 هزارتومان تا یک میلیون و 300 هزارتومان قیمت‌گذاری شده است.
قیمت قهوه عربیکا رست شده هم از 690 هزارتومان شروع می‌شود و تا یک میلیون و 300 هزارتومان ادامه دارد. البته قهوه فوری هم بین 630 هزارتومان تا 730 هزارتومان در بازار خرید و فروش می‌شود و قهوه گلد هم بسته به نوع آن از 950 هزارتومان تا یک میلیون و 350 هزارتومان در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گیرد.
دانه قهوه عربیکا اتیوپی با وزن 250 گرم با قیمت 294 هزارتومان به فروش می‌رسد. البته دانه قهوه روبوستا ویتنام هم در بسته‌‌های 250 گرمی با قیمت 214 هزارتومان در بازار عرضه می‌شود.
وضعیت بازار جهانی
در بازار جهانی هم افزایش قیمت‌ها به صورت واضح قابل مشاهده است. به طور مثال، درحال حاضر هر تن روبوستا با قیمت 5500 دلار به فروش می‌رسد. این درحالی است که این رقم در ماه گذشته 4700 دلار بود و در سال گذشته هم این رقم در محدوده 2700 دلار به ازای هر تن قرار داشت.
با مقایسه قیمت‌ها نسبت به سال گذشته، افزایش چشمگیر قیمت‌ها مشخص می‌شود. با توجه به اینکه قهوه یکی از کالاهای مهم است و جزو کالاهای پرمعامله در جهان محسوب می‌شود و تقاضا هم برای این محصول همچنان در اوج خود قرار دارد، بنابراین کاهش تولید این محصول اثرات جبران‌ناپذیری به دنبال خواهد داشت.
تأثیر افزایش قیمت قهوه بر کسب‌وکارها
برخی کسب‌وکارها نظیر کافه‌ها کاملا به قهوه وابسته هستند. همچنین در پخت شیرینی و کیک‌های مختلف از انواع مختلف این مجصول استفاده می‌شود. بنابراین قطعا با افزایش قیمت جهانی این محصول، قیمت قهوه در منوی کافه‌ها و قیمت شیرینی و کیک‌هایی که در پخت آن‌ها از قهوه استفاده می‌شوند، رشد چشمگیری خواهند داشت.
با توجه به این شرایط، قدرت خرید بسیاری از مردم جهان به ویژه مردم ایران به دلیل وضعیت اقتصادی، کاهش می‌یابد. در نتیجه این شرایط بر بسیاری از کسب‌وکارها تأثیرگذار خواهد یود. حال باید دید در سال میلادی جدید قیمت جهانی این محصول در چه وضعیتی قرار می‌گیرد؟
