چشم پوشي «خودرو» از «دلار»
بازار خودرو طي هفته‌هاي اخير خلاف انتظارات عمل كرد. در روزهايي كه شاهد سقف‌شكني پي در پي دلار بود و بساط ارز نيمايي هم برچيده شد، بازار خودرو خلاف سال‌هاي گذشته واكنشي به اين سقف‌شكني‌ها نشان نداد و قيمت خودرو با تغييرات چنداني همراه نشد.
بازار خودرو طي هفته‌هاي اخير خلاف انتظارات عمل كرد. در روزهايي كه شاهد سقف‌شكني پي در پي دلار بود و بساط ارز نيمايي هم برچيده شد، بازار خودرو خلاف سال‌هاي گذشته واكنشي به اين سقف‌شكني‌ها نشان نداد و قيمت خودرو با تغييرات چنداني همراه نشد. فعالان حوزه بازار مي‌گويند: سير صعودي نرخ دلار در بازار آزاد بر قيمت خودرو در كف بازار تاثيري نداشته است و اين موضوع حتي شامل خودروهاي وارداتي هم مي‌شود به عبارت ديگر مي‌توان گفت مسير خودرو و دلار در كشور ما از يكديگر جدا شده است. واردات خودروهاي خارجي به تنوع انواع اين خودروها در بازار انجاميده است، اكنون حدود ۵۰ نوع خودرو به كشور وارد مي‌شود و اين ميزان عرضه خودروهاي وارداتي و تنوع آنها به تعديل عرضه و تقاضا در بازار خودرو كمك كرده و سبب شده حتي با افزايش مستمر نرخ ارز قيمت خودروهاي خارجي جهش پيدا نكند. برخي هم معتقدند كه با واردات خودرو، اين بازار از حالت سرمايه‌اي خارج شده و خودرو به همان كالاي مصرفي تغيير حالت داده است.
چرا خودرو راهش را از دلار جدا كرد؟
علي خسرواني، نايب‌رييس اتحاديه فروشندگان خودرو تهران، ضمن تاكيد بر اينكه حذف ارز نيمايي تاثير چنداني بر قيمت بازار خودرو ندارد، معتقد است كه اين‌بار مانند گذشته افزايش نرخ ارز نتوانسته بر بازار اثر متناسب داشته باشد و علت آن هم اين است كه طي دوسال گذشته، خودرو سقف افزايش قيمت را زده و در واقع گراني را پيش‌خور كرده است. خسرواني در گفت‌وگو با ايسنا درمورد موضوع حذف ارز نيمايي گفت: به‌صورت كلي، حذف ارز نيمايي براي خودروهايي كه اختلاف قيمت بسياري ميان قيمت كارخانه‌اي و بازار آن وجود دارد، نمي‌تواند در قيمت بازار چندان موثر باشد؛ در حقيقت از بابت حذف ارز نيمايي، ممكن است قيمت شركت بالا برود، اما در قيمت بازار، اين اختلاف قيمت (و بالا رفتن قيمت شركتي) در خلأ قيمتي بين قيمت شركت و بازار گم مي‌شود. نايب‌رييس اتحاديه نمايشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران، تصريح كرد: اين موضوع اما در خصوص خودروهايي كه قيمت كارخانه و بازار تقريباً يكساني دارند (همچون برخي از خودروهاي مونتاژي‌ها) بصورت موثر قيمت كارخانه‌اي محصولات را بالا خواهد برد؛ چرا كه مستقيماً خودروسازان مونتاژي به واسطه CKD كاري، به نرخ ارز استناد مي‌كنند و متناسب با تغيير نرخ ارز، قيمت خودرو را تغيير مي‌دهند.
او در ادامه افزود: اما نكته بسيار مهم اين است كه ما هميشه اين تاثير را بسيار فاحش و مستقيم و در لحظه داشته‌ايم؛ به‌طور مثال ۱۰۰۰ تومان افزايش نرخ دلار (حتي در رنج دلار ۵۰-۴۰ هزار توماني نه زماني‌كه دلار ۴۰۰۰ تومان بوده است) بلافاصله قيمت خودرو را بالا مي‌برد؛ اما در حال حاضر، اين افزايش قيمت دلار حدوداً ۲۲-۲۰ هزار توماني كه طي يكي- دو هفته اخير، اتفاق افتاده، در واقع (مثل هميشه) در قيمت خودرو اعمال نشده است. اين كارشناس بازار خودرو خاطرنشان كرد: حتي در مورد خودروهاي داخلي هم اين موضوع تا حدودي جنبه رواني دارد و مساله اين است كه كم و بيش خريد و فروش انجام مي‌شود و در حقيقت بازار خودرو، واردات خودرو را كاملاً پذيرفته و به اين نتيجه رسيده كه واردات بر بازار تاثيرگذار است.
خودرو از دو سال گذشته، گراني را
پيش‌خور كرده است
خسرواني افزود: اين درحالي است كه واردات خودروهاي جانبازان هم طبق روال در حال انجام است و خوب هم پيش رفته و تاكنون حدود ۶۰ هزار دستگاه ترخيص شده است؛ بنابراين به نظر مي‌رسد كه خودرو طي دو سال گذشته و بيشتر در يك سال گذشته، گراني را پيش‌خور كرده است؛ اين موضوع سبب شده كه در حال حاضر ديگر جهش لازم در شرايط فعلي ايجاد نشود؛ اين تنها يك جنبه كار است.
او ادامه داد: جنبه ديگر اين است كه شرايط سياسي و شايعات مربوط به اتفاقات منطقه‌اي، اثرگذار بر بازار خودرو نيست و مردم در شرايطي كه احساس كنند شرايط به لحاظ اجتماعي، چندان مناسب نيست، خودرو را به عنوان گزينه سرمايه‌گذاري انتخاب نمي‌كنند.
خودرو ديگر سرمايه‌اي نيست
نايب‌رييس اتحاديه فروشندگان خودرو گفت: موضوع بعدي اين است كه مسلما با افزايش قيمت خودرو، اين گراني به اندازه تورم جاري و مطابق ساير كالاهاي سرمايه‌اي نيست؛ بنابراين سرمايه‌گذاران، پول‌هاي مازاد خود را به سمت خودرو نياوردند.
خسرواني متذكر شد: همين كه سرمايه‌گذاران با پول مازاد خود يا مبلغي كه براي سرمايه‌گذاري در نظر دارند را حاضر نباشند به سمت بازار خودرو بيايند، سبب مي‌شود كه در واقع عرضه و تقاضا در بازار متعادل شود. در صورتي‌كه ما شاهد بوديم در سه - چهار سال گذشته، يا حتي ۱.۵ سال گذشته، افرادي سرمايه خود را به سمت بازار خودرو به قصد سرمايه‌گذاري آوردند، اما اكنون مي‌بينیم كه حتي با افزايش قيمت خودرو، بازار به نسبت تورم ساير كالاها، افزايش نخواهد داشت؛ بنابراين ديگر خودرو گزينه جذابي براي سرمايه‌گذاري نيست.
نايب‌رييس اتحاديه فروشندگان خودرو تهران تصريح كرد: جميع عوامل سبب شده كه ديگر تكانش‌هاي شديد و هجوم شديد به سمت بازار خودرو را نداشته باشيم. بازار به نسبت، متعادل بوده و خريد و فروش صفر نيست؛ اما از انتظار و شرايط نرمال بازار هم بسيار كمتر است.
اثر واردات بر بازار خودرو
سعيد موتمني، رييس پيشين اتحاديه نمايشگاه‌داران و فروشندگان خودروي تهران درباره نوسانات اخير نرخ ارز بر بازار خودروي كشور گفت: سير صعودي نرخ دلار در بازار آزاد بر قيمت خودرو در كف بازار تاثيري نداشته است و اين موضوع حتي شامل خودروهاي وارداتي هم مي‌شود به عبارت ديگر مي‌توان گفت مسير خودرو و دلار در كشور ما از يكديگر جدا شده است.وي افزود: واردات خودروهاي خارجي به تنوع انواع اين خودروها در بازار انجاميده است، اكنون حدود ۵۰ نوع خودرو به كشور وارد مي‌شود و اين ميزان عرضه خودروهاي وارداتي و تنوع آنها به تعديل عرضه و تقاضا در بازار خودرو كمك كرده و سبب شده حتي با افزايش مستمر نرخ ارز قيمت خودروهاي خارجي جهش پيدا نكند. اين خودروها از يك ميليارد تا سه ميليارد تومان قيمت دارند و تنوع آنها باعث شده با قيمتي نه چندان متفاوت از قيمت شركت واردكننده در بازار به فروش برسند. بيشتر اين خودروها مدل ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ هستند و بيشترين تاثير را بر تقاضاي خودروهاي مونتاژي گذاشته‌اند و تقاضاي آنها را كاهش داده‌اند. موتمني ادامه داد: در روزهاي اخير قيمت خودروهاي داخلي حدود ۱۰ ميليون تومان و برخي خودروهاي مونتاژي ۲۰ ميليون تومان افزايش داشته و اين افزايش ارتباطي به نوسانات قيمت ارز ندارد و برآمده از نبود تعادل ميان عرضه و تقاضا در بازار اين خودروهاست. رييس پيشين اتحاديه نمايشگاه‌داران و فروشندگان خودروي تهران اظهار كرد: اتفاق ديگري كه در پي افزايش واردات خودرو رقم خورده اين است كه اين افزايش عرضه سبب شده خودرو اكنون كمتر از پيش كالايي سرمايه‌اي به شمار آيد و از قضا همين اتفاق هم به كاهش تقاضا انجاميده و از شمار كساني كه با هدف سرمايه‌گذاري خودرو را خريداري مي‌كردند كاسته شده است و بيشتر خريداران كنوني خودرو را كساني تشكيل مي‌دهند كه به آن به عنوان كالاي مصرفي نياز دارند و البته اين موضوع از تعداد معاملات در بازار خودرو كاسته و شواهد بازار گوياي اين است خبري هم از افزايش عرضه از سوي خودروسازان نيست. موتمني در ادامه شرحي از آخرين قيمت انواع خودروهاي داخلي داد و گفت: اكنون در بازار دنا اتومات آپشنال يك ميليارد و ۸۲ ميليون تومان قيمت دارد و قيمت انواع پژو ۲۰۷ به اين شرح است: پژو ۲۰۷ معمولی ۷۲۰ ميليون تومان، پژو ۲۰۷ دنده هيدروليك ۸۰۷ ميليون تومان و پژو ۲۰۷ دنده‌اي سقف شيشه ای ۸۸۰ ميليون تومان. پژو ۲۰۷ دنده هيدروليك ۸۰۷ ميليون تومان .
وي اضافه كرد: هايما S۸ دو ميليارد و ۹۷۵ ميليون تومان، كوئيك اتوماتيك ۶۳۲ ميليون تومان، كوئيك معمولي ۴۷۳ ميليون تومان و كوئيك جي ايكس ۴۸۰ ميليون تومان در بازار معامله مي‌شوند؛ قيمت شاهين اتوماتيك ۸۹۷ ميليون تومان و شاهين اتوماتيك پلاس يك ميليارد و ۲۴۰ ميليون تومان است.