چالش‌هاي عدم حضور ايران در كريدورهاي تجاري
يكي از ملموس‌ترين چالش‌هاي عدم حضور ايران در كريدورهاي تجاري از نگاه فعالان اقتصادي بخش خصوصي، عدم تسريع در تجارت و افزايش درآمدهاي ترانزيتي است.
يكي از ملموس‌ترين چالش‌هاي عدم حضور ايران در كريدورهاي تجاري از نگاه فعالان اقتصادي بخش خصوصي، عدم تسريع در تجارت و افزايش درآمدهاي ترانزيتي است. قرارگيري ايران در مسير كريدورهاي مهمي همچون كريدور شمال- جنوب (INSTC) و كريدور شرق- غرب (جاده ابريشم نوين) از نگاه محمدرضا توكلي‌زاده، رييس اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و كشاورزي خراسان رضوي، امكان انتقال سريع‌تر و اقتصادي‌تر كالاها را فراهم مي‌كند. اين امر نه‌تنها به تسهيل تجارت بين‌المللي ياري مي‌رساند، بلكه با جذب حجم بالاي ترانزيت، منبع درآمدي پايدار براي كشور ايجاد مي‌كند. در نتيجه عدم استفاده از اين فرصت، به معناي از دست دادن درآمدهاي ترانزيتي قابل‌توجه و كاهش تعاملات تجاري با ديگر كشورها خواهد بود. رييس اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و كشاورزي خراسان رضوي معتقد است: موقعيت ژئوپليتيكي ايران، زمينه‌ساز همگرايي با كشورهاي منطقه و فرامنطقه‌اي است. به عنوان مثال، توسعه كريدور ترانزيتي شمال - جنوب، مي‌تواند همگرايي ايران با كشورهاي عضو سازمان همكاري شانگهاي را افزايش دهد و به تقويت روابط اقتصادي و سياسي منجر شود. در صورت عدم حضور فعال در اين مسيرها، ايران از تعاملات راهبردي با اين كشورها عقب خواهد ماند. توكلي‌زاده در تحليلي مي‌گويد: ايران با اتصال كشورهاي محصور در خشكي آسياي ميانه به آب‌هاي آزاد، نقش حياتي در دسترسي اين كشورها به بازارهاي جهاني ايفا مي‌كند. اين نقش، فرصت‌هاي اقتصادي جديدي را براي كشور فراهم كرده و زمينه تنوع‌بخشي به اقتصاد ملي را ايجاد مي‌كند. كنار گذاشته شدن از اين كريدورها، ايران را از اين فرصت‌ها محروم كرده و بر وابستگي اقتصاد كشور به منابع سنتي درآمدي مي‌افزايد. به باور رييس اتاق خراسان رضوي، حضور ايران در كريدورهاي بين‌المللي، به ارتقاي امنيت ملي كمك كرده و نفوذ ژئوپليتيكي كشور را در منطقه و جهان افزايش مي‌دهد. اين موقعيت، ايران را به بازيگري كليدي در معادلات منطقه‌اي و بين‌المللي تبديل كرده است. در غير اين صورت، ايران با كاهش نفوذ منطقه‌اي، فرصت‌هاي مهم سياسي و امنيتي را از دست خواهد داد. توكلي‌زاده معتقد است: موقعيت ترانزيتي ايران، جذابيت بالايي براي سرمايه‌گذاران خارجي دارد. توسعه كريدورهاي بين‌المللي، نيازمند بهبود زيرساخت‌هاي حمل‌ونقل است كه اين امر مي‌تواند به جذب سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي و توسعه زيرساخت‌هاي ملي منجر شود. حذف ايران از اين مسيرها، سرمايه‌گذاري‌هاي بالقوه را به ساير كشورها سوق مي‌دهد.
او مي‌گويد: ايجاد يك پيوند موثر با كريدورهاي حمل‌ونقل بين‌المللي، نيازمند توسعه زيرساخت‌هاي داخلي است. توجه به اين امر، زمينه‌ساز بهبود شبكه‌هاي حمل‌ونقل، افزايش سرمايه‌گذاري در بخش‌هاي مختلف و در نهايت رشد اقتصادي كشور است. عدم استفاده از اين فرصت‌ها، كشور را با ضعف زيرساختي و عقب‌ماندگي در بخش حمل‌ونقل مواجه مي‌كند.