هزينه‌هاي كمرشكن درمان؛ عامل اصلي رانندگي بازنشستگان
تنها كافي است نگاهي به خيابان‌هاي شلوغ كلان‌شهرهاي كشور بيندازيم تا محل‌هاي عبور و مرور و خيابان‌هاي بزرگ را مملو از تاكسي‌هاي زرد و سبز و خودروهاي شخصي رانندگان تاكسي‌هاي اينترنتي ببينيم كه اكثريت مالكان آنها، بازنشستگان و سالمنداني هستند كه باوجود دريافت مستمري، به شغل رانندگي روي آورده‌اند.
تنها كافي است نگاهي به خيابان‌هاي شلوغ كلان‌شهرهاي كشور بيندازيم تا محل‌هاي عبور و مرور و خيابان‌هاي بزرگ را مملو از تاكسي‌هاي زرد و سبز و خودروهاي شخصي رانندگان تاكسي‌هاي اينترنتي ببينيم كه اكثريت مالكان آنها، بازنشستگان و سالمنداني هستند كه باوجود دريافت مستمري، به شغل رانندگي روي آورده‌اند. به گزارش ايلنا، در سال‌هاي اخير يكي از موضوعات اجتماعي كه گريبان بازنشستگان و سالمندان كشور -كه اغلب بازنشسته صندوق‌هاي مختلف بازنشستگي هستند- را گرفته، موضوع اشتغال مجدد اين بازنشستگان به ويژه در بخش حمل و نقل شهري و تاكسيراني است؛ شغلي دشوار كه علي‌رغم ممنوعيت اشتغال مجدد بازنشستگان و حتي وجود پيامدهاي قانوني در قطع مستمري، به خاطر مشكلات متعدد خانوارهاي سالمند، در سال‌هاي اخير رواج داشته است. از آنجا كه قانون صراحت دارد كه اشتغال مجدد بازنشستگان موجب قطع رابطه بيمه‌اي و مستمري آنان از صندوق‌هاي بازنشستگي مي‌شود، با اين وجود شغل دشوار رانندگي به دليل عدم امكان اعمال نظارت، به عنوان تنها مفّر معيشتي رانندگان بازنشسته در شرايط فعلي اقتصادي محسوب مي‌شود. اين درحالي است كه بسياري از بدن‌هاي بازنشستگان كشور (به ويژه بازنشستگان تامين اجتماعي و كارگري) به خاطر سال‌ها فعاليت جسمي و رواني در دوران اشتغال، فرسوده شده و توان جسماني لازم را از آنان براي مشاغل دشوار سلب كرده است.
خطرات رانندگي سالمندان
اخيرا گزارشي در رابطه با خطرات رانندگي سالمندان از منظر پزشكي منتشر شده است كه اشتغال گسترده بازنشستگان و سالمندان در جايگاه راننده را مورد سوال قرار داده است. اين امر علاوه بر برخي شركت‌هاي خصوصي اتوبوسراني و برخي شركت‌هاي پيمانكار حمل و نقل و نيرو و تاكسيراني‌ها و تاكسي‌هاي اينترنتي، شامل كليه بازنشستگاني است كه به صورت كاملا مستقل از طريق يك دستگاه موتوسيكلت يا خودرو امرار معاش مي‌كنند. در اين راستا، سرهنگ سيد هادي هاشمي (كارشناس امور راهنمايي و رانندگي و رييس پليس اسبق راهور تهران بزرگ) با اشاره به نظارت‌هاي اغلب كشورهاي توسعه يافته دنيا بر موضوع صلاحيت و صدور گواهينامه سالمندان و بازنشستگان گفت: عمده سالمندان ما بازنشسته هستند كه ممكن است به دلايل مختلف اقتصادي و اجتماعي به شغل رانندگي بپردازند. اما باتوجه به شرايط جسمي آنها در اين سنين، بايد نظارت‌هايي وجود داشته باشد. او افزود: در ايران هم محدوديت‌هايي وجود دارد. مثلا در ايران نيز مدت اعتبار گواهينامه در سنين بالا اخيرا كمتر شده و گواهينامه افراد داراي سنين بالاي ۷۰ سال از پايه يك به پايه دو تبديل مي‌شوند. اما اينكه معاينه سالانه صورت بگيرد و بحث تمديد گواهينامه همه‌ساله داراي مشكل باشد، مواردي است كه حداقل فعلا شاهد آن نيستيم و اميدواريم براي تمديد گواهينامه معاينات دقيق‌تري از سالمندان باتوجه به خطراتي كه رانندگي آنها را تهديد مي‌كند يا سوانح جاده‌اي، داشته باشيم.
عدد سن ملاك ميزان سلامت افراد نيست
در اين رابطه مهدي مقتدايي (فوق تخصص ارتوپدي و جراح زانو) در رابطه با سلامت استخوان‌ها و مفاصل بازنشستگان و سالمندان و كارايي جسمي آنان براي رانندگي و خطرات آن گفت: عدد سن مشخصا ملاك ميزان سلامت افراد نيست اما به‌طور عام و كلي افراد بالاي ۶۵ سال معمولا محدوديت‌هاي حركتي، مشكلات مفاصل و فشردگي غضروف‌ها، آرتروز، ضعف عضلات، دردهاي مزمن كمر و تنگي كانال‌ها و ديسك‌ها رشد مي‌كنند كه اين امر براي هركاري بازنشسته را دچار محدوديت و درد بيشتر مي‌كند. اين امر سرعت واكنش فرد را هم كاهش مي‌دهد و اين جدا از اين است كه به‌طور فيزيولوژيك نيز واكنش افراد مسن به تغييرات اطراف كند مي‌شود.
چه وضعيتي بازنشستگان را به مشاغل دشوار مي‌كشاند؟
اين اظهارات مقتدايي درحالي است كه طبق اعلام دو سال قبل رييس مركز صدور گواهينامه رانندگي كشور، كليه افراد مسن بالاي ۷۰ سال بايد هر دو سال يك‌بار نسبت به تمديد گواهينامه خود در ايران اقدام كنند!
دلايل ورود بازنشستگان به مشاغل سخت
احمد پنجكي (عضو هيات‌مديره كانون عالي بازنشستگان تامين اجتماعي و رييس كانون بازنشستگان شميرانات) در اين رابطه مي‌گويد: عمده دلايلي كه بازنشستگان را به اموري مثل شغل دايم (آن‌هم مشاغلي از جنس رانندگي) مي‌كشاند، علي‌رغم همه محدوديت‌ها و فشارها، موضوع هزينه‌هاي بالاي بخش درمان در سبد هزينه‌اي بازنشستگان است. هزينه‌هاي درمان حقيقتا كمرشكن است و گاه براي تامين آن خود فرد بايد چنان كار كند كه از سلامتي خويش هم بزند...او تصريح كرد: اين درست است كه به دلايل پزشكي و درماني بازنشستگان نبايد رانندگي كنند اما اتفاقا بازنشستگان براي هزينه‌هاي درمان و سلامت خود، از سلامتي‌شان در ميان انبوه آلودگي‌ها، دودها و فشارهاي جسمي و رواني ناشي از رانندگي طولاني و طاقت فرسا قرار مي‌دهند و جسم خود را در معرض تهديد مي‌گذارند تا هزينه‌هاي بالاي درمان خود و همسرشان را پرداخت كنند؛ هزينه‌هايي كه پس از سي سال كار، طبق قانون الزام بايد رايگان دراختيار بازنشسته قرار بگيرد، اما واقعيت ميدان چيز ديگري است!
تعداد قابل‌توجهي از رانندگان كشور از بازنشستگان هستند
همچنين، علي‌اكبر عيوضي (دبير هيات‌مديره كانون بازنشستگان تامين اجتماعي تهران) در اين رابطه بيان مي‌كند: ما به عنوان نمايندگان حقوقي بازنشستگان هنوز آمار و ارقام مربوط به اينكه چه تعداد از بازنشستگان در سنين بالا جواز برخورداري از تاكسي تهيه يا در تاكسي‌هاي اينترنتي و با خودروي شخصي فعاليت مي‌كنند را نداريم؛ اما گمان ما اين است كه تعداد قابل توجهي از رانندگان كشور از بازنشستگان بوده و از اين طريق در سنين بالا و خطرناك، به امرار معاش خود كمك مي‌كنند. وي افزود: بازنشسته‌اي كه مستمري‌بگير سازمان تامين اجتماعي يا هر صندوق ديگري بشود، از نظر قانوني نبايد اشتغال به كار پيدا كند. اگر اشتغال فرد محرز شود، برقرار ماندن مستمري فرد زير سوال مي‌رود و اين يك قانون است. اما باتوجه به وضعيت اقتصادي موجود براي بازنشستگان و شرايط خاص معيشتي در كشور و شيوع اشتغال به ويژه در جمعيت بالا (اكثريت) حداقل‌بگير بازنشستگان، اجراي چنين قانوني ممكن نيست و بدون نقض آن قانون بازنشسته كف‌بگير امكان ادامه حيات ندارد.