عقب‌نشيني شاخص كل بورس
بازار سهام همچنان بر مدار سرخ‌پوشي قرار دارد و محدوده حمايتي خود را از دست داده و اين روزها در كانال ۲.۸ ميليوني معامله مي‌شود و به نوعي شاخص يك گام از شاخص ۳ميليوني فاصله گرفت و همچنان روياي سختي براي رسيدن به اين محدوده دارد.
بازار سهام همچنان بر مدار سرخ‌پوشي قرار دارد و محدوده حمايتي خود را از دست داده و اين روزها در كانال ۲.۸ ميليوني معامله مي‌شود و به نوعي شاخص يك گام از شاخص ۳ميليوني فاصله گرفت و همچنان روياي سختي براي رسيدن به اين محدوده دارد.
نكته قابل توجه اينجاست كه فشار عرضه در اين روز به قدي بالا بود كه نمانگر اصلي تالارشيشه‌اي تنها در كمتر از ۲۰ دقيقه از كانال ۲.۹ ميليوني خارج شد و وارد سطح جديد شد. برخي از كارشناسان عقيده دارند كه اين تغيير كانال تنها يك استراحت است و از ابتداي هفته آينده شاهد رشد شاخص و در ميان‌مدت رسيدن به شاخص ۳ ميليون واحدي خواهيم بود؛ اما در مقابل گروهي از كارشناسان معتقدند كه اين روند بازار سرمايه ناشي از خروج سرمايه‌گذاران از بازار است و احتمالا در ميان مدت اين روند قوت بگيرد.
بررسي معاملات نشان مي‌دهد كه اين نوع ريزش بازار در ۱۰۰ روز اخير معاملاتي بي‌سابقه بوده است؛ چراكه در اين مدت بازار سهام يك روند قابل قبول روبه بالا داشته است. نكته قابل توجه اينجاست كه مرداد ماه هم بازار چنين ريزشي به خود ديد و آن زمان دامنه نوسان بازار سرمايه ۵ درصد بود و اكنون ۳ درصد است؛ به نظر مي رسد كه دامنه نوسان ديگر كاربردي براي بازار سرمايه ندارد و نمي‌تواند جلوي ريزش بازار را بگيرد و تنها به صورت نمادين اين روزها در بازار سهام كاربرد دارد.
البته در اين روز تنها شاخص كل نزولي نبود و شاخص هم وزن نيز نزولي بود و شرايط خوبي را تجربه نكرد از روز ۱۳ آبان ماه تا به امروز شاخص كل شرايط قابل قبولي داشته است و در اصل پس از ۵۰ روز معاملاتي شاخص هم وزن افت ۱.۵ درصدي را ثبت كرده است و اين موضوع درحالي است كه شاخص هم طي چند هفته اخير شرايط خوبي را تجربه كرده است.
در گزارش‌هاي پيشين كاربرد دامنه نوسان در شرايط خاص بازار سرمايه بررسي شد و اكنون اعداد و ارقام نشان مي‌دهد كه دامنه نوسان نمي‌تواند جلوي ريزش‌هاي عميق بازار را بگيرد و تنها تبديل به سدي قوي در روزهاي صعودي شده است. حال مسوولان باتوجه به اين موضوع بايد دامنه نوسان را كمي در اولويت قرار دهند تا شرايط بهتري براي بازار سهام رقم بخورد.
همانطور كه پيش از اين گفته شد عدم توجه به ريزساختارهاي بازار سرمايه در بلندمدت باعث مي‌شود كه اعتماد ايجاد شده از بازار سرمايه خارج شود و در بلندمدت شرايط بدي براي بورس تهران رقم بخورد.
رقابت با بازارها
بازارهاي موازي بورس اين روزها شرايط خوبي دارند و هر يك در بازدهي ركوردشكني مي‌كند كه به واسطه اين موضوع برخي از كارشناسان عقيده دارند كه علت ريزش بازار سرمايه در اين روز افزايش قيمت دلار و طلا است. طي روزهاي گذشته قيمت طلا و دلار روند افزايشي داشته است و قيمت طلا در زمان نگارش اين گزارش حدود ۵ ميليون و ۳۰۰ هزار تومان ثبت شده كه اگر بخواهيم بازدهي ميان‌مدت طلا و بورس را داشته باشيم، مي‌توان گفت كه سرمايه‌گذاري در طلا بازدهي بيش از بورس دارد در نتيجه سرمايه‌گذاري روي اين بازار بيشتر خواهد بود و سرمايه‌گذاران نقدينگي خود را از بورس خارج و وارد اين بازار مي‌كنند.
از سوي ديگر قيمت دلار نيز صعودي شده و شرايطي همچون طلا ایجاد مي‌كند. نكته قابل توجه تفاوت ميان بورس و ساير بازارهاست، بورس تهران يك سرمايه‌گذاري ديگر همانند صندوق‌ها دارد با سودي بسيار بالا كمترين ريسك را به سرمايه‌گذاران تحميل مي‌كند و در نتيجه همين موضوع باعث مي‌شود كه سرمايه‌گذاران بدون كوچك‌ترين ريسك بالاترين سود را تجربه كنند، اما نكته قابل توجه اينجاست كه همچنان فرهنگ‌سازي عميقي روي اين موضوع نشده و اگر فرهنگ‌سازي عميقي در اين خصوص وجود داشت، آن زمان بورس بالاترين بازدهي را بين تمامي بازارهاي مالي كسب مي‌كرد.
به گفته كارشناسان يكي از دلايل ديده نشدن صندوق‌هاي بورسي نبود آگاهي و آموزش سرمايه‌گذاران است. از سال ۱۳۹۹ تا به امروز مسوولان درخصوص صندوق‌هاي بورسي سخن مي‌گويند اما تا به امروز به صورت تخصصي هيچ يك از اين صندوق‌ها اراپه و تبليغ نشده است.
از سوي ديگر برخي از صندوق‌هاي بورسي ساختار پيچيده‌اي دارند و درك آنها براي سرمايه‌گذاران خرد و غيرحرفه‌اي بازار سهام دشوار است در نتيجه سرمايه‌گذاران ترجيح مي‌دهند كه در اين صندوق‌ها سرمايه‌گذاري نكنند. از سوي ديگر، مقررات و نظارت‌هاي مرتبط با صندوق‌هاي بورسي هنوز در حال توسعه و تكامل است كه اين موضوع مي‌تواند باعث ايجاد ترديد در ميان سرمايه‌گذاران شود.
برخي از مشكلات عدم سرمايه‌گذاري در اين صندوق‌ها مربوط به زيرساخت‌هاي بازار سرمايه، مانند عدم وجود سيستم معاملاتي كارآمد براي صندوق‌هاي بورسي، مي‌تواند باعث كاهش جذابيت آنها شود. همچنين، دسترسي آسان و سريع به اطلاعات مربوط به اين صندوق‌ها (مانند ارزش خالص دارايي و بازدهي) براي سرمايه‌گذاران ضروري است كه در حال حاضر به‌طور كامل فراهم نيست.
نكته قابل توجه اينجاست كه برخي از سرمايه‌گذاران در ايران به دنبال كسب سودهاي سريع و كوتاه‌مدت هستند. صندوق‌هاي بورسي معمولا براي سرمايه‌گذاري بلندمدت مناسب‌تر هستند و نوسانات كوتاه‌مدت آنها مي‌تواند براي اين دسته از سرمايه‌گذاران ناخوشايند باشد. عدم وجود فرهنگ سرمايه‌گذاري بلندمدت باعث شده تا بسياري از افراد، صندوق‌هاي بورسي را به عنوان ابزاري براي سرمايه‌گذاري انتخاب نكنند. البته صندوق‌هاي جديدي وجود دارد كه در ميان مدت نيز سود خوبي به سرمايه‌گذاران اعطا مي‌كنند اما نكته قابل توجه اينجاست كه همچنان اين صندوق‌ها به‌طور جدي به مردم معرفي نشده است و در نتيجه نمي‌توان انتظار سرمايه‌گذاري را داشت.
بازار از دريچه معاملات
معاملات تهران در دومين روز كاري هفته يعني يكشنبه ۲۳ دي ۱۴۰۳ روند اصلاحي داشت و محدوده حمايتي ۲.۹ ميليوني را از دست داد و وارد كانال ۲.۸ ميليوني شد. شاخص كل بورس تهران در اين روز با كاهش ۵۳ هزار و ۶۸۷ هزار واحدي معادل ۱.۸۴ درصدي به تراز ۲ ميليون و ۸۵۷ هزار واحدي رسيد. همچنين شاخص كل هم وزن نيز با كاهش ۱۴ هزار و ۴۸ واحدي برابر با ۱.۵۴ درصدي تراز ۹۰۱ هزار و ۱۳۳ واحدي را به خود ديد. در سوي ديگر معاملات نيز شاخص كل فرابورس افت ۲۸۳ واحدي را تجربه كرد و در ايستگاه ۲۶ هزار و ۸۵۱ واحدي ايستاد.
از ميان ۶۸۱ نماد بازار سرمايه در اين روز ۱۲۵ نماد مثبت و ۵۲۵ منماد منفي بودند. همچنين ۷۶ نماد معادل ۱۱درصد درصد در صف خريد قرار داشتند و در مقابل ۳۶۱ درصد معادل ۵۲ درصد در صف فروش قرار داشتند. طي اين روز تنها صنايع پيمانكاري صنعتي و ماشين‌آلات مثبت بودند، در مقابل صنايع چوب، دارويي، مواد شيميايي-متنوع، لاستيك و پلاستيك، خرده فروشي به استثناي وسايل نقليه موتوري، تجهيزات صنعتي، تامين سرمايه، محصولات پاك‌كننده، حمل و نقل از طريق خطوط راه آهن وتوليد كود و تركيبات نيتروژن منفي بودند.