لزوم طراحي ابزارها و صندوق‌هاي تخصصي براي كرادفاندينگ‌

همايون دارابي، كارشناس بازار سرمايه توضيح داد: تامين مالي جمعي يا كراد فايندينگ پديده نويني در دنياي مالي است كه راه ميان‌بري براي تامين مالي بنگاه‌ها، به‌خصوص بنگاه‌هاي كوچك و متوسط محسوب مي‌شود. او با اشاره به اينكه سطح دريافت تسهيلات در اين روش حدود ۲۵ تا ۵۰ ميليارد تومان است، افزود: باتوجه به سياست‌هاي انقباضي بانك‌مركزي در اعطاي تسهيلات، دسترسي بنگاه‌ها به منابع‌بانكي بسيار سخت شده است، شركت‌ها مي‌توانند با استفاده از ابزار كراندفاندينگ يا تامين مالي جمعي باسرعت منابع مورد نياز خود را از بازار سرمايه، جذب كنند. دارابي در مورد آمار معاملات تامين مالي جمعي، گفت: درسال ۱۴۰۲، مجموعا ۳۳۷ طرح تامين مالي جمعي منتشر شد كه از اين تعداد، ۳۳۲ طرح موفق به جمع‌آوري وجوه شدند. حجم سرمايه‌گذاري انجام شده از اين طريق طي سال ۱۴۰۲، معادل ۳۶۷۹۸ ميليارد ريال بود. مديرعامل شركت سبدگردان داريوش، اضافه كرد: ميانگين سودآوري طرح‌ها در سال ۱۴۰۲، معادل ۳۳.۹ درصد بوده است. با اين كارنامه در كل دوره فعاليت تامين مالي جمعي ۷۱هزار و ۳۵۰ميليارد ريال تامين مالي از طريق ۳۰سكو و براي ۳۸۵متقاضي و ۶۸۰ طرح موفق صورت گرفته كه نيمي از آن با ضمانت بانك‌ها و مابقي با ضمانت صندوق‌هاي نوآوري و شكوفايي و شخص ثالث يا ابزار غير ضمانت بانكي انجام شده كه كارنامه قابل قبولي براي اين نوع تامين مالي است. دارابي در مورد آمار تامين مالي جمعي در سال ۱۴۰۳ نيز گفت: سكوهاي تامين مالي جمع در ۳ ماه اول سال ۱۴۰۳، مبلغي حدود هزار و ۳۵۲ ميليارد و ۶۹۸ ميليون تومان طرح روي پلتفرم‌هاي ارايه كرده‌اند. دارابي با استناد به اينكه برخي طرح‌هاي كه از اين مدل براي تامين مالي استفاده كرده‌اند؛ دانش‌بنيان هستند، ادامه داد: در عين حال كه بايد فرهنگ‌سازي‌هاي لازم در خصوص معرفي اين ابزار انجام شود؛ لازم است كه با جمع‌آوري تجربيات، مطالعات و پژوهش‌هاي بر روي، محدوديت‌ها، ظرفيت‌ها و آسيب‌شناسي اين مدل تامين مالي، نيز صورت بگيرد.

مديرعامل شركت سبدگردان داريوش، با اشاره به اينكه تامين مالي جمعي در كشورهاي ديگر، كاربردهاي ديگري به جز سودهي را در برمي‌گيرد، افزود: با بررسي و الگوبرداري از كشورهاي خارجي، مي‌توان راهكاري حمايتي را براي جبران ضررهاي احتمالي سرمايه‌گذاران طراحي كرد. دارابي اين روش تامين مالي را فرصتي براي پذيرش شركت‌ها در بورس دانست و پيشنهاد كرد: ورود ابزارهاي جديد مثل تامين مالي جمعي به عمق بيشتر بازار منجر مي‌شود و باتوجه به گستردگي تامين مالي جمعي، بايد ابزارهاي تخصصي بيشتري، مانند صندوق‌هاي تخصصي براي اين ابزار طراحي و تعريف شوند. مديرعامل شركت سبدگردان داريوش، در مورد بازار ثانويه اين اوراق نيز توضيح داد: با توجه به نرخ تامين مالي ۴۰ درصدي، بازار ثانويه اين ابزار براي مديريت ريسك، از اهميت زيادي برخوردار است. اگر معاملات پيوسته و ثانويه روي اوراق صورت بگيرد، نسبت به ميزان ريسك و بازده محقق شده، اين نرخ تغيير خواهد كرد. دارابي در پايان در مورد ريسك‌هاي اين ابزار، توضيح داد: ممكن است طرح‌هاي تامين مالي شده، به دلايلي از جمله مديريت، ريسك‌هاي سيستماتيك و... به نتيجه نرسند، اين مسائل بر اهميت شناسايي نقاط ضعف و قدرت تامين مالي جمعي و تجربيات اين بازار مي‌افزايد.