معاهده مشترك جامع راهبردي

معاهده مشترك جامع راهبردي جمهوري اسلامي ايران و فدراسيون روسيه به امضاي پزشكيان و پوتين رسيد. با حضور روساي جمهور ايران و روسيه معاهده مشترك جامع راهبردي جمهوري اسلامي ايران و فدراسيون روسيه در كاخ كرملين توسط روساي جمهور دو كشور امضا شد. مسعود پزشكيان در نشست خبري مشترك با ولاديمير پوتين رييس‌جمهور روسيه پس از امضاي اسناد همكاري راهبردي دو كشور، اظهار كرد: اميدوارم شاهد فصل جديدي از همكاري راهبردي بين دو كشور باشيم. روسيه از جايگاهي ممتاز در سياست همسايگي ايران دارد. در مذاكرات امروز چگونگي گسترش همكاري‌هاي اقتصادي و تجاري دو كشور مورد رايزني قرار گرفت، موانع و راه‌حل‌ها بررسي شد و گفت‌وگوهاي مثبتي درباره مسائل منطقه‌اي و بين‌المللي داشتيم. سند همكاري جامع فصل جديدي در رابطه دو كشور خواهد گشود. اين سند مسير توسعه همكاري دو كشور را هموار می‌كند. وي با اشاره به گفت‌وگوهاي انجام شده درباره مسائل دوجانبه ايران و روسيه، افزود: دو كشور مصصم به رفع سريع موانع همكاري‌هاي تجاري و اقتصادي از جمله تعرفه‌هاي گمركي، بانكي، تبادل كالا و ارز ملي، تسهيل تردد تجار و رواديد هستند، بر افزايش سطح مبادلات تجاري دو كشور تاكيد شد. ارتقاي سطح همكاري‌هاي امنيتي و مبارزه با تروريسم و خشونت‌هاي سازمان يافته مورد تاكيد قرار گرفت. درباره مسائل خاورميانه و قفقاز گفت‌وگو شد و بر حفظ صلح در افغانستان تأكيد شد. پزشكيان در ادامه خاطرنشان كرد: تعميق مناسبات منطقه‌اي از طريق همكاري در پيمان شانگهاي و بريكس تاثير بارزي بر همگرايي منطقه‌اي و كسب منافع مشترك دارد و حضور فعال در اين سازوكارها مورد تاكيد قرار گرفت. وي افزود: جنگ راه‌حل مناسبي نيست و از مذاكره براي صلح بين روسيه و اوكراين استقبال مي‌كنيم. اعتقاد راسخ داريم كه كشورهاي غربي بايد به نگراني‌هاي امنیتي ساير كشورها احترام بگذارند و از تحميل زياده‌خواهي خود به ديگران اجتناب كنند. همچنين هر دو كشور بر آتش‌بس دايمي در لبنان و توقف تجاوز رژيم صهيونيستي در سوريه تاكيد داريم و اميدواريم آتش‌بس قطعي در غزه برقرار و تجاوز به اين منطقه پايان يابد.‌ رييس‌جمهور روسيه نيز در اين نشست خبري گفت: اين همكاري موجب پيشرفت دو كشور خواهد شد. افق‌هاي زيادي پيش روي دو كشور در زمينه‌هاي مختلف وجود دارد. همكاري دو كشور در زمينه كشاورزي، تجارت، اقتصاد، نفت، انرژي، حمل و نقل، فرهنگي، گردشگري، علمي و دانشجويي، گسترش خواهد يافت. پوتين افزود: موضع دو كشور در بسياري از امور نزديك به هم است براساس قواعد بين‌المللي رفتار كرده و در امور داخلي كشورها دخالت نمي‌كنيم مقابل تحريم‌هاي غيرقانوني عليه دو كشور مي‌ايستيم. روسيه معتقد به حل مسائل سوريه براساس تماميت ارضي اين كشور است. ما از مردم سوريه حمايت مي‌كنيم. با رييس‌جمهور ايران ساير تحولات منطقه  از جمله آتش بس در غزه را بررسي كرديم. اميدواريم ثبات در غزه پايدار شود. تحقق صلح و امنيت در قفقاز براي ايران و روسيه اهميت دارد. از مذاكرات امروز بسيار راضي هستيم. در ادامه اين نشست خبري، پوتين در پاسخ به سوال خبرنگار صداوسيماي جمهوري اسلامي ايران درباره چشم‌انداز همكاري ايران و روسيه، گفت: روابط تجاري دو كشور بسيار اهميت دارد و ما گفت‌وگو كرديم كه اين روابط بايد با ساير كشورها متفاوت باشد و تبادل تجاري بايد بيشتر باشد. الان سطح روابط تجاري متناسب با ظرفيت دو كشور نيست. علت نشست امروز ما گسترش اين روابط است. تاكيد دارم كه ايران همكاري‌هاي خود را با اوراسيا توسعه داده و اين مساله مهمي است و گام‌هاي رو به جلو برخواهيم داشت. رييس‌جمهور كشورمان نيز در پاسخ به اين پرسش بيان كرد: باور و اعتقاد داريم كه بايد ارتباط با همسايگان را تقويت كنيم. روسيه از جمله كشورهايي است كه در روابط سياسي ما جايگاه مهم و با ارزشي داشته و دارد. نياز بود ساختارها بازبيني شود تا ارتباطات گسترش يابد كه در جريان امضاي سند همكاري راهبردي اين ساختارها بازبيني شد. امروز تصميمات مهمي در زمينه راه، حمل و نقل، سرمايه‌گذاري، صنعت، تجارت، ارتباطات علمي و فرهنگي گرفتيم و كميسيون‌هايي كه تشكيل شده است، اين اهداف را مديريت مي‌كنند. پزشكيان افزود: معتقديم كشورهاي منطقه مي‌توانند صلح و پيشرفت خود را تامين كنند. ما با يكجانبه‌گرايي مخالفيم و قادريم در منطقه با چندجانبه‌گرايي، رشد و توسعه را ادامه دهيم. همكاري‌هاي ما، ما را به ديگران بي‌نياز مي‌كند. آينده خوبي براي ايران، روسيه و منطقه پيش بيني مي‌كنم. پوتين درباره چگونگي رفع موانع همكاري دو كشور، بيان كرد: بسياري از مسائل مثل انرژي، لجستيك، نفت و گاز وجود دارد كه نياز به هماهنگي بود. معتقديم همكاري در زمينه انرژي از جمله هسته‌اي گسترش يابد. از امكان ساخت ايستگاه‌هاي جديد در بخش هسته‌اي صحبت كرديم. اين تاسيسات ايجاد خواهد شد. طرح‌هاي مختلف ديگري وجود دارد كه با گفت و گو مسائل اداري و اجرايي آن حل خواهد شد. 

پزشكيان نيز در پاسخ به اين سوال تصريح كرد: درباره چگونگي تامين تسهيلات براي همكاري‌ها گفت‌وگو كرده و به نتايج خوبي رسيده‌ايم. در زمينه حمل و نقل و انرژي، اسناد همكاري مشخصي به امضاء رسانده‌ايم. تيم‌هاي كارشناسي در اين زمينه كار مي‌كنند و بايد بتوانيم موانع همكاري را ‌برداريم تا زمينه براي گسترش همكاري‌ها فراهم شود. پوتين درباره همكاري‌هاي بين‌المللي ايران و روسيه، گفت: ما هماهنگي در سطح بين‌المللي و خاورميانه داريم. درباره اوضاع قفقاز و مسائل منطقه‌اي گفت‌وگو كرده‌ايم. ما همكاري‌هاي اطلاعاتي داريم. براساس منشور سازمان ملل اين همكاري‌ها انجام مي‌شود. اين روابط تقويت خواهد شد.

رييس‌جمهور ايران نيز گفت: معتقديم كه صلح و آرامش توسط كشورهاي منطقه بدون دخالت كشورهاي بيگانه ايجاد مي‌شود. اين هدف با احترام به تماميت ارضي كشورها و عدم دخالت‌هاي بيگانگان به دست مي‌آيد. با گسترش روابط تجاري و اقتصادي، راه‌حل‌هاي نظامي كاهش مي‌يابد. پوتين در پاسخ به پرسشي در خصوص استانداردهاي دوگانه غرب در قواعد بين‌المللي، گفت: قوانين و منشور سازمان ملل مهم است ولي بايد منافع همه كشورها را تامين كند، نه فقط منافع برخي كشورها را. سازمان ملل شكل گرفت تا منافع جمعي را تامين كند و همه را راضي كند، نه اينكه فقط منافع برخي كشورها را تامين كند. رييس‌جمهور كشورمان نيز در اين زمينه تصريح كرد: زمان استاندارد دوگانه به پايان رسيده است. نبايد يك كشور اجازه قتل و جنايت داشته و مراكز غيرنظامي رابمباران كند و كساني كه ادعاي حقوق بشر دارند، از او دفاع كنند و در مقابل آنها ادعاي زيرپا گذاشته حقوق بشر در ساير كشورها داشته باشند. اين قابل قبول نيست و زمان آن به پايان رسيده است. هيچ قانوني براي جنايت عليه غيرنظاميان و بمباران بيمارستان وجود ندارد، ولي اين جنايات در غزه و لبنان رخ داد. استانداردهاي دوگانه شكل گرفته است ولي ما تلاش مي‌كنيم يكجانبه‌گرايي را از بين ببريم تا استانداردهاي دوگانه از بين برود و قانون براي همه يكسان شود و حقوق بشر براي همه يكسان باشد. مصمميم بر يكجانبه‌گرايي خط بطلان بكشيم.

در ادامه رييس‌جمهور در روزهاي پاياني هفته گذشته دو سفر مهم به تاجيكستان و روسيه داشت و در جريان اين سفرها ضمن تاكيد بر مواضع جمهوري اسلامي ايران، از لزوم گسترش همكاري‌هاي دو و چند جانبه سخن گفت.

مسعود پزشكيان در ديدار با ولاديمير پوتين رييس‌جمهور روسيه، اظهار كرد: قبل از اين سفر، خدمت رهبر انقلاب رسيدم. ايشان سلام ويژه‌اي داشتند. تاكيد داشتند، ارتباطات ايران و روسيه عميق‌تر شود. ارتباطات ما درباره منطقه و مسائل دوجانبه بيشتر مي‌شود و روابط اقتصادي، تجاري و فرهنگي مستحكم‌تر مي‌شود.

وي ادامه داد: طرح جامع راهبردي دو كشور امروز امضا خواهد شد و در زمينه اقتصادي، تجاري، فرهنگي و امنيتي روابط خود را گسترش مي‌دهيم. مصمم هستيم توافقات قبلي را اجرايي كنيم. موانع تحقق آن توافقات‌‌ را رفع كرده‌ايم. پزشكيان افزود: مراحل اجرايي نيروگاه هسته‌اي به خوبي پيش مي‌رود. توافقات در اين باره امضا‌ خواهد شد. سعي كرده‌ايم تمام مشكلات موجود در گسترش روابط دو كشور را در كشور خود از بين ببريم. ارتباط خود با روسيه را حياتي، حساس و راهبردي مي‌دانيم و در اين مسير محكم ايستاده‌ايم. رييس‌جمهور ادامه داد: اين نگاه و توصيه رهبري و باور ما اين است كه منطقه را بايد دولت‌هاي منطقه اداره كنند. نيازي نيست از آن طرف دنيا به اين منطقه آمده و منطقه را به‌هم بريزند و سياست‌هاي خود را اعمال كنند. اين ارتباطات، نقشه آنها را خنثي مي‌كند.

پوتين نيز در اين ديدار بيان كرد: بسيار خوشحاليم رييس‌جمهور ايران و هيات همراه را ملاقات مي‌كنيم. سفر شما امروز اهميت ويژه‌اي دارد، زيرا نه تنها تمامي مسائل دوجانبه را بررسي مي‌كنيم، بلكه معاهده همكاري جامع را امضا مي‌كنيم. ما روي اين معاهده كار كرده‌ايم و خرسندم كه اين بررسي به پايان رسيد. مطمئن هستم اين معاهده به آينده همكاري دو كشور كمك خواهد كرد. در زمينه انرژي، حمل و نقل، هسته‌اي، گردشگري، همكاري بشردوستانه، فرهنگي گسترش همكاري خواهيم داشت. لازم است همكاري‌هاي خود در سطح منطقه و بين‌الملل گسترش دهيم. پوتين در پايان با بيان اينكه آرزوي بهترين‌ها را براي رهبر ايران داريم، گفت: اطلاع داريم كه آنچه در مسائل دوجانبه روسيه و ايران انجام مي‌شود، تحت ملاحظات و كنترل ايشان است. همچنين مسعود پزشكيان در ادامه برنامه‌هاي سفر به روسيه، ظهر روز جمعه در ديدار آقاي «ميخاييل ميشوستين» نخست وزير روسيه، بر اراده دولت جمهوري اسلامي ايران براي گسترش روابط دو كشور تاكيد كرد و گفت: امضاي موافقتنامه امروز فصل نويني در روابط دو كشور خواهد بود. رييس‌جمهور به اجلاس آتي كشورهاي حاشيه خزر اشاره كرد و گفت: اميدوارم در حاشيه اين نشست نيز بتوانيم پيرامون مذاكرات و رايزني‌هاي خود در زمينه گسترش روابط را دنبال كنيم. پزشكيان ظرفيت‌هاي همكاري ايران و روسيه را متنوع توصيف كرد و اظهار كرد: ايران و روسيه مي‌توانند در زمينه‌هاي راه، آموزش، تجارت و ديگر عرصه‌ها همكاري‌هاي گسترده‌اي داشته باشند و اين همكاري‌ها مي‌تواند تحريم‌ها و زياده‌خواهي‌هاي امريكا و كشورهاي غربي را بي‌اثر كند. نخست وزير روسيه نيز در اين ديدار، ضمن ابراز خرسندي از حضور پزشكيان در روسيه، بر اهميت موافقتنامه راهبردي با ايران براي رييس‌جمهور كشورش تاكيد و خاطرنشان كرد: روابط ايران و روسيه‌رو به گسترش است و اميدوارم با توجه به اشتراكات فرهنگي در زمينه‌هاي مختلف بتوانيم روابط خود را بيش از پيش افزايش دهيم. ميخاييل ميشوستين با اشاره به ضرورت تسريع در پيشبرد پروژه راه‌آهن رشت-آستارا تصريح كرد: اميدوارم مراحل مختلف اجراي اين پروژه مطابق زمان‌بندي انجام شده اجرا شود. نخست‌وزير روسيه بر آمادگي اين كشور براي صادرات گاز به ايران تاكيد كرد و گفت: در اين زمينه با وزير نفت ايران مذاكراتي داشته‌ايم و آمادگي اين كار را داريم.

ايرانيان در تاجيكستان  احساس غربت نمي‌كنند

همچنين رييس‌جمهور در ديدار با نخست وزير تاجيكستان تاكيد كرد: سوابق مشترك دو كشور ايجاب مي‌كند كه روابط خود را روز به روز ارتقا دهيم و همكاري‌ها را در همه زمينه‌ها تعميق بخشيم.

مسعود پزشكيان عصر روز پنجشنبه ۲۷ دي ماه در جريان سفر خود به تاجيكستان در ديدار قاهر رسول‌زاده، نخست‌وزير تاجيكستان با تمجيد از سوابق ديرينه تمدني و فرهنگي و نيز روابط طولاني دو، بيان كرد: ارتباطات دو ملت ايران و تاجيكستان در هم تنيده و عميق است تا جايي كه وقتي از خيابان‌هاي دوشنبه عبور مي‌كنم، نام‌هاي خيابان‌ها و نشان‌ها همان‌هاست كه ما در كتاب‌هاي درسي خود در گذشته خوانده‌ايم، مثل رودكي، فردوسي و حافظ؛ ما در اين كشور ابدا احساس غربت نمي‌كنيم.

رييس‌جمهور با تاكيد بر ضرورت گسترش همكاري‌ها ميان دو كشور تصريح كرد: سوابق مشترك دو كشور ايجاب مي‌كند كه روابط خود را روز به روز ارتقا دهيم و همكاري‌ها را در همه زمينه‌ها تعميق بخشيم. ايران محدوديتي براي گسترش روابط با تاجيكستان در زمينه‌هاي مختلف ندارد و تلاش دارد تمامي موانع احتمالي پيش‌روي اين هدف را رفع كند. رييس‌جمهور بر اهميت تجارت و سرمايه‌گذاري‌هاي دوجانبه تاكيد كرد و گفت: يكي از راه‌هاي گسترش روابط، تسهيل روابط تجاري و امضاي توافق تجارت ترجيحي ميان دو كشور است. نخست‌وزير تاجيكستان نيز در اين ديدار بر اهميت روابط با ايران براي كشورش تاكيد كرد و گفت: سفر شما و اسنادي كه ميان دو كشور امضا شد، براي تاجيكستان اهميت بسياري دارد؛ امضاي اين تعداد موافقتنامه و سند همكاري نشان از سطح بالاي روابط دوجانبه دارد.

قاهر رسول‌زاده با اشاره به سوابق ديرينه روابط ميان دو ملت، خاطرنشان كرد: حجم تجارت ميان دو كشور بايد هر چه زودتر به دو برابر برسد و ما خواهان روابط عميق و گسترده در همه زمينه‌ها با ايران هستيم.

وي ايران را كشوري دانست كه داراي توانايي‌هاي علمي و فناوري بالايي است و اظهار كرد: اين قدرت و توانايي بود كه به ايران امكان داد با وجود تحريم‌هاي گسترده امريكا، همچنان با قدرت به كار خود ادامه دهد و تحريم‌ها اثري روي ايران نداشته است. مسعود پزشكيان روز پنجشنبه ۲۷ دي ماه، در جريان سفر به تاجيكستان با حضور در همايش تجاري، گردشگري و سرمايه‌گذاري تاجيكستان و ايران، بيان كرد: ما يك ساختار مناسبي نياز داريم كه در آن ارتباطات شكل بگيرد. اين ساختار مي‌تواند به صورت كميسيون مشترك تجاري باشد. هرقدر بتوانيم درون اين ساختار نفوذ و برنامه عميق‌تري داشته باشيم، ارتباط دو كشور افزايش مي‌يابد. برنامه‌هايي كه جناب امامعلي رحمان مطرح كردند از همين طريق قابل تحقق است. يكي از اين برنامه‌ها بحث‌هاي گردشگري بود. وي در ادامه اظهار كرد: ما يكسري قوانين داريم كه اگر اين قوانين را براي رفت و آمد و تجارت تسهيل كنيم و كاري كنيم شما راحت به ايران آمده سرمايه‌گذاري و تجارت كرده و متقابلا ما نيز اين‌گونه باشيم و در حوزه مباحث علمي، اقتصادي و فرهنگي راحت باهم رفت و آمد داشته باشيم، ارتباط بين دو كشور بيشتر و بيشتر مي‌شود. اين قوانين است كه باعث رشد يا مانع ارتباطات مي‌شود.

رييس‌جمهور تصريح كرد: اگر بتوانيم قوانين را تسهيل كنيم راحت‌تر مي‌توانيم تجارت كرده و گردشگري را تسهيل كرده و سرمايه‌گذاري دوطرفه داشته و تجربيات بين دو كشور را تبادل كنيم. كشورهايي كه باهم ارتباط دارند قوي‌تر از كشورهايي هستند كه مرز بسته دارند. وقتي به راحتي مي‌توانيم بدون مترجم با هم گفت‌وگو كنيم، اين خيلي امتياز بزرگي است. وي در ادامه تاكيد كرد: انتظار من اين است كه كميسيون مشترك در خصوص اين مسائل برنامه‌ها را عميق‌تر و دقيق‌تر ببيند. ما در دولت ايران، مقررات و قوانين و عوارض گمركي و تجارت ترجيحي را تسهيل خواهيم كرد تا بتوانيم راحت با شما تجارت كنيم.

آماده‌ايم همه موانع ممكن بر سر را سرمايه‌گذاري و تجارت را حذف كنيم. هيچ مانعي براي برقراري رابطه با كشور دوست ما يعني تاجيكستان وجود ندارد.

رييس‌جمهور در ادامه تصريح كرد: ما به راحتي مي‌توانيم علم، صنعت، فناوري، كشاورزي و تجربيات بين دو كشور تبادل كنيم. من هيچ مشكلي نمي‌بينم بلكه استقبال هم مي‌كنيم. احساس كنيد ايران سرزمين ديگري است كه شما در آن زندگي مي‌كنيد. يعني احساس غربت نبايد كنيم. شما در ايران ما در تاجيكستان‌. اگر بتوانيم اين ساختار را ايجاد كنيم هم شما برنده مي‌شويد هم ما. هم شما امنيت و سلامت و رشد را در همه زمينه‌ها پيش خواهيد برد و هم ما. وي در ادامه تاكيد كرد: همكاري و هماهنگي تاجيكستان با ايران در سازمان‌هاي بين‌المللي ثابت شده است. در اكثر مجامع بين‌المللي تاجيكستان همواره همراه جمهوري اسلامي ايران بوده است. اين همراهي قابل قدرداني است. قول مي‌دهيم و تعهد مي‌كنيم همواره همراه تاجيكستان باشيم. اگر شما به ايران آمده و ما به تاجيكستان آمده و سرمايه‌گذاري داشته و بازارهاي دو كشور به روي هم باز شود و قوانين دست و پا گير كنار برود هر دو كشور موفق مي‌شوند. آرزوي توفيق براي شما دارم. از مهمان نوازي شما تشكر مي‌كنم. همچنين مسعود پزشكيان در بخش پاياني برنامه‌هاي سفر به تاجيكستان، شامگاه پنجشنبه در ديدار با ايرانيان مقيم اين كشور با اشاره به مباحث و مسائل مطرح شده از سوي سخنرانان پيش از خود اظهار داشت: ما همه تلاش خود را براي تسهيل كار و فعاليت ايرانيان در تاجيكستان به كار خواهيم گرفت و از‌جمله حتما، تلاش خواهيم كرد فعاليت متخصصان و پزشكان ايراني مستقر در اين كشور رفع شود.

متن كامل توافقنامه جامع راهبردي ايران و روسيه منتشر شد

ماده ۱- طرف‌هاي متعاهد در جهت تعميق و گسترش روابط در تمامي زمينه‌هاي مورد علاقه متقابل، تقويت همكاري‌ها در زمينه امنيتي و دفاعي، هماهنگي نزديك فعاليت‌ها در سطوح منطقه‌اي و جهاني كه هم‌راستا با مشاركت جامع، بلندمدت و راهبردي باشد، خواهند كوشيد.

ماده ۲- طرف‌هاي متعاهد يك سياست دولتي مبتني بر احترام متقابل به منافع ملي و منافع امنيتي، اصول چندجانبه‌گرايي، حل و فصل مسالمت‌آميز اختلافات و نفي وضعيت تك‌قطبي و سلطه‌گري در امور جهاني و همچنين مقابله با مداخله طرف‌هاي ثالث در امور داخلي و خارجي طرف‌هاي متعاهد را اجرا خواهند نمود.

ماده ۳- ۱- طرف‌هاي متعاهد، روابط خود را بر پايه اصول برابري حاكميتي، تماميت ارضي، استقلال، عدم مداخله در امور داخلي يكديگر، احترام به حاكميت، همكاري و اعتماد متقابل تحكيم خواهند بخشيد.

۲-طرف‌هاي متعاهد، اقداماتي را جهت ترويج متقابل اصول فوق‌الذكر در سطوح مختلف روابط به صورت دوجانبه، منطقه‌اي و جهاني اتخاذ نموده و به سياست‌هاي منطبق با اين اصول پايبند خواهند بود و آنها را پيش خواهند برد.

۳- در صورتي كه هر يك از طرف‌هاي متعاهد در معرض تجاوز قرار گيرد، طرف متعاهد ديگر هيچ كمك نظامي يا كمك ديگر را به متجاوز، كه به تداوم تجاوز كمك كند، ارايه نخواهد كرد و به حصول اطمينان از اينكه اختلافات به وجود آمده بر اساس منشور ملل متحد و همچنين ساير قواعد قابل اعمال حقوق بين‌الملل حل و فصل گردد، كمك خواهد نمود.

۴-طرف‌هاي متعاهد اجازه استفاده از قلمرو خود را براي حمايت از تحركات جدايي‌طلبانه و ساير اقداماتي كه ثبات و تماميت ارضي طرف متعاهد ديگر را تهديد مي‌كند و همچنين در راستاي حمايت از اقدامات خصمانه عليه يكديگر، نخواهند داد.

ماده ۴۱- به منظور تقويت امنيت ملي و مقابله با تهديدات مشترك، نهادهاي اطلاعاتي و امنيتي طرف‌هاي متعاهد به تبادل اطلاعات و تجربيات و ارتقاي سطح همكاري‌هاي خود خواهند پرداخت.

۲-نهادهاي اطلاعاتي و امنيتي طرف‌هاي متعاهد در چارچوب موافقتنامه‌هاي جداگانه همكاري خواهند كرد.

ماده ۵- ۱- به منظور توسعه همكاري نظامي بين نهادهاي ذيربط خود، طرف‌هاي متعاهد نسبت به تهيه و اجراي توافقات مرتبط در چارچوب كارگروه همكاري‌هاي نظامي اقدام خواهند نمود./ايرنا