فشار رواني بيشتري با اين طرح به دانش‌آموزان وارد مي‌شود
زماني كه دولت نهم وعده حذف كنكور را به دانش‌آموزان مي‌داد به خوبي مي‌دانست كه مافياي كنكور مانع از اجرايي شدن اين طرح مي‌شود و اين وعده دولت هم مانند بسياري ديگر از وعده‌هايش هيچگاه عملي نشد.
زماني كه دولت نهم وعده حذف كنكور را به دانش‌آموزان مي‌داد به خوبي مي‌دانست كه مافياي كنكور مانع از اجرايي شدن اين طرح مي‌شود و اين وعده دولت هم مانند بسياري ديگر از وعده‌هايش هيچگاه عملي نشد. از آن موقع تاكنون مسوولان نقشه‌هاي زيادي كشيده‌اند كه به اصطلاح فشار و استرس كنكور را از روي دوش دانش‌آموزان بردارند اما آنچه در نهايت باقي مانده افزايش اين فشارها و استرس‌ها بوده است. مثل همين مصوبه كنكور شوراي عالي انقلاب فرهنگي كه چالشي تازه را براي داوطلبان كنكور رقم زد. بر خلاف آن چيزي كه مسوولان مدعي بودند كه تاثير معدل در نتايج كنكور مي‌تواند مانع از افزايش استرس و اضطراب دانش‌آموزان شده و از طرفي آنها را به يادگيري بيشتر در پايه دهم تا دوازدهم وا دارد حالا اين مصوبه به يكي از دغدغه‌هاي بزرگ دانش‌آموزان تبديل شده است.
از يك طرف نمايندگان مجلس از عدم اجراي اين مصوبه خبر مي‌دهند و از طرف ديگر رييس شوراي عالي انقلاب فرهنگي مي‌گويد اگر قرار باشد اين مصوبه از دستور كار خارج شود حداقل 3 سال طول مي‌كشد و در اين ميان دانش‌آموزان سرگردان مانده‌اند و با طرحي مواجه‌اند كه به آنها مي‌گويد معدل سه سال آخر تحصيل‌شان تا 60 درصد در قبولي كنكور آنها تاثير دارد.
به گفته بسياري از دانش‌آموزان مقاطع دهم و يازدهم و دوازدهم اين طرح نه تنها باعث نشده كه استرس آنها براي كنكور كمتر شود بلكه اين استرس به بازه زماني بيشتري تا رسيدن به موقع كنكور انتقال يافته است. در واقع اين استرس اگر براي دانش‌آموزان در سال‌هاي گذشته همان سال آخر متوسطه و درگيري براي آماده شدن كنكور بود حالا از سال اول متوسطه آغاز مي‌شود و همراه آنها هست تا روزي كه نتايج كنكور اعلام شود و كوچك‌ترين سهل انگاري در اين سه سال مي‌تواند تمام آمال و آرزوهاي‌شان را از بين ببرد.
از سوي ديگر بر خلاف آن چيزي كه رييس شوراي انقلاب فرهنگي مدعي آن است كه بسياري از دانش‌آموزان حامي اين طرح هستند و آن را وسيله موفقيت خود در كنكور مي‌دانند اما نظرسنجي‌هاي رسمي و غير رسمي از نارضايتي درصد بالاي دانش‌آموزان از اين طرح خبر مي‌دهد و بسياري از آنها بر اين عقيده‌اند كه با اجرايي شدن اين طرح تمركزشان براي اينكه سال آخر متوسطه تلاش كنند تا در كنكور قبول شوند از بين رفته و آنها از دو سال قبل‌تر بايد با اين استرس مواجه باشند و در نهايت هم معلوم نيست چقدر موفق خواهند بود. چرا كه دخيل كردن 60 درصدي معدل سه سال متوسطه در نتايج كنكور يعني سرنوشتي كه دانش‌آموزان هيچ اختياري در تعيين آن ندارند. اين طرح مي‌تواند آنها را از رشته مورد علاقه و تلاش‌هايي كه براي رسيدن به آن انجام داده‌اند، باز دارد. هر چند بسياري از كارشناسان آموزش بر اين باورند كه مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي در اين زمينه بايد هر چه سريع‌تر تغيير كرده و قطعيت تاثير 60 درصدي معدل از آن برداشته شود اما هنوز هم مسوولان اين شورا به نتيجه قطعي در اين باره نرسيده‌اند.
چالش‌هاي پيش روي مصوبه كنكور
به هر حال هر تغييري چالش‌هاي خودش را به‌دنبال دارد، مصوبه كنكور شوراي عالي انقلاب فرهنگي از اين چالش‌ها دور نماند، مصوبه‌اي كه قرار بود بخش زيادي از مشكلات آزمون سراسري را حل كند حالا خودش با انتقادهاي زيادي مواجه شده است. برخي كارشناسان معتقدند اين مصوبه جلوي رشد داوطلبان را گرفته و سبب‌ساز افزايش استرس و اضطراب تحصيلي شده است.از روزي‌كه شوراي عالي انقلاب فرهنگي تصميم گرفت روش سنجش و پذيرش ورود داوطلبان به دانشگاه را تغيير بدهد اختلاف نظرها زياد شد، طراحان روش جديد اگرچه تلاش داشتند مشكلات چندين ساله كنكور را در يك مصوبه حل كنند اما حالا ايده خودشان تبديل به چالش جديد داوطلبان شده است. در روش جديد معدل داوطلبان در سه پايه دهم، يازدهم و دوازدهم تحصيلي تاثير قطعي ۶۰ درصدي در نتايج سنجش ورود به دانشگاه‌ها دارد و سهم آزمون سراسري ۴۰ درصد است.
طي سال‌هاي گذشته كه اين روش اجرا شد چالش‌هايي به‌همراه داشت؛ بسياري از دانش‌آموزان و كارشناسان معتقدند مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي علاوه بر اينكه سبب‌ساز افزايش گردش مالي حول محور ورود به دانشگاه شده، باعث افزايش استرس و اضطراب داوطلبان هم شده؛طوري‌كه اگر آنها قبل‌تر مجبور بودند براي آزمون سراسري يك سال پر استرس داشته باشند حالا همه چيز تبديل به حداقل سه سال پر استرس شده است چراكه آنها بايد با كسب نمرات بالا در امتحانات نهايي بتوانند از سهم ۶۰ درصد معدل براي قبولي در دانشگاه آورده زيادي را كسب كنند.
حالا قرار است يك‌بار ديگر مصوبه كنكوري شوراي عالي انقلاب فرهنگي توسط خود اين نهاد بازبيني شود، البته به گفته خسروپناه قرار نيست خروجي اين جلسه و تغييرات احتمالي مصوبه كنكوري هرچه كه باشد براي سال ۱۴۰۴ اعمال شود.
۸۰ درصد داوطلبان با تاثير معدل در كنكور مخالف هستند
علي امرايي، عضو كميسون آموزش ديده‌بان شفافيت و عدالت در اين باره به خبرآنلاين مي‌گويد: تاثير معدل به‌صورت مثبت مورد نظر ما است اما با تاثير معدل به‌صورت قطعي مخالفيم، اين مخالفت همسو با نظر خود داوطلبانِ ورود به دانشگاه است. در نظر سنجي كنكور سال 99-1398 نزديك به ۸۰ درصد داوطلبان با تاثير معدل مخالفت كردند، در جلسه شوراي عالي انقلاب فرهنگي هر تصميمي كه گرفته مي‌شود براي همين داوطلبان گرفته مي‌شود بنابراين بايد به نظر آنها توجه كرد. با تاثيرگذار كردن معدل به شكل مثبت داوطلبان ورود به دانشگاه خوشحال مي‌شوند.
ورود به دانشگاه با آزمون سراسري كارآمدتر از روش سوابق تحصيلي است
البته آن‌طوركه از گوشه و كنار خبر مي‌رسد به‌نظر قرار است برخي پايه‌هاي تحصيلي مانند دهم از ماجراي تاثير قطعي معدل كنار گذاشته شود. با اين وجود امرايي اين اقدام را كافي نمي‌داند و مي‌گويد: اگر در تصميم جديد شوراي عالي انقلاب فرهنگي همچنان معدل يك پايه تاثير قطعي در سرنوشت قبولي داوطلبان داشته باشد از نظر من مشكل اصلي همچنان پابرجا است، البته حذف تاثيرگذاري معدل ساير پايه‌ها مانند پايه دهم و يازدهم قدري مشكلات را حل مي‌كند اما اصل مشكل پابرجا است؛ چراكه با وجود انتقادهاي زيادي كه به روش آزمون سراسري براي قبولي در دانشگاه وجود دارد اما اين روش براي ورود به دانشگاه از روش سابقه تحصيلي كارآمدتر است. او ادامه مي‌دهد: اگر سوابق را بررسي كنيم از دل همين آزمون سراسري بود كه اين تعداد نخبه، پزشك ماهر و متخصص، قضات و مهندس در سراسر كشور به جامعه تحويل داده شد، طوري‌كه امروز خيلي از بيماران براي ويزيت شدن توسط متخصص ايراني وارد كشور ما مي‌شوند، اين پزشكان از دل همين آزمون سراسري انتخاب شده و پرورش داده شده‌اند.
استرس داوطلبان براي قبولي بيشتر شده
امرايي با شمارش آزمون‌هايي كه داوطلبان در سه مقطع دهم يازدهم و دوازدهم انجام مي‌دهند، معتقد است تعداد و حجم اين امتحانات زياد است و همين مساله سبب شده استرس و نگراني داوطلبان در مقايسه با روش قبلي سنجش ورود به دانشگاه بيشتر شود.
او با طرح مساله عدالت در آموزش مي‌گويد: استرس داوطلبان در روش برگزاري آزمون سراسري با تاثير مثبت معدل كمتر از روش جديد قبولي در دانشگاه‌ها است، چرا كه داوطلب مي‌تواند سال‌ها در آزمون سراسري براي ورود به دانشگاه شركت كند بدون اينكه نگران معدل دوره تحصيل باشد. اما در روش جديد داوطلب براي هميشه گرفتار معدل دوره تحصيل خودش است.
محدود شدن داوطلبان در مصوبه كنكوري شوراي عالي انقلاب فرهنگي
امرايي براي شرح اين گرفتاري توضيح مي‌دهد: دانش‌آموز در دوره تحصيل به هر دليلي نتوانسته نمره خوبي كسب كند، يك بار هم بيشتر اجازه ترميم نمره ندارد، اگر معدلش خوب نباشد براي هميشه گرفتار اين نمره كم مي‌شود و هيچ‌وقت نمي‌تواند براي رشته مورد علاقه‌اش قبولي بگيرد، درحالي كه در شيوه آزمون سراسري داوطلب با اين وضعيت مواجه نيست، او سال‌ها و بارها مي‌تواند در آزمون شركت كند، اين يعني آزادي و احترام به مردم؛ ما نبايد سراغ محدوديت برويم.
نبايد با چنین مصوبه‌هايي جلوي ادامه تحصيل يك دانش‌آموز را بگيريم
به گفته عضو كميسيون آموزش ديده‌بان شفافيت و عدالت ما در قانونگذاري و انتخاب روش سنجش داوطلبان بايد مراقب افت تحصيل دانش‌آموزان باشيم. خيلي مواقع يك دانش‌آموز به هر دليلي در دو، سه سال از دوران تحصيلش گرفتار افت تحصيلي مي‌شود. ما نبايد با چنین مصوبه‌هايي جلوي ادامه تحصيل يك دانش‌آموز را بعد از افت تحصيلي بگيريم. در روش فعلي سنجش و پذيرش دانشگاه‌ها اگر داوطلبي در دوران تحصيل دوره دهم، يازدهم و دوازدهم افت تحصيلي داشته باشد شرايط براي جبران اين افت در آينده خيلي سخت است و داوطلب با آن نمره‌ها هيچ‌وقت نمي‌تواند يك روزي در رشته مورد نظرش قبول شود.