رونق بورس از مسير صندوق‌ها
حدود چهارسال پيش به دعوت رييس دولت دوازدهم بخش عمده‌اي از مردم وارد بورس شدند و از آن زمان شرايطي جديد براي سرمايه‌گذاري در بورس شكل گرفت و شاهد رونق بيش از پيش اين بازار بوديم. از زمان آن ابزارهاي بازار سرمايه توسعه بيشتري يافت و سرمايه‌گذاري در اين بازار شكل ديگري به خود گرفت، يكي از مهم‌ترين تغييرات بازار سرمايه از چهارسال گذشته تا به امروز توسعه صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري و تنوع آنها بوده است.
حدود چهارسال پيش به دعوت رييس دولت دوازدهم بخش عمده‌اي از مردم وارد بورس شدند و از آن زمان شرايطي جديد براي سرمايه‌گذاري در بورس شكل گرفت و شاهد رونق بيش از پيش اين بازار بوديم. از زمان آن ابزارهاي بازار سرمايه توسعه بيشتري يافت و سرمايه‌گذاري در اين بازار شكل ديگري به خود گرفت، يكي از مهم‌ترين تغييرات بازار سرمايه از چهارسال گذشته تا به امروز توسعه صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري و تنوع آنها بوده است.
درحال حاضر انواع مختلف صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري در بازار سهام وجود دارد كه هر يك كاركرد خاص خود را دارند و سرمايه‌گذاري در اين صندوق‌ها مي‌توانند سود با توجه به نوع سرمايه‌گذاري متفاوت باشد و بر همين اساس يكي از پررونق‌ترين صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري در اين روزها صندوق طلا است.
در اصل صندوق سرمايه‌گذاري به عنوان يك روش سرمايه‌گذاري غير مستقيم در بازار سرمايه، نقش واسطه مالي را ايفا مي‌كند. بدين صورت كه با جمع‌آوري سرمايه خرد اشخاص مختلف، اقدام به سرمايه‌گذاري در بازار بورس به‌وسيله يك تيم تحليل‌گر حرفه‌اي و با نظر مدير صندوق خواهد كرد. صندوق‌ها بر اساس نوع فعاليت، تركيب دارايي‌ها و در نتيجه ميزان ريسك و بازده به انواع مختلفي تقسيم مي‌شوند. صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري در وهله اول به دو دسته «قابل معامله (ETF) » و صدور و ابطالي تقسيم مي‌شوند. هر كدام از اين دسته‌ها نيز به انواع مختلفي هم‌چون سهامي، مختلط، شاخصي، درآمد ثابت، اهرمي، صندوق تضمين اصل سرمايه و … تقسيم مي‌شوند كه سرمايه‌گذاران با در نظر گرفتن ريسك سرمايه‌گذاري خود مي‌توانند در يك يا انواع آن سرمايه‌گذاري كنند.
اين روزها كه قيمت طلا به بيش از ۵ ميليون تومان رسيده است، صندوق‌هاي طلا نيز رونق بسيار خوبي را تجربه مي‌كنند و به نوعي شاهد رونق گرفتن صندوق‌هاي طلا در بازار سهام هستيم. صندوق طلا نوعي از صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري است كه دارايي‌هاي مرتبط با طلا را در اختيار دارد. درواقع مي‌توان گفت كه صندوق طلا، نوعي صندوق سرمايه‌گذاري كالايي است كه در بازار بورس اوراق بهادار معامله مي‌شود. صندوق‌هاي طلا در بورس، سرمايه‌هاي خرد افراد مختلف را جمع‌آوري كرده و توسط مديران متخصص در سبدي از دارايي‌هاي مرتبط با طلا، از جمله سكه، شمش و اوراق بهادار مبتني بر طلا سرمايه‌گذاري مي‌كنند. هدف نهايي اين صندوق‌ها، كسب حداكثر سود از نوسانات بازار طلا براي سرمايه‌گذاران، بدون نياز به خريد فيزيكي طلا است.
در معناي ديگر در صندوق سرمايه‌گذاري طلا كه به صورت ETF (قابل معامله در بورس) فعال است، حداقل ۷۰ درصد و حداكثر ۹۰ درصد دارايي‌ها براي خريد سكه و طلا صرف مي‌شود. مابقي دارايي‌ها نيز به ارز، سپرده‌هاي بانكي، اوراق درآمد ثابت و... اختصاص مي‌يابد. به خاطر اينكه قيمت طلا با توجه به قيمت ارز و اونس جهاني تعيين مي‌شود، سرمايه‌گذاري در اين صندوق به نوعي سرمايه‌گذاري غيرمستقيم در بازار ارز و طلاي جهاني به شمار مي‌رود. در نتيجه سود حاصل از صندوق طلا كاملا به نرخ ارز و طلاي جهاني بستگي دارد.
از مهم‌ترين و اصلي‌ترين مزاياي صندوق سرمايه طلا مي‌توان به نقد‌شوندگي عالي، خريد راحت، امنيت در حفظ و نگهداري سرمايه، عدم ماليات و كارمزد ساخت، عدم نياز به سرمايه زياد، ريسك سرمايه‌گذاري كم و كاهش ريسك عدم اصالت كالا اشاره كرد.
به گفته بسياري از كارشناسان حضور صندوق‌هاي طلا در بورس باعث شده كه اين بازار رونق بيشتري بگيرد و به مرور شرايط بهتري را تجربه كند.
رونق بورس
گزارش‌هاي تازه از بازار سرمايه حكايت از آن دارد كه افزايش تقاضا براي صندوق‌هاي طلا، به رونق بورس كمك قابل توجهي كرده است. سرمايه‌گذاران در حال حاضر به آساني و با هزينه‌اي كمتر مي‌توانند به طلا دسترسي پيدا كنند، كه اين امر به‌طور مستقيم به رشد بازار سهام منجر شده است.
بسياري از تحليلگران مالي معتقدند كه در دوران نوسانات اقتصادي، طلا به عنوان يك دارايي امن شناخته مي‌شود و سرمايه‌گذاران را به سمت بورس و اشكال ديگر سرمايه‌گذاري سوق مي‌دهد. همچنين، رشد قيمت طلا مي‌تواند به جلب‌توجه بيشتر سرمايه‌گذاران به بورس منجر شود، كه در نهايت به رونق بازار سهام كمك مي‌كند.
به نظر مي‌رسد كه اين گزارش‌ها حكايت از اهميت نظرات متخصصان اقتصادي و تحليلگران مالي دارد و نشان مي‌دهد كه چگونه عوامل اقتصادي به‌طور مستقيم و غيرمستقيم بر وضعيت بورس مي‌گذارد.
به گفته كارشناسان به علت ريسك كم صندوق‌هاي طلا در بورس، بسياري از سرمايه‌گذاران ترجيح مي‌دهند كه به جاي خريد فيزيكي طلا در صندوق‌هاي طلا سرمايه‌گذاري كنند. نخست اين مولفه باعث مي‌شود كه بورس تهران نسبت به گذشته رونق بيشتري را تجربه كند و پس از آن مسير سرمايه‌گذاري نيز تغيير مي‌كند و به نوعي مردم ترجيح مي‌دهند كه به صورت مستقيم در بازارهاي سرمايه‌گذاري نباشند و سرمايه خود را به صورت غيرمستقيم به واسطه صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري معامله كنند. البته باتوجه به اينكه سرمايه‌گذاري غيرمستقيم در بورس ريسك كمتري دارد احتمالا رونق اين بازار نيز به مرور افزايش قابل توجهي داشته باشد.
بازار از نگاه معاملات
درآخرين روز كاري هفته يعني چهارشنبه ۳ بهمن ۱۴۰۳، شاخص كل بورس تهران با افزايش ۵۳ هزار و ۳۲۱ هزار واحدي معادل ۱.۹۳ درصدي همراه شد و به تراز ۲ ميليون و ۸۱۴ هزار واحدي رسيد. همچنين شاخص كل هم وزن نيز ۱۱ هزار و ۹۳۳ واحد برابر با ۱.۳۶ درصد نسبت به معاملات روز سه شنبه افزايش داشت و در نهايت به عدد ۸۸۷ هزار و ۹۳۸ واحدي رسيد. در سوي ديگر معاملات نيز شاخص كل فرابورس با افزايش ۲۱۱ واحدي به عدد ۲۶ هزار و ۷۶۸ واحدي رسيد.
همچنين در اين روز از ميان ۶۶۳ نماد بازار سرمايه ۴۵۲ نماد مثبت و ۱۳۱ نماد نيز منفي بودند. از سوي ديگر ۲۱۸ نماد معادل ۳۲ درصد در صف خريد قرار داشتند و ۵۸ نماد معادل ۸ درصد در صف فروش قرار داشتند.
در اين روز صنايع سرمايه‌گذاري، مواد شيميايي- متنوع، آهن و فولاد، توليد فلزات گرانبهاي غيرآهن، فرآورده‌هاي نفتي، بانك‌ها و موسسات اعتباري، كاني‌هاي فلزي، توليد كود و تركيبات نيتروژن، سيمان،آهك و گچ، خودرو، دارويي، بيمه، نرم افزار و خدمات و مخابرات در بازه مثبت قرار داشتند.
ارزش معاملات خرد به 7 هزار و 371 ميليارد تومان رسيد كه نسبت به روز قبل كاهش 31 درصدي داشت. از سوي ديگر در اين روز شاهد ورود پول 1370 ميليارد توماني بوديم كه بيشترين مقدار از 15 دي بود. در دادو ستدهاي روز گذشته؛ 73 درصد نمادها مثبت بودند و 27 درصد مابقي منفي معامله شدند؛ به عبارتي 603 نمادها، روند صعودي داشتند و 220 نماد ديگر قرمزپوش بودند. همچنين نمادهاي وبملت، كيسون و ثفارس بيشترين خروجي پول حقيقي را دارا بودند و در مقابل پارس، فولاد و ونوين هم بيشترين ورود نقدينگي را تجربه كردند.