انرژي و تصميمات عقلاني

بندي از تفاهمنامه توانير و سازمان نظام مهندسي ساختمان در مورد الزام استفاده از پنل‌هاي خورشيدي در ساختمان‌هاي نوسازي كه بيش از ۴ طبقه دارند يا مجموع مساحت طبقات آنها بيش از هزار مترمربع است، نهايي شده است. واقعيت اين است كه تصميمات هيجاني و غيركارشناسي معمولا نتيجه‌بخش نيستند. اگر اين موضوع به‌طور دقيق‌تري مطالعه مي‌شد و چارچوب‌دار بود، مي‌توانستيم نتايج بهتري به دست آوريم. براي مثال، اگر از تشكل‌هاي بخش خصوصي درباره آن نظرسنجي مي‌شد، نتايج بسيار بهتري حاصل مي‌شد. در سال‌هاي اخير در حوزه برق و گاز مسيرهايي را طي كرده‌ايم كه به نتيجه فعلي منجر شده‌اند، اما حقيقت اين است كه ما بيشتر از توليد برق پايدار، دچار اتلاف انرژي به‌ويژه در ساختمان‌ها هستيم. اگر هزينه‌اي كه براي توليد برق پايدار صرف مي‌كنيم، به رعايت مبحث ۱۹ مقررات ملي ساختمان اختصاص مي‌يافت، قطعا هم در كاهش مصرف گاز و هم برق نتايج بهتري به دست مي‌آورديم. به عنوان مثال، آمارها نشان مي‌دهند كه در زمستان گذشته ۶۷درصد گاز كشور در ساختمان‌هاي مسكوني مصرف شد، درحالي كه تنها ۷درصد از گاز به نيروگاه‌ها اختصاص يافت. اين نشان مي‌دهد كه صرفه‌جويي و جلوگيري از اتلاف انرژي در ساختمان‌ها نسبت به توليد انرژي پايدار سرمايه‌گذاري كمتري نياز دارد و بهينه‌تر است.
يكي از مشكلات جدي ما اين است كه در برخي حوزه‌ها هزينه‌هاي‌مان بالاتر از قيمت جهاني است. به عنوان مثال، قيمت پنل‌هاي خورشيدي بايد جهاني باشد و اينورترهايي كه بخشي از آنها توليد داخل است، ممكن است حتي گران‌تر از قيمت جهاني تمام شوند. اگر بخواهيم برق توليد شده از پنل‌ها را به شبكه منتقل كنيم و در ساعات ديگر از شبكه بازگردانيم، نرخ آن بايد مطابق نرخ مصوب خريد و فروش باشد. اين موضوع باعث مي‌شود بازگشت سرمايه كمتر از ۱۰ سال امكان‌پذير نباشد. ترجيح من اين بود كه پيش از ابلاغ اين موضوع، در مجامع تخصصي و تشكل‌هاي مرتبط با حوزه صنعت ساختمان بررسي‌هاي بيشتري صورت مي‌گرفت. اين موضوع بايد پيش از رسانه‌اي شدن‌ به‌صورت كامل و شفاف بررسي مي‌شد. اين طرح باتوجه به ركود بازار مسكن و قيمت بالاي تمام شده ملك نسبت به توان خريدار چشم‌انداز روشني ندارد. از اين رو به نظر مي‌رسد كه تصميمات عقلاني كه بتوان در آن تمام جوانب و واقعيت‌ها را در نظر گرفت و چالش‌ها را به شكل دقيق رصد كرد، مي‌تواند براي ما كارگشا باشد در غير اين صورت اين خطر وجود دارد كه جداي از مشكلات جاري با چالش‌هايي جديد نيز در اين حوزه مواجه شويم.