افزايش چشمگير عرضههاي اوليه در بورسهاي جهان
با وجود روند نزولي عرضه اوليه سهام در ۳ سال گذشته، كارشناسان پيشبيني ميكنند در سال ۲۰۲۵ عرضههاي اوليه سهام در بسياري از بورسهاي جهان به ويژه امريكا و منطقه EMEA (اروپا، خاورميانه و آفريقا) با جهش چشمگيري روبرو خواهد شد.
با وجود روند نزولي عرضه اوليه سهام در ۳ سال گذشته، كارشناسان پيشبيني ميكنند در سال ۲۰۲۵ عرضههاي اوليه سهام در بسياري از بورسهاي جهان به ويژه امريكا و منطقه EMEA (اروپا، خاورميانه و آفريقا) با جهش چشمگيري روبرو خواهد شد.
عرضه اوليه سهام در بازارهاي سرمايه جهان، در 3 سال گذشته روندي نزولي داشته است. كاهش نرخ رشد اقتصادي جهان، تشديد تنشهاي ژئوپليتيك و افزايش ريسك سرمايهگذاري از جمله دلايل كاهش آمار عرضههاي اوليه سهام در 3 سال گذشته به شمار ميروند. اما كارشناسان پيشبيني ميكنند؛ در سال 2025 بازار عرضه اوليه سهام در بسياري از بورسهاي جهان به ويژه امريكا و منطقه EMEA (اروپا، خاورميانه و آفريقا) با جهش چشمگيري روبرو خواهد شد.
سالهاي نزولي
از سال 2022 تا سال 2024 تعداد و درآمد حاصل از عرضههاي اوليه سهام در جهان روندي نزولي داشته است. در سال 2022 تعداد 1196 عرضه اوليه، درآمدي 172 ميليارد دلاري را براي بورسهاي جهان به ارمغان آورد. در سال 2023 تعداد عرضههاي اوليه به 1044 و درآمد آنها به 116 ميليارد دلار كاهش يافت. سال 2024 بدترين سال از اين نظر بود بهطوري كه فقط 876 عرضه اوليه با درآمد 106 ميليارد دلاري به ثبت رسيد.
به گزارش وبسايت پرايس واترهاوس كوپرز، در سال 2024 منطقه امريكا (امريكاي شمالي، جنوبي و مركزي) عملكرد بسيار خوبي در حوزه IPO داشته است، بهطوري كه درآمد حاصل از عرضه اوليه سهام در اين منطقه با 57 درصد رشد سالانه به 35.4 ميليارد دلار رسيد. بخش اصلي اين رشد مديون بازار ايالات متحده بوده است. در سال 2024 درآمد عرضههاي اوليه سهام در اين كشور با بيش از 50 درصد رشد نسبت به سال 2023 روبرو شد و در مقايسه با سال 2022 حدود 4 برابر افزايش يافت. مهمترين عرضههاي اوليه سال 2024 بورس امريكا مربوط به بخشهاي فناوري، كالاهاي مصرفي و خدمات مالي بوده است. در اين سال، 4 عرضه اوليه با ارزش بيش از يك ميليارد دلار در بورس امريكا انجام شد.
منطقه EMEA نيز وضعيت به نسبت خوبي داشت. مجموع درآمد حاصل از عرضههاي اوليه سهام در اين منطقه با 33 درصد رشد به 29.6 ميليارد دلار و ميانگين درآمد IPOها به حدود 221 ميليون دلار رسيد. سال گذشته، در اين منطقه 7 عرضه اوليه با ارزش بيش از يك ميليارد دلار انجام شد.
منطقه آسيا-اقيانوسيه بدترين عملكرد را به ثبت رساند. سال گذشته مجموع درآمد عرضههاي اوليه سهام در اين منطقه با 43 درصد كاهش به 41 ميليارد دلار رسيد. بخش اصلي اين افت مربوط به بورسهاي چين و هنگكنگ بوده است. بر اساس آمارهاي موجود، درآمد عرضههاي اوليه اين بازارها از 51.5 ميليارد دلار در سال 2023 به 12.5 ميليارد دلار در سال 2024 سقوط كرد. بهترين عملكرد اين منطقه را بازار هند به ثبت رساند. درآمد عرضههاي اوليه سهام اين كشور با 152 درصد رشد به رقم 16.8 ميليارد دلار افزايش پيدا كرد.
سال فوران IPOها
خبرگزاري رويترز در گزارشي تحت عنوان «IPOها بازميگردند» با اشاره به اينكه انتظار ميرود، سال 2025 سال جهش عرضههاي اوليه سهام در بورس امريكا باشد، نوشت: بازگشت دونالد ترامپ تاجرپيشه به كاخ سفيد از عوامل اصلي رونق IPOها به شمار ميرود. برنامههاي ترامپ براي كاهش ماليات شركتها، تسهيل مقررات و كاهش نرخهاي بهره به افزايش ريسكپذيري سرمايهگذاران منجر خواهد شد كه يكي از نتايج آن، افزايش تمايل شركتها به عرضه سهام در بورس خواهد بود.
به نوشته مورنينگ استار، در موج جديد عرضههاي اوليه سهام، شركتهاي فعال در حوزه هوش مصنوعي و فينتك پيشتاز خواهند بود. تحليلگران پيشبيني ميكنند، در سال 2025 حدود 20 «يونيكورن» (شركتهاي استارتاپي با ارزش بيش از يك ميليارد دلار) از بخت بالايي براي ورود به بازار سهام برخوردار هستند.
بورس نزدك
در سال 2025 بورس نزدك امريكا، فعالترين و معتبرترين بورس جهان در حوزه عرضه اوليه سهام شركتهاي فينتك و هوش مصنوعي خواهد بود. آمار عرضههاي اوليه سهام در نخستين ماه سال، مهر تاييد بر اين مدعاست. بر اساس آمارهاي ماركتواچ، تنها در ماه ژانويه تعداد 22 عرضه اوليه در بورس نزدك انجام شده است. همچنين تقويم IPO ماركتواچ نشان ميدهد كه تا پايان سال 2025 دستكم 161 عرضه اوليه سهام در بورس نزدك انجام خواهد شد.
در اينجا چند IPO برتر سال 2025 را
مرور ميكنيم:
Stripe ارزش تقريبي عرضه اوليه 65 ميليارد دلار: اين شركت پرداخت مالي مستقر در دوبلين سالها در تلاش براي عرضه سهام خود بوده است و به نظر ميرسد اين اتفاق در سال 2025 رخ خواهد داد. شركت Stripe در سال 2023 ركورد پرداخت يك تريليون دلار را ثبت كرده بود.
Revolt ارزش تقريبي عرضه اوليه 45 ميليارد دلار: اين شركت فينتك بريتانيايي كه در حوزه بانكداري موبايلي فعاليت ميكند، به دليل نرخ بالاي بهره تاكنون از تامين مالي خودداري كرده است و با توجه به دريافت مجوز فعاليتهاي بانكي، انتظار ميرود در نخستين روز عرضه اوليه سهام خود با استقبال چشمگير سرمايهگذاران روبرو شود. Revolt يكي از ارزشمندترين شركتهاي خصوصي حوزه فناوري مالي در اروپا به شمار ميرود.
CoreWeave ارزش تقريبي عرضه اوليه 35 ميليارد دلار: انتظار ميرود اين شركت امريكايي عرضهكننده پلتفرم ابري هوش مصنوعي در نيمه دوم سال 2025 اقدام به عرضه اوليه سهام خود كند. CoreWeave قصد دارد در عرضه اوليه حدود 3 ميليارد دلار از سهام خود را به فروش برساند.
StubHub ارزش تقريبي عرضه اوليه 16.5 ميليارد دلار: اين غول حوزه فروش آنلاين بليت كه در سال 2000 راهاندازي شده، تاكنون عرضه اوليه سهام خود را به دليل شرايط اقتصادي به تعويق انداخته است اما گفته ميشود، در حال رايزني و همكاري با بانكهاي جيپي مورگان و گولدمن ساكس براي عرضه سهام خود است.
Klarna ارزش تقريبي عرضه اوليه 15 ميليارد دلار: اين شركت فينتك كه در حوزه پرداخت فعاليت ميكند، در نيمه نخست سال گذشته به سود خوبي دست پيدا كرد. شركت Klarna براي عرضه اوليه سهام خود به توافقاتي دست يافته اما هنوز جزييات IPO اين شركت و محدوده قيمت سهام آن مشخص نيست.
Chime ارزش تقريبي عرضه اوليه 8 ميليارد دلار: اين شركت بانكداري آنلاين كه در سال 2012 راهاندازي شده، اواخر سال گذشته درخواست عرضه اوليه سهام خود را به كميسيون بورس و اوراق بهادار امريكا ارايه كرد. ارزش بازار اين شركت حدود 25 ميليارد دلار برآورد ميشود و 38 ميليون مشتري دارد.