وضعيت هواي پايتخت در هفته اول بهمن چگونه بود؟
اگرچه هفت روز اول دي‌ماه سال جاري، هواي پايتخت آلوده بود، طي هفته اول بهمن ماه هواي پايتخت تنها سه روز آلوده را پشت سر گذاشت و در هفته اول بهمن‌ماه سال جاري، آلوده‌ترين روز ۷ بهمن با شاخص ۱۱۲ بود.
اگرچه هفت روز اول دي‌ماه سال جاري، هواي پايتخت آلوده بود، طي هفته اول بهمن ماه هواي پايتخت تنها سه روز آلوده را پشت سر گذاشت و در هفته اول بهمن‌ماه سال جاري، آلوده‌ترين روز ۷ بهمن با شاخص ۱۱۲ بود.
تهراني‌ها ۲ بهمن باكيفيت‌ترين هوا را با شاخص ۷۳ تنفس كردند. سال گذشته در همين بازه زماني پنج روز هوا آلوده بود و آلودگي هوا تا شاخص ۱۳۰ افزايش يافت و بهترين كيفيت هوا هم ۶ بهمن‌ماه با شاخص ۸۶ ثبت شد. هفته اول بهمن‌ماه سال ۱۴۰۱ تهران هواي آلوده‌اي را تجربه كرد، به‌گونه‌اي كه هيچ روزي هوا مطلوب نبود و چهار روز در شرايط ناسالم و سه روز در وضعيت ناسالم براي گروه‌هاي حساس بود. آلوده‌ترين روز در اين بازه زماني ۶ بهمن ماه بود و شاخص هوا به ۱۶۲ رسيد.
در تمام اين سال‌ها آلاينده شاخص روزهاي آلوده، ذرات معلق كوچك‌تر از ۲.۵ ميكرون بوده است.
ذرات معلق كمتر از ۲،۵ ميكرون، آلاينده شاخص هواي سرد
بر اساس مطالعات انجام شده، براي هر آلاينده يك حد مجاز تعريف مي‌شود. ذرات معلق كمتر از ۲.۵ آلاينده شاخص هواي تهران در روزهاي سرد پايتخت است.
اين آلاينده داراي قطر ۲.۵ ميكرون يا كمتر هستند كه تقريبا يك سي‌ام قطر موي انسان است و به عنوان ذرات ريز (fine) نيز شناخته مي‌شوند. تركيب شيميايي ذرات بسته به محل، زمان و آب و هوا متفاوت است و منابع انتشار آن شامل انواع فعاليت‌هاي احتراقي (وسايل نقليه موتوري، نيروگاهي، سوزاندن چوب، و غيره) و فرايندهاي صنعتي خاص مي‌شود. اين ذرات هم به‌طور مستقيم ساطع مي‌شوند و هم به شكل آلاينده ثانويه در جو شكل مي‌گيرند.
به‌طور كلي عمده‌ترين منابع انتشار ذرات معلق نيز احتراق سوخت مانند سوزاندن زغال سنگ و چوب، خودروهاي ديزلي فاقد فيلتر دوده، فرايندهاي صنعتي و كشاورزي و انتشار از خودروها است. ذرات معلق عموما در ماه‌هاي سرد سال كيفيت هوا را تحت تاثير قرار مي‌دهند.
مطالعات علمي متعدد درباره ذرات معلق نشان مي‌دهد كه قرار گرفتن در معرض اين آلاينده باعث بروز مشكلات زيادي مي‌شود. مرگ زودرس در مبتلايان به بيماري‌هاي قلبي و ريوي، بروز حملات قلبي غيركشنده، ضربات قلب نامنظم، ابتلا به سرطان ريه، تشديد آسم، كاهش عملكرد ريه و افزايش علائم تنفسي مشكلاتي است كه آلودگي هوا براي سلامت انسان ايجاد مي‌كند.
شاخص كيفيت هوا
شاخص كيفيت هوا (AQI) به شش دسته اصلي تقسيم‌بندي مي‌شود. بر اساس اين تقسيم‌بندي از عدد صفر تا ۵۰ هوا پاك، از ۵۱ تا ۱۰۰ هوا سالم يا متوسط، از ۱۰۱ تا ۱۵۰ هوا ناسالم براي گروه‌هاي حساس، از ۱۵۱ تا ۲۰۰ هوا ناسالم براي همه گروه‌ها، از ۲۰۱ تا ۳۰۰ هوا بسيار ناسالم و از ۳۰۱ تا ۵۰۰ شرايط كيفي هوا خطرناك است.
گفتني است در هواي پاك كه با رنگ سبز نشان داده مي‌شود، شرايط كيفيت هوا مناسب است و خطري براي سلامت انسان ندارد. در هواي سالم كه به رنگ زرد شناخته مي‌شود، كيفيت هوا قابل قبول و غلظت آلاينده‌ها كمتر از حدي است كه بر سلامت انسان تاثير منفي داشته باشد اما در هواي ناسالم براي گروه‌هاي حساس كه به رنگ نارنجي نشانه‌گذاري مي‌شود، مقدار AQI بين ۱۰۱ تا ۱۵۰ قرار مي‌گيرد كه در نتيجه آن گروه‌هاي حساس اثرپذيري بيشتري از آلودگي هوا خواهند داشت. در هواي ناسالم كه به رنگ قرمز است، كليه افراد جامعه در معرض مخاطرات ناشي از آلودگي هوا قرار مي‌گيرند و حتي ممكن است گروه‌هاي حساس دچار عوارض شديدتري شوند. افزون بر اين در هواي بسيار ناسالم كه به رنگ بنفش نشان داده مي‌شود و عدد AQI بين ۲۰۱ تا ۳۰۰ قرار مي‌گيرد، احتمال بروز عوارض جدي براي سلامت افراد جامعه افزايش مي‌يابد.
از ابتداي امسال تاكنون، شهروندان تهراني پنچ روز هواي پاك، ۱۸۶ هواي سالم، ۱۰۶ روز هواي ناسالم براي گروه‌هاي سني حساس و ۱۷ روز هم ناسالم براي همه گروه‌هاي سني جامعه استنشاق كرده‌اند.
سال گذشته و براساس روز شمار شاخص آلودگي در مجموع ۱۰روز هواي پاك، ۲۳۶ روز هواي قابل قبول، ۱۰۷ روز هواي ناسالم براي گروه‌هاي حساس و ۱۲ روز هواي ناسالم براي تمامي گروه‌ها در پرونده شاخص آلودگي هواي پايتخت ثبت شده است.