مهاجرت از بورس به طلا
بورس تهران طي چند هفته اخير روند اصلاحي به خود گرفته و از صعود به شاخص 3 ميليوني جا مانده است؛ اين شرايط درحالي رخ مي‌دهد كه بازارهاي موازي شرايط جذاب‌تري براي سرمايه‌گذاران فراهم كرده‌اند و هر روز شاهد صعود بازارهايي همچون طلا و دلار هستيم.
بورس تهران طي چند هفته اخير روند اصلاحي به خود گرفته و از صعود به شاخص 3 ميليوني جا مانده است؛ اين شرايط درحالي رخ مي‌دهد كه بازارهاي موازي شرايط جذاب‌تري براي سرمايه‌گذاران فراهم كرده‌اند و هر روز شاهد صعود بازارهايي همچون طلا و دلار هستيم.
نيمه دي ماه بود كه شاخص كل بورس تهران در آستانه شاخص 3 ميليون واحدي قرار گرفت و روند صعود قابل توجهي را ثبت مي‌كرد؛ اما شاخص كل بورس در يك قدمی شاخص 3 ميليوني ايستاد و روند نزولي به خود گرفت. بسياري از كارشناسان علت اين موضوع را مقاومت شاخص در اعداد خاص بيان كردند و در سوي ديگر برخي از كارشناسان عقيده دارند كه علت اين موضوع عدم رشد واقعي بازار سهام است و تا زماني که نماد و صنايع بازار به سودسازي نرسند نبايد انتظار داشت كه شاخص عددهاي جديد را به خود ببيند مگر در شرايط شاخص‌سازي!
اين روزها قيمت طلاي خام در بازارها به بيش از 5 ميليون و 500 هزار تومان رسيده است و به واسطه اين موضوع شاهد سودسازي صندوق‌هاي طلا نيز هستيم. صندوق‌هاي طلا تركيبات خاص خود را دارند و حداقل 70 درصد دارايي صندوق طلا شامل گواهي سپرده كالايي سكه طلا، گواهي سپرد كالايي شمش طلا، اوراق بهادار مبتني بر طلا مانند سلف طلا و حداكثر 20 درصد پرتفوي اين صندوق‌ها، شامل اوراق با درآمد ثابت مي‌شود و براساس اعلام رييس مركز نظارت بر صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري سازمان بورس از اين پس، صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري مبتني بر فلز طلا، مجازند، ۵ درصد از دارايي‌هايشان را به سرمايه‌گذاري در گواهي سپرده نقره اختصاص دهند. بدين‌ترتيب صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري طلا يك تركيب سودساز و قابل قبولي دارند كه سرمايه‌گذاران مي‌توانند با سود حاصل از بورس و طلا سود ببرند.
طلای فيزيكي و صندوق‌ها به يك رقيب جدي براي بازار سهام تبديل و باعث شده كه نقدينگي بسياري از اين بازار خارج و وارد طلا شود.
به عقيده كارشناسان در شرايط فعلي اقتصاد، عوامل بسياري دست به دست هم داده‌اند تا سرمايه‌گذاران به سمت دارايي‌هاي امن‌تر سوق پيدا كنند. طلا به عنوان يك پناهگاه امن سنتي، هميشه در زمان‌هاي بي‌ثباتي اقتصادي، مورد توجه بوده است. وقتي بازارهاي بورس با نوسانات شديد مواجه مي‌شوند، ريسك‌پذيري سرمايه‌گذاران كاهش پيدا مي‌كند و به سمت گزينه‌هايي با ريسك كمتر مثل طلا مي‌روند.
بورس تهران يك بازار نوساني است و همين عامل باعث مي‌شود كه در شرايط خاص سرمايه‌گذاران ترجيح دهند كه در بورس سرمايه‌گذاري نكنند. علاوه بر نوسانات بازار، بحث تورم نيز بسيار مهم است. وقتي تورم افزايش پيدا مي‌كند، ارزش پول كاهشي مي‌شود و سرمايه‌گذاران به دنبال دارايي‌هايي مي‌گردند كه ارزش خود را حفظ كنند. طلا به عنوان يك دارايي ضدتورمي، در اين شرايط جذابيت زيادي پيدا مي‌كند. همچنين، صندوق‌هاي طلا اين امكان را فراهم مي‌كنند كه سرمايه‌گذاران با مبالغ كم هم بتوانند در بازار طلا سرمايه‌گذاري كنند. بازار سهام همواره يك بازار پر ريسك براي سرمايه‌گذاري بوده است و بر همين اساس برخي از فعالان بازار سرمايه بر این عقيده‌اند كه سرمايه‌گذاري سنتي همانند خريد طلا يا مسكن حتي با ريسك بسيار بهتر از سرمايه‌گذاري در بورس است و به واسطه همين موضوع در اين روزها سرمايه خود را به جاي بورس وارد بازار طلا مي‌كنند.
سرمايه تركيبي در بورس مي‌تواند سود چندبرابري نسبت به بازار طلا داشته باشد اما در شرايط كنوني و ۴ سال ريزش بازار سرمايه‌گذاران ترجيح مي‌دهند وارد بورس نشوند. نكته قابل توجه اينجاست كه برخي از سرمايه‌گذاران به جاي سرمايه‌گذاري در بورس وارد صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري شده‌اند و مسير سرمايه‌گذاري غيرمستقيم را پيش گرفته‌اند كه اين موضوع مي‌تواند فرهنگ‌سازي نوع سرمايه‌گذاري را در اقتصاد كشور مطرح كند كه اين موضوع در ميان مدت مي‌تواند بازارهاي مالي را به آرامش برساند.
صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري طلا يكي از ابزارهاي مالي جديد و جذاب در بازار بورس هستند كه به افراد اين امكان را مي‌دهند كه بدون نياز به خريد فيزيكي طلا، در بازار اين فلز گرانبها سرمايه‌گذاري كنند.به‌طور كلي اين صندوق‌ها سرمايه‌هاي خرد يا قابل‌توجه افراد مختلف را جمع‌آوري كرده و توسط مديران متخصص در انواع دارايي‌هاي مرتبط با طلا، مانند سكه، شمش، گواهي سپرده سكه و شمش طلا، سلف سكه و حتي اوراق با درآمد ثابت، سرمايه‌گذاري مي‌كنند. هدف اين صندوق‌ها بهره‌بردن از نوسانات بازار طلا براي كسب سود است، در حالي كه از تمام مشكلات خريد و نگهداري فيزيكي طلا جلوگيري مي‌شود.
صندوق كالايي مبتني بر طلا يكي از روش‌هاي سرمايه‌گذاري غيرمستقيم در بازار بورس است. در اين روش، مديران صندوق‌ها، سرمايه‌هاي خرد معامله‌گران را تجميع مي‌كنند و آن را به سرمايه‌گذاري در دارايي‌هاي مختلف اختصاص مي‌دهند. به عنوان مثال در خصوص صندوق‌هاي طلا، بيش از ۷۰ درصد از دارايي تجميع شده، در گواهي سپرده كالايي سكه طلا و اوراق مشتقه مبتني بر سكه طلا سرمايه‌گذاري مي‌شود. به اين ترتيب معامله‌گران مي‌توانند با سرمايه‌گذاري در اين صندوق‌ها، بدون فعاليت مستقيم در بازار طلا و سكه، سود كسب كنند.
بازار از دريچه معاملات
طي آخرين روز معاملاتي هفته يعني چهارشنبه 10 بهمن ماه، شاخص كل بورس تهران با كاهش 6 هزار و 170 واحدي معادل 0.22 درصد نسبت به معاملات روز گذشته به تراز 2 ميليون و 801 واحدي رسيد. همچنين شاخص كل هم وزن نيز 3 هزار و 141 واحد كاهش را تجربه كرد و عدد 878 هزار و 575 واحدي رسيد. در سوي ديگر معاملات نيز شاخص كل فرابورس تنها 3 واحد افزايش به عدد 26 هزار و 603 واحدي رسيد.
از ميان 689 نماد بازار سرمايه در اين روز 211 نماد مثبت و 367 نماد منفي بودند؛ همچنين 77 نماد معادل 11 درصد از نمادها صف خريد را تجربه كردند و 139 نماد معادل 20 درصد نيز در صف فروش حضور داشتند. ارزش كل معاملات بازار 12 درصد افت داشت و ارزش معاملات خرد هم 31 درصد كاهش يافت. همچنين ارزش صفوف خريد 64 درصد افزايشي بود و در مقابل ارزش صف‌هاي فروش با افت 33 درصدي همراه بودند.
طي روز چهارشنبه صنايع وسايل خانگي، سخت افزار و تجهيزات، حمل و نقل بارزميني، چوب، تجهيزات صنعتي، حفاري، نساجي، محصولات لبني، سرمايه‌گذاري، خرده‌فروشي، به استثناي وسايل نقليه موتوري، دارويي، بيمه، سيمان، آهك و گچ، انبوه‌سازي املاك و مستغلات، شكر و توليد كود و تركيبات نيتروژن در اين روز بازه سبز را تجربه كردند.
همچنين در اين روز معاون نظارت بر بازار شركت بورس اوراق بهادار تهران در نامه‌اي به مديران عامل شركت‌هاي كارگزاري اعلام كرد: عطف به نامه شماره 168795/121 مورخ 07/11/1403 مديريت نظات بر بورس‌هاي سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص بازگشايي نمادهاي تعليق شده، پس از انجام اقدامات مربوط با شرايط تحت احتياط، خواهشمند است به منظور بازگشايي و انجام معاملات نمادهاي معاملاتي بفجر، مبين، شفن، بوعلي، شغدير، نوري، پارس، جم، شپديس و جم پيلن در بورس تهران، كليه اقدامات لازم توسط شركت كاركزاري جهت اخذ بيانيه اطلاع از ابهامات معاملات، از سهامداران پيش از اخذ ســفارش و مــعامله ايــشان به قيد فوريت صورت پذيرد.