نجات آب در مرز بحران
در حالي كه ايران با بحران شديد منابع آبي دست و پنجه نرم ميكند، وزارت نيرو در حال اجراي طرحهاي مختلف براي مديريت و احياي منابع آب است. اين بحران كه ناشي از تغييرات اقليمي، افزايش مصرف و كمبود منابع آبي است، به يكي از چالشهاي بزرگ اقتصادي، اجتماعي و زيستمحيطي تبديل شده است.
در حالي كه ايران با بحران شديد منابع آبي دست و پنجه نرم ميكند، وزارت نيرو در حال اجراي طرحهاي مختلف براي مديريت و احياي منابع آب است. اين بحران كه ناشي از تغييرات اقليمي، افزايش مصرف و كمبود منابع آبي است، به يكي از چالشهاي بزرگ اقتصادي، اجتماعي و زيستمحيطي تبديل شده است. بهگزارش ايسنا، براي گذر از تنش آبي در كشور طي سالهاي اخير طرحها و برنامههاي متعددي در نظر گرفته شده است، مسوولان وزارت نيرو و شركتهاي زيرمجموعه آن تلاش دارند تا با بهرهگيري از فناوريهاي نوين، مديريت مصرف و تقويت همكاريهاي بينالمللي، وضعيت بحراني آب را بهبود بخشند. محمد جوانبخت، معاون وزير نيرو در امور آب و آبفا، نسبت به چالشهاي مديريتي و تغييرات اقليمي كه بر منابع آب كشور تاثير گذاشته تاكيد كرده و گفته، تغييرات اقليمي، ظهور خشكساليهاي متوالي و افزايش جمعيت از عواملي هستند كه باعث افزايش مصرف آب و كاهش منابع شدهاند. او همچنين از كاهش ۴۰ درصدي بارشها در سال آبي جاري نسبت به متوسط بلندمدت خبر داد و پيشبيني كرد كه وضعيت آب كشور در آينده نزديك بهبود نخواهد يافت. در پاسخ به اين بحران، وزارت نيرو طرحهاي مختلفي براي مديريت و احياي منابع آب در دست اجرا دارد. يكي از مهمترين اين طرحها، طرح احياي منابع آب زيرزميني است كه بهويژه در مناطقي كه منابع آب سطحي به شدت كاهش يافته، اهميت دارد. تقي عبادي، مديركل دفتر توسعه نظامهاي فني شركت مديريت منابع آب ايران، از اجراي سه پروژه عملياتي در اين زمينه خبر داد. اين پروژهها شامل نصب ابزارهاي اندازهگيري بر روي چاهها، جلوگيري از برداشتهاي غيرمجاز و مديريت تراز آبهاي زيرزميني هستند. بهويژه در مناطق كشاورزي كه برداشت آب غيرمجاز رواج دارد، اين اقدامات ميتوانند نقش مؤثري در حفظ منابع آبي ايفا كنند. يكي از بزرگترين چالشها در مديريت منابع آبي ايران، بخش كشاورزي است كه بيشترين ميزان مصرف آب را دارد. در اين راستا، وزارت نيرو در نظر دارد در برنامه هفتم توسعه، صرفهجويي ۱۵ ميليارد مترمكعبي آب در بخش كشاورزي را هدفگذاري كند. اين اقدام بهمنظور كاهش هدررفت آب و استفاده بهينه از منابع آبي در كشاورزي، از جمله از طريق مديريت آبياري دقيق و تكنولوژيهاي نوين كشاورزي، در دستور كار قرار گرفته است. علاوهبر اين در سطح بينالمللي، ايران با چالشهايي در زمينه تأمين منابع آبي از كشورهاي همسايه روبهرو است. يكي از اين چالشها، موضوع حقابه هيرمند است كه با كشور افغانستان در حال پيگيري است. وزارت نيرو به همراه وزارت امور خارجه، در حال پيگيري اين موضوع از طريق مذاكرات ديپلماتيك و توافقات حقوقي است تا ايران بتواند به حقابههاي خود از اين رودخانه دست يابد. اين اقدام، بخشي از تلاشهاي دولت براي حل بحران منابع آبي در مرزها و تأمين نيازهاي آبي كشور است. با توجه به پيچيدگي و گستردگي بحران آب در ايران، اقدامات دولت براي مديريت منابع آبي شامل استفاده از فناوريهاي نوين، مديريت بهينه مصرف و تقويت ديپلماسي آبي در سطح بينالمللي است. همچنين، جذب سرمايهگذاريهاي خصوصي و تقويت صندوقهاي حمايتي براي ارتقای پروژههاي تصفيه آب و بهبود زيرساختهاي آبي كشور، از اهميت ويژهاي برخوردار است. با اين حال، اين اقدامات بايد بهطور مستمر بهروزرساني و تكميل شوند تا بتوانند از بحرانهاي آتي جلوگيري كنند و منابع آبي ايران را نجات دهند. بحران آب در ايران تنها يك مشكل محيطزيستي نيست، بلكه تهديدي براي امنيت غذايي، بهداشت عمومي و توسعه اقتصادي كشور است. در اين شرايط، همافزايي ميان دستگاههاي دولتي، بخش خصوصي و جامعه علمي، بهويژه در زمينه بهينهسازي مصرف آب و بازچرخاني پساب، ميتواند به عنوان يك وظيفه ملي براي تضمين آيندهاي پايدار در نظر گرفته شود.