سدهاي تشنه زنگ خطر براي منابع آبي ايران!
در سال‌هاي اخير، وضعيت سدهاي كشور به‌طور قابل‌توجهي نگران‌كننده شده است. كاهش بارندگي، افزايش مصرف و مديريت نادرست منابع آبي، دست به دست هم داده‌اند تا ذخاير آبي سدهاي ايران به سطح بحراني برسد.
در سال‌هاي اخير، وضعيت سدهاي كشور به‌طور قابل‌توجهي نگران‌كننده شده است. كاهش بارندگي، افزايش مصرف و مديريت نادرست منابع آبي، دست به دست هم داده‌اند تا ذخاير آبي سدهاي ايران به سطح بحراني برسد.
به گزارش «تعادل» بر اساس آخرين آمار، ميزان ورودي آب به مخازن سدهاي كشور از ابتداي سال آبي تا ۶ بهمن‌ماه معادل ۶.۳۵ ميليارد مترمكعب بوده كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته كاهش ۷ درصدي را نشان مي‌دهد. در مقابل، به‌منظور تأمين آب شرب، كشاورزي، صنعت و مسائل زيست‌محيطي، ۸.۵۴ ميليارد مترمكعب آب از سدهاي كشور رهاسازي شده است كه نسبت به خروجي ۸.۲۸ ميليارد مترمكعبي در مدت مشابه سال آبي قبل، رشدي ۳ درصدي داشته است.
در حال حاضر، با وجود ۲۲ ميليارد و ۳۶۰ ميليون مترمكعب آب ذخيره‌شده در سدهاي كشور، تنها ۴۳ درصد ظرفيت مخازن سدها پر است و ۵۷ درصد اين ظرفيت خالي است. اين آمار نشان‌دهنده كاهش ۷ درصدي ورودي آب به سدهاي كشور است.
بر اساس آخرين آمار از ابتداي سال آبي تا تاريخ سيزدهم بهمن‌ماه از وضعيت سدهاي كشور ميزان ورودي سدها نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۰ درصد كاهش داشته و حجم آب موجود در مخازن ۴۳ درصد است.
وضعيت برخي از سدهاي مهم كشور بيانگر اين است كه در ۱۶ سد درصد پرشدگي كمتر از ۲۰ درصد است، به‌طوري كه سد دوستي و طرق استان خراسان رضوي، سد 15 خرداد حوضه قمرود، سد استقلال، شميل و نيان و سرني استان هرمزگان، سد تهم استان زنجان، سد رودبال داراب استان فارس، سد تنگوييه سيرجان استان كرمان و سد ساوه و كمال صلح استان مركزي كمتر از ۲۰ درصد آب دارند.
همچنين ارتفاع كل ريزش‌هاي جوي كشور معادل ۶۰.۱ ميليمتر است. اين مقدار بارندگي نسبت به ميانگين دوره‌هاي مشابه درازمدت (۱۱۴ ميليمتر) ۴۷ درصد كاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبي گذشته (۶۸.۷ ميليمتر) ۱۲ درصد كاهش را نشان مي‌دهد.
بر اساس آمارها، ۱۶ سد مهم كشور كه نقش موثري در تأمين آب شرب و كشاورزي دارند، ذخايري زير ۲۰ درصد دارند؛ به عبارتي، بيش از ۸۰ درصد ظرفيت مخازن اين سدها خالي است. حجم آب پشت سد زاينده‌رود به ۲۶۴ ميليون مترمكعب رسيده كه برابر با ۲۱ درصد از حجم سد است و نسبت به سال گذشته ۳۷ درصد كاهش را نشان مي‌دهد.
كاهش بارندگي‌ها، افزايش دما و تبخير، رشد جمعيت و افزايش مصرف آب در بخش‌هاي كشاورزي، صنعتي و خانگي از جمله عواملي هستند كه به اين وضعيت دامن زده‌اند. همچنين، مديريت نادرست منابع آبي و عدم برنامه‌ريزي مناسب براي مواجهه با دوره‌هاي خشكسالي، اين بحران را تشديد كرده است.
وضعيت كنوني سدهاي كشور هشداري جدي براي آينده منابع آبي ايران است. بدون اقدامات فوري و موثر، اين بحران مي‌تواند به چالشي بزرگ‌تر تبديل شود و تأثيرات منفي بر زندگي مردم و اقتصاد كشور داشته باشد.