بازي دلار با بازار خودرو

تعادل|

با توجه به اينكه بازار خودرو در آستانه سال جديد قرار داشته، افزايش تحركات دور از انتظار نيست، اما ركود تورمي و وضعيت نامشخص صنعت خودرو در سال آينده، منجر به ترديد معامله‌گران شده است. تغييرات اخير در نرخ ارز، سيگنال‌هاي جديدي را به بازار خودرو ارسال كرده، اما به نظر مي‌رسد، بازار خودرو نسبت به ساير بازارها با قيمت ارز همخواني ندارد و خودرو مسيرش را از نوسان نرخ ارز جدا كرده است. به‌طوري‌كه برخي كارشناسان مي‌گويند، هر چند در چند ماه گذشته افزايش 30 درصدي قيمت خودروهاي كارخانه‌اي را داشتيم اما بازار خودرو با توجه به نوسان نرخ دلار، نسبت به بقيه بازارها كمترين رشد را داشته است، با اين حال نقش دلار را درمعاملات اقتصادي نبايد ناديده گرفت؛ چراكه نوسان نرخ ارز قدرت تصميم‌گيري و خطر‌پذيري را از مردم گرفته و به دليل آثار رواني آن بر بازار، نوعي سردرگمي ايجاد كرده است. با اين‌همه شركت‌هاي كرمان موتور، مديران خودرو و بهمن طي يك هفته گذشته براي چندمين بار در سال جاري به بهانه افزايش هزينه‌هاي توليد، قيمت برخي محصولات خود را افزايش دادند.

سايه ترديد بر بازار خودرو

بازار خودرو ايران در ماه‌هاي اخير در ميانه گرداب ركود تورمي، نوسانات ارزي و تغييرات سياست‌هاي داخلي و بين‌المللي گرفتار شده و مسير پيش‌بيني آينده آن با ابهامات جدي مواجه است. حذف ارز نيمايي و جايگزيني آن با نرخ ارز توافقي، تحولات سياسي در عرصه بين‌الملل و سياست‌هاي داخلي در حوزه واردات، هر يك سهمي در شكل‌دهي وضعيت كنوني داشته‌اند. در هفته‌هاي اخير، تغيير مبناي قيمت‌گذاري ارز و افزايش نرخ آن در سامانه‌هاي رسمي، هزينه‌هاي توليد خودروسازان را بالا برده است. افزايش قيمت مواد اوليه، قطعات و هزينه‌هاي لجستيكي باعث شده كه خودروسازان براي جلوگيري از زيان، قيمت محصولات خود را افزايش دهند. گرچه نمود اين روند در بازار آزاد كمتر از گذشته بوده، اما بازار خودرو به كاهش نرخ ارز در هفته جاري واكنش نشان داده است. هرچند قيمت خودرو به‌طور تدريجي افزايش يافته، اما حجم معاملات كاهش يافته است. خريداران و فروشندگان در شرايطي پر از ترديد قرار دارند؛ برخي اميدوار به كاهش قيمت‌ها دست از خريد كشيده‌اند و برخي ديگر نگران از افزايش بيشتر قيمت‌ها به ‌فكر خريد زودهنگام افتاده‌اند. اين وضعيت نشان مي‌دهد، ركود تورمي، بازار خودرو را در شرايطي متناقض قرار داده است؛ از يك سو افزايش قيمت‌ها ادامه دارد و از سوي ديگر قدرت خريد مصرف‌كنندگان كاهش يافته است. با توجه به نزديك شدن به پايان سال افزايش تحركات بازار خودرو دور از انتظار نيست، اما وضعيت مبهم و نامشخص صنعت خودرو در سال آينده منجر به كاهش رونق معاملات شده است. هرگونه تشديد در نوسانات ارزي يا تغييرات سياست‌هاي كلان اقتصادي قيمت‌ها در بازار خودرو را دستخوش تغييرات مي‌كند، اما در شرايط فعلي احتمال ادامه روند نزولي دور از انتظار است. اسد كرمي رييس اتحاديه فروشندگان خودرو در پيش بيني بازار خودرو به ايرنا گفته است: با نزديك شدن به عيد نوروز اكنون شاهد افزايش حضور مشتري و خريداران در بازار خودرو هستيم. به گفته او، بازار خودرو به آرامي از ركود خارج مي‌شود و تجربه چندين ساله نشان داده است كه تا عيد نوروز بازار خودرو بهبود پيدا مي‌كند، زيرا بخشي از خريداران به دنبال تعويض خودرو هستند و برخي هم مي‌خواهند خودرويي براي خانواده دست و پا كنند. رييس اتحاديه فروشندگان خودرو با بيان اينكه مراجعه مردم به بازار خودرو براي خريد آن آغاز شده است، به اين نكته اشاره كرد كه افزايش نرخ ارز در هفته‌هاي اخير هنوز تاثيري در بازار خودرو نداشته است و نتوانسته بازار را به اصطلاح تكان دهد.

معاملات خودرو متوقف شد

سعيد موتمني كارشناس بازار خودرو هم مي‌گويد: بازار خودرو طي يك سال رونقي نداشته و مراجعه‌كننده‌ چنداني به بازار صورت نگرفته است.به گفته او، هميشه بازار خودرو و بازار ملك به دنبال آرامش است بايد در هر صورت نرخ تورم كنترل شود تا عرضه و تقاضا نياز بازار را تامين كند. اين كارشناس بازار خودرو با بيان اينكه در يك سال گذشته در بازار خودرو افزايش قيمت قابل توجهي نداشتيم، گفته است: هر چند در چند ماه گذشته افزايش 30 درصدي قيمت خودروهاي كارخانه‌اي را داشتيم اما بازار خودرو با توجه به نوسان نرخ دلار، نسبت به بقيه بازارها كمترين رشد را داشته است، به عنوان مثال سال گذشته همين موقع قيمت كوئيك اتومات حدود 490 ميليون تومان بود امسال 620 ميليون تومان يا كوييك دنده 395 ميليون تومان بود الان 490 ميليون تومان است. اين فعال صنفي معتقداست كه بازار خودرو نسبت به ساير بازارها با قيمت ارز همخواني ندارد و خودرو مسيرش را از نوسان نرخ ارز جدا كرده است. او با اشاره به اينكه 50 نوع خودروي وارداتي بازار را اشباع كرده است، بيان كرده: اگر خودروي وارداتي وارد بازار نمي‌شد خودروهاي داخلي و مونتاژ پاسخگوي نياز مردم نبود و مردم بايد خودروهاي مونتاژي را 2برابر قيمت فعلي مي‌خريدند. كارشناس بازار خودرو با بيان اينكه به خاطر فاصله قيمتي بازار و شركت‌هاي خودروساز اكنون مشتري‌هاي كمتري به بازار مراجعه مي‌كنند، افزوده: مردم سعي مي‌كنند خودروهاي مورد نياز خود را به‌طور مستقيم از شركت‌هاي خودروساز خريد كنند. او به قدرت خريد مردم در بازار هم گريزي زده و گفته است: اكنون تمام بازارها ركود است و مردم قدرت خريد ندارند. بايد تورم در يك نقطه‌اي كنترل شود و اگر اين اتفاق نيفتد، همه آسيب مي‌بينند. به گفته موتمني، نوسان نرخ ارز قدرت تصميم‌گيري و خطر‌پذيري را از مردم گرفته و به دليل آثار رواني آن بر بازار، نوعي سردرگمي ايجاد كرده است.

مونتاژكاران چقدر گران كردند؟

در پي افزايش رسمي قيمت برخي محصولات شركت‌هاي كرمان موتور، مديران خودرو و بهمن طي يك هفته گذشته، قيمت محصولات اين شركت‌ها در بازار آزاد هم روند افزايشي پيدا كرده است. با اين وجود هنوز بازار خودرو با ركورد روبه رو است و خبري از رونق معاملات آن‌هم در شب عيد نيست. آنطور كه خبرگزاري تسنيم گزارش داده، طبق اطلاعيه منتشرشده گروه بهمن در سامانه كدال، قيمت فيدليتي پرايم تيپ يك با 15 درصد افزايش، فيدليتي پرايم تيپ 2 با 16 درصد، فيدليتي پرستيژ تيپ يك با 14 درصد و فيدليتي پرستيژ تيپ 2 با 13 درصد رشد مواجه شده است. همچنين، ديگنيتي پرايم نيز 2 درصد افزايش داشته اما قيمت ديگنيتي پرستيژ 14 درصد بالا رفته است. البته اين در حالي است كه به قيمت‌هاي فوق، هزينه‌هاي ماليات، شماره‌گذاري و بيمه نيز اضافه خواهد شد.

مديران خودرو هم براي بهمن‌ماه 1403 بار ديگر قيمت محصولات خود را افزايش داده و برخي مدل‌ها رشد چند صد ميليون توماني را تجربه كرده‌اند. بررسي تغييرات قيمتي نشان مي‌دهد تيگو 8 پرومكس IE با افزايش 310 ميليون توماني از 2 ميليارد و 809 ميليون تومان به 3 ميليارد و 124 ميليون تومان رسيده است.

X22 پرو دستي با افزايش 103 ميليون توماني، به 962 ميليون تومان و X33 كراس اتوماتيك نيز 27 ميليون تومان گران‌ و يك ميليارد و 83 ميليون تومان قيمت‌گذاري شده است. X55 پرو رشد 44 ميليون توماني را تجربه كرده و قيمت آن به يك ميليارد و 515 ميليون تومان رسيده است. آريزو 6 جي تي نيز 82 ميليون تومان افزايش قيمت داشته و به يك ميليارد و 696 ميليون تومان رسيده است.

همچنين اف ايكس AWD با افزايش 59 ميليون توماني، به 2 ميليارد و 273 ميليون تومان رسيده است.

هم‌زمان با مديران خودرو، كرمان موتور نيز قيمت محصولات خود را افزايش داده و برخي مدل‌هاي اين شركت با جهش قيمتي مواجه شده‌اند. قيمت دو مدل پيكاپ كي‌ام سي T8 و كي‌ام سي T9 به ترتيب 1 ميليارد و 820 ميليون تومان و 2 ميليارد و 170 ميليون تومان بود. اما اكنون با اعلام قيمت‌هاي جديد كارخانه‌اي، خريداران به ترتيب نياز به بودجه‌اي معادل 1 ميليارد و 970 ميليون تومان و 2 ميليارد و 350 ميليون تومان خواهند داشت. از بين اين محصولات، بيشترين افزايش قيمت مربوط به كي‌ام سي T9 است كه با 180 ميليون تومان افزايش مواجه شده است. در حال حاضر مشكل اصلي خريداران به غير از افزايش چندباره قيمت‌ها، تحويل ندادن خودروهاي خريداري‌شده در موعد اعلام‌شده از سوي شركت‌هاي خودروساز مونتاژكار است. به نوعي فقط اين شركت‌ها بر طبل افزايش قيمت براي جبران هزينه‌هاي خود تمركز كرده‌اند و از آن طرف به وعده‌هاي خود نسبت به مشتريان در بخش تحويل به موقع خودروهاي ثبت‌سنامي و خدمات پس از فروش عمل نمي‌كنند.