اينترنت ايران؛ پيشرفت‌هاي كند، سقوط‌هاي پيوسته
در حالي كه كشورهاي جهان با سرعتي شگفت‌انگيز در حال پيشرفت در عرصه اينترنت و فناوري‌هاي ارتباطي هستند، ايران همچنان درگير چالش‌هاي زيرساختي، سياست‌هاي محدودكننده و سرعت‌هاي نااميدكننده‌اي است كه فاصله آن را از استانداردهاي جهاني بيشتر مي‌كند. اگرچه گزارش‌هاي اخير از رشد اندك سرعت اينترنت در كشور خبر مي‌دهند، اما اين رشد در مقايسه با جهش‌هاي چشمگير ساير كشورها، بيشتر شبيه به يك حركت در جا است. نكته نگران‌كننده‌تر اينكه، جايگاه ايران در اينترنت ثابت نه‌تنها بهبود نيافته، بلكه دو پله سقوط كرده است.
در حالي كه كشورهاي جهان با سرعتي شگفت‌انگيز در حال پيشرفت در عرصه اينترنت و فناوري‌هاي ارتباطي هستند، ايران همچنان درگير چالش‌هاي زيرساختي، سياست‌هاي محدودكننده و سرعت‌هاي نااميدكننده‌اي است كه فاصله آن را از استانداردهاي جهاني بيشتر مي‌كند. اگرچه گزارش‌هاي اخير از رشد اندك سرعت اينترنت در كشور خبر مي‌دهند، اما اين رشد در مقايسه با جهش‌هاي چشمگير ساير كشورها، بيشتر شبيه به يك حركت در جا است. نكته نگران‌كننده‌تر اينكه، جايگاه ايران در اينترنت ثابت نه‌تنها بهبود نيافته، بلكه دو پله سقوط كرده است.
سرعت اينترنت در ايران همواره يكي از موضوعات مورد بحث در ميان كاربران، كارشناسان و سياست‌گذاران بوده است. در سال‌هاي اخير، توسعه زيرساخت‌هاي ارتباطي، افزايش نفوذ اينترنت موبايل و گسترش فيبر نوري، تأثير قابل‌توجهي بر بهبود كيفيت اينترنت داشته است. بااين‌حال، همچنان چالش‌هاي متعددي از جمله محدوديت‌هاي پهناي باند، سياست‌هاي فيلترينگ، هزينه‌هاي بالاي توسعه شبكه و تحريم‌هاي بين‌المللي، رشد اينترنت را در كشور كند كرده است.
اينترنت ثابت و توسعه كند آن
اينترنت ثابت در ايران، به‌ويژه در مقايسه با اينترنت موبايل، رشد كندتري داشته است. يكي از مهم‌ترين دلايل اين مساله، عدم توسعه كافي شبكه فيبر نوري در سراسر كشور است. اگرچه در سال‌هاي اخير پروژه‌هايي براي گسترش فيبر نوري آغاز شده، اما همچنان بسياري از كاربران به اينترنت ADSL و VDSL وابسته‌اند كه از نظر كيفيت و سرعت، با محدوديت‌هايي همراه هستند. در مقابل، اينترنت موبايل رشد قابل‌توجهي داشته و اپراتورهاي تلفن همراه سرمايه‌گذاري گسترده‌اي در توسعه شبكه 4G و 5G انجام داده‌اند. با افزايش استفاده از اينترنت موبايل، بسياري از كاربران به دليل سرعت بالاتر و پايداري بيشتر، آن را به اينترنت ثابت ترجيح مي‌دهند. بااين‌حال، پوشش نامتوازن و مشكلات مربوط به پايداري شبكه در برخي مناطق كشور همچنان به عنوان چالش‌هاي اصلي باقي مانده‌اند.
چالش‌هاي اساسي اينترنت در ايران
يكي از چالش‌هاي اساسي اينترنت در ايران، پهناي باند و محدوديت‌هاي بين‌المللي است. به دليل تحريم‌ها و سياست‌هاي داخلي، پهناي باند در ايران محدودتر از بسياري از كشورهاي ديگر است كه اين امر بر كيفيت و سرعت اينترنت تأثير مي‌گذارد. يكي ديگر از چالش‌هاي اينترنت، سياست‌هاي فيلترينگ و محدوديت‌هاي دسترسي است. مسدود شدن بسياري از وب‌سايت‌ها و خدمات پركاربرد، كاربران را به استفاده از فيلترشكن‌ها سوق داده است كه اين موضوع خود باعث كاهش سرعت و كيفيت اينترنت مي‌شود. از ديگر چالش‌ها مي‌توان به هزينه‌هاي بالاي اينترنت براي كاربران و توسعه‌دهندگان اشاره كرد. تعرفه‌هاي اينترنت در ايران در مقايسه با كيفيت ارايه‌شده همچنان يكي از دغدغه‌هاي اصلي كاربران است. همچنين عدم توسعه مناسب زيرساخت‌ها از مهم‌ترين چالش‌هاي مربوط به اينترنت است. با وجود تلاش‌ها براي توسعه فيبر نوري، بسياري از مناطق كشور همچنان از اينترنت با كيفيت پايين رنج مي‌برند.
چشم‌انداز آينده اينترنت در ايران
با اجراي پروژه‌هايي مانند توسعه شبكه فيبر نوري و گسترش فناوري 5G، اميد مي‌رود كه وضعيت اينترنت در ايران در سال‌هاي آينده بهبود يابد. اما اين موضوع مستلزم رفع موانع ساختاري، كاهش سياست‌هاي محدودكننده و افزايش سرمايه‌گذاري در بخش فناوري اطلاعات است. تنها با اتخاذ سياست‌هاي صحيح و تقويت همكاري‌هاي بين‌المللي مي‌توان انتظار داشت كه اينترنت ايران به سطح استانداردهاي جهاني نزديك شود.
سرعت اينترنت ثابت و موبايل ايران افزايشي شد
در اين ميان نخستين گزارش وب سايت اسپيد تست از ميانه سرعت اينترنت موبايل و ثابت جهان در ۲۰۲۵ ميلادي منتشر شد. طبق اين گزارش در ژانويه سال جاري ميلادي ميانه سرعت اينترنت موبايل جهان ۹۱.۲۴ و ميانه سرعت اينترنت ثابت جهان ۹۷.۶۱ مگابيت برثانيه بوده است. اين در حالي است كه ميانه سرعت اينترنت موبايل جهان در دسامبر سال گذشته ميلادي ۶۲.۷۹ و ميانه سرعت اينترنت ثابت جهان ۹۶.۴۵ مگابيت برثانيه بوده است. طبق اين گزارش ميانه سرعت اينترنت موبايل ايران در نخستين ماه ۲۰۲۵ ميلادي ۴۹.۶۳ و ميانه سرعت اينترنت ثابت كشور ۱۶.۲۱ مگابيت برثانيه بوده است. اين در حالي است كه جايگاه ايران در رده‌بندي كشورهايي با بيشترين ميانه سرعت اينترنت موبايل و همچنين رده‌بندي كشورها در حوزه اينترنت ثابت، هر كدام ۳ پله صعود كرده است. جايگاه ايران در رده‌بندي اينترنت موبايل ۶۹ و در رده‌بندي اينترنت ثابت ۱۳۶ اعلام شده است. اين در حالي است كه ميانه سرعت اينترنت موبايل ايران در دوازدهمين ماه ۲۰۲۴ ميلادي ۳۷.۸۶ و ميانه سرعت اينترنت ثابت ايران ۱۵.۹۵ مگابيت برثانيه بوده است. جايگاه اينترنت موبايل ايران در رده‌بندي كشورهايي با بيشترين ميانه سرعت بدون هيچ تغييري نسبت به ماه قبل رده ۷۲ بود. اما در بخش اينترنت ثابت جايگاه ايران ۲ رده سقوط كرده و در پله ۱۳۹ قرار گرفته بود.
صعود ۳۳ پله‌اي برزيل در رده‌بندي
پرسرعت‌ترين‌هاي اينترنت موبايل جهان
در رده‌بندي كشورهايي با بيشترين ميانه سرعت اينترنت موبايل يك كشور تازه وارد قرار دارد. برزيل با جهشي ۳۳ پله‌اي در رده ششم اين فهرست قرار گرفته است. اما در بخش‌هاي ديگر تغيير چنداني رخ نداده است. در رده نخست تا چهارم اين فهرست مانند ماه گذشته به ترتيتب امارات متحده عربي (۵۴۹.۹۴ مگابيت برثانيه)، قطر (۵۲۱.۵۱ مگابيت برثانيه)، كويت (۳۱۴.۳۹ مگابيت برثانيه) و بلغارستان (۲۵۲.۰۵ مگابيت برثانيه) قرار دارند. در رده پنجم و ششم به ترتيب بحرين (۲۱۳.۰۹ مگابيت برثانيه) و برزيل (۲۱۰.۳۸ مگابيت برثانيه) قرار دارند. سرعت اينترنت موبايل هر دو اين كشورها در فهرست مذكور صعود قابل توجهي داشته است. جايگاه بحرين ۷ پله و برزيل ۳۳ پله صعود كرده‌اند. در رده هفتم نيز عربستان صعودي با ميانه سرعت ۲۰۱.۰۸ مگابيت برثانيه قرار دارد كه جايگاه آن نسبت به دسامبر ۲۰۲۴ ميلادي ۷ پله صعود كرده است. اما در رده‌هاي هشتم و نهم دانمارك (۱۹۸.۳۳ مگابيت برثانيه) و كره جنوبي (۱۹۵.۲۷ مگابيت برثانيه) قرار دارند كه جايگاه هر كدام از آنها در رده‌بندي كشورهايي با بيشترين ميانه سرعت اينترنت موبايل ۳ پله سقوط كرده است. در رده دهم نيز گرجستان با ميانه سرعت ۱۸۴.۵۶ مگابيت برثانيه قرار دارد و جايگاه آن نسبت به ماه گذشته تغييري نكرده است.
سنگاپور ارايه‌دهنده پرسرعت‌ترين اينترنت ثابت جهان
از سوي ديگر در نخستين ماه ۲۰۲۵ ميلادي رده‌بندي كشورهايي با بيشترين ميانه سرعت اينترنت ثابت دچار تغييراتي شده است. در رده نخست مانند ماه گذشته سنگاپور با ميانه سرعت ۳۳۶.۴۵ مگابيت برثانيه قرار دارد. در رده‌هاي دوم و سوم به ترتيب امارات متحده عربي (۳۱۰.۰۵ مگابيت برثانيه) و هنگ كنگ (۳۰۵.۷۱ مگابيت برثانيه) قرار دارند. جايگاه امارات در اين رده‌بندي يك پله صعود و هنگ كنگ يك پله سقوط كرده است. در رده‌هاي چهارم و پنچم نيز به ترتيب فرانسه (۲۸۷.۴۴ مگابيت برثانيه) و ايسلند (۲۸۱.۹۵ مگابيت برثانيه) قرار دارند. هرچند در ماه جاري ميلادي جايگاه فرانسه در اين رده‌بندي تغييري نكرده، اما جايگاه ايسلند ۲ پله صعود كرده است. شيلي با ميانه سرعت ۲۷۶.۷۷ مگابيت برثانيه در رده ششم قرار دارد كه جايگاه آن نسبت به دسامبر ۲۰۲۴ ميلادي يك پله سقوط كرده است. همين روند نزولي درباره امريكا نيز وجود دارد كه با ميانه سرعت ۲۷۴.۱۶ مگابيت برثانيه در رده هفتم قرار دارد و جايگاه آن نسبت به ماه گذشته يك پله نزول كرده است. دانمارك (۲۴۷.۶۲ مگابيت برثانيه)، اسپانيا (۲۴۵.۵۸ مگابيت برثانيه) و سويس (۲۴۲.۳۲ مگابيت برثانيه) به ترتيب در رده‌هاي هشتم، نهم و دهم قرار دارند و جايگاه آنها نسبت به ماه گذشته ميلادي هيچ تغييري نكرده است.