خشكسالي به جان برق آبي افتاد
انرژي برق آبي، به دليل خشكسالي‌هاي ناشي از تغييرات آب و هوايي و نگراني‌هاي زيست محيطي، با چالش‌هاي مهمي مواجه است. به گزارش ايسنا، انرژي برق آبي، بزرگ‌ترين منبع انرژي سبز در جهان است.
انرژي برق آبي، به دليل خشكسالي‌هاي ناشي از تغييرات آب و هوايي و نگراني‌هاي زيست محيطي، با چالش‌هاي مهمي مواجه است. به گزارش ايسنا، انرژي برق آبي، بزرگ‌ترين منبع انرژي سبز در جهان است. در مقياس جهاني، نيروگاه‌هاي برق آبي بيشتر از مجموع ساير منابع تجديدپذير، انرژي توليد مي‌كنند. با اين حال، نرخ رشد ظرفيت جديد نيروگاه‌هاي برق آبي در سال‌هاي اخير كاهش يافته است و اين بخش در حال حاضر و آينده، با مشكلات جدي ناشي از رويدادهاي اقليمي غيرعادي و شدت خشكسالي در شرايط آب و هوايي متغير، و اثرات خارجي منفي زيست محيطي مرتبط با سدهاي بزرگ، درگير است. نيروگاه‌هاي برق آبي، يك مزيت مهم دارند كه ساير انرژي‌هاي تجديد پذير، از آن بي‌بهره نيستند. برخلاف انرژي خورشيدي و بادي كه به الگوهاي آب و هوايي وابسته بوده و بنابراين، بسيار متغير هستند، در تمام ساعات شبانه روز انرژي توليد مي‌كند. به همين دليل، نيروگاه برق آبي، گزينه بسيار جذابي براي كشورهاي داراي رودخانه است كه مي‌خواهند سطح توليد انرژي پاك خود را بدون به خطر انداختن ثبات شبكه يا امنيت انرژي، افزايش بدهند. اما در سال‌هاي اخير، سرمايه‌گذاري در توسعه ظرفيت توليد برق آبي كاهش يافته است. آژانس بين‌المللي انرژي (IEA)، سال گذشته گزارش كرد ميانگين نرخ رشد در پنج سال گذشته، كمتر از يك سوم ميزان مورد نياز بود كه نشان‌دهنده نياز به تلاش‌هاي قوي‌تر به خصوص براي تسهيل صدور مجوزها و تضمين پايداري پروژه است. نيروگاه‌هاي برق آبي بايد به عنوان ستون فقرات قابل اعتماد سيستم‌هاي برق پاك در آينده شناخته شوند و بر اين اساس، مورد حمايت قرار گيرند. اما در سال‌هاي اخير ثابت نشده است كه نيروگاه‌هاي برق آبي به آن اندازه كه سرمايه‌گذاران انتظار داشتند، قابل اطمينان هستند. خشكسالي‌هاي گسترده مرتبط با تغييرات اقليمي، باعث شده است كه سطح آب رودخانه‌ها پايين بيايند يا حتي به‌طور كامل خشك شوند و به معناي واقعي كلمه، اثرات منفي براي نيروگاه‌هاي توليد برق آبي ايجاد كنند. در سال ۲۰۲۲، خشكسالي‌هاي شديد در حوضه رودخانه يانگ‌تسه چين، پتانسيل توسعه برق آبي را به ميزان ۲۶ درصد كاهش داد و باعث كمبود شديد و افزايش توليد برق با سوخت زغال‌سنگ شد. در چند سال اخير، مشكلات مشابهي در برزيل، اكوادور، امريكا و منطقه مديترانه روي داده است. اما اينها حوادث منفرد يا اتفاقي نيستند. خطر خشكسالي‌هاي شديد مشابه در آينده، در تعدادي از سناريوهاي تغيير آب و هوا، نزديك به ۹۰ درصد افزايش مي‌يابد. روزنامه نيويورك تايمز به تازگي از كيتو، اكوادور گزارش كرد كه از سپتامبر، قطع روزانه برق، تا ۱۴ ساعت طول كشيده است. بزرگراه‌ها در ظلمت محض فرو رفته‌اند. تمام محله‌ها آب لوله كشي و حتي اينترنت و سرويس تلفن همراه را از دست داده‌اند. اين وضعيت نه تنها پيامدهاي بسيار زيادي براي زندگي روزمره دارد، بلكه اين خاموشي‌ها در اقتصاد ملي نيز انعكاس مي‌يابد. تخمين زده مي‌شود كه به ازاي هر ساعت خاموشي، اكوادور ۱۲ ميليون دلار از توليد و فروش خود را از دست مي‌دهد. سناريوهاي اقليمي، تنها يكي از عواملي است كه سرمايه‌گذاران را از پروژه‌هاي بزرگ جديد نيروگاه‌هاي برق آبي باز مي‌دارد. در امريكا، سرمايه‌گذاري‌ها در نيروگاه‌هاي برق آبي بزرگ، به دليل اين واقعيت ساده كه هيچ مكان رودخانه‌اي مناسب براي رودخانه‌هاي جديد در امريكا وجود ندارد، متوقف شده‌اند. و رودخانه‌هايي كه وجود دارند با اختلالات زيست محيطي بزرگ، تغيير الگوي سيل و مسدود كردن مسيرهاي ماهي قزل آلا براي ده‌ها ميليون قطعه ماهي، از جمله ديگر مسائل زيست محيطي مرتبط هستند. در واقع پروژه‌هاي بزرگي در رودخانه‌هاي كشورهاي ديگر در حال برنامه‌ريزي است، اما اين موارد خالي از اشكال نيست. در كنگو، برنامه‌هاي احداث سد گرند اينگا كه بزرگ‌ترين پروژه برق آبي جهان به شمار مي‌رود، پس از شور و شوق فراواني كه در ابتدا وجود داشت، سال‌ها متوقف شده است. بر اساس گزارش اويل پرايس، اما نياز به گرند اينگا بسيار زياد است و ناديده گرفتن آن غيرممكن است. حدود ۶۰۰ ميليون نفر در جنوب صحراي آفريقا به‌طور كامل به برق دسترسي ندارند و همين امر، برق رساني را به گامي حياتي براي توسعه اقتصادي و اجتماعي در اين منطقه تبديل مي‌كند. اما آفريقا آنگونه كه جهان توسعه يافته در ۱۵۰ سال گذشته انجام داده است، اين تجمل را ندارد كه گازهاي گلخانه‌اي را به‌طور بي‌رويه منتشر كند. درعوض، اين قاره تحت فشارهاي بين‌المللي بسيار زيادي قرار دارد تا از سوخت‌هاي فسيلي جهش كند و مستقيما به سمت توسعه سيستم‌هاي انرژي پاك حركت كند. تصور اينكه چگونه اين كار بدون نيروگاه برق آبي در مقياس بزرگ ممكن خواهد بود، دشوار است.