ريشه خاموشيها از كجاست؟
با بازگشت دوباره و نسبي خاموشيها به كشور بسياري از ايرانيان به دنبال يافتن پاسخي براي اين پرسش هستند كه چرا اين كمبودها و ناترازيها همچنان ادامه دارد و چه كسي مسوول اين خاموشيهاست؟ بر خلاف برخي سر و صداها كه برخي افراد و جریانات ايجاد ميكنند، دليل اصلي كمبود برق در ايران به يك ترك فعل مهم در دولت قبل باز ميگردد.

با بازگشت دوباره و نسبي خاموشيها به كشور بسياري از ايرانيان به دنبال يافتن پاسخي براي اين پرسش هستند كه چرا اين كمبودها و ناترازيها همچنان ادامه دارد و چه كسي مسوول اين خاموشيهاست؟ بر خلاف برخي سر و صداها كه برخي افراد و جریانات ايجاد ميكنند، دليل اصلي كمبود برق در ايران به يك ترك فعل مهم در دولت قبل باز ميگردد. در شرايطي كه مانند هر سال ذخاير قابل قبولي گازوئيل و سوخت مايع براي زمستان امسال ذخيره شده بود، اما وزارت نيروی دولت قبل در ماههاي پاياني فعاليتهاي خود، اين حجم انبوه گازوئيل را صادر كرده و در ازاي آن بنزين وارد كشور كرده است! برآوردهاي مستند كه وزارت نفت آن را منتشر كرده حاكي است كه ذخاير گازوئيل كشور در سال 1403 به نسبت دوره مشابه سال قبل با كاهش 2ميليارد و 600 ميليون ليتري مواجه شده است. اين اشتباه محاسباتي باعث شد، دولت چهاردهم امسال براي تامين سوخت نيروگاهها با مشكل مواجه شده و نتواند برق مورد نياز خانوارهاي ايراني و صاحبان كسب و كار و توليد را تامين كند. براي جبران اين كمبود دولت تلاش كرد با تزريق گاز مورد نياز نيروگاهها، زمينه توليد برق را فراهم سازد. موضوع اما به همين نقطه ختم نشد. طي روزها و هفتههاي اخير، جبهههاي سرماي بيسابقهاي وارد كشور شده و بر سرماي هوا افزوده است. با افزايش سرما، مصرف گاز در كشور بالا رفته و نوع ديگري كمبود در كشور نمايان شده است. دولت از يك طرف با افزايش نياز به گاز در بخش خانگي مواجه شد و از سوي ديگر به دليل نبود سوخت مايع و گازوئيل ناچار بود سوخت نيروگاهها را از طريق گاز جبران كند. اين روند دولت را با مشكلات عديدهاي مواجه ساخت. دولت ناچار بود بين مصرف بخش خانگي، فعاليت نيروگاهها و فعاليت حوزههاي صنعتي يكي را انتخاب كند. تعادل در اين بخش به اين سادگيها امكانپذير نيست. شكلگيري برخي خاموشيها در شهرها در يك چنين شرايطي ايجاد شد. متاسفانه اين كمبودها در روزهاي پاياني سال و نزديك شدن به عيد، مشكلاتي را براي صاحبان كسب و كار ايجاد كرده است. خاموشيها باعث شده تا بسياري از پاساژها و مجتمعهاي تجاري، كارخانهها و بنگاههاي توليدي با مشكل در توليد و فروش مواجه شوند. براي رفع اين مشكلات دولت بايد از يك طرف زمينه مشاركت بخش خصوصی و احداث نيروگاهها را فراهم سازد و از سوي ديگر به گونهاي برنامهريزي كند كه با رفع تحريمها بتواند از سرمايههاي خارجي براي اين منظور استفاده كند.
پايان گرفتن تحريمها اين فرصت را به دولت ميدهد كه از منابع درآمدياش از صادرات نفت استفاده كرده و نيروگاههاي جديدي احداث كند. در كنار اين راهبردها دولت بايد زمينه استفاده از نیروهاي تجديدپذير در كشور را فراهم سازد. ايران ظرفيتهاي بسياري براي استفاده از انرژي خورشيدي، باد و...دارد. بايد از اين ظرفيتها استفاده كرد. پشت بام خانههاي ايراني ميتواند به جايگاهي براي توليد برق بدل شود. از اين طريق هم درآمدي براي خانوادههاي ايراني از طريق فروش برق به دولت ايجاد ميشود و هم ظرفيتهاي توليد انرژي تازهاي شكل ميگيرد. بر اساس آمارها، انرژيهاي تجديدپذير ارزانترين نوع انرژي به شمار ميروند. با كاهش هزينهها، برق به دست آمده از منابع تجديدپذير ميتواند ۶۵ درصد از كل برق جهان را تا سال ۲۰۳۰ تامين كند و آلايندگيهاي زيستمحيطي را بهطور قابل توجهي كاهش دهد.