
آيا چين مشتري وفادار نفت ايران باقي ميماند؟
روابط نفتي ايران و چين در سالهاي اخير به يكي از پيچيدهترين و بحثبرانگيزترين موضوعات در عرصه بينالمللي تبديل شده است. با وجود تحريمهاي سختگيرانه ايالات متحده، چين به عنوان بزرگترين خريدار نفت ايران شناخته ميشود.
روابط نفتي ايران و چين در سالهاي اخير به يكي از پيچيدهترين و بحثبرانگيزترين موضوعات در عرصه بينالمللي تبديل شده است. با وجود تحريمهاي سختگيرانه ايالات متحده، چين به عنوان بزرگترين خريدار نفت ايران شناخته ميشود. اما با تغييرات در سياستهاي جهاني و فشارهاي بينالمللي، اين سوال مطرح ميشود كه آيا چين همچنان به خريد نفت از ايران ادامه خواهد داد يا خير. به گزارش خبرنگار «تعادل»، روابط نفتي بين ايران و چين به دهههاي گذشته بازميگردد. در سال ۲۰۲۱، دو كشور برنامه همكاري ۲۵ سالهاي را امضا كردند كه هدف آن تقويت روابط در زمينههاي مختلف، از جمله انرژي بود. اين توافقنامه نشاندهنده تعهد دو كشور به همكاري بلندمدت در حوزه نفت و گاز است. با وجود توافقات بلندمدت، همكاري نفتي ايران و چين با چالشهاي متعددي مواجه است در سالهاي اخير، ايالات متحده تحريمهاي سختگيرانهاي را عليه صنعت نفت ايران اعمال كرده است. اين تحريمها نه تنها فروش نفت ايران را محدود كرده، بلكه شركتها و كشورهايي را كه با ايران در اين زمينه همكاري ميكنند، تهديد به مجازات كرده است.
با افزايش تنشهاي ژئوپليتيكي، نظارت بينالمللي بر تجارت نفت ايران تشديد شده است. اين موضوع ميتواند بر روابط تجاري ايران و چين تأثيرگذار باشد. با وجود تحريمها، ايران توانسته است بازارهاي جديدي براي نفت خود پيدا كند، از جمله بنگلادش، عمان و سوريه. اين تنوع در بازارهاي صادراتي ميتواند به كاهش وابستگي به چين منجر شود. براي دور زدن تحريمها، ايران از ناوگاني از نفتكشها استفاده ميكند كه با خاموش كردن سيستمهاي رديابي خود، نفت را به مقصد ميرسانند. اين نفتكشها، كه به «ناوگان تاريك » معروف شدهاند، نقش مهمي در ادامه صادرات نفت ايران به چين و ساير كشورها ايفا ميكنند. با اين حال، اين روشها خطرات زيستمحيطي و امنيتي قابلتوجهي را به همراه دارند. براي ايران، صادرات نفت به چين منبع مهمي از درآمد است كه به اقتصاد كشور در مواجهه با تحريمها كمك ميكند. از سوي ديگر، چين به عنوان بزرگترين واردكننده نفت جهان، به نفت ايران به عنوان منبعي ارزان و قابلدسترس نگاه ميكند. با اين حال، افزايش فشارهاي بينالمللي ميتواند هزينهها و ريسكهاي مرتبط با اين تجارت را براي هر دو كشور افزايش دهد. با توجه به تحولات اخير، آينده روابط نفتي ايران و چين در هالهاي از ابهام قرار دارد. اگرچه هر دو كشور تمايل به ادامه همكاري دارند، اما فشارهاي بينالمللي و تغييرات در بازار جهاني نفت ميتواند بر اين روابط تأثيرگذار باشد. براي مثال، در صورت تشديد تحريمها يا تغيير در سياستهاي داخلي چين، ممكن است اين كشور واردات نفت از ايران را كاهش دهد يا متوقف كند.
روابط نفتي ايران و چين تركيبي از همكاريهاي استراتژيك و چالشهاي پيچيده است. در حالي كه هر دو كشور از مزاياي اين همكاري بهرهمند ميشوند، اما بايد با دقت به مديريت ريسكها و چالشهاي پيش رو بپردازند. آينده اين روابط به توانايي دو كشور در تطبيق با تغييرات جهاني و مديريت فشارهاي بينالمللي بستگي دارد.
پايگاه خبري امريكايي گزارش كرد جريان نفت از ايران به چين، در ماه ميلادي جاري و پس از اينكه معاملهگران، موانع لجستيكي پيش آمده به دليل تحريمهاي امريكا را برطرف كردند، افزايش يافت. همچنين معاملهگران مطلع در گفتوگو با بلومبرگ، به تشريح چگونگي بهبود واردات نفت از ايران به چين پرداختند كه شامل استفاده از پايانههاي دريافتكننده جايگزين بوده است. دادههاي اوليه شركت اطلاعات انرژي «كپلر» نشان داد واردات در فوريه، به ۱.۷۴ ميليون بشكه در روز رسيده كه ۸۶ درصد بالاتر از نرخ روزانه در ژانويه است و بيشترين ميزان واردات نفت ايران به چين از اكتبر گذشته، به شمار ميرود. چين معمولا بزرگترين خريدار نفت خام ايران بوده و اكثر محمولههاي نفت ايران توسط پالايشگاههاي مستقل و كوچكتر چين خريداري ميشوند. بر اساس گزارش بلومبرگ، افزايش واردات نفت ايران به چين در شرايطي صورت گرفته كه اسكات بسنت، وزير خزانهداري دولت ترامپ، هفته گذشته اعلام كرد امريكا به دنبال محدودتر كردن صادرات نفت ايران است. وي به شبكه فاكس بيزنس گفته بود چين و شايد هنديها، نفت تحريمي خريداري ميكنند و اين مساله، غيرقابل قبول است.