شكستهاي بزرگ امريكا در تامين انرژي
قطعي برق و كمبود انرژي ناشي در امريكا بهخصوص در زمان وقوع حوادث طبيعي، به يكي از بحرانهاي بزرگ در اين كشور تبديل شده است. به گزارش ايسنا، ايالت تگزاس امريكا در فوريه ۲۰۲۱، با يكي از ويرانكنندهترين قطعي برق در تاريخ خود مواجه شد، بحراني كه ميليونها نفر را بدون برق، گرما و آب در طي يك توفان زمستاني بيسابقه رها كرد.
قطعي برق و كمبود انرژي ناشي در امريكا بهخصوص در زمان وقوع حوادث طبيعي، به يكي از بحرانهاي بزرگ در اين كشور تبديل شده است. به گزارش ايسنا، ايالت تگزاس امريكا در فوريه ۲۰۲۱، با يكي از ويرانكنندهترين قطعي برق در تاريخ خود مواجه شد، بحراني كه ميليونها نفر را بدون برق، گرما و آب در طي يك توفان زمستاني بيسابقه رها كرد. اين رويداد آسيبپذيريهاي جدي در زيرساختهاي انرژي اين ايالت و سراسر امريكا را آشكار و بحثهاي گستردهاي در سطح ملي درباره تأثيرات آبوهوايي شديد، قابليت اطمينان شبكههاي برق و ضرورت آمادگي بهتر در مواجهه با تغييرات اقليمي را به راه انداخت. اين بحران با توفان زمستاني «يوري» (Uri) در ۱۰ فوريه ۲۰۲۱ آغاز شد، زماني كه يك گردباد قطبي از ايالات متحده عبور كرد و كاهش دماي بيسابقهاي را با خود به تگزاس آورد، ايالتي كه در ۷۴ سال اخير چنين شرايط زمستاني شديدي را به خود نديده بود. در ظرف چند روز، دما در برخي از مناطق اين ايالت، به منفي ۱۹ درجه سانتيگراد كاهش يافت و برف و يخ بخشهاي وسيعي از تگزاس را پوشاند. درحالي كه توفانهاي زمستاني در برخي از نقاط امريكا، بهخصوص مناطق شمالي آن غيرمعمول نيستند، زيرساختهاي تگزاس براي مقابله با سرماي شديد آماده نبودند. اما توفان زمستاني يوري نهتنها تگزاس، بلكه بخشهايي از «اوكلاهما»، «لوئيزيانا» و «ميسوري» را نيز درگير كرد و به يكي از بزرگترين بحرانهاي انرژي در تاريخ امريكا منجر شد. در همان روزهاي اول، شبكه برق اين ايالت كه توسط «شوراي قابليت اطمينان برق تگزاس» (ERCOT) اداره ميشود، تحت فشار ناشي از سرما، از كار افتاد. با افزايش تقاضا براي برق به منظور گرم كردن خانهها و كسبوكارها، عرضه برق كاهش يافت. خطوط لوله گاز طبيعي و توربينهاي بادي يخ بستند و نيروگاههاي زغالسنگ و هستهاي نيز در شرايط يخبندان با مشكل مواجه شدند. تا ۱۵ فوريه، بيش از 5/4 ميليون خانه و كسبوكار بدون برق بودند و خاموشيهاي چرخشي كه براي جلوگيري از فروپاشي كامل شبكه طراحي شده بودند، بسياري از مردم تگزاس را براي روزها در تاريكي رها كردند.
پيامدهاي اين خاموشي فاجعهبار بود. طبق گزارش شبكههاي خبري و رسانههاي امريكايي و اروپايي همچون «بيبيسي»، بدون برق، بسياري از مردم تگزاس در دماي زير صفر بدون گرمايش ماندند و خانوادهها مجبور شدند براي بقا در اين سرما، مبلمان بسوزانند، در ماشينها جمع شوند يا به مراكز گرمايشي پناه ببرند. عدم دسترسي به برق همچنين باعث اختلال در كارخانههاي تصفيه آب شد و ميليونها نفر را بدون دسترسي به آب آشاميدني سالم رها كرد. بيمارستانها كه پيشتر تحت فشار همهگيري كوويد-۱۹ بودند، با چالشهاي بيشتري مواجه شدند زيرا ژنراتورهاي پشتيبان از كار افتادند و ذخاير آب به پايان رسيد. طبق گزارشات رسمي دولت امريكا، اين توفان جان حداقل ۲۴۶ نفر را گرفت. اگرچه طبق برخي از گزارشها، همچون گزارش خبرگزاري «رويترز»، تعداد تلفات ممكن است بيش از ۷۰۲ نفر باشد. بسياري از افراد بر اثر سرمازدگي، مسموميت با مونوكسيد كربن ناشي از روشهاي گرمايشي موقت يا شرايط اضطراري پزشكي كه به دليل عدم دسترسي به برق و حملونقل تشديد شده بود، جان خود را از دست دادند. اين توفان همچنين حدود ۱۹۵ ميليارد دلار خسارت اقتصادي به بار آورد و آن را به يكي از پرهزينهترين بلاياي طبيعي در تاريخ امريكا تبديل كرد. به باور كارشناسان يكي از عوامل اصلي وقوع بحران در تگزاس، جدايي شبكه برق اين ايالت از شبكههاي ملي امريكا بود. مساله ديگر، عدم وجود تجهيزات ضد يخ در زيرساختهاي انرژي تگزاس بود. در نتيجه، تجهيزات در دماي پايين يخ زده و از كار افتادند و توانايي اين ايالت براي توليد و توزيع برق را مختل كردند. علاوه بر اين، ماهيت غيرمتمركز بازار انرژي تگزاس نيز در اين فاجعه نقش داشت در تلاش براي كاهش هزينهها، بسياري از تأمينكنندگان برق، سودآوري را بر سرمايهگذاري در مقاومسازي و آمادگي خود براي مواجهه با بحرانها اولويت دادند. اين تمركز كوتاهمدت باعث شد شبكه برق در مواجهه با رويدادهاي شديد آبوهوايي ناتوان باشد. در سال ۲۰۱۱ و ۱۹۸۹ كارشناسان به دولت امريكا و دولتمردان تگزاس درباره عواقب اين سياست هشدار داده بودند. خاموشي برق تگزاس در سال ۲۰۲۱ زنگ خطري براي اين ايالت و سراسر امريكا بود. پس از اين بحران، قانونگذاران و كارشناسان انرژي خواستار اصلاحات گسترده براي جلوگيري از وقوع فاجعهاي مشابه در آينده شدند. با اين حال، تگزاس تنها نيست. در دسامبر ۲۰۲۲ و پس از هشدار كارشناسان در عدم آمادگي زيرساختهاي انرژي امريكا براي تاب آوري توفانهايي مشابه توفان تگزاس، يك توفان زمستاني عظيم، سراسر غرب ميانه و شمال شرقي امريكا را درنورديد و باعث قطع برق در ايالتهايي مانند «تنسي»، «كاروليناي شمالي» و «نيويورك» و حتي در برخي مناطق، مرگومير ناشي از سرماي شديد گزارش شد. ميليونها نفر در تاريكي رها شدند، زيرا برف و يخ سنگين به خطوط برق آسيب رساند و منابع انرژي را مختل كرد. بهطور مشابه، در ژانويه ۲۰۲۴، يك گرداب قطبي، دماي انجماد را به شمال غربي اقيانوس آرام آورد كه منجر به خاموشيهاي ناگهاني در «اورگان» و «واشنگتن» شد، زيرا تقاضا براي برق از عرضه پيشي گرفت.
از طرفي، همانطور كه مشهود است، در سالهاي اخير امريكا بارها با ناتواني در مقابله با هواي سرد و قطعيهاي گسترده برق مواجه شده است. اين رويدادها نشان ميدهند كه سيستمهاي انرژي امريكا، بهويژه در مناطق جنوبي و مركزي، هنوز براي مقابله با شرايط آبوهوايي شديد آماده نيستند. نبود سرمايهگذاري كافي در مدرنيزهسازي شبكهها، مقاومسازي زيرساختها و برنامهريزيهاي اضطراري موثر، از دلايل اصلي اين ناتوانيها هستند. با توجه به افزايش رويدادهاي آبوهوايي شديد، اين ضعفها نگرانيهاي جديتري را براي آينده اين كشور ايجاد ميكنند. با اين وجود، چشمانداز زيرساختهاي انرژي امريكا در دهه پيشرو، از بدتر شدن شرايط اين كشور حكايت ميكند. در ماه دسامبر، رويترز در گزارشي به نقل از مقامات شركت «اطمينان الكتريكي امريكاي شمالي» (NERC) نوشت كه حدود نيمي از امريكا در معرض افزايش خطر كمبود انرژي و برق در دهه آينده قرار دارد كه ميتواند منجر به قطعي برق گسترده در سراسر اين كشور شود.
اين شركت در ارزيابي سالانه خود گزارش كرد: «با افزايش مصرف برق در امريكا بهعلت گسترش مراكز داده هوش مصنوعي و برقيسازي ساختمانها و حملونقل، تلاشهاي كنوني براي افزايش ميزان توليد برق كافي نيست و باعث تشديد عدم تعادل عرضه و تقاضا ميشود.»
«جان مورا» مدير ارزيابي و تحليل عملكرد شركت اطمينان الكتريكي امريكاي شمالي نيز به رويترز گفت: «زيرساختهاي ما به اندازه كافي سريع ساخته نميشوند تا با تقاضاي فزاينده مقابله كنند.» به اذعان مورا، برخي از شبكهها در امريكا، از جمله شبكه «Midcontinent» (قاره مياني) كه برق ۱۵ ايالت را تأمين ميكند، حتي در شرايط عادي نيز با خطر كمبود برق روبرو شود. اما طبق گزارش رويترز، ساير اپراتورهاي شبكه برق امريكا نيز با شرايطي مشابه روبرو هستند. با وجود هشدار شركت اطمينان الكتريكي امريكاي شمالي درباره عدم تلاش كافي امريكا براي توسعه زيرساختهاي انرژي اين كشور، اين شركت اعلام كرد كه تا دسامبر ۲۰۲۴، تعدادي از ژنراتورهاي امريكا با توان توليد ۷۸ گيگاوات برق از مدار خارج شده تا سال ۲۰۳۴، ۳۷ گيگاوات ديگر نيز از مدار خارج خواهند شد. طبق گزارش رويترز، هر گيگاوات، برق يك ميليون خانه در امريكا را تأمين ميكند. در چنين شرايطي، تضعيف شدن زيرساختهاي انرژي امريكا در پي عدم تصميم دولت آن براي مدرنسازي اين زيرساختها و همزماني آن با شدت گرفتن تغييرات اقليمي، گستردهتر شدن قطعيهاي برق در اين كشور دور از انتظار نيست.