اصلاح سنگين بورس امريكا
بازار سهام امريكا روز جمعه شاهد شديدترين كاهش در دو ماه گذشته بود، زيرا داده‌هاي اقتصادي نااميدكننده نشان داد كه اعتماد مصرف‌كنندگان و كسب‌وكارها در طول يك ماه پس از روي‌كار آمدن دونالد ترامپ، رييس‌جمهوري امريكا كاهش يافته است.
نگراني‌هاي اقتصادي و كاهش اعتماد مصرف‌كنندگان و كسب‌وكارها پس از روي‌كار آمدن ترامپ
بازار سهام امريكا روز جمعه شاهد شديدترين كاهش در دو ماه گذشته بود، زيرا داده‌هاي اقتصادي نااميدكننده نشان داد كه اعتماد مصرف‌كنندگان و كسب‌وكارها در طول يك ماه پس از روي‌كار آمدن دونالد ترامپ، رييس‌جمهوري امريكا كاهش يافته است. اين افت گسترده در حالي رخ داد كه نگراني‌ها درباره تأثير تعرفه‌هاي تجاري و تورم بر اقتصاد امريكا افزايش يافته است. تحليلگران معتقدند كه اين روند نزولي ممكن است در هفته‌هاي آينده نيز ادامه يابد، به‌ويژه با توجه به سياست‌هاي تجاري بحث‌برانگيز ترامپ و افزايش نااطميناني‌هاي ژئوپليتيكي.
افت شاخص‌هاي اصلي سهام
شاخص S&P 500 با كاهش ۱.۷ درصدي مواجه شد كه بدترين عملكرد اين شاخص از ۲۸ آذر ماه (۱۹ دسامبر) تاكنون محسوب مي‌شود. اين كاهش در حالي اتفاق افتاد كه فدرال رزرو سيگنال‌هايي مبني بر كندتر شدن كاهش نرخ بهره تا سال ۲۰۲۵ ارسال كرد. شاخص Nasdaq Composite نيز كه بر سهام شركت‌هاي فناوري متمركز است، با كاهش ۲.۲ درصدي همراه بود كه بيشترين افت از ۲۷ ژانويه به شمار مي‌رود. در آن زمان، سهام شركت‌هاي بزرگ فناوري به دليل نگراني‌ها از پيشرفت‌هاي استارت‌آپ هوش مصنوعي ديپ‌سيك (DeepSeek) تحت فشار قرار گرفتند. اين كاهش‌ها نشان‌دهنده آن است كه سرمايه‌گذاران نسبت به آينده بازار، به‌ويژه در بخش فناوري، بدبين شده‌اند.
عوامل موثر در كاهش سهام
اين افت گسترده پس از انتشار گزارش‌هايي آغاز شد كه نشان مي‌داد بزرگ‌ترين اقتصاد جهان با چالش‌هاي فزاينده‌اي از جمله نرخ بهره بالا، تورم و تأثير تعرفه‌هاي تجاري ترامپ مواجه است. اين عوامل باعث تضعيف اعتماد مصرف‌كنندگان و كسب‌وكارها شده‌اند. در همين حال، نوسانات بازار وال‌استريت، روند صعودي اخير سهام امريكا را مختل كرده است. اين در حالي است كه شاخص S&P 500 تنها دو روز قبل از اين افت، به بالاترين ركورد تاريخي خود رسيده بود. تحليلگران اقتصادي هشدار مي‌دهند كه اگر دولت ترامپ نتواند راه‌حلي براي كاهش تنش‌هاي تجاري و كنترل تورم ارايه دهد، ممكن است شاهد ادامه روند نزولي در بازار سهام باشيم. پس از پيروزي دونالد ترامپ در انتخابات نوامبر، سياست‌هاي او در زمينه كاهش مقررات و تقويت رشد اقتصادي باعث افزايش شاخص‌هاي سهام شد. با اين حال، بخشي از اين خوش‌بيني اخيرا از بين رفته است، زيرا نگراني‌ها درباره تأثير تعرفه‌ها بر تورم و رشد اقتصادي افزايش يافته است. داده‌هاي منتشرشده در روز جمعه نشان مي‌دهد كه فروش خانه‌هاي چند ساله در امريكا در ماه ژانويه ۴.۹ درصد نسبت به ماه قبل افزايش يافته است. اين افزايش در حالي رخ داده كه خريداران با افزايش نرخ وام مسكن و قيمت‌هاي بالاتر در بسياري از مناطق كشور مواجه هستند. اين موضوع نشان مي‌دهد كه بخش مسكن نيز تحت تأثير سياست‌هاي اقتصادي ترامپ قرار گرفته است.
كاهش اعتماد مصرف‌كنندگان و فعاليت كسب‌وكارها
شاخص اعتماد مصرف‌كنندگان امريكايي كه توسط دانشگاه ميشيگان محاسبه مي‌شود، به‌شدت نسبت به ماه قبل كاهش يافته است. اين نظرسنجي همچنين نشان مي‌دهد كه انتظارات تورمي بلندمدت به بالاترين سطح از سال ۱۹۹۵ رسيده است. استيو سوسنيك، اقتصاددان ارشد در شركت خدمات مالي اينتراكتيو بروكرز، با اشاره به داده‌هاي ضعيف اخير، از جمله كاهش فروش خرده‌فروشي در هفته گذشته گفت: «مصرف‌كنندگان با مشكلاتي مواجه شده‌اند. افزايش قيمت‌ها و نرخ بهره بالا باعث شده است كه بسياري از خانواده‌ها در خريدهاي خود محتاط‌تر عمل كنند.» نظرسنجي جداگانه‌اي از موسسه S&P Global نيز نشان داد كه فعاليت در بخش خدمات امريكا براي اولين‌بار در بيش از دو سال گذشته كاهش يافته است. توليدكنندگان امريكايي گزارش داده‌اند كه هزينه‌هاي نهاده‌هاي توليدي به دليل افزايش قيمت‌ها ناشي از تعرفه‌ها و فشارهاي دستمزدي افزايش يافته است. ويليامسون، اقتصاددان ارشد بازرگاني در S&P Global Market Intelligence، معتقد است كه خوش‌بيني اوليه كسب‌وكارهاي امريكايي در ابتداي سال جاي خود را به نااطميناني، كاهش فعاليت‌ها و افزايش قيمت‌ها داده است. او افزود: «اين شرايط مي‌تواند تأثير منفي بر رشد اقتصادي در بلندمدت داشته باشد.» حدود سه چهارم سهام S&P 500 در روز جمعه با كاهش مواجه شدند. شاخص Russell 2000 كه شامل سهام شركت‌هاي كوچك است، نيز با كاهش ۲.۹ درصدي بسته شد. تنها بخش كالاهاي اصلي مصرف‌كننده در S&P 500 بود كه رشد كرد، در حالي كه كالاهاي غيرضروري مصرفي با كاهش ۲.۸ درصدي بدترين عملكرد را داشتند. اين موضوع نشان مي‌دهد كه سرمايه‌گذاران به دنبال سرمايه‌گذاري در بخش‌هاي امن‌تر و كم‌ريسك‌تر هستند.
افزايش تقاضا براي اوراق خزانه
فروش گسترده سهام با افزايش قيمت اوراق خزانه همراه شد، زيرا سرمايه‌گذاران در پايان هفته‌اي پر از نااطميناني‌هاي ژئوپليتيكي به دنبال امنيت نسبي بدهي دولتي بودند. بازده اوراق ۱۰ ساله خزانه‌داري امريكا با كاهش ۰.۰۸ واحد درصدي به ۴.۴۳ درصد رسيد كه پايين‌ترين سطح در دو هفته گذشته است. اين كاهش بازده نشان‌دهنده آن است كه سرمايه‌گذاران به دنبال پناه‌گرفتن در دارايي‌هاي امن‌تر هستند. دونالد ترامپ اوايل اين هفته اعلام كرد كه تعرفه ۲۵ درصدي بر واردات خودرو اعمال خواهد كرد و احتمال اعمال تعرفه بر واردات تراشه‌هاي نيمه‌هادي و دارو را نيز تقويت كرد. ايالات متحده پيش‌تر نيز تعرفه‌هاي بزرگي بر واردات از مكزيك و كانادا، شركاي اصلي تجاري خود، اعمال كرده بود. اين اقدامات تجاري باعث افزايش نگراني‌ها درباره تأثيرات منفي آنها بر رشد اقتصادي و تورم شده است. برخي تحليلگران معتقدند كه اين تعرفه‌ها مي‌توانند باعث افزايش هزينه‌هاي توليد و كاهش رقابت‌پذيري شركت‌هاي امريكايي در بازارهاي جهاني شوند.
تعديل نيروهاي دولتي
و تنش‌هاي ژئوپليتيكي
دولت امريكا همچنين در حال تعديل هزاران نفر از كاركنان دولتي است. در عين حال، دونالد ترامپ گفت‌وگوهاي صلح با روسيه را با هدف پايان دادن به جنگ با اوكراين آغاز كرده است، در حالي كه ولوديمير زلنسكي، رييس‌جمهوري اوكراين، ترامپ را به ديكتاتوري متهم كرده است. اين تنش‌هاي ژئوپليتيكي نيز به نااطميناني‌هاي بازار دامن زده است. تحليلگران هشدار مي‌دهند كه ادامه اين تنش‌ها مي‌تواند تأثير منفي بر ثبات بازارهاي جهاني داشته باشد.
احتمال كاهش نرخ بهره فدرال رزرو
در اروپا، اوراق دولتي با افزايش تقاضا مواجه شدند و بازدهي آنها كاهش يافت. بازده اوراق ۱۰ ساله آلمان با ۰.۰۸ واحد درصد كاهش به ۲.۴۵ درصد رسيد. اين در حالي است كه شاخص سهام اروپا برخلاف امريكا، روز گذشته در سطح بالاتري بسته شد. اين موضوع نشان مي‌دهد كه سرمايه‌گذاران اروپايي نيز به دنبال كاهش ريسك در پرتفوي خود هستند. معامله در قراردادهاي آتي صندوق‌هاي فدرال ۳۰ روزه نشان مي‌دهد كه احتمال كاهش دو تا سه بار نرخ بهره توسط فدرال رزرو تا دسامبر ۲۰۲۵ به حدود ۵۵ درصد افزايش يافته است. اين احتمال در روز پنجشنبه حدود ۴۴.۴ درصد بود. حتي در زمان نشست سياستگذاري فدرال رزرو در اكتبر، شانس بازار براي كاهش نرخ بهره حدود ۵۰-۵۰ است. اين موضوع نشان مي‌دهد كه سرمايه‌گذاران انتظار دارند فدرال رزرو براي حمايت از رشد اقتصادي، نرخ بهره را كاهش بدهد.
چشم‌انداز آينده
با توجه به افزايش نگراني‌ها درباره تورم، تعرفه‌هاي تجاري و تنش‌هاي ژئوپليتيكي، به نظر مي‌رسد بازار سهام امريكا در هفته‌هاي آينده با نوسانات بيشتري مواجه خواهد شد. سرمايه‌گذاران به دنبال نشانه‌هاي بيشتري از سوي فدرال رزرو و دولت ترامپ هستند تا بتوانند تصميمات بهتري در مورد آينده سرمايه‌گذاري‌هاي خود بگيرند. در اين ميان، نقش سياست‌هاي اقتصادي ترامپ و واكنش فدرال رزرو به شرايط كنوني، تعيين‌كننده خواهد بود. اگر دولت نتواند راه‌حلي براي كاهش تنش‌هاي تجاري و كنترل تورم ارايه دهد، ممكن است شاهد ادامه روند نزولي در بازار سهام باشيم. از سوي ديگر، هرگونه نشانه مثبت از بهبود شرايط اقتصادي يا كاهش تنش‌هاي ژئوپليتيكي مي‌تواند به بازگشت اعتماد سرمايه‌گذاران و بهبود بازار كمك كند.