تجارت ايران و پاكستان؛ لزوم هم‌انديشي موثر براي عبور از پيچيدگي‌ها
منطقه‌اي، هم انديشي سازنده مسوولان دو كشور را براي عبور از پيچيدگي‌هاي اداري و لجستيكي لازمه دستيابي به افزايش حجم مبادلات تجاري دانسته و تاكيد كردند كه تامين منافع مشترك و رفاه ملت‌هاي ايران و پاكستان در گروي عزم قوي سياسي و گام‌هاي عملي متقابل است.
منطقه‌اي، هم انديشي سازنده مسوولان دو كشور را براي عبور از پيچيدگي‌هاي اداري و لجستيكي لازمه دستيابي به افزايش حجم مبادلات تجاري دانسته و تاكيد كردند كه تامين منافع مشترك و رفاه ملت‌هاي ايران و پاكستان در گروي عزم قوي سياسي و گام‌هاي عملي متقابل است.
به گزارش ايرنا، سمينار «روابط ايران و پاكستان؛ چشم‌انداز تجارت و تقويت ارتباطات» با مشاركت سفارت ايران و به ميزباني انديشكده مطالعات راهبردي اسلام‌آباد (ISSI) برگزار شد. كارشناسان شاخص از حوزه‌هاي ديپلماسي، رسانه، اقتصادي و سياسي پاكستان و برخي از ديپلمات‌هاي خارجي در اين سمينار حضور يافتند. رضا اميري مقدم سفير ايران در پاكستان، محمد مدثر تيپو سفير پاكستان در تهران، سُهيل محمود رييس انديشكده مطالعات راهبردي اسلام‌آباد و خانم رفعت مسعود سفير سابق پاكستان در تهران از سخنرانان اصلي همايش روابط ايران و پاكستان بودند. آنان هدفگذاري تجاري ۱۰ ميليارد دلاري و پروژه‌هاي كليدي انرژي را به عنوان گام‌هاي مهم در تقويت روابط ايران و پاكستان برجسته كردند. سخنرانان با اذعان به چالش‌هاي پيش روي روان‌سازي تجارت دو كشور ناشي از پيچيدگي‌هاي اداري، لجستيكي، تحولات منطقه و بين‌المللي تاكيد كردند كه تعامل ساختاريافته، تقويت فضاي اعتماد و همچنين احترام متقابل، پايه‌اي قوي براي مشاركت انعطاف‌پذير و پايدار تهران و اسلام‌آباد است. شخصيت‌هاي پاكستاني بر تقويت امنيت مرزي، بهبود اعتماد متقابل و پيشبرد پروژه‌هايي مانند اتصال بنادر گوادر - چابهار و مشاركت در طرح كمربند و جاده در راستاي گشايش پتانسيل‌هاي بيشتر تجاري تاكيد كردند.
سفير ايران در پاكستان در سخنراني خود گفت: تجارت و ارتباطات، دو ستون مهم اقتصاد جهاني و داخلي هستند كه بر يكديگر تاثير و تاثر بسزايي دارند. حمل و نقل مطمئن و امن، تسهيل‌كننده تجارت پايدار است، از اين رو سرمايه‌گذاري روي گذرگاه‌هاي مواصلاتي در دنياي كنوني ضروري، توجيه پذير و زود بازده براي سرمايه‌گذاران اين بخش است.
اميري مقدم افزود: در فضاي رو به گذار كنوني، جامعه بين‌المللي با دو مفهوم جديد هم روبرو است؛ جنگ تعرفه‌ها و جنگ كريدورها، كه دقيقا دو ستون اصلي اقتصاد را هدف قرار مي‌دهد. آغاز جنگ تعرفه‌ها با هدف تاثير‌گذاري بر چرخه تامين و ايجاد انقطاع در تعاملات تجاري كشورهاي جنوب جهاني، تجارت بين‌الملل و متعاقبا معيشت صدها ميليون انسان را با تهديد مواجه مي‌كند. از سوي ديگر، جنگ كريدورها، از طريق تعريف محورهاي موازي، رقابت‌هاي مخرب، تهديد‌سازي از اقدامات توسعه‌اي كشورهاي صلح طلب، توسل به تروريسم اقتصادي، ناامن‌سازي و بي‌ثبات‌سازي، روايج يافته است و همه اين اقدامات با هدف تاثير بر جنوب جهاني، قطع چرخه تامين و در يك كلام تداوم يكجانبه گرايي است كه مي‌تواند موجب اختلال در دستيابي به اهداف توسعه پايدار گردد.
وي تاكيد كرد: موقعيت ممتاز جغرافيايي، ايران و پاكستان، نقش برجسته‌اي در اتصال شبكه گسترده كشورهاي آسيايي و اروپايي دارند و از اين منظر، توسعه زيرساخت‌هاي حمل و نقل و تقويت ارتباطات دو كشور حائز اهميت است. زيرا زمينه مناسبات كشورهاي منطقه را تسهيل مي‌كند. ظرفيت گذرگاهي، توليد انواع كالا و مكمل بودن اقتصاد دو كشور ايران و پاكستان مي‌تواند به چرخه تامين نيازهاي دو جانبه و با ساير كشورها را فراهم كند. ايران دروازه ورود به منطقه اورآسيا و قفقاز، و پاكستان دروازه ورود به آسياي جنوبي و جنوب شرقي است. اين دو ويژگي، ايران و پاكستان را از هر دو كشور همسايه ديگري متمايز مي‌كند. سفير كشورمان ادامه داد: هزار كيلومتر مرز مشترك خشكي و دريايي، بازارچه‌ها و گذرگاه‌هاي مرزي، پيوستگي و چسبندگي متقابل، وجود جاذبه‌ها و ظرفيت‌ها، فرصت‌هاي گوناگوني را براي توسعه همكاري‌ها در زمينه مواصلات و تجارت، پيش روي ما قرار داده است. گذرگاه مرزي ريمدان - گبد و پيشين - مند با هدف تسهيل تردد روان و تقويت تجارت دوجانبه فعال شده و افتتاح گذرگاه و بازارچه‌هاي مرزي بيشتري هم در دستوركار است. با اين حال موانعي به خصوص در بخش هماهنگي‌هاي اداري و لجستيكي وجود دارد كه بايد با هم انديشي همه ما مرتفع شود.
اميري مقدم افزود: بندر چابهار ايران و بندر گوادر و كراچي در پاكستان از پتانسيل‌هاي زيادي براي تقويت ارتباط بين اقتصاد دو كشور و نيز اقتصاد همه كشورهاي منطقه برخوردار هستند. نگراني‌هاي راهبردي و ژئوپوليتيك برخي از كشورها از ظرفيت اين بنادر، باعث شده است كه با توسل به اطلاعات اشتباه و پروپاگاندا، اين دو بندر را به عنوان رقيب يكديگر معرفي كنند. اين در حالي است كه بر اساس كليه شاخص‌هاي اقتصادي، زمين‌شناسي و حتي راهبردي، اين دو بندر كاملا در تداوم يكديگر و مكمل همديگر هستند.
وي تاكيد كرد: جمهوري اسلامي ايران از هر طرحي كه زمينه همگرايي ميان كشورها را تقويت، و پيوندهاي صلح و دوستي ميان ملت‌ها را تحكيم نمايد و موجب توسعه و شكوفايي اقتصادي منطقه بشود، پشتيباني مي‌كند. به همين دليل، كشورم همواره ابتكار يك كمر بند – يك راه و طرح‌هاي وابسته به آن در راستاي همين سياست ارزيابي نموده و از آن استقبال كرده و آمادگي خود را براي مشاركت در اين طرح‌ها اعلام نموده است. سفير ايران و پاكستان گفت: همكاري‌هاي دو كشور همسايه، همگام با تعاملات چندجانبه با ساير كشورهاي برادر و دوست از جمله چين، تركيه، عربستان سعودي و ساير كشورهاي حاشيه خليج فارس، مي‌تواند يك منظومه قدرتمند ژئواكونوميك متشكل از منابع و ذخاير بي‌بديل جهان، نيروي كار و منابع انساني متخصص و فناوري‌هاي پيشرفته را براي توسعه پايدار در كل منطقه و تامين و امنيت دسته جمعي، گرد هم بياورد. اميري مقدم افزود: تلاش‌ها براي تقويت خطوط ترانزيتي از جمله قطار اسلام‌آباد - تهران - استانبول و افزايش همكاري‌هاي بندري شامل اتصال بنادر دو كشور، و نيز اقدامات زير ساختي براي تقويت كريدور شرق به غرب و شمال به جنوب در دست پيگيري است كه اهميت راهبردي و اقتصادي فراواني براي دو كشور دارد. براساس توافق اعضاي سازمان اكو، در حال حاضر، قطار باري اسلام‌آباد-تهران- استانبول يا همان ITI، فعال است و ظرفيت بزرگي را پيش روي همكاري‌هاي ترانزيت و حمل و نقل ايران و پاكستان با استفاده از كريدور شمال به جنوب و غرب به شرق قرار داده است. اتصال راه آهن ايران به هرات در افغانستان در آينده نزديك و اتصال راه‌آهن رشت-آستارا، دو اقدام تحول ساز در آينده توسعه گذرگاهي در اين منطقه رو به توسعه است. وي اظهار داشت: حجم دوجانبه روابط تجاري، طي سال‌هاي گذشته و بعد از كرونا بهبود نسبي داشته است اما در مقايسه با ظرفيت‌هاي دو كشور حجم فعلي روابط تجاري، كمتر از حد انتظار است. در هدفگذاري مقامات عالي دو كشور در زمينه حجم مبادلات تجاري، رقم ۱۰ ميليارد دلار تعيين شده است كه بايد تلاش‌هاي مضاعفي براي دستيابي به اين هدف صورت گيرد. سفير كشورمان ادامه داد: ماهيت بازارهاي ايران و پاكستان، مكمل و نه رقيب است. اقتصاد پاكستان مبتني بر دو صنعت نساجي و كشاورزي است كه كاملا با اقتصاد نفتي و نيمه صنعتي ايران متفاوت است و حتي در توليد محصولات كشاورزي نيز رقيب يكديگر نيستند. پاكستان توليد‌كننده محصولات كشاورزي همچون ذرت، نيشكر، برنج، ميوه‌هاي گرمسيري، كنجد و علوفه دامي است. از طرفي متقاضي محصولات نفتي و گازي و ماشين آلات كشاورزي و صنعتي است كه ايران در اين زمينه توليد‌كننده است. اگر پاكستان كشور متقاضي انرژي است، ايران سرشار از آن است و اگر ايران نيازمند مديريت آب است، پاكستان كشوري حاصلخيز و سرشار از محصولات دامي و كشاورزي است. بنابراين، مزيت نسبي و ويژگي ممتاز ايران و پاكستان در زمينه‌هاي مختلف و غير رقابتي، عامل پيوند بازارهاي دو كشور است. جمهوري اسلامي ايران و پاكستان به عنوان دو كشور مسلمان و همسايه با مجموع جمعيت بيش از ۳۴۰ ميليون نفر بايد براي بهره مندي كامل از ظرفيت‌هاي اقتصادي يكديگر گام‌هاي عملي و جدي بردارند. تعامل و هم افزايي با همسايگان راهبرد اصلي نظام جمهوري اسلامي ايران و نقشه راه دولت ما است.
وي گفت: دو كشور توافق داريم كه امنيت و اقتصاد دو روي يك سكه هستند. بدون امنيت توسعه پايدار به وجود نخواهد آمد و بدون اقتصاد پويا و كار آفرين امنيت پايدار ايجاد نخواهد شد. همكاري مقامات دو كشور و اجراي توافق‌هاي حاصله بين طرفين موجب حل ريشه‌اي نا امني‌هاي هدايت شده توسط دشمنان دو كشور خواهد شد. با رفع دغدغه‌هاي امنيتي طبيعتا، توسعه مواصلات و تجارت دوجانبه نيز محقق خواهد شد. اميري مقدم تاكيد كرد كه برخي اقدامات مهم از جمله رفع موانع ناشي از ناهماهنگي‌ها، تسهيل جابه‌جايي مسافران به خصوص از طريق برقراري و افزايش خطوط پروازي مستقيم، ترميم و بهسازي محورهاي مواصلاتي و گشايش خط كشتيراني تفريحي، از جمله اقداماتي است كه مي‌بايست با هدف تقويت مواصلات، توسعه تجارت و جهش اقتصادي دو كشور، صورت گيرد.