رخت سرخ بر تن بورس تهران
تالار شيشه‌اي معاملات پس از استيضاح همتي سرخ‌پوش شد و همچنان اين روند در بازار سهام ادامه دارد. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه بازار همواره در آخرين روزهاي سال متعادل منفي است؛ اما در سال جاري به واسطه استيضاح وزير اقتصاد كه همراه بورس بود سرخ پوشي بازار سهام قدرت بيشتري به خود گرفته است و روزگار بازار تلخ‌تر از گذشته است.
تالار شيشه‌اي معاملات پس از استيضاح همتي سرخ‌پوش شد و همچنان اين روند در بازار سهام ادامه دارد. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه بازار همواره در آخرين روزهاي سال متعادل منفي است؛ اما در سال جاري به واسطه استيضاح وزير اقتصاد كه همراه بورس بود سرخ پوشي بازار سهام قدرت بيشتري به خود گرفته است و روزگار بازار تلخ‌تر از گذشته است.
عبدالناصر همتي به عنوان حامي بازار سرمايه شناخته مي‌شد و با اتخاذ سياست‌هايي همانند حذف ارز نيمايي و حمايت از صنعت خودرو تاثيرات مثبتي روي بورس گذاشته بود و به‌طور كل اعتماد عمومي را نسبت به بازار سهام افزايش داده بود. البته در ميان تاثيرات منفي آزادسازي نرخ ارز و ايجاد سامانه توافقي نرخ دلار باعث شده تورم و تلاطم در بازارهاي مالي افزايش يابد و شرايط به آرامي شرايط بدي براي بازار رقم بخورد.
آزادسازي نرخ ارز در مرحله نخست تاثير مثبتي روي بازار سهام داشت و باعث رونق بيش از پيش بورس تهران داشت؛ اما آرام آرام با افزايش نرخ دلار در بازار آزاد و فاصله بيش از ۳۰ درصد ميان دلار بازار آزاد و توافقي شاهد ثاثير منفي‌آزادسازي نرخ دلار در بازار بوديم. به گفته كارشناسان، آزادسازي نرخ دلار و استفاده از سامانه توافقي در شرايط اين روزهاي كشور باعث تاثيرات منفي شد و نرخ دلار بيش از سود تاثير منفي روي بازار داشت.
كارشناسان عقيده دارند عبدالناصر همتي، وزير پيشين اقتصاد، در دوران مسووليت خود عملكرد نسبتا مثبتي در مديريت بازار از خود نشان داد. با وجود انتقاداتي كه به برخي سياست‌هاي بانك مركزي و تأثير آنها بر بازار سرمايه وارد شد، واكنش‌هاي به‌موقع همتي حاكي از توجه ويژه او به تحولات بازار بود. در حال حاضر، فشار فروش همچنان بر بازار سايه افكنده است و تنها برخي از نمادهاي شاخص‌ساز از اين روند نزولي مستثني هستند. با اين حال، تحليل‌ها نشان مي‌دهد كه بازار به‌طور كلي وارد فاز اصلاحي شده و بسياري از نمادها به الگوهاي ادامه‌دهنده رسيده‌اند. كارشناسان پيش‌بيني مي‌كنند با آغاز سال جديد، روند رشد بازار شتاب بيشتري بگيرد.
سوال اصلي اينجاست كه وزير بعدي اقتصاد چه سياست‌هايي را در پيش خواهد گرفت؟ همتي در دوران مسووليت خود با اتخاذ سياست‌هايي مانند كاهش نرخ بهره و تمديد سپرده‌ها، همواره از بازار حمايت كرد. اين اقدامات اگرچه با انتقاداتي همراه بود، اما نشان‌دهنده تلاش براي ثبات بخشيدن به بازار بود.
پيش‌بيني‌ها درباره وضعيت اقتصادي و بازار در سال ۱۴۰۴ نسبت به سال‌هاي گذشته خوش‌بينانه‌تر است. به نظر مي‌رسد بورس مي‌تواند به عنوان يك ابزار كليدي براي جبران كسري بودجه دولت مورد توجه قرار گيرد. با توجه به چالش‌هاي اقتصادي و كسري بودجه‌اي كه دولت با آن مواجه است، بورس احتمالا نقش مهمي در تامين منابع مالي ايفا خواهد كرد. با اين حال، جهت‌گيري بازار بورس به‌شدت تحت تأثير سياست‌هاي دولت و اقدامات وزير جديد اقتصاد خواهد بود. در مجموع، انتظار مي‌رود سياست‌هاي اقتصادي دولت جديد و وزير منتخب اقتصاد، تعيين‌كننده مسير آتي بازار و نقش آن در تحقق اهداف كلان اقتصادي كشور باشد.
البته بايد به اين نكته توجه داشت كه تامين مالي دولت از بازار سرمايه همانند سال‌هاي گذشته نباشد. در اصل دولت در سال‌هاي گذشته براي تامين مالي از بورس استفاده مي‌كردند اما اين استفاده نادرست باعث شد كه بازار روند اصلاحي پرقدرتي به خود بگيرند و به نوعي مي‌توان گفت كه تامين مالي دولت در سال‌هاي گذشته از بازار سرمايه باعث شد كه روند خروج نقدينگي و بي‌اعتمادي در بازار بيش از پيش تقويت شود و روزگار بازار تلخ شود. با تمامي اين تفاسير بايد صبور بود و ديد دولت براي سال آتي چه برنامه‌اي دارد و چه كسي قرار است وزير اقتصاد شود آن زمان بازار سهام مسير معاملاتي خود را انتخاب خواهد كرد.
بازار از دريچه معاملات
در آخرين روز كاري هفته يعني چهارشنبه ۱۵ اسفند ۱۴۰۳، شاخص‌هاي بازار سرمايه روند اصلاحي به خود گرفتند. در اين روز شاخص كل بورس تهران با كاهش ۱۵ هزار و ۳۳۱ واحدي معادل ۰.۵۵ درصدي نسبت به معاملات روز گذشته به تراز ۲ ميليون و ۷۹۰ هزار واحدي رسيد. همچنين شاخص كل هم وزن نيز ۵ هزار و ۱۰ واحد افت را ثبت كرد و در محدوده ۸۲۴ هزار و ۱۴۴ واحدي ايستاد. در سوي ديگر معاملات نيز شاخص كل بورس ۱۱۹ واحد كاهش را تجربه كرد و به عدد ۲۵ هزار و ۴۵۴ واحدي رسيد. از ميان ۶۵۶ نماد بازار سرمايه در اين روز ۱۶۶ نماد مثبت و ۳۹۸ نماد منفي بودند. همچنين ۷۱ نماد معادل ۱۱ درصد از نمادها صف خريد و ۱۳۳ نماد معادل ۲۰ درصد صف فروش را تجربه كردند. در معاملات اين روز كه با پيشتازي گروه خودرويي از نظر ارزش معاملات همراه بود، كل معاملات خرد بازار 8400 ميليارد تومان به ثبت رسيد كه نسبت به روز قبل 27 درصد كاهش داشت. از ابتداي بهمن تا امروز ارزش معاملات تنها در 7 روز بالاي 10 همت بوده و اين در حالي است كه ميانگين ارزش معاملات خرد در دي ماه بيش از 13 هزار ميليارد تومان به ثبت رسيده بود. همچنين بيش از 160 ميليارد تومان پول حقيقي از بازار خارج شد تا مجموع خروج پول در اين هفته به 1380 ميليارد تومان برسد. در ميان گروه‌هاي بازار، گروه خودرويي با 830 ميليارد تومان ارزش معاملات و 120 ميليارد تومان ورود پول در كانون توجه سرمايه‌گذاران بود. فلزات اساسي و بانك‌ها هم به ترتيب 564 و 502 ميليارد تومان معامله شدند اين در حالي بود كه بانك‌ها مثل خودرويي‌ها با ورود پول 100 ميلياردتومان مواجه شدند. همچنين 77 ميليارد تومان پول حقيقي از معلاملات گروه فلزات اساسي خارج شد. با وجود اين خروج پول، بدترين گروه‌ها از اين نظر گروه محصولات شيميايي و فرآورده‌هاي نفتي بودند كه هر دو خروج پول بيش از 80 ميليارد توماني را در جريان معاملات روز چهارشنبه رقم زدند. در اين روز صنايع حفاري، پيمانكاري صنعتي، حمل و نقل بارزميني، خودرو، نساجي، بانك‌ها و موسسات اعتباري، فعاليت مهندسي، زغال سنگ، تجهيزات صنعتي، خرده فروشي باستثناي وسايل نقليه موتوري، بنادر و كشتيراني و ساير محصولات غذايي در اين روز ارزش بازار را تجربه كردند. همچنين طي روز چهارشنبه صندوق‌هاي اوج، پرتو، تيام، تكپاد، زرين، خليج، افق ملت، اكسيژن، برليان، مانا، ثروتم، پادا، ثهام، داريوش، ثروت ساز، ارزش و وبازار در اين روز مثبت شدند.