جای خالی بلیت‌های قطار در نوروز ۱۴۰۴
در آستانه سال جدید و در شرایطی که میلیون‌ها مسافر برای سفر‌های نوروزی خود به دنبال بلیت قطار هستند، دسترسی به بلیت‌های قطار با مشکلات جدی مواجه است.
به گزارش تسنیم، در آستانه سال نو، جاده‌ها و هواپیما‌ها پر از مسافران نوروزی است، اما این روز‌ها بلیت قطار‌های مسافری از نظر بسیاری از مردم به معما تبدیل شده‌اند. بلیت‌های قطار که باید به‌راحتی در دسترس مسافران قرار می‌گرفت، به سرعت تکمیل ظرفیت می‌شوند و بسیاری از مسافران از خرید بلیت محروم می‌مانند. در حالی که مقامات مسئول در وزارت راه‌و‌شهرسازی و شرکت راه‌آهن به فرافکنی و توجیهات بی‌پایان می‌پردازند، این پرسش مهم در ذهن عموم باقی می‌ماند که چرا بلیت قطار هنوز به دست مردم نمی‌رسد؟ آیا این موضوع تنها ناشی از یک بحران مدیریتی است؟
در آستانه سال جدید و در شرایطی که میلیون‌ها مسافر برای سفر‌های نوروزی خود به دنبال بلیت قطار هستند، دسترسی به بلیت‌های قطار با مشکلات جدی مواجه است. بلیت‌هایی که برای بسیاری از مردم به معنای تنها گزینه مقرون‌به‌صرفه برای سفر‌های داخلی محسوب می‌شود، به سرعت به «تکمیل ظرفیت» و «تمام شد» ختم شد، این در حالی است که مقامات مسئول به جای شفاف‌سازی و ارائه پاسخ‌های قانع‌کننده، در حال فرافکنی هستند و تقصیر را به گردن دیگران می‌اندازند.
درباره کمبود بلیت قطار در ایام نوروز و روند فروش بلیت‌ها میعاد صالحی، مدیرعامل سابق راه‌آهن در توییتی اعلام کرد: «از ابتدای حضور مدیرعامل جدید راه‌آهن، نصف ظرفیت بلیت‌ها از فروش اینترنتی مردم کم و به آژانس‌ها اختصاص داده شده است.»
این گفته در حالی مطرح می‌شود که مسافران از مشکل جدی در خرید بلیت رنج می‌برند و به علت فروش غیرمستقیم بلیت‌ها، عملاً دسترسی به بلیت‌ها برای مردم معمولی بسیار دشوار شده است.
در واکنش به این موضوع، سرپرست روابط عمومی شرکت راه‌آهن در توییتی به صالحی پاسخ داد و اعلام کرد: فروش 50درصد بلیت‌ها از طریق آژانس‌ها، حتی با محدودیت‌های خاص، به نوعی همان «فروش از مردم به مردم» است.
اگرچه این پاسخ از نظر روابط عمومی می‌تواند به عنوان یک توجیه باشد، اما از نظر واقعیت‌های میدانی و نیاز مردم، این گفته به وضوح نشان‌دهنده ناکارآمدی در سیستم فروش بلیت است، به خصوص زمانی که این آژانس‌ها به جای تسهیل دسترسی مردم به بلیت‌ها، خود عامل برهم زدن تعادل بازار و افراد از خرید بلیت‌های ارزان‌قیمت محروم می‌شوند.
با توجه به پیش‌بینی‌ها، در آستانه نوروز امسال تقاضای بلیت قطار به حدود 32میلیون رسید، اما تنها 2میلیون‌و200هزار نفر بلیت فروخته شد. این آمار نشان‌دهنده ضعف جدی در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع است.
اینکه 30میلیون تقاضا از خرید بلیت محروم شده‌اند، به وضوح نشان می‌دهد وزارت راه‌و‌شهرسازی و شرکت راه‌آهن در ارزیابی ظرفیت‌ها و تأمین نیاز‌های مردم شکست خورده‌اند.
این حجم از تقاضا که در شرایطی خاص مانند ایام نوروز به اوج خود می‌رسد، باید از قبل برنامه‌ریزی دقیقی برای پاسخگویی به آن انجام می‌شد.
این ضعف در پیش‌بینی ظرفیت‌ها و مدیریت منابع به وضوح نشان می‌دهد وزارت راه‌و‌شهرسازی، به‌ویژه وزارتخانه حمل‌ونقل هنوز نتوانسته است زیرساخت‌ها و سیستم‌های خود را برای این حجم از تقاضا بهینه‌سازی کند.
جای سؤال است که چرا مسئولان وزارت راه‌و‌شهرسازی، به‌ویژه وزیر راه‌و‌شهرسازی، هیچ پاسخ قانع‌کننده‌ای به این نارضایتی‌ها و کمبود‌ها ارائه نمی‌دهند؟
به جای فرافکنی و اتهام‌زنی به دیگران، خانم وزیر باید اقداماتی عملی برای رفع این معضل در نظر بگیرد.
افزایش عرضه بلیت‌ها، بهبود سیستم فروش آنلاین، جلوگیری از دست‌درازی‌های آژانس‌ها و گروه‌های خاص و پاسخگویی به مردم باید در صدر اولویت‌های وزارتخانه قرار گیرد.
مسافران به ویژه در این ایام، حق دارند به راحتی بلیت قطار را تهیه کنند و از سفر خود لذت ببرند، نه اینکه با کلافگی و سرخوردگی به انتظار بمانند.
در بسیاری از کشورها مانند ترکیه، هند و برخی کشور‌های اروپایی، سیستم‌های فروش بلیت قطار به شکلی مؤثر و کارآمد طراحی شده‌اند که باعث می‌شود حتی در ایام پیک، مردم بتوانند به راحتی بلیت خریداری کنند. در این کشورها، نه تنها تکنولوژی پیشرفته‌تری برای فروش آنلاین در نظر گرفته شده است، بلکه نظارت دقیق بر بازار بلیت قطار و توزیع عادلانه آن باعث شده است دسترسی به بلیت‌های ارزان‌قیمت برای عموم مردم فراهم باشد، اما در ایران، عدم‌هماهنگی و ضعف در زیرساخت‌های سیستم فروش آنلاین و همچنین ناکارآمدی در تخصیص بلیت‌ها از طریق آژانس‌ها موجب شده است نه تنها مردم به راحتی نتوانند بلیت‌های ارزان‌قیمت را خریداری کنند، بلکه در بسیاری از مواقع با مشکلات متعددی در خرید آنلاین مواجه شوند. این موضوع نشان‌دهنده لزوم بازنگری در سیاست‌های فروش بلیت و همچنین استفاده از تجارب موفق کشور‌های دیگر است.
در این شرایط، پیشنهادات بهبود وضعیت باید شامل اصلاح سیستم فروش آنلاین، ایجاد نظارت‌های دقیق‌تر بر آژانس‌ها و برنامه‌ریزی بهتر برای تأمین ظرفیت‌های بیشتر بلیت‌ها باشد. وزارت راه‌و‌شهرسازی باید به‌طور جدی‌تر در پی شفاف‌سازی و رفع این بحران باشد. مردم ایران مستحق آن هستند که بتوانند با هزینه معقول و در کمترین زمان ممکن بلیت قطار تهیه کنند و از سفر نوروزی خود لذت ببرند. مهــم‌ترین اولـویت‌هـا برای بهبـود شـرایـط به شـرح زیـر است:
1- افزایش عرضه بلیت‌ها: باید ظرفیت‌های بیشتری برای فروش بلیت‌ها در نظر گرفته شود تا مردم بتوانند به‌راحتی بلیت مورد نظر خود را تهیه کنند.
2- تقویت سیستم فروش آنلاین: سیستم‌های فروش آنلاین باید بهبود یابند تا مردم بدون هیچ مشکلی بتوانند بلیت‌های مورد نظر خود را خریداری کنند.
3- کنترل دقیق‌تر بر آژانس‌ها: فروش بلیت از طریق آژانس‌ها باید تحت نظارت دقیق‌تری قرار گیرد تا آژانس‌ها نتوانند بلیت‌ها را با قیمت‌های بالاتر به مردم بفروشند.
4- شفافیت و پاسخگویی: وزارت راه‌و‌شهرسازی باید به‌طور شفاف به مردم پاسخ و توضیح دهد که چرا در این ایام به چنین بحران بزرگی دچار شده‌ایم.