بورس به دنبال حامي
انتشار گواهيهاي طلا توسط بانك مركزي كاملا خلاف مقررات است. طبق قانون، چنين اقداماتي بايد با مجوز شوراي عالي بورس انجام شود، اما بانك مركزي بدون هماهنگي با سازمان بورس، اين گواهيها را منتشر كرده است. در دو، سه سال اخير، بانك مركزي تقريبا هر تصميمي كه خواسته گرفته است، بدون توجه به تاثيرات منفي آن بر بازار سرمايه. اين موضوع فقط محدود به گواهيهاي طلا نيست.

انتشار گواهيهاي طلا توسط بانك مركزي كاملا خلاف مقررات است. طبق قانون، چنين اقداماتي بايد با مجوز شوراي عالي بورس انجام شود، اما بانك مركزي بدون هماهنگي با سازمان بورس، اين گواهيها را منتشر كرده است. در دو، سه سال اخير، بانك مركزي تقريبا هر تصميمي كه خواسته گرفته است، بدون توجه به تاثيرات منفي آن بر بازار سرمايه. اين موضوع فقط محدود به گواهيهاي طلا نيست. مسائلي مثل نرخ بهره، نرخ دلار توافقي و حتي انتشار ارزهاي سكهاي همگي در همين راستا بودهاند. متاسفانه سازمان بورس و شوراي عالي بورس عملكرد ضعيفي داشتهاند. در بهترين حالت، تنها به نامهنگاري و چند مصاحبه بسنده كردهاند. هيچ اقدام محكمي در برابر بانك مركزي انجام ندادهاند. سازمان بورس قطعا ابزاري براي مقابله با اين اقدامات دارد. مثلا صندوقهاي درآمد ثابت ملزم به خريد اوراق دولتي هستند تا به دولت و بانك مركزي كمك كنند. سازمان بورس ميتوانست حداقل اين الزامات را كاهش دهد يا حتي جلوي استفاده بانك مركزي از بستر بازار سرمايه را بگيرد، اما متاسفانه هيچگونه مقاومتي نشان نداده است. اگر سازمان بورس همچنان سكوت كند، بانك مركزي ممكن است در آينده اقدام به ايجاد صندوقهاي طلا يا حتي بازارهاي ثانويه و ثالثيه براي سهام بانكي كند. اين موضوع بهطور كامل خارج از حيطه نظارتي سازمان بورس خواهد بود و كنترل بازار سرمايه را سختتر ميكند. سازمان بورس بايد مواضع محكمتري اتخاذ كند و از طريق پيگيريهاي قانوني جديتر، مانع اقدامات يكجانبه بانك مركزي شود. اگر قرار است بازار سرمايه به عنوان يك نهاد مستقل و موثر عمل كند، بايد از منافع آن دفاع شود. به جز اين موضوع، استيضاح همتي نيز روي بورس اثرگذار بود. در بلندمدت بايد ديد كه جايگزين همتي كيست و چه برنامههايي خواهد داشت. اگر راه آقاي همتي و برنامههاي كلي دولت چهاردهم ادامه يابد، رفتار بازار در بلندمدت زياد بد نيست و بازار به روند فعلي ادامه خواهد داد. اگر برنامهها تغيير كند، بايد ديد برنامههاي جديد چيست. طبيعتا اگر برنامههاي پوپوليستي اجرا شود و اگر دلار شركتهاي بورسي به حراج گذاشته شود يا نرخ دلار توافقي كاهش يابد و تخصيص دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ توماني افزايش يابد.
آثار بلندمدت منفي خواهد بود. اثر نبودن آقاي همتي در بلندمدت با انتخاب جايگزين وي مشخص ميشود. بهنظر ميرسد كه بازار سرمايه همچنان نيازمند محركي قوي براي رشد است. هر چند كه تجديدارزيابيها توانست به بازار كمك كند، ادامه روند صعودي وابستگي كامل به عامل بلندمدتي بهنام دلار توافقي دارد كه اگر رشد نكند و اختلاف آن با دلار بازار آزاد كم نشود، نميتوان رشد بلندمدت و محكمي را براي بازار سرمايه تصور كرد.