خروج نقدينگي از بازار سهام
با وجود خروج بخشي از نقدينگي از بازار سرمايه در روزهاي پاياني سال، آمارها نشان مي‌دهد كه حساب‌هاي فعال سرمايه‌گذاران همچنان از وجود چشم‌اندازي مثبت در بازار سهام حكايت دارد. به گزارش تحليلگران، بسياري از فعالان حرفه‌اي بازار سرمايه در آستانه سال جديد، آماده ورود به چرخه خريد سهام هستند و اين موضوع مي‌تواند نويدبخش روندي رو به رشد در روزهاي ابتدايي سال ۱۴۰۳ باشد.
با وجود خروج بخشي از نقدينگي از بازار سرمايه در روزهاي پاياني سال، آمارها نشان مي‌دهد كه حساب‌هاي فعال سرمايه‌گذاران همچنان از وجود چشم‌اندازي مثبت در بازار سهام حكايت دارد. به گزارش تحليلگران، بسياري از فعالان حرفه‌اي بازار سرمايه در آستانه سال جديد، آماده ورود به چرخه خريد سهام هستند و اين موضوع مي‌تواند نويدبخش روندي رو به رشد در روزهاي ابتدايي سال ۱۴۰۳ باشد.
در روزهاي پاياني هر سال، شاهد خروج بخشي از نقدينگي از بازار سرمايه هستيم. اين روند كه به‌دليل نياز سرمايه‌گذاران به تامين نقدينگي براي تعطيلات سال نو صورت مي‌گيرد، امري طبيعي و تكرارشونده در بازار سهام محسوب مي‌شود. بسياري از سهامداران ترجيح مي‌دهند بخشي از دارايي‌هاي خود را به حساب‌هاي شخصي منتقل كنند تا براي هزينه‌هاي مربوط به تعطيلات، نقدينگي كافي در اختيار داشته باشند.با اين حال، بررسي ارقام موجود در حساب‌هاي فعال سرمايه‌گذاران نشان مي‌دهد كه حجم قابل‌توجهي از نقدينگي همچنان در بازار باقي مانده است. اين موضوع بيانگر آن است كه بسياري از فعالان بازار، به‌ويژه سرمايه‌گذاران حرفه‌اي، به‌دنبال فرصت‌هاي مناسب براي ورود مجدد به بازار در روزهاي ابتدايي سال جديد هستند.
روندهاي تاريخي بازار سهام نشان مي‌دهد كه در اغلب سال‌ها، روزهاي آغازين سال شمسي شاهد رشدهاي قابل توجه در شاخص‌هاي بورسي بوده‌ايم. اين روند كه به‌دليل بازگشت نقدينگي به بازار و افزايش تقاضا براي سهام شكل مي‌گيرد، مي‌تواند به عنوان يك الگوي تكرارشونده درنظر گرفته شود. به باور كارشناسان، حفظ سطح موجودي حساب‌هاي فعال سرمايه‌گذاران در كارگزاري‌ها، نشان‌دهنده اين است كه بازار براي آغاز سال جديد با خوش‌بيني همراه است. اين موضوع به‌ويژه در شرايطي اهميت بيشتري پيدا مي‌كند كه بازار سرمايه پس از ماه‌ها نوسان و بي‌ثباتي، به‌دنبال بازگشت به روندي پايدار و رو به رشد است.
بررسي رفتار سرمايه‌گذاران حرفه‌اي در روزهاي اخير حاكي از آن است كه بسياري از اين افراد، با وجود خروج بخشي از نقدينگي از بازار، همچنان در انتظار فرصت‌هاي مناسب براي خريد سهام هستند. اين گروه از سرمايه‌گذاران كه معمولا با ديدگاه بلندمدت در بازار فعاليت مي‌كنند، به‌دنبال شناسايي سهام ارزنده و كم‌ريسك در آستانه سال جديد هستند. به گفته تحليلگران، افزايش تقاضا براي سهام شركت‌هاي بنيادي و سودآور در روزهاي ابتدايي سال، مي‌تواند به رشد شاخص‌هاي بورسي منجر شود. اين موضوع به‌ويژه در شرايطي كه قيمت‌هاي جهاني مواد اوليه و نفت در سطح مناسبي قرار دارند، مي‌تواند به بهبود عملكرد شركت‌هاي توليدي و صادراتي نيز كمك كند.
با وجود چشم‌انداز مثبت براي بازار سهام در آستانه سال جديد، نمي‌توان از چالش‌هاي پيش‌روي اين بازار غافل شد. نوسانات نرخ ارز، تحولات سياسي و اقتصادي در سطح جهاني، و همچنين تغييرات در سياست‌هاي داخلي مي‌توانند بر روند بازار سرمايه تاثيرگذار باشند. با اين حال، بسياري از كارشناسان بر اين باورند كه با توجه به تجربيات گذشته، بازار سهام ايران توانايي عبور از اين چالش‌ها را دارد، به‌ويژه آنكه افزايش آگاهي سرمايه‌گذاران و بهبود زيرساخت‌هاي بازار سرمايه در سال‌هاي اخير، به تقويت مقاومت اين بازار در برابر عوامل بيروني كمك كرده است.
نگاهي به تاثير موجودي فعال
در حساب كارگزاري‌ها بر روند بازار سهام
تجربه نشان داده موجودي فعال سرمايه‌گذاران در حساب كارگزاري‌ها، معمولا به افزايش تقاضا و رشد بازار منجر مي‌شود. وقتي پول موجود در حساب كارگزاري‌ها به‌صورت فعال وارد چرخه معاملات مي‌شود، تقاضا براي سهام افزايش مي‌يابد و اين مي‌تواند به رشد بازار منجر شود. از سوي ديگر، پول فعال مي‌تواند نقدشوندگي بازار را بالا ببرد و حجم معاملات روزانه را افزايش دهد. اين امر به‌ويژه در دوره‌هاي رونق همواره مشهود بوده است.
نكته جالب توجه در روندهاي گذشته بورس آنكه موجودي فعال سرمايه‌گذاران در حساب شركت‌هاي كارگزاري بورس عموما به عنوان يك منبع بالقوه در تامين سوخت موتور محرك بازار عمل مي‌كند و به محض نمايان شدن نشانه‌هاي رشد، اين پول به سرعت وارد چرخه معاملات مي‌شود و رشد ايجاد مي‌كند. اين پتانسيل اغلب در دوره‌هاي انتظار براي عرضه‌هاي اوليه يا اصلاح بازار بيشتر ديده مي‌شود.
در دوره‌هاي رونق اغلب مشاهده شده ورود گسترده نقدينگي از حساب كارگزاري‌ها به كف سامانه‌هاي معاملات سهام، رشد سريع بازار را به دنبال داشته است. حتي در دوره‌هاي تثبيت هم، موجودي فعال در حساب كارگزاري‌ها به عنوان يك عامل تعادل‌بخش عمل و از نوسان شديد جلوگيري مي‌كند.
پتانسيل مبالغ موجود در صندوق‌ها
به رقم ۲۰.۵ همت پول فعال در حساب كارگزاري‌هاي بورس، مي‌بايست مبالغ موجود در صندوق‌هاي سهامي و مختلط را نيز اضافه كرد. اين ارقام مي‌تواند به مبالغ پول‌هاي آماده ورود به كف سامانه‌هاي معاملات سهام اضافه شود. چنان‌كه طبق آمار رسمي، مجموع ارزش صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري قابل معامله در ۴ بورس ايران تا پايان بهمن ۱۴۰۳ به حدود ۶۰۰ هزار ميليارد تومان (۶۰۰ همت) رسيده است. اين رقم در بهمن ۱۴۰۲ معادل ۲۷۴ همت بود. صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري شامل انواع سهامي، درآمد ثابت، مختلط و ساير موارد هستند.
در اين بين، صندوق‌هاي سهامي مستقيم در سهام سرمايه‌گذاري مي‌كنند و بخش عمده دارايي آنها در چرخه مبادلات سهام فعال است. صندوق‌هاي با درآمد ثابت هم طبق مقررات، مي‌توانند بخشي از منابع خود را در سهام سرمايه‌گذاري كنند.
دارايي صندوق‌هاي مختلط نيز تركيبي از سهام و درآمد ثابت است، در نتيجه بخشي از دارايي آنها پتانسيل ورود به بازار سهام را دارد. صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري فعال در بورس نقش مهمي در مديريت و جهت‌دهي پول‌هاي موجود در حساب كارگزاري‌ها و تاثيرگذاري بر روند بازار سهام ايفا مي‌كنند.
اين صندوق‌ها به عنوان واسطه‌هايي عمل مي‌كنند كه نقدينگي سرمايه‌گذاران (به‌ويژه سرمايه‌گذاران خرد) را جمع‌آوري كرده و در دارايي‌هاي مختلف (سهام، اوراق با درآمد ثابت، يا تركيبي) سرمايه‌گذاري مي‌كنند. صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري، به‌ويژه صندوق‌هاي با درآمد ثابت و سهامي، راهي براي جذب پول‌هاي موجود در حساب كارگزاري‌ها هستند. سرمايه‌گذاراني كه تمايل يا دانش كافي براي سرمايه‌گذاري مستقيم در سهام ندارند، پول خود را به اين صندوق‌ها منتقل مي‌كنند.
براي مثال، در سال ۱۳۹۹، با ورود گسترده نقدينگي به بورس، صندوق‌هاي سهامي و مختلط شاهد افزايش قابل‌توجه واحدهاي سرمايه‌گذاري بودند. اين صندوق‌ها مي‌توانند بخشي از موجودي حساب كارگزاري‌ها را جذب كرده و به‌صورت فعال در بازار به كار گيرند. اين امر به افزايش نقدشوندگي و حجم معاملات كمك مي‌كند.
صندوق‌هاي سهامي مستقيم در سهام شركت‌ها سرمايه‌گذاري مي‌كنند و ورود پول به آنها تقاضا براي سهام را افزايش مي‌دهد. در دوره‌هاي رونق، رشد اين صندوق‌ها به تقويت شاخص كل كمك كرده است. به‌طور كلي، اين صندوق‌ها مي‌توانند نقدشوندگي را افزايش دهند، ريسك را براي سرمايه‌گذاران خرد كاهش دهند و تعادل‌بخش بازار باشند، اما اثر آنها به شرايط كلان و رفتار سرمايه‌گذاران بستگي دارد.