مرگ 838 نفر تنها در 20 روز شعارها هميشه شكست مي‌خورند

گلي ماندگار|

پويش «نه به تصادف» از 25 اسفند ماه 1403 در كشور آغاز شد پويشي كه هدفش پايين آوردن تعداد تصادفات رانندگي و به دنبال آن كاهش ميزان مرگ و مير تصادفات بود. اما بر اساس آمارهاي رسمي مي‌توان گفت كه اين پويش هم نتوانست منجر به كاهش مرگ و مير تصادفات جاده‌اي شود. در واقع مساله اينجاست كه تنها شعار محور بود نمي‌تواند هيچ نتيجه مثبتي در پي داشته باشد. اينكه مسوولان سعي دارند تمامي تقصير آمار بالاي تصادفات جاده‌اي را به گردن مردم بيندازند دقيقا همان فرافكني است كه باعث شد اين پويش با نتايج مثبت همراه نباشد. البته در اينكه بي‌احتياطي رانندگان در كشور ما هنگام رانندگي زبانزد است و ميزان تخلفاتي كه در كشور ما صورت مي‌گيرد نسبت به خيلي كشورهاي ديگر بالاست اما مساله اين است كه در كنار اين رانندگي پر خطا و اشتباه خودروهاي غيراستاندارد ساخت داخل نيست به خودي خود عامل مهمي براي بروز تصادفات منجر به مرگ يا معلوليت افراد هستند. از طرف ديگر مساله استاندارد‌سازي جاده‌ها كه سال‌هاست به آن پرداخته مي‌شود هم با بي‌توجهي همراه بوده و هميشه مساله‌اي به نام نبود بودجه باعث شده تا جاده‌هاي كشور هم از استانداردهاي جهاني فاصله بسياري داشته باشند.

۸۳۸ جان‌باخته در تصادفات نوروزي

رييس پليس راهور فراجا با اشاره به اينكه بسياري از مسافران بازگشت خود را به روزهاي پاياني تعطيلات موكول كرده‌اند، گفت: با وجود هشدارهاي مكرر پليس درباره مديريت زمان سفر، شاهد افزايش فوق‌العاده سنگين بار ترافيكي در جاده‌ها هستيم. سردار تيمور حسيني افزود: همزماني تعطيلات نوروز با ماه مبارك رمضان موجب شد كه بخش قابل‌ توجهي از مسافران سفر خود را پس از عيد فطر آغاز كنند. اين موضوع باعث شد كه موج دوم بازگشت مسافران در روزهاي ۱۳ و ۱۴ فروردين به اوج خود برسد و همچنان تا پايان امشب و حتي فردا ادامه داشته باشد. رييس پليس راهور فراجا با اشاره به نظارت شديد پليس راهور بر تخلفات حادثه‌ساز اعلام كرد كه مطابق اطلاع‌رساني‌هاي انجام‌شده از ۱۳ فروردين، هر راننده‌اي كه مرتكب تخلف حادثه‌ساز شود، گواهينامه‌اش به مدت سه ماه توقيف خواهد شد. او افزود: در اجراي اين طرح تاكنون ۳۱۶۶ راننده متخلف شناسايي شده و گواهينامه‌هاي آنها توقيف و در سوابق رانندگي‌شان ثبت شده است. اين افراد علاوه بر توقيف گواهينامه، مشمول جريمه نيز شده‌اند. رييس پليس راهور فراجا با ارائه آخرين آمار از تصادفات نوروزي ۱۴۰۴ اعلام كرد كه در بازه ۲۵ اسفند ۱۴۰۳ تا ۱۴ فروردين ۱۴۰۴ در مجموع ۹۷ هزار و ۱۴۴ فقره تصادف در سطح جاده‌هاي كشور به ثبت رسيده است. او با تشريح جزييات اين آمار گفت: ۶۹۸ فقره تصادف فوتي كه در مجموع ۸۳۸ نفر از هموطنان جان خود را از دست داده‌اند، ۱۵ هزار و ۱۷۶ فقره تصادف جرحي كه منجر به ۱۹ هزار و۱۶۶ مجروح شده است و ۸۱ هزار و ۵۷۱ فقره تصادف خسارتي كه تنها منجر به خسارت مالي شده، طي اين مدت روي داده است. حسيني افزود: بررسي علل وقوع تصادفات فوتي نشان مي‌دهد ۴۴ درصد تصادفات به دليل بي‌توجهي به جلو، ۱۵ درصد به دليل ناتواني در كنترل وسيله نقليه و ۱۴ درصد ناشي از تغيير مسير ناگهاني رانندگان بوده است. او همچنين اعلام كرد كه اوج تصادفات فوتي در بازه زماني ۱۶ تا ۲۰ رخ داده است كه ۲۷ درصد از كل تصادفات را شامل مي‌شود. اين آمار نشان مي‌دهد كه در ساعات پاياني روز، رانندگان بايد دقت بيشتري در رانندگي داشته باشند و از رانندگي هنگام خستگي و خواب‌آلودگي پرهيز كنند. رييس پليس راهور فراجا در ادامه با اشاره به استان‌هايي كه بيشترين تعداد تصادفات فوتي را داشته‌اند، اظهار كرد: استان كرمان با ۷۶ نفر فوتي، فارس با ۷۲ نفر فوتي، خراسان رضوي با ۵۳ نفر فوتي و خوزستان با ۵۱ نفر فوتي، رتبه‌هاي اول تا چهارم را در بين استان‌هاي داراي بيشترين تعداد جان‌باختگان به خود اختصاص داده‌اند. او همچنين تأكيد كرد كه آمار نهايي تصادفات و جان‌باختگان پس از پايان طرح ترافيك نوروزي توسط سازمان پزشكي قانوني جمع‌بندي و اعلام خواهد شد.

آيا پويش «نه به تصادف» شكست خورد؟

پيمان اكبري، كارشناس ايمني و حوادث در اين باره به «تعادل» مي‌گويد: مساله شكست يا موفقيت نيست هر چند كه اگر اين پويش به موفقيت مي‌رسيد به معناي حفظ جان انسان‌هاي بيشتري بود اما وقتي همه‌چيز در قالب شعار قرار مي‌گيرد نمي‌توانيم انتظار نتيجه‌اي شگرف را داشته باشيم. ما وقتي مي‌توانيم چنين پويشي را راه‌اندازي كرده و نسبت به نتايج مثبت آن اميدوار باشيم كه تمامي عوامل دخيل در تصادفات را كاهش بدهيم. او مي‌افزايد: شايد برخورد با رانندگان متخلف و جلوگيري از رانندگي در شرايط خواب آلودگي و ... كار مثبتي باشد اما تا زماني كه ما از خودروهاي غير استاندارد استفاده مي‌كنيم و جاده‌هايمان نيز با مشكلات ايمني مواجه‌اند نمي‌توانيم انتظار داشته باشيم كه پرداختن به يك عامل از عوامل رخ دادن تصادفات و جلوگيري از آن يك عامل بتواند تاثيري مثبت به همراه داشته باشد.

خودروي استاندارد بيش از همه در

كاهش آمار مرگ و مير تصادفات موثر است

اين كارشناس ايمني در ادامه اظهار مي‌دارد: در بسياري از تصادفاتي كه منجر به فوت مي‌شود پايين بودن سطح ايمني خودرو بسيار موثر است. شايد بي‌احتياطي، سرعت غيرمجاز و... كه همگي عوامل انساني هستند منجر به تصادف شود اما اگر خودروهاي داخلي از حداقل استانداردهاي ايمني برخوردار باشند اين تصادفات حداقل منجر به فوت نخواهد شد. او مي‌افزايد: توجه به ايمني خودروها به خصوص در مورد خودروهاي ساخت داخل مي‌تواند نقش بسيار موثري در كاهش ميزان فوتي و جراحات تصادفات داشته باشد اما متاسفانه خودروسازان با اينكه قيمت‌ها را به طرز شگفت آوري افزايش داده‌اند اما هيچ مساله ايمني در خودروها رعايت نشده است. اكبري مي‌گويد: بدنه خودروهاي ساخت داخل هيچ مقاومتي در برابر ضربه ندارد. حتي ضربه‌هاي كوچك هم مي‌تواند اين بدنه‌هاي غير استاندارد را با خرابي بسيار همراه كند. همين مساله باعث مي‌شود تا ميزان آسيب هنگام تصادف به شكل چشمگيري افزايش پيدا كرده و سلامت سرنشينان خودرو را با خطر جدي مواجه كند.

مسكن‌هاي موقتي شايد درد را تسكين

بدهند اما درمان نيازمند تغيير ساختار است

پيمان اكبري در پاسخ به اين سوال كه آيا پويش «نه به تصادف» توانسته به موفقيت نسبي دست پيدا كند يا نه، به آمار مرگ و مير تصادفات در ابتداي سال 1403 اشاره كرده و بيان مي‌كند: بر اساس آمار رسمي كه از سوي رييس پليس راهور ناجا اعلام شد از شروع طرح نوروزي در از 24 اسفند 1402 تا 12 فروردين 1403، 698 تن در سوانح رانندگي جان باختند و 18 هزار 479 نفر نيز مصدوم شده‌اند. او مي‌افزايد: بر اساس همين گزارش وضعيت تصادفات نوروزي 1403 برحسب وسيله نقليه از تاريخ 24 اسفند ماه 1402 تا 12 فروردين ماه 1403 حاكي از آن است كه سهم خودروهاي داخلي از تصادفات 86 درصد و سهم تصادف خودروهاي خارجي 14 درصد است.

اين كارشناس ايمني مي‌گويد: حالا همين آمار را با آمار مرگ و مير ناشي از تصادف در نوروز 1404 مقايسه كنيد و به اين ترتيب متوجه مي‌شويد كه آيا پويش «نه به تصادف» توانسته موفقيت آميز باشد يا نه. در واقع تا زماني كه استاندارد‌سازي خودروهاي داخلي در دستور كار قرار نگيرد پرداختن به تخلفات انساني نمي‌تواند مانع از بروز تصادفات با آمار مرگ و مير بالا باشد ضمن اينكه نبايد از غير استاندارد بودن بسيار از جاده‌ها غافل شويم. اين سه عامل اگر در كنار هم مورد توجه قرار گرفته و فكري براي رفع هر سه عامل صورت بگيرد آن زمان مي‌توانيم اميدوار باشيم كه چنين پويش‌هايي با نتايج مثبت همراه باشند.

پويش «نه به تصادف» شكست خورد

همچنين مهدي شفيعيان، عضو هيات علمي دانشگاه امير كبير با بي‌فايده‌خواندن پويش نه به تصادف، گفت: اگر بي‌آبي يا سيل با نه گفتن حل مي‌شود، تصادف و تلفات جاده‌اي هم با نه گفتن حل مي‌شود. او ادامه داد: تصادف معلول يك سلسله از عوامل است. اگر اين عوامل وجود داشته باشند، تصادف مي‌شود و آدم‌ها مي‌ميرند و اگر اين عوامل از بين بروند، تصادف هم رخ نمي‌دهد و انسان‌ها جان نمي‌دهند! عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي امير كبير كه دانش‌آموخته ايمني است به كلام الهي اشاره كرد و ادامه داد: بالاتر از كلام خدا كه نداريم اما اجراي كلام الهي را با تعيين مجازات تضمين مي‌كنيم و اين فلسفه وجودي دادگاه و محكمه است. در مورد تصادف و ايمني هم دقيقا همين‌طور است كه نمي‌توانيد صرفا به وجدان انسان‌ها متكي باشيد و بايد ضمانت اجرايي براي قانون و مجازات مشخص براي قانون‌گريزي وجود داشته باشد. او گفت: اگر پليس در جاده گشت‌زني نكند، حتما قانون محدوديت سرعت شكسته مي‌شود. قانون بايد اعمال شود تا تخلف و حادثه كم شود.

يك مساله مهندسي در دست پزشكان!

شفيعيان ايمني را يك مقوله كاملا مهندسي خواند و گفت: اين مقوله مهندسي را به پزشكان سپرده‌ايم و انتظار موفقيت داريم اما محال است موفق شود. او در مورد اظهارنظر برخي مسوولان در مورد كاهش آمار مرگ و مير تصادفات جاده‌اي با راه‌اندازي پويش «نه به تصادف» اظهار كرد: اگر كسي به شما بگويد اين فرد فلج قهرمان دوي ۱۰۰ متر المپيك شده است، نمي‌پذيريد و اين هيچ نشانه و اِماره‌اي نمي‌خواهد. درباره تصادف و تلفات جاده‌اي هم همين است؛ حتما سفرهاي نوروزي با خودروهاي شخصي بيشتر شده، پس حتما تصادفات بيشتر شده است، پس حتما تعداد بيشتري جان باخته‌اند. اين عين روز روشن است.