بورس به دنبال توافق پايدار
صحبت‌هاي ترامپ درخصوص انجام گفت‌وگو تمامي بازارهای مالي را تحت تاثير قرار داد و بورس تهران پس از روزها توانست روند صعودي قابل توجهي را تجربه كند و در مقابل ساير بازارهاي موازي همانند طلا و دلار روند اصلاحي به خود گرفتند.
گروه بازار سرمايه|
صحبت‌هاي ترامپ درخصوص انجام گفت‌وگو تمامي بازارهای مالي را تحت تاثير قرار داد و بورس تهران پس از روزها توانست روند صعودي قابل توجهي را تجربه كند و در مقابل ساير بازارهاي موازي همانند طلا و دلار روند اصلاحي به خود گرفتند.
روز دوشنبه ۱۸ فروردين ۱۴۰۴ نتانياهو به ديدار ترامپ رفت و رييس‌جمهور امريكا در جلوي دوربين اعلام كرد: ما در حال انجام گفت‌وگوهاي مستقيم با ايران هستيم كه براي روز شنبه برنامه‌ريزي شده است. خواهيم ديد چه اتفاقي مي‌افتد. روز شنبه يك نشست بزرگ با ايراني‌ها و ديدار مستقيم با آنها خواهد بود. ممكن است با ايران توافق شود و اين عالي خواهد بود. مذاكرات مستقيم با ايران در بالاترين سطوح در حال انجام است. او افزود: نمي‌توانم بگويم جلسه شنبه با ايران كجا برگزار خواهد شد؛ فقط مي‌توانم بگويم كه اين ديدار بسيار محرمانه است و به‌صورت مستقيم با ايران انجام خواهد شد.
بعد از اين صحبت‌هاي دونالد ترامپ، سيدعباس عراقچي وزير امور خارجه كشور به نوعي صحبت‌هاي ترامپ را تاييد كرد اما گفت كه اين مذاكرات غيرمستقيم خواهد بود. او طي توئيتي نوشت: ايران و ايالات متحده روز شنبه در عمان براي مذاكرات غيرمستقيم در سطح بالا ديدار خواهند كرد. اين هم فرصتي است و هم يك آزمون. توپ در زمين امريكا است. نكته قابل توجه اينجاست كه ترامپ مذاكره را مستقيم و عباس عراقچي غيرمستقيم دانسته است. اگر گذشته را بررسي كنيم به اين نتيجه مي‌رسيم كه تنقاضي در صحبت‌ها وجود دارد و توافق چند مرحله‌اي است و ابتدا غيرمستقيم آغاز و پس از حصول نتيجه مستقيم مي‌شود.
بررسي گذشته نيز نشان مي‌دهد كه اين موضوع قابل تحقق است. در دوران اوباما نيز این اتفاق رخ داد؛ اما در نهايت راه‌حل اين شد كه ابتدا مذاكرات در استانبول با حضور كاترين اشتون آغاز شد و بعد اشتون اتاق را ترك كرد و مذاكره‌كنندگان ايراني و امريكايي مستقيم گفت‌وگو كردند و نتيجه مثبت حاصل شد.
به نظر مي‌رسد شنبه در عمان ابتدا عباس عراقچي وزير خارجه ايران و استيو ويتكاف، مذاكره را به صورت غير مستقيم آغاز خواهند كرد و پس از چند ساعت مذاكره و در صورت حصول نتيجه مثبت طرف‌هاي ايراني و امريكا روبروي يكديگر خواهند نشست و مذاكرات به صورت مسقيم آغاز خواهد شد.
نكته قابل توجه اينجاست كه عباس عراقچي نيز در كتاب قدرت مذاكره از مذاكره غيرمستقيم ايران و امريكا سخن گفته بود.
او در مقدمه اين روايت كه با هدف ارتقاي تجربه ديپلمات‌هاي جوان وزارت خارجه بيان شده مي‌نويسد «در مذاكرات غير مستقيم همواره يك بازيگر يا نهاد به عنوان ميانجي وجود دارد به شرطي كه طرف‌هاي مذاكره‌كننده بتوانند به او و حسن نيت او اعتماد كنند. ميانجي به انتقال پيام بين طرف‌هاي مذاكره‌كننده مي‌پردازد و همزمان سعي مي‌كند ديدگاه‌هاي آنها را به هم نزديك كند. ممكن است ميانجي به تدريج بستر تعامل را ايجاد كند و با وصل بازيگران متقابل به يكديگر در نهايت خود كنار بكشد يا ممكن است در تمام روند مذاكرات حضور باشد و همواره به نقش خود براي تعديل تنش و پيشبرد گفت‌وگو ادامه دهد.»
اين ديپلمات برجسته وزارت خارجه با اشاره به نمونه‌اي از تجربه خودش در مذاكرات غير مستقيم به بيان جزيياتي از مذاكرات وين كه سرپرستي آن را بر عهده داشت مي‌پردازد و مي‌گويد «نمونه برجسته ديگر از مذاكرات، غير مستقيم مذاكراتي است كه براي احياي برجام در فروردين ۱۴۰۰ از سوي ايران طراحي و در وين آغاز شد. به دنبال تصميم دونالد ترامپ به خروج امريكا از برجام در ۱۸ ارديبهشت ۱۳۹۷ ايران اعلام كرد تا زمان بازگشت آن كشور به توافق هسته‌اي حاضر به هيچ گونه مذاكره‌اي با امريكا در خصوص برجام نيست.
با انتخاب جو بايدن به رياست‌جمهوري امريكا در انتهاي سال ۱۳۹۹ و اظهار تمايل او به بازگشت به برجام، ايران با حفظ موضع خود مبني بر عدم مذاكره با امريكا تا قبل از الحاق مجدد به برجام اعلام كرد كه در مورد شرايط بازگشت امريكا حاضر است با بقيه اعضاي برجام مذاكره كند و طبيعي است كه آنها مي‌توانند همزمان در همين خصوص با امريكا وارد مذاكره شوند. با اين منطق كميسيون مشترك برجام متشكل از ايران و كشورهاي ۱+۴ (آلمان، فرانسه، انگليس، روسيه و چين) و با حضور نماينده اتحاديه اروپا به عنوان هماهنگ‌كننده در ۱۷ فروردين ۱۴۰۰ در وين تشكيل شد. هيات امريكايي به رياست آقاي رابرت مالي نماينده ويژه وقت امريكا در امور ايران نيز همزمان به وين مسافرت كرده در هتل جداگانه‌اي استقرار يافت.» حال با اين تفاسير به نظر مي‌رسد كه قدرت مذاكره غيرمستقيم بتواند ايران و امريكا بر پاي يك ميز بكشاند و در آينده‌اي نه چندان شرايط بهتري براي ايران رقم بزند.
بورس چه واكنشي به توافق
نشان مي‌دهد؟
بازار سهام را مي‌توان اولين بازار مثبت نسبت به خب توافقات دانست. با آغاز معاملات روز سه‌شنبه تالار شيشه‌اي معاملات روند مثبت بسيار قابل توجهي به خود گرفت و پس از چندين روز سرخ پوشي از آغاز سال جديد توانست شرايط خوبي را تجربه كند.
علي عباسيان، كارشناس اقتصادي در اين خصوص به «تعادل» گفت: با توجه به اينكه خبر توافقات اثر رواني مثبتي بر بازار سرمايه گذاشته و باعث كاهش نرخ ارز و طلا شده اگر به صورت كلي بررسي كنيم در صورت توافق نقدينگي از بازارهاي نامولد به بازار مولد سرازير خواهد شد.
وي ادامه داد: اولين اثر مثبت توافق جذب سرمايه‌هاي مستقيم خارجي است كه مي‌تواند نقدينگي وارد شده موجب رشد و توسعه شركت‌هاي بورسي و غيربورسي شود. عباسيان اظهار كرد: از طرفي سرمايه‌گذاري خارجي مي‌تواند موجبات ورود تكنولوژي را فراهم كند كه با ورود تكنولوژي كارايي بنگاه‌ها افزايش يافته و سودآوري اين بنگاه‌ها افزايش پيدا مي‌كند. اين كارشناس اقتصادي توضيح داد: اثر بعدي توافق فروش شركت‌هاست كه با توجه به رفع تحريم‌ها فروش شركت‌ها افزايش پيدا مي‌كند كه اثر مستقيم بر سودآوري شركت‌ها دارد.
وي ادامه داد: در صورت جذب سرمايه‌هاي خارجي عمق بازار سرمايه زياد شده و ثبات بيشتري را خواهد داشت كه خود اين موضوع مي‌تواند باعث كاهش اثرات اخبار‌هاي مختلف بر بازار سرمايه شود كه اين امر مي‌تواند باعث ثبات و كاهش نوسانات شاخص كل مي‌شود كه در مرحله بعدي موجب جذب نقدينگي مي‌شود. اثر بعدي كاهش ريسك‌هاي مختص به توافقه كه در زمان عدم توافق اخبار مربوط به درگيري لفظي بين دو طرف اثرات منفي زيادي بر روي بازار سرمايه مي‌گذارد. عباسيان تشريح كرد: اثر بعدي ثبات شاخص‌هاي كلان اقتصادي هستش كه منجر به پيش‌بيني‌پذيري اقتصاد و بازار سرمايه مي‌شود و باعث ورود نقدينگي به بازار سرمايه مي‌شود.
اين كارشناس اقتصادي گفت: در كنار تمام موارد فوق با توجه به عمق كم بازار، اثر رواني مربوط به توافق باعث افزايش خوشبيني به بازار شده و مي‌تواند اثر مثبتي بر بازار سرمايه بگذارد.
عباسيان در نهايت اظهار كرد: شاخص‌هاي كلان اقتصادي نيز نشان مي‌دهد كه در زمان قبل تحريم و زمان برجام صادرات و توليد ناخالص داخلي و سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي افزايش پيدا كرده است و تورم و نرخ ارز كاهشي بودند كه ثبات در موارد فوق مي‌تواند مستقيما بر بازار سرمايه اثرگذار باشد.