چالش‌هاي قطعي برق و اينترنت در تابستان پيش‌رو
اينترنت به عنوان يكي از اركان اصلي توسعه اقتصادي و اجتماعي به شمار مي‌رود و هرگونه اختلال در دسترسي به آن مي‌تواند تبعات گسترده‌اي به همراه داشته باشد. يكي از عوامل تهديدكننده اين دسترسي، ناترازي انرژي و به تبع آن، قطعي برق است كه به‌شدت بر زيرساخت‌هاي مخابراتي و اينترنتي تأثير گذاشته است. قطعي برق مكرر در تابستان‌ها به آسيب‌ديدگي باتري‌هاي دكلهاي مخابراتي منجر شده و نگراني‌ها درباره اختلالات گسترده اينترنت را افزايش داده است.
اينترنت به عنوان يكي از اركان اصلي توسعه اقتصادي و اجتماعي به شمار مي‌رود و هرگونه اختلال در دسترسي به آن مي‌تواند تبعات گسترده‌اي به همراه داشته باشد. يكي از عوامل تهديدكننده اين دسترسي، ناترازي انرژي و به تبع آن، قطعي برق است كه به‌شدت بر زيرساخت‌هاي مخابراتي و اينترنتي تأثير گذاشته است. قطعي برق مكرر در تابستان‌ها به آسيب‌ديدگي باتري‌هاي دكلهاي مخابراتي منجر شده و نگراني‌ها درباره اختلالات گسترده اينترنت را افزايش داده است. در اين گزارش، به بررسي مواضع مختلف نمايندگان مجلس در خصوص تأثيرات ناترازي انرژي بر اينترنت و راه‌حل‌هاي پيشنهادي براي پيشگيري از بحران‌هاي آتي پرداخته مي‌شود. در دنياي امروز، ارتباطات اينترنتي به عنوان يكي از اركان اصلي توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي به شمار مي‌رود. اينترنت نه تنها ابزار ارتباطي ميان افراد و سازمان‌هاست، بلكه در دنياي مدرن، به بستر اصلي بسياري از كسب‌وكارها، آموزش و خدمات عمومي تبديل شده است. از اين رو، قطعي اينترنت يا اختلال در دسترسي به آن مي‌تواند اثرات منفي گسترده‌اي بر جنبه‌هاي مختلف زندگي مردم داشته باشد. يكي از عوامل تهديدكننده‌اي كه در سال‌هاي اخير به‌طور فزاينده‌اي بر روي عملكرد زيرساخت‌هاي مخابراتي و اينترنت كشور تأثير گذاشته، ناترازي انرژي است. ناترازي انرژي به معناي عدم تعادل ميان توليد و مصرف انرژي در كشور است كه در سال‌هاي اخير به دليل كمبود منابع توليد برق و افزايش تقاضاي مصرف، به مساله‌اي اساسي تبديل شده است. اين ناترازي نه تنها بر تأمين نيازهاي خانگي و صنعتي تأثير گذاشته، بلكه به‌طور مستقيم بر عملكرد زيرساخت‌هاي حياتي كشور نظير شبكه برق و اينترنت تأثيرات منفي داشته است. از جمله مشكلاتي كه در پي ناترازي انرژي به وجود مي‌آيد، قطعي‌هاي مكرر برق است كه به موجب آن، دكلهاي مخابراتي و ساير زيرساخت‌هاي ارتباطي به‌شدت آسيب مي‌بينند. در تابستان‌هاي گذشته، مساله قطعي برق در ايران به يكي از مهم‌ترين دغدغه‌ها تبديل شده بود. دماهاي بالاي هوا و مصرف بيش از حد انرژي به دليل استفاده گسترده از وسايل سرمايشي، فشار زيادي را بر روي شبكه برق وارد كرده و منجر به خاموشي‌هاي مكرر شده است. اين قطعي‌ها نه تنها بر زندگي روزمره مردم تأثير گذاشته، بلكه به سيستم‌هاي حياتي مانند دكلهاي مخابراتي و تجهيزات مرتبط با اينترنت آسيب‌هاي جدي وارد كرده است. اين دكل‌ها كه به واسطه باتري‌هاي ذخيره انرژي به فعاليت خود ادامه مي‌دهند، در صورت عدم تأمين برق مناسب، قادر به ارايه خدمات اينترنتي نخواهند بود. نمايندگان مجلس شوراي اسلامي در برابر اين چالش‌ها واكنش‌هاي مختلفي نشان داده‌اند. برخي از آنها تأكيد دارند كه بايد تمهيدات ويژه‌اي براي پيشگيري از قطعي اينترنت در دوران قطعي برق انديشيده شود و مشابه تمهيداتي كه براي بيمارستان‌ها در نظر گرفته مي‌شود، بايد برق اضطراري براي دكلهاي مخابراتي فراهم شود. از سوي ديگر، برخي از نمايندگان معتقدند كه نگراني‌هاي مربوط به قطعي اينترنت در اين مقياس نادرست بوده و نمي‌توان پيش‌بيني كرد كه در تابستان‌هاي آتي، مشكلات جدي به وجود بيايد. در اين بين، متخصصان و كارشناسان فني به آسيب‌ديدگي باتري‌هاي دكلهاي مخابراتي اشاره دارند. آنها معتقدند كه در صورت ادامه قطعي برق و عدم توجه به تعويض باتري‌ها، مشكلات شديدتري در تابستان‌هاي آتي در زمينه ارتباطات اينترنتي ممكن است بروز كند. كيفيت پايين باتري‌ها و عدم شارژ كامل آنها در زمان‌هاي طولاني قطعي برق، مي‌تواند منجر به اختلالات وسيع‌تر در شبكه‌هاي ارتباطي كشور شود. چنين شرايطي نه تنها بر كاربران عادي اينترنت تأثير خواهد گذاشت، بلكه بر كسب‌وكارهاي ديجيتال، آموزش آنلاين و بسياري از خدمات ديگر كه به اينترنت وابسته‌اند، اثرات منفي خواهد داشت. قطعي اينترنت مي‌تواند روند تجارت الكترونيك، خريد آنلاين، خدمات مالي و حتي امور دولتي را مختل كند و به بحران‌هاي اقتصادي و اجتماعي منجر شود. در حالي كه مسوولان وزارت نيرو و ديگر ارگان‌هاي دولتي در تلاش براي حل اين مشكل هستند، برخي از اعضاي كميسيون انرژي مجلس نيز با مطرح كردن مشكلات و پيشنهادات خود در اين زمينه، به دنبال راه‌حل‌هايي براي كاهش آسيب‌ها و بهبود شرايط هستند. از جمله اين پيشنهادات، ايجاد برق اضطراري براي دكلهاي مخابراتي و ارتقای كيفيت باتري‌ها و سيستم‌هاي ذخيره انرژي است كه مي‌تواند تا حد زيادي از قطع شدن گسترده اينترنت جلوگيري كند.
تهيه برق اضطراري براي اينترنت
ضروري است
ناترازي انرژي و به دنبال آن قطعي برق در كشور باعث شده است نگراني بابت قطع شدن اينترنت در تابستان افزايش پيدا كند. ممكن است قطعي برق به صورت طولاني به باتري‌هاي دكلهاي مخابراتي آسيب بزند. نمايندگان مجلس در اين رابطه چه موضعي دارند؟ برخي از برق اضطراري صحبت مي‌كنند و برخي ديگر، اساسا طرح چنين موضوعي را نادرست مي‌دانند. فعلاً همه در انتظار تابستان و تاب‌آوري باتري‌ها هستند. رمضانعلي سنگدويني، نايب‌رييس اول كميسيون انرژي مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار پارلماني پيوست با اشاره به اينكه قطعي برق نيازمند گفت‌وگو با وزير نيرو است گفت: يكي از مسائل ناترازي انرژي، قطعي اينترنت است و اينترنت به دليل اشتغال‌زايي بايد برقرار باشد. قطعي اينترنت به دليل قطعي برق را حتماً با وزير نيرو درميان مي‌گذاريم. سال گذشته ما قطعي اينترنت آنچناني نداشتيم و موضوع قطعي برق بود؛ اگر قطعي برق منجر به قطعي اينترنت شود، بايد تمهيدات لازم صورت بگيرد و شبيه برق اضطراري براي بيمارستان، شرايطي جايگزين و اضطراري براي قطعي اينترنت فراهم كنيم. شركت مخابرات ايران و وزارت ارتباطات بايد اين تمهيدات را براي اينترنت انجام دهند؛ در جلسه قرارگاه ناترازي معاون وزير ارتباطات نيز حضور دارد. روح‌الله متفكر آزاد، عضو كميسيون انرژي مجلس با تاكيد بر اينكه قطعي برق به تمام حوزه‌ها صدمه وارد مي‌كند گفت: اينكه كمبود برق ممكن است به جاهاي مختلف كشور آسيب بزند درست است. يكي از حوزه‌هايي كه به دليل قطعي برق صدمه مي‌خورد اينترنت است؛ چون اين حوزه تامين‌كننده فرستنده‌ها و آنتن‌دهي است و باتري‌هاي مربوط به اين حوزه به دليل ناترازي انرژي آسيب مي‌بيند. معتقدم اصلي‌ترين دغدغه ما موضوع اصلي برق است. بايد بتوانيم از مشكلات مربوط به برق به سرعت عبور كنيم. او درباره آسيب‌ديدن باتري‌هاي دكلهاي مخابراتي اظهار بي‌اطلاعي كرد و گفت: كميسيون بايد روي اين موضوع كار كند. رضا سپهوند عضو كميسيون انرژي مجلس از افزايش قطعي برق در سال آتي نسبت به سال‌هاي گذشته خبر داد و گفت: پيش‌بيني ما اين است كه قطعي برق و ناترازي انرژي حداقل مانند سال گذشته باشد و ما قطعي‌هاي حدود دو ساعت را در سراسر كشور داشته باشيم. دكلهاي مخابراتي باتري‌هايي دارند كه حدود دوساعت برق را ذخير مي‌كنند و اگر قطعي برق بيشتر از دو ساعت باشد اين باتري‌ها قادر به تامين برق دكل نيستند و قطعي اينترنت رخ مي‌دهد. احتمال اينكه قطعي اينترنت در امسال بيشتر از سال‌هاي گذشته باشد، وجود دارد. چرا كه مصرف برق كشور نيز نسبت به سال گذشته افزايش پيدا كرده است.
احتمال قطعي گسترده اينترنت در تابستان در صورت عدم تعويض باتري‌ها
فتح‌الله توسلي عضو كميسيون انرژي مجلس نيز پيش از اين درباره قطع شدن خطوط مخابراتي و اينترنت به علت قطعي برق در تابستان گفته بود: معتقدم اين موضوعات براي خالي كردن دل مردم و اطلاعات غلط است. ممكن است در كشور اتفاقاتي بيفتد و طبيعتاً ممكن است به علت قطعي برق باتري‌ها خالي شوند و مخابرات نقطه‌اي قطع شود اما اين موضوع به معني قطع شدن گسترده مخابرات در كشور نيست. معتقدم قطعي گسترده اينترنت نخواهيم داشت و اين پيش‌بيني‌ها را رد مي‌كنم. هرچند فرهاد شهركي يكي ديگر از اعضاي كميسيون انرژي مجلس در گفت‌وگو با شفقنا درباره قطعي اينترنت به دكلهاي مخابراتي اشاره كرده و گفته بود: به دليل وقوع خاموشي‌هاي مكرر و طولاني‌مدت برق در طول سال گذشته، باتري‌هاي مورد استفاده در دكلهاي مخابراتي سراسر كشور به‌شدت آسيب ديده‌اند. اين آسيب به دليل عدم شارژ كامل و كافي باتري‌ها در زمان‌هاي طولاني قطع برق ايجاد شده است. همچنين، كيفيت پايين باتري‌هاي مورد استفاده نيز اين مشكل را تشديد مي‌كند. در صورت عدم تعويض اين باتري‌ها تا قبل از فصل بهار، در تابستان با بروز هر گونه قطعي برق، احتمال قطعي گسترده خطوط مخابراتي و اينترنتي در نقاط مختلف كشور وجود خواهد داشت.