آينده دانش‌آموزان يا سود سرشار چاپ كتاب‌هاي كمك آموزشي
نزديك به دو سال است كه مساله تاثير معدل در قبولي كنكور كه قرار بود به گفته مسوولان عدالت آموزشي را براي تمامي دانش‌آموزان برقرار كند به كابوسي تلخ براي آنها بدل شده است.
سايه بازي‌هاي جناحي و سياسي به حوزه آموزش و پرورش هم رسيد
نزديك به دو سال است كه مساله تاثير معدل در قبولي كنكور كه قرار بود به گفته مسوولان عدالت آموزشي را براي تمامي دانش‌آموزان برقرار كند به كابوسي تلخ براي آنها بدل شده است. مصوبه‌اي كه بارها و بارها از سوي كارشناسان آموزشي و حتي مسوولان وزارت آموزش و پرورش مورد انتقاد قرار گرفته در حالي كه شوراي عالي انقلاب فرهنگي مدعي است بسياري از دانش‌آموزان از اين مصوبه راضي هستند. حالا اينكه مرجع آماري اين شورا براي اثبات موافق اكثريت دانش‌آموزان چيست سوالي است كه تاكنون بي‌جواب مانده است. در آخرين تصميم‌گيري كه به دانش‌آموزان ابلاغ شد، پايه دهم كنار گذاشته شد و قرار شد تاثير قطعي ۶۰ درصدي معدل در پايه يازدهم و دوازدهم خلاصه شود، شوراي عالي آموزش و پرورش طي مصوبه‌اي امتحانات نهايي پايه يازدهم را به شش درس محدود كرد و قرار شد امتحان تمامي دروس پايه دوازدهم به صورتي نهايي برگزار شود اما ناگهان در نشستي اضطراري كه شوراي عالي انقلاب فرهنگي طي تاريخ 10 فروردين 1404 برگزار كرد تصميم نهايي بر اين شد كه تمامي درس‌هاي پايه يازدهم كه قبلا آموزش و پرورش آن را به 6 درس تقليل داده بود به صورت نهايي برگزار شده و معدل آن در كنكور تاثير داشته باشد.
شوك جديد به دانش‌آموزان پايه يازدهم
در همين رابطه عليرضا كربلايي، عضو شوراي عالي آموزش و پرورش درباره امتحانات نهايي پايه يازدهم روز گذشته گفت: شوراي عالي انقلاب فرهنگي تعيين تكليف امتحانات نهايي پايه يازدهم و دوازدهم را به شوراي عالي آموزش و پرورش تفويض كرده بود. نقض مصوبه شوراي عالي آموزش و پرورش توسط شوراي عالي انقلاب فرهنگي باعث سردرگمي دانش‌آموزان و حتي معلمان شده است. او افزود: شوراي سنجش و پذيرش دانشجو در آخرين روزهاي سال عطف به ماسبق شدن امتحانات نهايي پايه يازدهم را لغو كرد، اما مجددا ۱۰ فروردين در جلسه اضطراري اين موضوع را مصوب كردند و به شوراي عالي انقلاب فرهنگي ارجاع دادند و در اينجا به شورا گفته شد تمام دروس پايه يازدهم و دوازدهم امتحان نهايي دارند.
اين عضو شوراي عالي آموزش و پرورش بيان كرد: براي كنكور ۱۴۰۵ مصوب شد كه در پايه‌هاي يازدهم و دوازدهم، همه دروس امتحان نهايي داشته باشند. اين اقدام باعث خدشه به اعتماد به شوراي عالي آموزش و پرورش شد، چون اسفندماه اعلام كرديم كه يازدهمي‌ها بايد ۶ درس را امتحان بدهند و جدول دروس را اعلام كرديم حتي اين موضوع مصوب شد و نامه آن با امضاي رييس‌جمهور ابلاغ شد. كربلايي ادامه داد: اما هم‌اكنون و در آخر فروردين‌ماه مي‌گوييم در پايه يازدهم تمام دروس امتحان نهايي دارند و نه ۶ درس و دانش‌آموزان بايد در اين فرصت كوتاه دروسي را كه تصور مي‌كردند امتحان نهايي ندارند، مطالعه عميق كنند. اين درحالي است كه دانش‌آموزي كه امسال پايه يازدهم است، بايد در امتحانات نهايي خرداد تمام دروس را امتحان بدهد. اين دروس براي رشته رياضي ۱۲ درس و رشته‌هاي انساني و تجربي ۱۱ درس است.
اما و اگرها همچنان ادامه دارد
كربلايي گفت: روز دوشنبه شوراي عالي آموزش و پرورش جلسه دارد و اين موضوع بررسي خواهد شد، چون ما يك‌سري عضو مشترك بين شوراي عالي انقلاب فرهنگي و شوراي عالي آموزش و پرورش داريم، مثل آقاي حدادعادل و مي‌خواهيم پرس‌وجويي كنيم كه در آن جلسه چه گذشت كه به اينجا ختم شد؟ چه اتفاقي افتاد كه مصوبه شوراي عالي آموزش و پرورش را نقض كردند؟
او هشدار داد: دانش‌آموزاني كه پايه يازدهم هستند، آماده باشيد كه همه دروس را امتحان نهايي بدهيد. البته در اين وضعيت، دانش‌آموزان و والدين حق دارند به مسوولان بي‌اعتماد شوند، چون هر بار يك تصميم‌گيري جديد شده و به آنها ابلاغ مي‌شود. اگر قرار بود تمام دروس امتحان نهايي داشته باشند، شوراي عالي انقلاب فرهنگي ديگر آن را به شوراي عالي آموزش و پرورش تفويض نمي‌كرد و همان بهمن‌ماه اعلام مي‌كرد كه تمام دروس نهايي است.
سايه كشمكش‌هاي جناحي بر سر آينده دانش‌آموزان
از‌سوي ديگر مطهره ميري، مدرس و كارشناس آموزش در اين باره به «تعادل» مي‌گويد: متاسفانه مسوولان فكر مي‌كنند دانش‌آموزان موش آزمايشگاهي هستند كه هرازگاهي سعي دارند روش‌هاي مختلف تدريس، رتبه‌بندي كنكور و ... را روي آنها امتحان كنند. او مي‌افزايد: طي چند سال گذشته آن‌قدر پايه‌هاي آموزشي را تغيير دادند كه دانش‌آموزان سردرگم شدند و حالا نتيجه‌اش را داريم در دانش‌آموزان پايه دهم به بعد مي‌بينيم كه ميانگين معدلشان به سختي به 11 مي‌رسد و اين يعني افت شديد تحصيلي. هر چند مسوولان سعي دارند اين مساله را به گردن كرونا بيندازند اما مساله اينجاست كه عدم توجه به كيفيت آموزش در مدارس به خصوص مدارس دولتي يكي از اصلي‌ترين علل بروز چنين اتفاقي است.
عدالت آموزشي بهانه است
ميري در پاسخ به اين سوال كه آيا واقعا تاثير معدل پايه‌هاي يازدهم و دوازدهم در كنكور مي‌تواند عامل ايجاد عدالت آموزشي باشد، اظهار مي‌دارد: متاسفانه بايد بگويم اين هم بازي ديگري از سوي مافياي كلاس‌هاي كنكور است تا بتواند راه خود را به سال‌هاي پاياني دبيرستان هم باز كند و به سود بيشتري برسد. او مي‌افزايد: چطور ممكن است كه وقتي دانش‌آموزان پايه‌هاي يازدهم و دوازدهم در مدارس دولتي اغلب از كيفيت آموزشي مناسبي برخوردار نيستند بتوانند با دانش‌آموزان همين پايه‌ها كه در مدارس غيرانتفاعي درس مي‌خوانند رقابت كرده و تازه مدعي باشيم كه مجري عدالت آموزشي در كشور هستيم.
همين مصوبات
دانش‌آموزان را بي‌انگيزه‌تر مي‌كند
اين مدرس و كارشناس آموزش در ادامه مي‌گويد: چنين برخوردها و تصميم‌گيري‌هايي كه دانش‌آموزان هيچ نقشي در آن ندارند قطعا نه تنها باعث ايجاد عدالت آموزشي نمي‌شود كه باعث از بين رفتن انگيزه و اعتماد آنها مي‌شود. در حال حاضر كمتر دانش‌آموزي را مي‌توانيم پيدا كنيم كه انگيزه كافي براي درس خواندن و يادگيري در مدرسه را داشته باشد. آنها ترجيح مي‌دهند بدون اينكه اسير اين بايدها و نبايدها باشند و هر روز قانون تازه‌اي را اجرا كنند به دنبال روياهاي خود در فضاي مجازي باشند. مطهره ميري مي‌افزايد: سوال مهم اين است كه آيا واقعا سرنوشت دانش‌آموزان و آينده‌سازان اين سرزمين مهم‌تر است يا اعتبار و هيمنه شوراي انقلاب فرهنگي كه مدعي است كه اگر مصوبه خود را پس بگيرد، به ساختارش خدشه وارد مي‌شود. اينكه دانش‌آموزان و آينده آنها اسير بازي‌هاي جناحي و درگيري‌هاي سياسي باشد هم به نوبه خود مساله‌اي است كه شايد فقط در ايران بتوانيم آن را تجربه كنيم.
آينده دانش‌آموزان يا سود اقتصادي
حاصل از اين بازار جديد
همچنين مصطفي اسلامي، مدرس دانشگاه تهران در اين باره به خبرآنلاين گفت: شوراي عالي انقلاب فرهنگي در حال حاضر در موقعيتي قرار گرفته كه عملا امكان عقب‌نشيني ندارد. اگر مصوبه را لغو كند اعتبار و هيمنه‌اش خدشه‌دار مي‌شود، بنابراين ناچار است به‌طور مستمر اصلاحيه‌هايي منتشر كند كه اين امر باعث ايجاد سردرگمي و فشار رواني براي دانش‌آموزان خواهد شد. او افزود: متاسفانه تا زماني كه اين لجاجت‌ها ادامه داشته باشد، امكان بروز آسيب‌هاي جدي وجود دارد. ممكن است نوجوانان ما، به دليل فشارهاي رواني ناشي از اين بي‌ثباتي‌ها، به اقدامات ناگواري مانند خودكشي يا اعتراضات شديد دست بزنند. به گفته اسلامي اگر واقعا اين مصوبه كارشناسي‌شده بود چرا تاكنون بارها مورد اصلاح قرار گرفته است؟ در ابتدا، مصوبه صرفا شامل معدل پايه دوازدهم بود، اما به مرور پايه‌هاي دهم و يازدهم نيز به آن اضافه شدند. سپس پايه دهم حذف شد و پايه يازدهم مشمول تاثير شد. اين تغييرات مستمر نشان مي‌دهد كه مصوبه از ابتدا بر پايه بررسي‌هاي جامع و كارشناسي‌شده نبوده است. او افزود: هنگامي كه از كارشناسي شدن اين طرح صحبت مي‌شود، بايد ديد مشورت‌ها با چه كساني انجام شده است، بسياري از اين به‌اصطلاح كارشناسان، مديران موسسات كنكوري براي‌شان تفاوتي نمي‌كند كه تاثير معدل قطعي باشد يا مثبت، يا تعداد دروس نهايي شش يا هشت باشد؛ آنچه اهميت دارد، سود اقتصادي حاصل از اين بازار جديد آموزشي است.
تبديل يك بازار آموزشي به دو بازار
اسلامي در پاسخ به اين سوال كه آيا مصوبه فوق به اهداف اوليه خود مانند تحقق عدالت آموزشي و مقابله با مافياي كنكور رسيد، گفت: نه تنها هيچ‌كدام از اهداف ادعايي محقق نشده‌اند، در حال حاضر دانش‌آموزان بايد هم كتاب‌هاي آمادگي كنكور را تهيه كنند و هم كتاب‌هاي مربوط به امتحانات نهايي را. به عبارتي، يك بازار آموزشي به دو بازار تبديل شده است. بازار كنكور همچنان فعال است و در كنار آن، بازاري جديد به نام بازار نهايي شكل گرفته است، مجموعه كتاب‌ها، دوره‌ها و منابع آموزشي براي آمادگي در امتحانات نهايي منتشر و فروخته مي‌شود، موسساتي كه پيش‌تر فقط منابع كنكور را ارايه مي‌كردند، اكنون وارد اين حوزه نيز شده‌اند و فروش خوبي دارند. او افزود: ادامه اين روند دركنار آسيب روحي به دانش‌آموزان بزرگ‌ترين پيامد آن تضعيف جايگاه مجلس به عنوان نهاد قانون‌گذار كشور است. وقتي مصوبه‌اي برخلاف قانون مجلس و بدون تاييد آن اجرا شد بي‌اعتنايي به قانون مجلس است اين شورا با قلدري كارش را جلو مي‌برد، نه از زير سوال رفتن امضاي رييس‌جمهور هراس دارد نه از واكنش نمايندگان مجلس. اسلامي خاطرنشان كرد: زماني كه دانش‌آموزان خواستار لغو يا حداقل اعمال عطف‌به‌ماسبق در اين مصوبه شدند، يكي از اعضاي شوراي انقلاب فرهنگي، در توييتي نوشت كساني كه چنين سخناني مي‌گويند، دشمنان نظام هستند، اين رويكرد نه تنها ناديده گرفتن صداي نوجوانان است بلكه توهين مستقيم به آنها محسوب مي‌شود. مجلسي كه روزگاري در رأس امور بود امروز به نهادي تحت‌امر تبديل شده است.