دولت ۷۵ هزار مسكن استيجاري مي‌سازد
سرانجام پس از چند ماه انتظار، روز يكشنبه (24 فروردين ماه) بسته پيشنهادي وزارت راه وشهرسازي براي حمايت از مستاجران در جلسه شوراي عالي مسكن تصويب شد و به گفته وزيرراه و شهرسازي قرار است كه به زودي هم اجرايي شود. بسته حمايت از مستاجران با هدف كاهش فشار اقتصادي بر مستأجران و كمك به ساماندهي بازار اجاره مسكن طراحي شده و بررسي مفاد آن نشان مي‌دهد كه از سه محور تسهيلات حمايتي، ساماندهي بازار اجاره و افزايش عرضه مسكن تشكيل شده است .
سرانجام پس از چند ماه انتظار، روز يكشنبه (24 فروردين ماه) بسته پيشنهادي وزارت راه وشهرسازي براي حمايت از مستاجران در جلسه شوراي عالي مسكن تصويب شد و به گفته وزيرراه و شهرسازي قرار است كه به زودي هم اجرايي شود. بسته حمايت از مستاجران با هدف كاهش فشار اقتصادي بر مستأجران و كمك به ساماندهي بازار اجاره مسكن طراحي شده و بررسي مفاد آن نشان مي‌دهد كه از سه محور تسهيلات حمايتي، ساماندهي بازار اجاره و افزايش عرضه مسكن تشكيل شده است .
اهميت بخش اجاره زماني مشخص مي‌شود كه براساس آمار، حدود نيمي از جمعيت كشور مستأجر هستند و در اين ميان بيش از دو ميليون خانوار مستأجر در دهك‌هاي 1 تا 4 حضور دارند كه در تامين مسكن با مشكلات جدي مواجهند. با وجود آنكه مسوولان وزارت راه و شهرسازي اعلام كرده‌اند كه با اجرايي شدن اين بسته حمايتي مشكلات اجاره‌نشين‌ها، كاهش مي‌يابد اما بسياري از تحليلگران اقتصادي معتقدند كه اين بسته فاقد ضمانت‌هاي اجرايي براي حمايت مناسب از جمعيت بالاي مستاجران ايراني است و نمي‌توان چندان به اجراي آن دل بست، ضمن اينكه پيش از اين همچنين برنامه‌هايي در بخش اجاره اجرايي شده و نتيجه بخش نبوده است. اما فارغ از انتقادهاي وارد شده به بسته حمايتي دولت چهاردهم، بررسي مفاد آن نشان مي‌دهد كه يكي از مهم‌ترين بخش‌هاي آن ساخت چندين هزار واحد استيجاري است، در همين راستا وزيرراه و شهرسازي در تازه‌ترين اظهاراتش اعلام كرد كه وزارت راه و شهرسازي با همكاري دستگاه‌هاي مربوطه، احداث ۷۵ هزار واحد استيجاري را براي تنظيم بازار مسكن طي سه سال آينده در برنامه قرار داده است. فرزانه صادق كه مهمان برنامه گفت‌وگوي ويژه خبري سيما بود، اظهار كرد: وزارت راه و شهرسازي با همكاري دستگاه‌هاي مربوطه يك برنامه عملياتي اجرايي را تدوين مي‌كند و ۷۵ هزار واحد استيجاري را در مدت سه سال آينده در برنامه قرار مي‌دهد.
او بيان كرد: اهميت اين موضوع آنجاست كه دولت صرفا به مسكن حمايتي مالكيتي ورود پيدا نمي‌كند. در خيلي از كشورها هم اجاره‌داري حرفه‌اي و استيجار مورد توجه است. به گفته صادق اينها واحدهايي است كه دولت براي تنظيم بازار مسكن به ساخت آن ورود مي‌كند. مصوبه اين بخش را گرفتيم و آيين‌نامه اجاره‌داري حرفه‌اي هم در اسرع وقت توسط وزارت راه و شهرسازي به هيات دولت براي تصويب ارسال مي‌شود. وزيرراه و شهرسازي بيان كرد: حتما با اجرايي كه در سال پيش رو خواهيم داشت بايد به سمت اجاره‌داري حرفه‌اي حركت كنيم.
اتصال 70 هزار واحد به تسهيلات بانكي
به گفته صادق، دولت چهاردهم بيش از ۷۰ هزار واحد نهضت ملي مسكن را در اين بازه زماني به تعهدات بانكي متصل كرد اما همچنان در اين زمينه مشكل داريم. فرصت زماني يك ماهه داده شده تا بتوانيم مشكلات را در اين زمينه حل كنيم. او ادامه داد: در طرح نهضت ملي مسكن از مجموع ۱.۵ ميليون واحد ۸۰۰ هزار نفر آورده واريز كرده بودند كه تاكنون بيش از ۴۵۰ هزار نفر به تسهيلات بانكي متصل شده‌اند. وزيرراه و شهرسازي بيان كرد: البته بيش از اين تعداد از طريق آورده مردم آغاز شده اما به تسهيلات بانكي وصل نيستند. اين پروژه‌ها در مراحل مختلف فونداسيون، تخصيص زمين، صدور پروانه، سفت‌كاري و نازك كاري و پايان كار هستند كه اطلاعات آن در سامانه تِم وجود دارد. صادق با اشاره به واگذاري زمين در سال‌هاي گذشته بيان كرد: در بعضي از شهرها امكان واگذاري زمين وجود دارد و نبايد حتما اينها در طبقات ساخته شود. در اين بخش بايد زمين را طبق آيين‌نامه قانون ساماندهي، بعد از آماده‌سازي تحويل دهيم. او ادامه داد: از طرفي اگر قرار است زميني به مردم اختصاص يابد حتما بايد دسترسي و آماده‌سازي شامل دسترسي‌هاي داخلي به شبكه اصلي انجام شود. وزيرراه و شهرسازي اظهار كرد: بايد تصميم‌گيري شود كه در بخش ۲۰ هزار ميليارد تومان به هر خانوار چه ميزان تسهيلات قرض‌الحسنه اختصاص مي‌يابد و در بخش ۲۰۰ همت چقدر به هر خانواده مي‌رسد. استان‌ها نيز جلسه شوراي مسكن را برگزار و نرخ افزايش اجاره‌بها را تعيين مي‌كنند، اين موارد در ارديبهشت ماه انجام مي‌شود تا براي مردم قابل استفاده باشد. صادق با بيان اينكه محور ديگر اقدامات مديريتي، توليد و عرضه واحدهاي مسكوني است بيان كرد: با مصوبه شوراي عالي مسكن قرار است بتوانيم تسهيلاتي به واحدهاي خودمالك نيمه تمام پرداخت كنيم. متراژ اين واحدها كمتر از ۱۰۰ متر مربع است و مصوب كرديم كه به حدود ۳۰۰ هزار واحد در اين بخش تسهيلات پرداخت شود.
به گفته وزيرراه و شهرسازي، قطعا تكميل اين واحدهاي نيمه تمام مي‌تواند به عرضه مسكن كمك كند. اين واحدها داخل محدوده‌هاي شهري است و مشكل آب، انرژي و خدمات شهري را ندارد.
وجود ناترازي در بخش مسكن
او درباره چالش‌ها و راهكارهاي سازمان ملي زمين و مسكن در تأمين مسكن پايدار براي مردم گفت: زمين‌هاي تحت مالكيت سازمان ملي زمين و مسكن شامل منابع طبيعي، اراضي كشاورزي، رودخانه‌ها و باغات مي‌شود و بايد توجه داشت كه ناترازي‌هايي در حوزه مسكن وجود دارد كه نياز به بررسي دقيق كارشناسي دارد.
وزير راه و شهرسازي افزود: دولت بايد از طريق تنظيم‌گري و تسهيل‌گري، مسكن را در اختيار مردم قرار دهد، اما اين فرآيند نيازمند توجه به زيرساخت‌ها، خدمات و تأمين انرژي است. هدف اصلي اين است كه مسكن‌هاي ساخته شده نه تنها در دسترس مردم قرار گيرد، بلكه شرايط مناسب براي سكونت در آنها فراهم شود. صادق همچنين درباره چگونگي روند تامين اراضي براي ساخت مسكن در كشور گفت: براساس اسناد آمايش سرزمين، بايد ۱۵ درصد از اراضي كشور براي جذب جمعيت در اولويت قرار گيرد. اما اگر محدوده همه شهرهاي ايران را جمع بزنيم، اين ميزان به نيم درصد هم نمي‌رسد.
بيشترين نياز به مسكن در مراكز استان‌ها
وزيرراه و شهرسازي ادامه داد: اكنون بيشترين نياز را در كلان‌شهرها و مراكز استان‌ها داريم و از ۱۴۰۰ شهر كشور در ۱۲۰۰ شهر مشكلي براي تأمين زمين و مسكن نداريم. مشكل عمده مربوط به پايتخت و كلان‌شهرها است.
او اظهار كرد: در برخي از شهرها حتي زمين هست ولي متقاضي وجود ندارد. از طرف ديگر توسعه كلان‌شهرها نبايد به‌گونه‌اي باشد كه مشكلات بزرگ مانند ناترازي انرژي ايجاد كند. صادق با اشاره به نرخ درصد افزايش اجاره‌بها بيان كرد: در قانون و هم در مصوبات قبلي، دستوري درصد افزايش اجاره‌بها بعضا ۲۰ تا ۲۵ درصد تعيين مي‌شد. با پيشنهادي كه امروز داديم تصميم‌گيري در اين زمينه را به استان‌ها واگذار كرديم. اين موضوع در شوراي مسكن استان تصميم‌گيري و متناسب با نرخ تورم استان تصويب مي‌شود. به گفته وزيرراه و شهرسازي، در گذشته قوانين سخت‌گيرانه‌اي براي رعايت سقف مجاز اجاره‌بها وجود داشت اما امروز يك تسهيل را ايجاد كرديم. بدين صورت كه موجريني كه ميزان مجاز افزايش اجاره‌بها را رعايت كنند بتوانند وام جعاله براي تعمير مسكن بگيرند. اين موضوع براي اولين‌بار مصوب شد.