سقوط شديد ارزش دلاري بورس در سال ۱۴۰۳
سال ۱۴۰۳ براي بازار سرمايه ايران، سالي سخت و پرنوسان بود؛ بازاري كه با وجود رشد اسمي شاخص كل، به‌دليل عقب‌ماندن از نرخ تورم و كاهش ارزش دلاري، بازدهي واقعي منفي را تجربه كرد. افت ارزش دلاري بازار سهام از ۱۴۰ به ۱۰۶ ميليارد دلار، مهم‌ترين نشانه فشارهاي اقتصادي، سياسي و نوسانات ارزي در اين سال پرتلاطم بود.
سال ۱۴۰۳ براي بازار سرمايه ايران، سالي سخت و پرنوسان بود؛ بازاري كه با وجود رشد اسمي شاخص كل، به‌دليل عقب‌ماندن از نرخ تورم و كاهش ارزش دلاري، بازدهي واقعي منفي را تجربه كرد. افت ارزش دلاري بازار سهام از ۱۴۰ به ۱۰۶ ميليارد دلار، مهم‌ترين نشانه فشارهاي اقتصادي، سياسي و نوسانات ارزي در اين سال پرتلاطم بود. اقتصادآنلاين-فرزاد حسن‌زاده؛ سال ۱۴۰۳ براي اقتصاد ايران، به‌ويژه بازار سرمايه، سالي سخت و نفس‌گير بود. از مشكلات ساختاري اقتصاد ايران گرفته تا تحريم‌هاي اقتصادي و وجود ريسك‌هاي سياسي، همه باعث شدند انتظارات تورمي افزايش شديدي داشته باشند و مردم به‌سمت سرمايه‌گذاري در بازار‌هاي موازي مانند دلار و طلا روي بياورند.علي‌رغم بازدهي ۲۳ درصدي شاخص كل بورس در سال گذشته، اين بازدهي در مقايسه با نرخ تورم ۳۲.۵ درصدي سال ۱۴۰۳ كمتر بوده است؛ به اين معنا كه در عمل، بازدهي شاخص كل بورس در سال ۱۴۰۳ منفي بوده است. بازار سهام در فروردين ۱۴۰۳ ارزش دلاري آن بيش از ۱۵۶ ميليارد دلار بود، اما در پايان اسفند ۱۴۰۳ ارزش دلاري آن به ۱۰۶ ميليارد دلار رسيد. همچنين در زمان انتصاب حجت‌اله صيدي به عنوان رييس سازمان بورس و اوراق بهادار، ارزش دلاري بازار سرمايه نزديك به ۱۴۰ ميليارد دلار برآورد مي‌شد؛ اما در پايان اسفند ۱۴۰۳، اين عدد به كمي بيش از ۱۰۶ ميليارد دلار كاهش يافت. هرچند ارزش ريالي بازار سهام در اسفند ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۲ افزايش داشته، اما ارزش دلاري بازار سهام كاهش قابل توجهي را تجربه كرده است. در ماه‌هاي آذر و دي، ارزش دلاري بازار سرمايه نسبت به ماه‌هاي قبل و بعد، رشد بالايي داشت. از مهم‌ترين دلايل اين رشد مي‌توان به كاهش ريسك‌هاي سياسي، ايجاد سامانه ارز توافقي و كاهش انتظارات تورمي اشاره كرد. سامانه ارز توافقي در آن مقطع زماني، به موتور محركه صنايع صادرات‌محور بورس تبديل شد كه باعث افزايش همزمان ارزش ريالي و دلاري بازار سهام شد. اما در ماه‌هاي بهمن و اسفند، با بازگشت ريسك‌هاي سياسي، انتظارات تورمي دوباره افزايش يافت. در نتيجه، نرخ دلار آزاد روند صعودي پيدا كرد، اما دلار توافقي رشد ناچيزي داشت. همين موضوع باعث ايجاد فاصله ميان نرخ دلار توافقي و دلار بازار آزاد شد؛ فاصله‌اي كه مشروعيت و كارايي سامانه ارز توافقي را زير سوال برد. در ادامه، با استيضاح سياسي عبدالناصر همتي، اوضاع بازار سرمايه در اسفند ۱۴۰۳ وخيم‌تر شد. شاخص كل نه‌تنها روندي صعودي نداشت، بلكه در بيشتر روز‌ها با نوسانات شديد همراه بود.