آينده بازارها در گرو تنش‌ها و مذاكرات سياسي
سيگنال‌ها درباره كاهش تنش جنگ تعرفه‌اي قيمت اونس طلا را كاهش داد. اين مساله بزرگ‌ترين ريسك براي سرمايه‌گذاران طلاست. به ويژه اينكه در سال ۱۴۰۳ تب طلا به بازار سرمايه نيز كشيده شده بود و ارزش دارايي صندوق‌هاي طلا از حدود ۳۰ همت به بيش از ۵ برابر و ارزش معاملات آنها نيز اخيرا از معاملات بازار سهام پيشي گرفته بود. اما آيا پس از سه سال صدرنشيني در ميان بازارهاي دارايي، احتمال اصلاح قيمت سريع و ناگهاني همچون بورس ۹۹ در قيمت طلا در كوتاه‌مدت وجود دارد؟ از طرف ديگر سيگنال‌هايي از گزارش عملكرد شركت‌ها به سرمايه‌گذاران و سهامداران داده مي‌شود كه نوعي هشدار نسبت به پرتفوي آنها محسوب مي‌شود.
سيگنال‌ها درباره كاهش تنش جنگ تعرفه‌اي قيمت اونس طلا را كاهش داد. اين مساله بزرگ‌ترين ريسك براي سرمايه‌گذاران طلاست. به ويژه اينكه در سال ۱۴۰۳ تب طلا به بازار سرمايه نيز كشيده شده بود و ارزش دارايي صندوق‌هاي طلا از حدود ۳۰ همت به بيش از ۵ برابر و ارزش معاملات آنها نيز اخيرا از معاملات بازار سهام پيشي گرفته بود. اما آيا پس از سه سال صدرنشيني در ميان بازارهاي دارايي، احتمال اصلاح قيمت سريع و ناگهاني همچون بورس ۹۹ در قيمت طلا در كوتاه‌مدت وجود دارد؟ از طرف ديگر سيگنال‌هايي از گزارش عملكرد شركت‌ها به سرمايه‌گذاران و سهامداران داده مي‌شود كه نوعي هشدار نسبت به پرتفوي آنها محسوب مي‌شود.
شروين شهرياري، تحليلگر بازارهاي مالي در گفت‌وگو با خبرنگار بازار در زمينه جريان نقدينگي از بازار طلا گفت: آنچه باعث شكل‌گيري حباب ۹۹ در بورس شد بر اساس برآوردها ورود ۱۵۰ همت پول سرمايه‌گذاران خرد به بازار ظرف ۱۲ ماه (معادل ۹ ميليارد دلار با ميانگين دوازده ماهه منتهي به مرداد ۹۹) بود. حجم واردات طلاي كشور در ۱۲ ماه اخير حدود ۸ ميليارد دلار بوده كه عمدتا توسط تقاضاي داخلي جذب شده است.
هر چه قيمت ارز و طلاي جهاني بالاتر مي‌رود، جذابيت واردات طلا (رفع تعهد) در برابر واردات كالاهاي ديگر براي صادركنندگان بيشتر مي‌شود، زيرا قدرت خريد كالاهاي ديگر كمتر اما عطش خريد طلا بيشتر شده است. انتظار مي‌رود با شتاب كنوني واردات طلا، سمت عرضه به لحاظ ارزش ريالي به صورت تصاعدي در برابر تقاضا تقويت شود.
وي افزود: با دلار آزاد كنوني اخيرا در كانال‌هاي غيررسمي مخابره شد، حجم نقدينگي دلاري بار ديگر به كمتر از ۱۰۰ ميليارد دلار رسيده است. اين رقم در ۱۵ سال گذشته حداقل ۴ بار در مقياس ماهانه مانع از افت بيشتر ارزش ريال شده كه دو مرتبه از آن در دوره تهديدات ترامپ و فشار حداكثري بر فروش نفت بوده است. اين تجربه نشان مي‌دهد كه به رغم فشار تحريم‌ها نقدينگي ۱۰۰ ميليارد دلاري براي اقتصاد ايران، محدوده مقاومتي مهمي داشت و از اين به بعد بهبود مي‌يابد. از طرف ديگر تا زماني كه بانك مركزي در راستاي اجراي سياست پولي انبساطي عمل نكند، احتمالا نمي‌تواند زمينه ساز تضعيف بيشتر ريال به ميزاني بيش از رشد نقدينگي سالانه گردد.
شهرياري تصريح كرد: طلاي جهاني هر چند رشد مناسبي داشته اما بعيد است كه از خشكسالي نقدينگي دلار به ويژه در نيمه دوم سال ميلادي جان سالم به در ببرد. از اين رو انتظار اصلاح آن به زير سطح رواني ۳۰۰۰ دلار در ماه‌هاي آتي را دارم. بازارهاي صعودي معمولا در فاز پاياني رشد خود نسبت به اخبار مخالف، حساس و شكننده هستند. از اين رو هر گونه خبر مثبت مذاكراتي در اين حوزه كه دال بر حل تنش‌ها از مسير مذاكراتي باشد واكنش منفي قابل توجهي در بازار طلا به دنبال خواهد داشت.
در چهره و چشم‌هاي بازار سرمايه اين روزها ۲ حس به‌طور واضح و آشكار ديده مي‌شود اولي حس ترديد است كه نمي‌تواند با شجاعت روي خريد بايستد و دومي حس عقب ماندگي از ساير بازارها است كه خود را در اين بازار معطل مي‌بيند و با خود فكر مي‌كند با دنيايي از ريسك‌ها آوار خبرها و اتفاقات مختلف بازهم فقط اينجا در حال تلف كردن وقت خود است.
همه نگاه‌ها به بازارهاي جهاني كه ببينيم چطور حركت مي‌كند. يك وجه ديگر نيز در بازار وجود دارد و آن هم اثر ثانويه گزارش‌هاي ماهانه اسفند در تابلوي معاملات است. بسياري از نمادها در بازار اين چند روز به واسطه اين گزارش‌ها تحت تاثير و نوسان بودند و مي‌توان آن را اتفاق مهم و خوبي براي بازار دانست.
به وضوح هنوز ترس و ترديد در چهره بازار روشن و مشخص است. چشم بسياري از سهامداران هنوز به آرامش سياسي اعتماد نكرده هرچند بي‌خبري فعلي خوش خبري است و همين كه اخبار منفي منتشر نمي‌شود اتفاق و رويداد خوبيست. البته برخي ريسك به ريوارد بازار را پذيرفته و مشغول به خريد سهم‌هاي خوب و بنيادي در اين مقطع هستند و درست در آن سو در بازار طلا هم برخي ريسك به ريوارد بازار را توجيه‌پذير نمي‌دانند و مشغول كمي سبك كردن هستند .
كدام دارايي‌ها ميزبان سرمايه‌هاي بعدي
خواهند بود؟
در كنار در نظر گرفتن چالش‌هاي سياسي موضوع ساير دارايي‌ها در مقابل طلا نيز خاص‌تر شده است به عنوان مثال خودرو و مسكن به عنوان دو كالاي جذاب هم مصرفي و هم سرمايه‌گذاري از ديرباز مورد توجه سنتي بسياري از افراد بوده است. نسبت دلاري مسكن يا نسبت دلاري خودرو طي ماه‌هاي گذشته افت داشته و حالا جذابيت اين بازارها در مقابل بازار طلا افزايش يافته و درست شبيه بازار سرمايه هستند. با اين تفاوت كه آنها نقد شونده نيستند و بازار سرمايه نقدشوندگي بهتري دارد.
عليرضا سادات معتقد است كه تعداد زيادي از شركت‌ها گزارش و عملكرد خوبي نسبت به سه ماهه سوم و حتي فصل تابستان داشتند و اين يكي ديگر از نكات مثبت گزارش‌ها بود. نكته ديگر اينكه عملكرد شركت‌ها در ماه اسفند و فصل زمستان را به دو بخش بايد تقسيم كرد بخشي از شركت‌ها عملكرد بسيار مثبت خوب و عالي را داشتند كه به نظر مي‌رسد نقش تحولات نرخ نيما و بورس كالا و اثرگذاري آن روي شركت‌ها و گزارش و فروش آنها نشسته است.
عليرضا سادات كارشناس بازارهاي مالي گفت: ارزندگي ساير بازارها در مقابل طلا منجر به اين خواهد شد كه در صورت ثبات سياسي به سرعت جريان شناسايي سود و فروش و تبديل آن به دارايي ديگر سرعت بگيرد. يعني فقط كافيست طي چند روز و چند هفته آتي اخباري مبتني بر رفع جنگ تجاري و توافق مخابره شود تا اين سرعت تبديل دارايي به وضوح مشاهده شود. البته آن روي سكه را هم در نظر بگيريد تنش‌ها و ريسك‌هاي سياسي جريان پول را به سمت اين بازار آورده هنوز هيچ تغيير و تحول مثبتي از جريان‌هاي سياسي ديده نمي‌شود كه بخواهيم فرمان تمام عيار تبديل اين دارايي‌ها را صادر كنيم اما ريسك بازار طلا در مقابل ساير بازارها افزايش داشته و بايد كمي مراقب اين بازار بود.
وي گفت: تعداد زيادي از شركت‌ها گزارش و عملكرد خوبي نسبت به سه ماهه سوم و حتي فصل تابستان داشتند و اين يكي ديگر از نكات مثبت گزارش‌ها بود. نكته ديگر اينكه عملكرد شركت‌ها در ماه اسفند و فصل زمستان را به دو بخش بايد تقسيم كرد بخشي از شركت‌ها عملكرد بسيار مثبت خوب و عالي را داشتند كه به نظر مي‌رسد نقش تحولات نرخ نيما و بورس كالا و اثرگذاري آن روي شركت‌ها و گزارش و فروش آنها نشسته است. اما بخش ديگري از شركت‌ها نيز در اين گزارش‌ها با آسيب‌هاي جدي مواجه بودند كه در كنار افزايش نرخ، آنها حريف توقف و تعطيلي بابت قطعي برق و گاز نبودند. اين يك ريسك عمده و سنگين و وحشتناك براي بازار است كه ترس تكرار آن براي روزهاي تابستان هم وجود دارد.
سادات افزود: به‌طور كلي در حال حاضر به دليل ناترازي اگر به داد صنايع و شركت‌ها نرسيم اتفاقات تلخي رخ خواهد داد. اما در جمع‌بندي گزارش‌ها مي‌توانيد اين نكته را دوباره تكرار كرد كه عملكرد زمستان ۱۴۰۳ شركت‌ها بهتر از انتظار بوده و اين بهتر از انتظار بودن هم به زودي خود را در تابلوي معاملات نشان خواهد داد. اگر اتفاقات عجيب و غريبي رخ ندهد طيف وسيعي از شركت‌ها اين قابليت را خواهند داشت كه با گزارش‌هاي ماهانه حركت قوي‌تري را شاهد باشند.