بورس تحت تاثير حوادث

رخدادهاي گوناگون و حوادث ناگهاني همواره تاثيرات قابل توجهي بر بازارهاي مالي، به ويژه بازار سرمايه، بازار ارز، سكه و مسكن داشته‌اند. بر اين اساس مي‌توان حوادث را به انواع مختلف تقسيم كرد كه هر كدام به شكلي بر بازارها اثر مي‌گذارند.

به عنوان نمونه، حادثه تلخ انفجار اخير در بندرعباس را مي‌توان مورد بررسي قرار داد. انتشار خبر اين انفجار در فضاي مجازي، به‌ويژه كانال‌هاي تلگرامي، موجي از نگراني را به همراه داشت. بندرعباس، به عنوان يك مسير مهم صادرات و واردات كشور و داراي پالايشگاه و مراكز استراتژيك، با وقوع اين حادثه با خسارت‌هايي مواجه شد كه به‌طور مستقيم بازار سرمايه و سهام را تحت تاثير قرار داد.

در پي اين حادثه، نماد شركت‌هايي كه در حوزه حمل‌ونقل و مواد غذايي فعاليت مي‌كنند، به دليل اختلال در ترانزيت كالا و مواد اوليه، متحمل افت شدند. همچنين صنعت پالايشگاهي نيز به دليل نزديكي محل حادثه آسيب ديد و شاخص سهام اين گروه نزولي شد. در اين شرايط، بازارهايي همچون دلار و سكه نيز با افزايش تقاضا روبه‌رو مي‌شوند و بخشي از سرمايه‌ها از بازار سهام به سمت اين دارايي‌ها منتقل مي‌شود. ابهام در خصوص ميزان خسارت و نقش پوشش بيمه‌اي، شركت‌هاي بيمه را نيز درگير مي‌كند.

از سوي ديگر، در مواقعي كه حادثه‌اي امنيتي مانند شهادت يك شخصيت مهم رخ مي‌دهد، اين امر به دليل ايجاد فضاي نااطميناني بر همه صنايع و بازار سرمايه تاثير مي‌گذارد و معمولا منجر به رشد قيمت ارز و سكه و خروج سرمايه از بورس مي‌شود. به عنوان مثال، پس از شهادت سردار سليماني، سازمان بورس با كاهش دامنه نوسان تلاش كرد تا از هيجان بازار كاسته شود. در اين شرايط، استفاده از ابزارهايي براي مديريت هيجانات بسيار مهم است تا بازار سريع‌تر به روال عادي بازگردد.

در نقطه مقابل، انعكاس اخبار مثبت اقتصادي يا سياسي - مانند پيشرفت در مذاكرات - مي‌تواند با كاهش نرخ ارز، تاثير مثبتي بر صنايع بورسي نظير فولاد، پتروشيمي، معدني و شركت‌هاي صادرات محور داشته باشد. اين صنايع به دليل وابستگي به نرخ دلار، صورت مالي آنها با تغييرات ارز متاثر مي‌شود. البته بايد توجه داشت كه بازار سرمايه در برخي مواقع از نرخ تورم جامانده و با نرخ‌هاي پايين‌تر معامله مي‌شود.

در گروه‌هاي ريالي نظير خودروسازي، بانكي‌ها، گردشگري و بيمه نيز اخبار مثبت و گشايش اقتصادي مي‌تواند به رشد معاملات بينجامد. در همين حال، بازار مسكن اغلب تحت تاثير نوسانات ارز قرار مي‌گيرد و با رشد نرخ ارز، قيمت‌ها در اين بازار نيز افزايشي مي‌شود؛ هر چند حوادث و اخبار سياسي مي‌تواند به ركود مقطعي در اين بازار بينجامد.

همچنين جابه‌جايي سرمايه‌ها ميان بازارهاي مختلف همچون صندوق‌هاي طلا، سكه، ارز و سهام، در مواقع بروز حادثه يا تغييرات مهم قابل توجه است. در سال‌هاي اخير، رخدادهايي نظير تنش‌هاي منطقه‌اي، درگيري‌هاي نظامي و تصميمات مهم اقتصادي موجب افت بازار سهام و رشد قيمت سكه و دلار شده است.

در نهايت هر چه ثبات و آرامش سياسي و اقتصادي بيشتري حاكم باشد، ريسك سيستماتيك بازار سرمايه كاهش مي‌يابد و زمينه براي توسعه و رشد فراهم مي‌شود. اما افزايش ريسك، منجر به حركت سرمايه به سمت دارايي‌هاي امني مانند طلا مي‌شود؛ روندي كه در بازارهاي جهاني نيز مشاهده مي‌شود، چنانكه در پي اعمال تعرفه‌هاي تجاري امريكا، طلا به عنوان دارايي امن با افزايش قيمت مواجه شد.

به‌طور كلي، تحليل و مديريت اثرات حوادث بر بازارها، ضرورت استفاده از ابزارهاي متنوع، شفاف‌سازي از سوي مسوولان و آمادگي بازار براي بازگشت به شرايط عادي مهم‌ترين راهكارها در اين زمينه به شمار مي‌رود.