
فضاي زنستيزانه در مجلس بايد شكسته شود
با نزديك شدن به يكسالگي عمر مجلس دوازدهم، گمانهزنيهايي درباره تركيب هياترييسه مجلس در دومين سال فعاليت آن مطرح ميشود؛ در اين گمانهزنيها اما صحبتي از حضور زنان در اين تركيب به گوش نميرسد؛ زناني كه ۵ درصد صندليهاي مجلس را در اختيار دارند اما در سال نخست اين دوره سهمي از جايگاههاي هيات رييسه نداشتند.
با نزديك شدن به يكسالگي عمر مجلس دوازدهم، گمانهزنيهايي درباره تركيب هياترييسه مجلس در دومين سال فعاليت آن مطرح ميشود؛ در اين گمانهزنيها اما صحبتي از حضور زنان در اين تركيب به گوش نميرسد؛ زناني كه ۵ درصد صندليهاي مجلس را در اختيار دارند اما در سال نخست اين دوره سهمي از جايگاههاي هيات رييسه نداشتند. تا به امروز قريب به ۲۱ سال است كه هياترييسه مجلس شوراي اسلامي با تركيبي تمام مردانه فعاليت كرده است و زنان هيچ سهمي از كرسيها نبردهاند؛ زنان حتي در آخرين انتخابات هياترييسه مجلس كه در سال ۱۴۰۳ و در نخستين سال دوازدهمين دوره مجلس برگزار شد نيز نتوانستند به موفيقتي دست يابند و هيچ كدام از كانديداهاي كرسيهاي هياترييسه به زنان نرسيد. هياترييسه مجلس داراي ۱۲ صندلي است كه از اين ۱۲ صندلي يك جايگاه براي رييس و ۲ جايگاه براي نواب رييس و ۶ جايگاه نيز به دبيران هياترييسه اختصاص دارد. همچنين ۳ جايگاه متعلق به ناظران هياترييسه است. بررسي تاريخچه ادوار مجلس نشان ميدهد كه تاكنون و طي ۱۲ دوره مجلس، ۱۲۵ زن به عنوان منتخب مردم به مجلس راه يافتهاند؛ در دوره اول تا سوم مجلس ۴ نفر، در دوره چهارم ۹ نفر، در دوره پنجم ۱۴ نفر، در دوره ششم ۱۳ نفر، در دوره هفتم ۱۳ نفر، در دوره هشتم ۸ نفر، در دوره نهم ۹ نفر، دوره دهم ۱۷ نفر و در دوره يازدهم ۱۶ نفر به عنوان نمايندگان مردم در مجلس حضور داشتند و در دوره دوازدهم نيز ۱۴ نفر از زنان به عنوان نماينده مجلس فعاليت خواهند كرد. همچنين در بررسي اعضاي هياترييسههاي مجالس پيشين نام دو زن به چشم ميخورد؛ سهيلا جلودارزاده كه سابقه نمايندگي مردم تهران مجلس در ادوار پنجم، ششم و دهم را در كارنامه سوابق خود دارد، در دوره ششم به مدت چهار سال به عنوان عضو هياترييسه (منشي) فعاليت كرد. شهربانو اميني نيز كه در دورههاي پنجم و ششم از حوزه انتخابيه اروميه به عنوان نماينده در مجلس حضور داشت، در آخرين روزهاي دوره ششم مجلس و در پي استعفاي تعدادي از اعضاي هياترييسه، به عنوان منشي هياترييسه انتخاب شد و به مدت يك ماه اين جايگاه را برعهده داشت.
سهم 5درصدي زنان در مجلس
در دوره فعلي مجلس، ۱۴ نماينده زن شامل سميه رفيعي، الهام آزاد، سارا فلاحي، فاطمه محمدبيگي، فاطمه مقصودي، زهرا سعيدي، زهره سادات لاجوردي، زهرا خدادادي، مريم عبداللهي، شهين جهانگيري، عاليه زماني كيارسي، فاطمه جراره، بهشيد برخوردار و زينب قيصري حضور دارند كه در مقايسه با مردان نماينده، سهمي ۵ درصدي از صندليهاي مجلس را به خود اختصاص دادهاند. از اين ۱۴ نماينده، در انتخابات سال نخست هياترييسه مجلس، ۳ نفر براي تصاحب صندليهاي دبيري و ۲ نفر براي تصاحب صندليهاي ناظران هياترييسه كانديدا شدند اما نتوانستند در مقابل مردان به دستاوردي برسند؛ در اين انتخابات براي جايگاههاي رييس و نواب رييس نيز هيچ زني كانديدا نشد. با توجه به در پيش بودن برگزاري انتخابات دومين سال هياترييسه مجلس و افزايش تحركات برخي از نمايندگان در اين خصوص به نظر ميرسد كه از ۱۴ نماينده زن مجلس، امسال نيز تعدادي براي تصاحب صندليهاي هياترييسه مهياي رقابت شوند. در همين زمينه به سراغ سارا فلاحي، نماينده مردم ايلام و عضو فراكسيون زنان مجلس رفتيم و نظر او را درباره حضور زنان در تركيب هياترييسه مجلس در سال دوم دوره فعلي پرسيديم.
عدم موافقت با حضور زنان در هياترييسه مجلس
فلاحي با بيان اينكه «نقدي كه به آقايان نماينده وارد است اين است كه با حضور خانمها در هياترييسه موافقت ندارند»، اظهار كرد: چه در دوره قبلي مجلس و چه در دوره فعلي آقايان، هياترييسه را ملك طِلق خود ميدانند و فكر ميكنند كه فقط خودشان بايد در هياترييسه حضور داشته باشند؛ بنابراين هميشه بهانه ميكنند كه خانمها يك نفر كانديدا معرفي كنند كه ما به او راي دهيم. وي افزود: نمايندگان خانم مجلس نيز ميتوانند اين استدلال غلط را در مورد آقايان مطرح كنند؛ گرچه تعداد ما زنان نماينده كم است اما نمايندگان بايد به سواد، وجاهت و توانايي افراد راي بدهند. اين نماينده مجلس همچنين با انتقاد از تحركات برخي نمايندگان درباره انتخابات خردادماه هياترييسه گفت: در مجلس لابيهايي در حال انجام است و تحركات ديده ميشود كه اصلا موردپسند ما نيست، ما خانمها در واقع نه بلديم و نه دوست داريم از اين دست كارها انجام دهيم. خيلي از دوستان در حال انجام رفتارهاي بدي هستند و شروع كردند به مهماني دادن، انجام لابيهاي مختلف و هديه دادن هستند كه اقدامات خوبي نيست؛ اين افراد با اقدامات خود در حال توهين كردن به ساير نمايندگان هستند و با اجحاف در حق خانمها ميخواهند به هر طريقي به هياترييسه مجلس راه پيدا كنند. فلاحي درباره فضاي فراكسيون زنان مجلس درخصوص انتخابات پيشرو اظهار كرد: هنوز فراكسيون جلسهاي در اين باره نداشته است و شايد در يك نااميدي هستند؛ دوستان در فراكسيون احساس ميكنند كه اين مجلس، مثل مجلس قبلي واقعا در حوزه انتخاب خانمها به عنوان عضو هياترييسه، زنستيزانه عمل ميكند و به حضور زنان در اين جايگاه اعتقادي ندارد. همچنين نمايندگان مجلس به توانايي نمايندگان خانم توجهي نميكنند بلكه بيشتر جنسيتگرا هستند. از نظر من اين فضا بايد شكسته شود و از توانايي همه افراد در هياترييسه استفاده شود؛ حداقل اگر ما زنان به هياترييسه راه يافتيم تپق نميزنيم و بلديم كه بدون متن، موضوعي را مطرح كنيم.