خروج سخت مسکن از رکود با تسهیلات‌گران
گروه راه و شهرسازی
درحالی‌که پرداخت وام 60میلیون تومانی خرید مسکن، روز چهارم خود را سپری می‌کند اما همچنان انتقادها به نرخ بالای سود این تسهیلات ادامه دارد. اغلب منتقدان نرخ 18.5درصد را رقم بالایی برای بازپرداخت می‌دانند و معتقدند تا زمانی که این رقم کاهش نیابد خریداران استقبال گرمی از این مشوق دولتی به عمل نمی‌آورند. در این میان آمار منتشر شده از سوی بانک مسکن درباره آخرین میزان سپرده‌گذاری در صندوق پس‌انداز یکم (وام 80میلیون تومانی) نیز نشانگر آن است که با وجود گذشت 7ماه از اجرایی شدن این طرح تنها ۴۹۰میلیارد و ۱۰۰میلیون تومان در این صندوق سپرده‌گذاری شده است که این آمار نیز نشان از تاثیرات کم‌رنگ حمایت‌های دولتی برای خروج از رکود مسکن دارد.
در همین ارتباط معاون مسکن و ساختمان وزیر راهوشهرسازی که یکی از منتقدان نرخ بالای سود تسهیلات جدید مسکن است، ضمن اشاره به افزایش حدود دوبرابری سقف وام مسکن از ۳۵ به ۶۰میلیون تومان افزود: اگرچه این افزایش یک گام مثبت محسوب می‌شود اما شرایطی که برای آن تعیین کرده‌اند جای انتقاد دارد، نرخ بهره 5/18درصدی تسهیلات بسیار بالاتر از نرخ تورم کشور است و در استطاعت اکثر دهک‌های درآمدی جامعه نیست و وزارت امور اقتصادی و دارایی، همچنین بانک مرکزی باید تجدید نظر جدی در نرخ سود تسهیلات جدید مسکن کنند. حامد مظاهریان بیان کرد: با تحقیق و مطالعه‌یی که در وزارت راهوشهرسازی انجام شد، به این نتیجه رسیدیم که در شرایط فعلی اقتصاد کلان و خرد کشور، وام خرید مسکن نباید بهره‌یی بیشتر از ۱۴درصد داشته باشد و حتی با پیروی از نرخ تورم، بهره آن به‌تدریج هم کاهش بیابد، ضمن اینکه در مرحله بعد باید مدت بازپرداخت اقساط طولانی‌تر شود. به گزارش پایگاه خبری وزارت راهوشهرسازی، وی یادآور شد: وام‌های مسکن بانک‌های مسکن دیگر کشورها که تسهیلاتی مشابه تسهیلات خرید مسکن بانک مسکن کشورمان ارائه می‌دهند در سه گزینه مهم خلاصه می‌شوند: «میزان و مبلغ
تسهیلات»، «مدت زمان بازپرداخت آن» و «نرخ سود تسهیلات» که این سه فاکتور باید در استطاعت متقاضی دریافت وام باشد. معاون مسکن و ساختمان وزیر راهوشهرسازی با اشاره به دستاورد مهم دولت یازدهم مبنی بر افزایش زمان بازپرداخت تسهیلات مسکن صندوق پس‌انداز مسکن یکم به ۱۲سال گفت: البته این زمان هم مورد تایید وزارت راهوشهرسازی نیست و در حال تلاش برای افزایش زمان بازپرداخت این تسهیلات به ۱۵، ۲۰ و ۲۵سال هستیم، همچنین باید همزمان با افزایش زمان بازپرداخت تسهیلات، امکان خرید و فروش دیون بانکی در بازار رهن ثانویه فراهم شود و این گردش مالی در صنعت ساختمان مرتبا گسترده‌تر شود.
پرداخت وام تا 50درصد قیمت مسکن
مظاهریان ادامه داد: در این راهبرد، تلاش این است تا مردم متناسب با سطح درآمدی خود پس‌انداز داشته باشند و از سوی مقابل هم بانک‌ها، پیشنهادهای مختلفی در سطوح مالی گوناگون داشته باشند تا سپرده‌گذاران در بانک‌ها با استفاده از پس‌انداز خود به همراه پیشنهادات تسهیلاتی بانک که باید تا ۵۰درصد ارزش ملک را شامل شود، وارد بازار مسکن و خانه‌دار شوند.
وی تاکید کرد: از نظر وزارت راهوشهرسازی این وضعیت حداقل شرایطی است که باید در بازار مسکن فراهم باشد یعنی همه اقشار بتوانند به بانک مراجعه کرده و تا سقف ۵۰درصد یک واحد مسکونی که احتیاج دارند را با کمک تسهیلات مسکن، خریداری کنند. معاون وزیر راهوشهرسازی ادامه داد: بنابراین گسترش بازار رهن هم مبتنی بر این است که بتوانید باتوجه به محدودیت‌های مالی که بانک‌ها دارند پیشنهادهایی تهیه شده که برای موسسات پولی و بانکی یک مشوق محسوب شود و به پرداخت این نوع تسهیلات اقدام کنند؛ به‌عنوان نمونه در طرح خرید لیزینگی مسکن اگرچه این نوع تسهیلات بسیار گران‌قیمت هستند و درصد بسیار کمی از جامعه هدف را شامل می‌شوند، اما باز هم به نوبه خود می‌توانند نوعی رونق را در بازار مسکن ایجاد کنند. مظاهریان درباره تورم‌زا بودن افزایش سقف تسهیلات مسکن گفت: خصوصیت وام مسکن ازجمله وام 80میلیونی خرید و ساخت مسکن این است که این نقدینگی به تدریج وارد بازار می‌شود؛ چراکه از سال آینده هر روز 150 تا 200تقاضای دریافت وام به بازار تزریق می‌شود و اینگونه نیست که نقدینگی موجود در بانک‌ها به صورت ناگهانی وارد بازار مسکن شود و تورم‌زا باشد؛ پس به
هیچ‌وجه نمی‌توان تصور کرد که تسهیلات مسکن تورم فزاینده‌یی ایجاد کند.
وی ادامه داد: تاریخچه تسهیلات مسکن در 30سال اخیر نشان می‌دهد که این ارقام همواره به‌طور میانگین در هر سال 25درصد کل تسهیلات بانکی را به خود اختصاص می‌داده‌اند؛ در حال حاضر این تسهیلات حدود 10درصد است و اگر میزان تسهیلات مسکن تا دو و نیم برابر میزان فعلی هم افزایش یابد تازه به میزان سه دهه گذشته برمی‌گردد؛ بنابراین به نظر می‌رسد افزایش تسهیلات باعث شوک در بازار مسکن نمی‌شود.
تسهیلات ۱۰۰میلیون تومانی انبوه‌سازان
علاوه بر اعطای وام 60 و 80میلیونی مسکن به خریداران، بانک مسکن از آمادگی این بانک برای پرداخت تسهیلات ۱۰۰میلیون تومانی به انبوه‌سازان خبرداد. عضو هیات‌مدیره بانک مسکن در این زمینه گفت: موافقت اولیه در این زمینه از بانک مرکزی گرفته شده است و به‌محض ابلاغ میزان کارمزد این خدمات توسط بانک مرکزی، اجرای آن در شعب بانک مسکن آغاز می‌شود.
ابوالقاسم رحیمی انارکی افزود: بانک مسکن پیشنهاد کرده که برای اجرای طرح تسهیلات ۱۰۰میلیون تومانی انبوه‌سازان، کارمزد خدمات تضمین وصول اقساط این تسهیلات را با 5درصد یا بدون تضمین، وصول آن را با 3درصد برای فروش مسکن انبوه‌سازان اجرایی کند. وی ادامه داد: درصورتی‌که بانک مرکزی با ۲پیشنهاد بانک مسکن موافقت کند، اجرای این طرح در شعب آغاز می‌شود. رحیمی انارکی یادآورشد: باتوجه به اینکه خدمات بخش عاملیت وصول اقساط و تضمین وصول اقساط، از شورای پول و اعتبار مصوبه دارد، نیازی به ارسال این دو پیشنهاد توسط بانک مرکزی به شورای پول و اعتبار نیست و بانک مرکزی می‌تواند در این زمینه تصمیم‌گیری کند.
این عضو هیات‌مدیره بانک مسکن با اشاره به میزان سود این تسهیلات اظهارکرد: سود این تسهیلات متناسب با نرخ تورم یعنی حدود ۱۴درصد خواهد بود؛ هرچند این مساله توافقی بین انبوه‌سازان و خریداران است تا میزان سود تسهیلات ۱۰۰میلیون تومانی به صورت توافقی تعیین شود. وی تاکید کرد: اجرای این طرح در بانک مسکن منابع مالی این بانک را درگیر نمی‌کند و به نظر می‌رسد اقشار متوسط به بالای جامعه می‌توانند از این تسهیلات برای خرید مسکن استفاده کنند. رحیمی انارکی گفت: در طرح پرداخت تسهیلات انبوه‌سازان برای خرید مسکن، خریداران تا مبلغ ۱۰۰میلیون تومان می‌توانند از تسهیلات انبوه‌سازان استفاده کنند و بانک مسکن تنها تضمین‌کننده وصول اقساط این تسهیلات خواهد بود تا در موعد مقرر از طرف خریداران به فروشندگان پرداخت شود.
