رشد 19درصدی بودجه رفاه و تامین اجتماعی در سال آینده
صندوق بازنشستگی کشوری با رشد 5/27درصدی، رکورددار افزایش بودجه در این بخش است
گروه اقتصاد اجتماعی|
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارشی به بررسی بخش مربوط به رفاه و تامین اجتماعی در لایحه پیشنهادی دولت برای بودجه سال 1395 پرداخته است. بنا بر این گزارش، بودجه رفاه و تامین اجتماعی در این لایحه، در قیاس با لایحه بودجه سال 1394، رشدی 19درصدی را تجربه کرده است.
لایحه بودجه سال 1395 در شکلی به نسبت جدید در قیاس با قانون بودجه سال1394 ارائه شده که تغییراتی در فصول مربوط به رفاه و تامین اجتماعی به چشم میخورد. در لایحه بودجه سال 1395 اعتبارات «امور رفاه اجتماعی » با رقم 621میلیون و 502هزار و 465ریال یعنی معادل 25.2درصد از کل اعتبارات هزینهیی امور 10گانه بودجه سال 1395 است که بخش زیادی از این اعتبارات صرف پرداختهای بازنشستگی میشود. بهطور خلاصه سهم فصول زیرمجموعه رفاه اجتماعی به قرار زیر است:
به گزارش «تعادل»، فصل بیمههای اجتماعی 22.59 درصد از بودجه رفاه و4.7درصد از اعتبارات بودجه سال 1395، فصل امداد و نجات 1.24درصد از بودجه رفاه، 0.25درصد از بودجه سال 1395، فصل حمایتی 73.95درصد از بودجه رفاه و 15.48درصد از بودجه سال آینده است. فصل توانبخشی 2.16درصد از بودجه رفاه، 0.45درصد از اعتبارات بودجه سال آینده و فصل تحقیق و توسعه در امور اجتماعی 0.06 درصد از بودجه امور رفاه و 012/0درصد از اعتبارات بودجه سال 1395 را به خود اختصاص داده است.
صندوق بازنشستگی کشوری رکورددار شد
بررسی اعتبارات دستگاههای اجرایی حوزه رفاه و تامین اجتماعی نشان میدهد که مجموع اعتبارات این دستگاهها در لایحه بودجه سال 1395 معادل 599میلیون و 751هزار و 556 میلیون ریال است که نسبت به قانون بودجه سال گذشته 4.19 درصد رشد داشته است. رشد بودجه دستگاههای اجرایی به قرار زیر است:
کمیته امداد امام خمینی (ره) (1.7)درصد، سازمان بهزیستی کشور (8.10)درصد، بنیاد شهید و امور ایثارگران (5.11)درصد، جمعیت هلالاحمر جمهوری اسلامی ایران (5.7)درصد، ستاد مبارزه با مواد مخدر (5درصد)، مرکز خدمات حوزههای علمیه (3.10)درصد، سازمان بیمه ایران (7.11)درصد، سازمان تامین اجتماعی نیروهای مسلح (23,5)درصد، سازمان تامین اجتماعی (3,3-)درصد، صندوق بازنشستگی کشوری (27,5)درصد و صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر (13,9)درصد رشد داشته است. این گزارش حکایت از آن دارد که نحوه توزیع منابع در حوزه رفاه اجتماعی به گونهیی است که 61.2 درصد از کل منابع امور رفاه اجتماعی به پرداخت حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری و حق بیمه سرانه سلامت کارکنان دولت اختصاص دارد. همچنین افزایش بودجه در صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان تامین اجتماعی نیروهای مسلح بیش از نرخ تورم و نرخ افزایش حقوق بازنشستگان اعلام شده
است. این موضوع نشان میدهد که صندوق در شرایط فعلی با سرمایهگذاریهای انجام شده نتوانسته است کسریهای خود را در سال گذشته حفظ کند و امسال این دو صندوق منابع بیشتری از محل بودجه عمومی برای پرداخت حقوق و مستمریها طلب کردهاند.
افزایش 12درصدی بودجه سازمان تامین اجتماعی
اعتبارات در نظر گرفته شده برای سازمان تامین اجتماعی در لایحه بودجه سال 1395 حدود 3 میلیون و 212هزار و 400میلیون ریال است که نسبت به قانون بودجه سال گذشته، معادل 12درصد رشد داشته است. در لایحه بودجه سال 1395 دو برنامه «پرداخت حق بیمه سهم دولت دوران سربازی» موضوع تبصره ماده (14) و پرداخت بخشودگی حق بیمه سهم کارفرما موضوع قانون معافیت از پرداخت سهم بیمه کارفرمایان دارای حداکثر 5 نفر کارگر ارائه شده که در قانون بودجه سال گذشته وجود نداشته است. همچنین دو برنامه «پرداخت بخشودگی حق بیمه سهم فرد ایثارگران موضع قانون جامع ایثارگران» و «پرداخت بخشودگی پلکانی موضوع بند«و» ماده 80 قانون برنامه پنجم در قانون بودجه سال گذشته وجود داشته که در لایحه بودجه سال 1395 حذف شده است.
سهم بهزیستی چقدر است؟
اعتبارات در نظر گرفته شده برای سازمان بهزیستی در لایحه بودجه سال 1395 برابر 18میلیون و 118 هزار و 395میلیون ریال است که نسبت به قانون بودجه سال گذشته 11.24درصد رشد داشته است. در میان برنامههای سازمان بهزیستی سهم ناچیز برنامه کنترل و کاهش آسیبهای اجتماعی با وجود اهمیت آن درخور توجه است. برنامه تامین هزینههای معیشتی با بودجه 4.496میلیاردی یعنی 74.81 بیشترین بودجه را به خود اختصاص داده است. درخصوص میزان رشد برنامه نیز گفتنی است که برنامه اشتغال و کارآفرینی 100درصد رشد داشته و به رقم 100میلیارد ریال رسیده است.
اما یکی از مهمترین تغییرات مثبت لایحه بودجه سال 1395 نسبت به قانون بودجه سال 1394 اضافه شدن «برنامه حمایت از سالمندان» با اعتبار 8 میلیون و 700هزار ریال است که تمام این بودجه صرف فعالیت «پرداخت مستمری به سالمندان روستایی» خواهد شد. در اینجا لازم به ذکر است که دولت در سال 1394 بابت موارد مندرج در جدول ذیل بدهکار است.
در لایحه بودجه سال 1395 معادل یک میلیون و 735هزار و 320میلیون ریال به ستاد مبارزه با مواد مخدر اختصاص یافته است که نسبت به قانون بودجه سال قبل حدود 5درصد رشد داشته است. در بین برنامههای این ستاد، برنامه فناوری اطلاعات و توسعه دولت الکترونیک با اعتباری معادل 8880میلیون ریال حدود 77.6درصد رشد داشته است که 1880 میلیون ریال آن مربوط به تملک داراییهای سرمایهیی است. همچنین بررسی متن لایحه بودجه سال آینده حاکی از آن است که نسبت به قانون بودجه سال گذشته فعالیتهای بیشتری در قالب بودجه سال 1395 ارائه شده است. فعالیتهایی مانند توسعه مشارکتهای مردمی و سازمانهای مردمنهاد در عرصه کاهش تقاضای مواد مخدر، راهبری ارائه خدمات پیشگیری از سوءمصرف مواد مخدر در خانواده، راهبری ارائه خدمات پیشگیری از سوءمصرف موادمخدر در محلهها، راهبری ارائه خدمات پیشگیری از سوءمصرف موادمخدر
در محیطهای آموزشی، راهبری ارائه خدمات پیشگیری از سوءمصرف مواد مخدر در محیط کار به لایحه بودجه سال آینده اضافه شده است.
بیمه همگانی چه اعتباری گرفت؟
اعتبارات در نظر گرفته شده برای سازمان بیمه سلامت ایران در لایحه بودجه سال 1395 برابر 54 میلیون و 604هزار میلیون ریال است که نسبت به قانون بودجه سال 1394 حدود 11.9درصد رشد داشته است. برنامه بیمه درمان رزمندگان معسر که در بودجه سال 1394 وجود داشته که در لایحه بودجه سال 1395 حذف شده است. در ضمن برنامه پوشش بیمه سلامت معتادان به موادمخدر و روانگردان به برنامههای سازمان بیمه سلامت ایران در لایحه بودجه سال 1395 ارائه شده است درحالی که چنین برنامهیی در قانون بودجه سال 1394 وجود نداشت.
اعتبارات صندوق کشاورزان، روستاییان و عشایر
اعتبارات در نظر گرفته شده برای صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در لایحه بودجه سال 1395برابر 4100میلیارد ریال است که نسبت به قانون بودجه سال 1394 معادل 13.89 درصد رشد داشته است. بررسی مفاد برنامهها نیز حاکی از آن است که در قانون بودجه سال 1394 برنامه «پرداخت مستمری به دانشآموزان شینآباد» با اعتبار 80هزار میلیون ریال بود که در لایحه بودجه سال 1395 حذف شده است. لازم به ذکر است این برنامه دایمی نبوده و نیاز به تکرار ندارد.
رشد 7درصدی بودجه کمیته امداد امام خمینی (ره)
اعتبارات پیشنهادی برای کمیته امداد امام خمینی (ره) در لایحه بودجه سال 1395 معادل 38میلیون و 91هزار و 901میلیون ریال است که نسبت به قانون بودجه سال 1394 حدود 7درصد رشد داشته است. از کل بودجه کمیته امداد؛ برنامه تامین کمک معیشت نیازمندان بیشترین سهم (12میلیون و 941 هزار و 35میلیون ریال معادل 33.97درصد کل اعتبارات) را به خود اختصاص داده است که البته این سهم با وظایف اصلی این نهاد که تامین هزینههای معیشتی نیازمندان است، انطباق کامل دارد. گفتنی است که برنامه کمک معیشت نیازمندان در قانون بودجه سال 1394 تحت عنوان برنامه تامین هزینههای معیشتی بود که بودجهیی معادل 19 میلیون و 300هزار میلیون ریال داشت درحالی که این بودجه در لایحه بودجه سال 1395 به12میلیون و 941هزارو 35میلیون ریال رسید که 32.94درصد کاهش را نشان میدهد. همچنین در قانون بودجه سال 1394 کل این بودجه به فعالیت «کمک معیشت
مددجویان» اختصاص یافته بود درحالی که در لایحه بودجه سال 1395 این بودجه به فعالیتهایی چون پرداخت مستمری به خانوادههای نیازمند (11میلیون و 411هزار و 35میلیون ریال)، پرداخت موردی به خانوادههای نیازمند (یک میلیون میلیون ریال) و کمک به تامین لوازم ضروری زندگی (530هزار میلیون ریال) اختصاص یافته است. به عبارتی علاوه بر کم شدن بودجه این برنامه، فعالیتهای مرتبط با آن نیز افزایش یافته است. شایان ذکر است که برنامه ارائه خدمات اجتماعی و فرهنگی به نیازمندان با اعتباری معادل یک میلیون و 587هزار میلیون ریال، بیشترین رشد (102.42 درصد) را به خود اختصاص داده است. اما یکی از مهمترین تغییرات مثبت لایحه بودجه سال 1395 نسبت به قانون بودجه سال 1394 اضافه شدن «برنامه حمایت از سالمندان» با اعتبار 8میلیون و 700هزار میلیون ریال است که تمام این بودجه صرف فعالیت «پرداخت مستمری به سالمندان روستایی» خواهد شد. گفتنی است که در لایحه بودجه سال 1395
عناوین برنامههایی مانند برنامه آموزش غیررسمی فنی و حرفهای (با اعتبار 350هزار میلیون ریال)، برنامه خدمات رفاهی دانشجویان (با اعتبار 775هزار میلیون ریال)، برنامه امنیت غذا و تغذیه (با اعتبار 945هزار میلیون ریال) و برنامه ساختمانها و تجهیزات (با اعتبار 30هزار میلیون ریال) حذف شدهاند.
