اثر اندک تسهیلات خانه اولی‌ها بر رونق بازار
گروه راه و شهرسازی زهره علامی
از 19خرداد سال جاری یعنی دقیقا یک‌سال پس از سپرده‌گذاری نخستین گروه ثبت‌نام‌کنندگان در صندوق پس‌انداز مسکن «یکم»، پرداخت این وام آغاز شد و برهمین اساس سپرده‌گذاران این حساب می‌توانند وام ۱۲۰میلیون تومانی در تهران، ۹۰ میلیونی درشهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر و ۶۰ میلیون تومانی را درشهرهای زیر ۲۰۰ هزار نفر با نرخ سود ۱۳ درصد دریافت کنند.
براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته با آغاز پرداخت تسهیلات صندوق پس‌انداز مسکن یکم، ماهانه ۴ هزار نفر به جمع خریداران مسکن اضافه می‌شود و حدود 50 هزار نفر ثبت‌نامی به ترتیب وام خود را دریافت کرده و به متقاضیان موثر بازار مسکن تبدیل می‌شوند.
درهمین رابطه، معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اثرات وام ۸۰میلیون تومانی بر بازار مسکن می‌گوید: از محل ثبت‌نام متقاضیان در صندوق پس‌انداز مسکن یکم، ۳ هزار میلیارد تومان به بازار مسکن تزریق می‌شود.
حامد مظاهریان در گفت‌وگو با مهر با بیان اینکه تاکنون ۴۷ هزار نفر در صندوق پس‌انداز مسکن یکم ثبت‌نام کرده‌اند، می‌افزاید: با این تعداد ثبت‌نام نزدیک به یک هزار میلیارد تومان پس‌انداز انجام گرفته است.
اعلام تزریق رقم 3 هزار میلیارد تومان به بازار مسکن کشور ازسوی معاون وزیر در شرایطی صورت می‌گیرد که این بازار دوسالی است که در رکود به سرمی برد و به نظر نمی‌رسد که چنین مبالغی بتواند تاثیر چندانی بر بازار راکد این بخش داشته باشد.
اما با این وجود، مظاهریان معتقد است که پرداخت این تسهیلات می‌تواند در بازار موثر باشد، وی با اشاره به اینکه ماهیت صندوق پس‌انداز مسکن یکم این است که به میزان دوبرابر پس‌انداز متقاضیان تسهیلات داده می‌شود، می‌افزاید: با پس‌انداز یک هزار میلیارد تومانی که در صندوق پس‌انداز مسکن یکم انجام شده، 2 هزار میلیارد تومان از سوی بانک تسهیلات داده می‌شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار می‌کند: این تسهیلات از دو جنبه برای بازار مسکن حایز اهمیت است اول اینکه این مبلغ به تدریج وارد بازار مسکن می‌شود، بنابراین اثرات تورمی کمی دارد و موضوع دوم این است که دولت در این تسهیلات درگیر نشده است و بانک مسکن از محل سپرده متقاضیان و منابع داخلی خود این تسهیلات را پرداخت می‌کند.
وی این‌گونه تسهیلات را سالم‌ترین نوع مداخله در بازار مسکن می‌داند و می‌گوید: این یکی از برنامه‌هایی است که دولت برای بازار مسکن دارد تا به وسیله پرداخت تسهیلات، اثراتی را در بازار داشته باشد که باعث افزایش قیمت نشود.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه از محل این تسهیلات ۳هزار میلیارد تومان وارد بازار آپارتمان‌هایی می‌شود که تاکنون متقاضی برای آن نبوده است، بیان می‌کند: تاثیر این تسهیلات به تدریج خود را نشان می‌دهد و وزارت راه و شهرسازی به دنبال این است که تورم در بازار مسکن به وجود نیاید.
اثر اندک 3 هزار میلیارد تومان بر بازار
فردین یزدانی، مدیرعلمی طرح جامع مسکن درباره تاثیرات تزریق 3هزار میلیارد تومان به بازار مسکن به «تعادل» می‌گوید: باتوجه به اینکه متوسط مبلغ مبادله شده در بازار مسکن بالای 100هزار میلیارد تومان است رقم 3هزار میلیارد تومان نمی‌تواند اثرگذاری چندانی داشته باشد.
یزدانی می‌افزاید: البته آمار و ارقام منتشر شده ازسوی بانک مرکزی و مرکز آمار نشانگر آن است که حجم معاملات بخش مسکن روبه بهبود است، اما با وجود این تسهیلات پرداخت شده صندوق پس‌انداز مسکن یکم در این زمینه موثر نیست.
وی ادامه می‌دهد: باتوجه به آنکه حدود 8/1 از دریافت‌کنندگان تسهیلات صندوق پس‌انداز مسکن یکم تهرانی هستند و حجم قابل توجهی از 1.7 میلیون واحد مسکونی خالی نیز در این کلان‌شهر قرار دارد شاید تعداد معاملات با پرداخت این وام تاحدودی افزایش یابد اما این رشد نمی‌تواند چشمگیر باشد.
این کارشناس مسکن می‌گوید: پرداخت سایر تسهیلات در کنار وام صندوق پس‌انداز مسکن یکم ازجمله وام 60 میلیون تومانی خرید، وام ساخت و... می‌تواند تاثیر پرداخت این وام را دوچندان کند.
تسهیلاتی که فراگیر نیست
حسن محتشم، رییس انجمن انبوه‌سازان تهران درباره اظهارات اخیر معاون اقتصاد و مسکن وزیر راه و شهرسازی درباره اثرات تسهیلات جدید پرداختی می‌گوید: تزریق هر میزان مبلغ به بازار راکد مسکن موثر است و رقم 3هزارمیلیارد تومان نیز مبلغ قابل توجهی است که می‌تواند به بهبود این بازار کمک کند.
محتشم ادامه می‌دهد: اگرچه این رقم مربوط به کل کشوراست، اما با در نظر گرفتن تعداد متقاضیان (حدود 50 هزار نفر)، متراژ واحدهای خریداری شده و... می‌تواند نقش مثبت و سازنده‌یی داشته باشد، اگر چه برای بهبود کلی بازار مسکن کفایت نمی‌کند. وی می‌افزاید: وام پرداخت شده در تهران و کلان‌شهرهای دیگر با توجه به بالابودن متوسط قیمت مسکن می‌تواند متقاضیان را در خرید واحدهای مسکونی کوچک یا متوسط کمک کند اما در شهرستان‌ها و شهرهای کوچک که متوسط قیمت واحدها کمتر است می‌تواند، موثرتر باشد.
12 هزار نفر در تهران خانه‌دار می‌شوند
به گفته رییس انجمن انبوه‌سازان تهران، برای تحریک کامل بخش مسکن، مبلغ 3هزار میلیارد تومان کفایت نمی‌کند ولی به هرحال می‌تواند تعدادی از متقاضیان خرید مسکن را خانه‌دارکند.
محتشم اظهار می‌کند: اگر تعداد دریافت‌کنندگان تسهیلات صندوق پس‌انداز مسکن در تهران حدود 8/1 کل کشور باشد در واقع حدود 12هزار نفر در تهران با پرداخت این تسهیلات خانه‌دار می‌شوند.
وی بیان می‌کند: حدود 375میلیارد تومان از کل مبلغ به تهران اختصاص می‌یابد که باتوجه به آنکه متوسط هرمترمربع در تهران 4 میلیون تومان است، حدود 93هزار و 750مترمربع در پایتخت ازطریق پرداخت این وام‌ها خریداری می‌شود.
محتشم اظهار می‌کند: با اعطای این وام تعدادی از متقاضیان خرید مسکن از چرخه تقاضا خارج می‌شوند و در کل پرداخت این تسهیلات مثبت تلقی می‌شود اما مشکل اصلی این است که دریافت‌کنندگان این تسهیلات، فراگیر نبوده و مبلغ پرداختی از سوی بانک برای خرید واحدهای نوساز و متوسط به بالا پاسخگو نیست.
