تیغ 14.3هزار میلیاردی جنگ بر گلوی اقتصاد
سمیرا نوری در میان مصایب نامش از هر مصیبتی آشناتر است. جنگ، مصیبتی است که سرزمینی را ویران و واژهیی است که دل را آشوب میکند. اما مشکلات جنگ تنها به ویرانی بناها و اماکن مربوط نمیشود. جنگها هزینههای دیگری را نیز به کشورها تحمیل میکنند. هزینههایی چون پایین آمدن سطح تولیدات، کاهش میزان مصرف تولیدات و هزینههای مرتبط با قتل و ترور.
در کنار هزینههای تلفات انسانی، جنگ و خشونت سالانه حدود 14هزار میلیارد دلار به اقتصاد آسیب میزند. این هزینهها همچنین، شامل هزینههای مربوط به آوارگان و پناهجویان، تظاهرات احتمالی، درگیریهای داخلی و مسائل مربوط به تشخیص جرم میشود. بر پایه برآوردهای اخیر، در حال حاضر بیش از 50میلیون پناهجو یا بیخانمان در جهان وجود دارد که آماری بیسابقه از جنگ جهانی دوم به این طرف است. یکسوم این جمعیت را عراقیها و سوریها تشکیل میدهند. بر پایه شاخص صلح جهانی سال2015، کاهش 10درصدی میزان جنگ و خشونت، رقمی معادل 1.43هزار میلیارد دلار ثروت به اقتصاد جهانی تزریق میکند. این رقم بیش از 6برابر مقدار کمک مالی و وامی است که یونان از صندوق بینالمللی پول، بانک مرکزی اروپا و منطقه اروپا دریافت کرده است.
افزایش خسارتهای اقتصادی خشونت و جنگ
در سال2014، تاثیرات جنگ و خشونت بر اقتصاد جهانی، 14.3هزار میلیارد دلار بوده است. این رقم چیزی حدود 13.4درصد از GDP کل جهان است. از سال2008 به این سو، میزان تاثیرپذیری GDP جهانی از جنگ و خشونت، افزایش پیدا کرده است. در سال2009، هزینههای خشونت برای اقتصاد، معادل سال2008 بوده است. ولی پس از 2009 این رقم با افزایش یکهزار میلیارد دلاری روبهرو شد بهطوری که در سال2010، روی عدد 13.4هزار میلیارد دلار ایستاد. همچنین این رقم در سال2011، به 13.7هزار میلیارد دلار رسید. در سال2012، هیچ تغییری در این هزینهها مشاهده نشد. در سال2013، باز هم شاهد افزایش در این هزینهها هستیم، در این سال این رقم به 14.2هزار میلیارد دلار رسید. باوجود این نوسانات، در سال2014 این هزینهها بازهم به سمت افزایش سیر کرد و به عدد 14.3هزار میلیارد دلار رسید. نگاهی به گذشته و بررسی وضعیت کشورهای درگیر جنگ از سال2008 تا سال2014، درک این سیر صعودی را آسان میکند؛ کشورهایی که در سال2008 تنها دو یا سه کشور بودند اما اینک تعداد آنها به 5 یا 6 میرسد.
امروزه بیشترین حملات خشونتبار در پنج کشور صورت میگیرد؛ عراق، افغانستان، پاکستان، سوریه و نیجریه. البته خشونت به این پنج کشور محدود نمیشود و انفجارهای اخیر در اروپا از تاثیرات جهانی این پدیده حکایت دارد.
براساس اعلام شاخص صلح، 38درصد از این افزایش بهدلیل افزایش تلفات انسانی، افزایش آوارگان و پشتیبانی از پناهندگان، خسارت وارد به تولیدات ناخالص داخلی به واسطه جنگها بوده است. اما بیشترین هزینه را در این مورد، هزینههای ارتش و نیروهای نظامی با رقمی معادل 43درصد به خود اختصاص داده است. کشتار و جرایم خشونتی، 27درصد و هزینههای مربوط به افسران تامین امنیت داخلی، 18درصد از این رقم را شامل میشود. با سیر صعودی افزایش شمار کشورهای درگیر جنگ و خشونت، شاید باید در آینده منتظر صرف هزینههای بیشتری از تولید ناخالص جهانی در این زمینه باشیم. ارقامی هزار میلیاردی که میتوانست زندگی را در چشم مردم مناطق محروم و چند میلیون گرسنه، بیمار و بیخانمان زیباتر کند.