تجمیع ایده‌ها و سر برآوردن استعدادهای تازه کسب‌وکار
مسعود حاج‌هادیان: از راه‌اندازی هر 100 استارت‌آپ تنها 10 درصد موفق به ادامه کار می‌شوند
گروه بنگاه‌ها
بعد از اجرایی شدن برجام یکی از حوزه‌هایی که در تیررس توجه«سرمایه‌گذاران خارجی» برای ارتباط با اقتصاد ایران قرار گرفت؛ بحث استارت‌آپ‌های ایرانی است که به عنوان یک حلقه واسط می‌تواند، فرآیند ارتباط اقتصاد ایران با سرمایه‌گذاران خارجی را عملیاتی کند. انتشار خبر علاقه‌مندی سوئدی‌ها و آلمانی‌ها برای سرمایه‌گذاری روی استارت‌آپ‌های ایرانی نشان داد که چه ظرفیت‌های فراوانی در این بخش وجود دارد. در یک چنین شرایطی استارت‌آپ‌های ایرانی با سرعت هرچه تمام‌تر در حال افزودن به دامنه‌های تجربی و تخصصی خود هستند و از سوی دیگر آرام‌آرام در ذهن مسوولان ایرانی نیز ضرورت این نوع کسب و کار در حال شکل‌گیری است؛ تحولی که بر اساس آن می‌توان تصویری از آینده این نوع کسب و کار در کشورمان به دست آورد.
هرچند داشتن یک ایده بکر برای راه‌اندازی یک کسب و کار مناسب و موفق عاملی بسیار مهم و کلیدی به شمار می‌رود، اما به گفته کارشناسان، مهم‌تر از ایده، اجرای مناسب آن ایده است که می‌تواند تاثیر بیشتری داشته باشد، چراکه بسیاری از استارت‌آپ‌های حتی درجه یک به دلیل اجرای نادرست، تنها طعم تلخ شکست را تجربه کرده‌اند. برگزاری برنامه آموزشی استارت‌آپی در محیط‌های دانشگاهی یکی از روش‌هایی است که از طریق آن می‌توان نسبت به تجمیع ایده‌ها و سر برآوردن استعدادهای تازه در مسیر کسب و کار آنلاین ایران امیدوار بود. در آخرین روزهای هفته گذشته پنجمین رویداد آموزشی و رقابتی استارت‌آپ تریگر که اختتامیه آن 15 مردادماه با حضور 70شرکت‌کننده برگزار شد، فرصتی شد برای مرور برنامه‌ریزی‌های آموزشی و تخصصی که اقتصاد ایران برای این دوران گذار در حوزه مشاغل آنلاین و استارت‌آپ‌ها به آن احتیاج دارند. شرکت‌کنندگان و برگزارکنندگان این رویداد استارت‌آپی با اشاره به اهمیت برگزاری چنین برنامه‌هایی در محیط‌های آموزشی و دانشگاهی خواستار توجه بیشتر تصمیم‌سازان برای بستر‌سازی مناسب در این نوع کسب و کار شدند.
10 درصد استارت‌آپ‌ها باقی می‌مانند
چندسالی می‌شود که کاربرد واژه «استارت‌آپ» یا همان راه‌اندازی کسب و کارهای نو در محافل علمی و فناوری کشور رایج شده است و برای کمک به قشر دانشجو به عنوان یکی از گروه‌های اصلی ایده‌پرداز جامعه، برنامه‌ها و رویدادهای مختلف رقابتی و آموزشی برگزار می‌شود. اما شاید یکی از موضوعاتی که بسیاری از شرکت‌کنندگان در این کارگاه‌ها برای دستیابی به کسب و کار موفق روی آن اشتراک نظر دارند، نحوه اجرای صحیح ایده در راستای جلوگیری از لوث شدن طرح‌های خلاقانه است.
این موضوعی است که دبیر پنجمین رویداد آموزشی و رقابتی استارت‌آپ تریگر
(Startup Trigger) دانشگاه صنعتی‌شریف با موضوع تکنولوژی مالی (FinTech) نیز بر آن تاکید دارد. مسعود حاج‌هادیان دبیر پنجمین رویداد آموزشی و رقابتی استارت‌آپ تریگر می‌گوید: «به عنوان مثال هرگاه شما بتوانید با همان امکانات قبلی و تنها با صرف هزینه اندک در زمینه فناوری تعداد مشتریان کسب و کار خود را در مقیاس بالا افزایش دهید در واقع شما موفق به راه‌اندازی یک استارت‌آپ شده‌اید.»
وی یادآور می‌شود: «مطابق با آمارهای ارائه شده جهانی از هر یک‌صد استارت‌آپی که راه‌اندازی می‌شود، تنها 10درصد آنان موفق به ادامه کار می‌شوند و از این تعداد نیز ممکن است تنها یک استارت‌آپ مانند فیس‌بوک یا واتس‌آپ به موفقیت لازم دست یابد.
کارگاه‌های استارت‌آپ، محلی برای شناسایی نقاط ضعف و قوت ایده‌ها هستند
امیر خسروی دانشجوی رشته هوافضای دانشگاه علوم تحقیقات و مدیر گروه فیندو به همراه دو دانشجوی دانشگاه صنعتی‌شریف یکی از 16 گروه ایده‌پرداز در پنجمین استارت‌آپ تریگر را تشکیل داده‌اند و با ایده‌یی تقریبا اجتماعی پا به میدان رقابت با سایر گروه‌ها گذاشته‌اند.
به گزارش ایرنا، وی با شرح مختصری از ایده خود تحت عنوان «سامانه درد و دل» اظهار می‌کند: «ایده ما با این ملاحظه طراحی شده است که هم‌اکنون خدمات روانشناسی بدون بیمه در کشور ارائه می‌شود و مطابق با سیستمی که تدوین خواهد شد، مردم می‌توانند به این سامانه مراجعه و با متخصصان و روانشناسان سازمان‌های بیمه و مشاوران روانشناسی ارتباط برقرار کرده و مشکل و بیماری خود را مطرح کنند.»
این ایده‌پرداز جوان با بیان اینکه نمونه خارجی این سامانه به شکلی که ما قصد طراحی آن را داریم وجود ندارد، می‌گوید: در نمونه‌های مشابه خارجی مردم تنها می‌توانند وارد یک سامانه شده و با یکدیگر همچون سیستم چت درد و دل کنند. اما طبق سامانه‌یی که قرار است مطابق با ایده گروه ما طراحی شود، مردم، خیران و روانشناسان سه ضلع این سامانه خواهند بود و بدون اینکه مشخصاتی مطرح شود، فرد تنها با یک نام کاربری و اعلام سن، مشکل خود را مطرح و پیگیری می‌کند.»
خسروی برگزاری استارت‌آپ تریگر را در جهت هم‌افزایی، پختگی و شکل‌گیری بهتر ایده‌های حوزه کسب و کار بسیار مثمر ثمر دانسته و می‌گوید: «ایده ما قبل از ثبت‌نام در رقابت استارت‌آپ تریگر تنها یک ایده خام بود و هنگامی که این ایده در این رویداد آموزشی و رقابتی مطرح شد، در دو روز آخر نقاط ضعف و قوت آن با نقدهای مشاوران، میهمانان و سایر دانشجویان مشخص و روی آن کار بیشتری انجام شد.»
استارت‌آپ تریگر فرصتی برای یادگیری کارگروهی است
محمود کریمیان دانشجوی دکترای رشته کامپیوتر گرایش هوش مصنوعی از دانشگاه صنعتی‌شریف یکی از 12 استاد راهنما تعیین شده برای پنجمین استارت‌آپ تریگر است و دانشجویان و تیم‌هایی که در خصوص ایده کسب و کار خود مشکل و سوالی داشته باشند به او مراجعه می‌کنند.
وی معتقد است که برنده واقعی این رویداد آموزشی و رقابتی در حقیقت گروه‌هایی هستند که پس از پایان مسابقات نیز شاکله تیم خود را حفظ کرده و با تجربیاتی که به دست آورده‌اند، استارت‌آپ خود را تبدیل به یک شرکت سودآور کنند.
کریمیان با بیان اینکه با تشکیل یک گروه، در حال طراحی یک سرویس جست‌وجو و استارت‌آپ در زمینه فایل‌های ویدیویی است، اظهار می‌کند: «متاسفانه به دلیل وجود برخی سایت‌های نامناسب و غیراخلاقی در فضای وب، بسیاری از فایل‌های ویدیویی مناسب نیز از دسترس کاربران خارج شده که سعی ما آن است که با طراحی یک سایت جست‌وجوگر محتوای قابل استفاده و مناسب را برای کاربران فراهم کنیم.»
اجرای ایده‌ها در ایران مشکل است
علیرضا جعفری از اساتید راهنما در پنجمین استارت‌آپ تریگر، برگزاری این رویداد به این شکل را در گرد هم آمدن دانشجویان بسیار موثر دانست و می‌گوید: «در ایران مشکل ایده چندان وجود ندارد اما اجرای ایده‌ها با مشکل مواجه است.»
وی با بیان اینکه برگزاری کارگاه آموزشی استارت‌آپ تریگر باعث می‌شود که دانشجویان با جمع شدن در کنار یکدیگر ایده‌های خود را شکل داده و برای راه‌اندازی یک کسب و کار مناسب اقدام کنند، ادامه می‌دهد: «علاوه بر این، در پایان این کارگاه‌ها هنگامی که دانشجویان به ایده خود فکر می‌کنند، نقد یک‌سری افراد را دریافت کرده‌اند و این یک فیدبک مناسب برای انجام کار بهتر است.»
وی همچنین در ارتباط با نگرانی برخی افراد از به سرقت رفتن ایده‌هایشان نیز می‌گوید: «در ایران همه نگران سرقت ایده هستند اما واقعا این‌طور نیست زیرا اگر صاحب بهترین ایده هم باشید، موضوع مهم و اساسی نحوه اجرای آن است و صرفا داشتن یک ایده حتی درجه یک نتیجه‌بخش نخواهد بود.» جعفری اظهار می‌کند: «یک کسب و کار می‌تواند 350 هزار مخاطب و بازار داشته باشد و کار دیگری ممکن است با پول بیشتر حتی 10هزار نفر کاربر نداشته باشد، در واقع مهم‌ترین اصل در استارت‌آپ‌ها اجرای ایده است و به نوعی خود ایده در مرحله بعدی کار قرار می‌گیرد.»
اجرای ایده، دشوارترین مرحله کار است
محمدجواد ابوطالبی که یکی از اعضای گروه سه نفره تحت عنوان finxpert (فینکس پرت) در پنجمین استارت‌آپ تریگر دانشگاه صنعتی‌شریف همراه با دوستان خود گروهی برای اجرای یک ایده شکل داده‌اند، معتقد است که برنامه‌ریزی صحیح برای اجرای مناسب یک ایده و طرح به‌طور حتم سخت‌ترین مرحله کار است و به عنوان مزیت رقابتی یک کسب و کار به شمار می‌رود.
وی با تاکید بر اینکه داشتن ایده درجه یک و همچنین اجرای صحیح آن برای شروع کار و دستیابی به موفقیت در راه‌اندازی یک استارت‌آپ بسیار ضروری است، می‌گوید: «همان‌طور که ایده و طرح مسیر را نشان می‌دهد، اجرای صحیح آن ایده نیز راه را برای رسیدن به هدف هموار خواهد کرد.»
ابوطالبی در ادامه با اشاره به اینکه شخصا در ابتدای ورود به رقابت‌ها هیچ ایده‌یی نداشتم، می‌افزاید: «به مرور زمان و با صحبت با شرکت‌کنندگان ایده‌یی در ذهنم شکل گرفت و با چکش‌کاری آن، یک تیم تشکیل دادم و نهایتا با تغییرات انجام شده به ایده‌یی جذاب تحت عنوان سیستم مالی برای جذب سرمایه‌های سرگردان مردم عادی رسیدیم. طبق این ایده، با داده‌پردازی و انجام یک‌سری تحلیل‌ها و الگوریتم‌ها از طریق یک اپلیکیشن از طریق گوشی همراه بهترین گزینه‌های ممکن برای سرمایه‌گذاری برای کسانی که نمی‌دانند با داشته‌هایشان چه کنند، ارائه می‌شود.»
این دانشجوی جوان با بیان اینکه برآورد هزینه اولیه عملیاتی‌سازی این ایده حدود 2میلیارد ریال تخمین زده شده است که در بازه چندساله سقف هزینه‌های پوششی این ایده تا 7میلیارد ریال افزایش خواهد یافت که با ورود سرمایه‌گذار تامین می‌شود. ابوطالبی در ادامه با ارائه توضیحات بیشتر در خصوص نحوه تحلیل بازار بر اساس رفتار کاربران عضو این سیستم مالی سرمایه‌گذاری می‌گوید: «ما با دریافت یک‌سری اطلاعات از کاربران از جمله میزان سن، شغل، درآمد سالانه، میزان وابستگی درآمدی سایر افراد به کاربران و همچنین ارائه مقداری داده‌های اطلاعاتی از بازار به واسطه منابع موثق اقتصادی و انجام الگوریتم و ارائه پیشنهادات سرمایه‌گذاری مالی (به عنوان مثال احتمال افزایش قیمت یک سهام در بورس) رفتار کاربران را تحلیل می‌کنیم.»
وی افزود: «به عنوان مثال متوجه می‌شویم که 80 درصد جوانان بورس را بهتر می‌دانند و رغبت به سرمایه‌گذاری در این بازار را دارند پس از این به بعد آنالیزها و آموزش سیستم روز به روز بهتر و واقعی‌تر شده و تفاوت سیستم مالی ما با سایر سیستم‌های تحلیلی بازار آن است که ما مشاور مالی نیستیم و سیستم ما متکی بر تحلیل رفتار مشتری است.»
