10شرکت 85درصد بازار بیمه را دراختیار دارند
کاهش سهم بازار تنها بیمه دولتی کشور
آمارهای سه ماهه اول سال95 از عملکرد صنعت بیمه کشور نشان میدهد که سهم بازار تنها بیمه دولتی کشور در حال کاهش است و نسبت خسارت آن نیز به رقمی بالاتر از متوسط صنعت بیمه رسیده و این عملکرد تاثیر قابلتوجهی بر صورتهای مالی بیمه مرکزی خواهد داشت.
به گزارش «تعادل»، بیمه ایران تنها شرکت دولتی بیمهیی کشور با 1676میلیارد تومان و سهم 32.01درصدی از بازار حق بیمه تولیدی کشور در سه ماهه اول سال95 در حال از دست دادن سهم از بازار بیمه است و این روند نشان میدهد که سهم دولت از بازار بیمه ظرف چهار سال اخیر از 50درصد به 32درصد رسیده و 18درصد در این مدت کاهش یافته است.
رشد قابلتوجه شرکتهای تازهوارد
ازسوی دیگر، شرکتهای نوظهور بیمه خصوصی نظیر بیمه پارسیان، کوثر، معلم، رازی، پاسارگاد، کارآفرین، دی و سامان که در سالهای اخیر به جمع شرکتهای بیمهیی پیوستهاند سهم خود از بازار را به شکل قابلتوجهی افزایش دادهاند، بهطوری که بیمه پارسیان با سهم 7.25درصدی از بازار حق بیمه تولیدی، حتی از شرکتهای قدیمی البرز و دانا پیشی گرفته است. شرکتهای کوثر با سهم4.7، معلم4.42، رازی3.99، پاسارگاد3.93، کارآفرین3.67 درصد با سهم بالای 3درصد از بازار، توانستهاند رشد قابلتوجهی را در بازار بیمه ثبت کنند.
در ردههای بعدی، شرکتهای بیمه دی با سهم2.48 و سامان با سهم 2.3درصدی، توانستهاند با سهم بالای 2درصد، توجه سرمایهگذاران و فعالان و سهامداران بازار بیمه را به خود جلب کنند.
سهم 47درصدی شرکتهای جدید خصوصی
براین اساس، به نظر میرسد که برای این 8شرکت خصوصی که با سهمهای بالای 2 تا 7درصد در بازار حضور دارند، میتوان آینده خوبی پیشبینی کرد.
تنها بیمه آسیا به عنوان یک شرکت قدیمی، توانسته ضمن حفظ سهم خود از بازار به میزان 11.25درصد، پیشتاز شرکتهای خصوصی بیمه باشد. اما عملکرد شرکتهایی مانند بیمه پارسیان نشان میدهد که شرکتهای جدید با تحولات، استانداردها و روشهای جدید توانستهاند به سرعت سهم شرکتهای قدیمی را جذب کنند. بهطوری که چهار شرکت قدیمی بیمه شامل ایران، آسیا، البرز و دانا در حال حاضر روی هم 57درصد سهم بازار دارند و شرکتهای خصوصی توانستهاند در چند سال اخیر، 43درصد سهم بازار را به خود اختصاص دهند.
این موضوع نشان میدهد که تحولات قابلتوجهی در سالهای اخیر در بازار بیمه شکل گرفته و شرکتهای جدید، در آینده سهم بیشتری از بازار بیمه را به خود اختصاص خواهند داد.
آمارهای سه ماهه 25شرکت فعال در صنعت بیمه نشان میدهد که در سه ماهه امسال همچنان پرتفوی بیمهیی کشور در میان 10شرکت مانند گذشته تقسیم شده است و این 10شرکت روی هم 85درصد سهم بازار را به خود اختصاص دادهاند و هر یک بین 3.7 تا 32درصد سهم از بازار را به خود اختصاص داده و 15شرکت دیگر روی هم 15درصد از بازار سهم دارند و با سهمهای اندک بین 18صدم درصد تا 2.48درصد بهطور متوسط هر یک تنها یکدرصد سهم دارند. البته شرکت بیمه تجارت نو بهتازگی و در اردیبهشت95 پروانه خود را از بیمه مرکزی دریافت کرده است.
درحالی که متوسط سهم 10شرکت اول 8.5درصد است، این اختلاف شدید نشاندهنده این واقعیت است که شرکتهای بزرگ، همچنان نفوذ و توان و قدرت خود را بر بازار اعمال کردهاند. به عبارت دیگر، تنها دو شرکت ایران و آسیا سهم دو رقمی از بازار دارند و سهم بازار 15شرکت همچنان زیر 3درصد باقی مانده است و با اینکه شرکتهایی مانند سینا، میهن، ملت و... شرکتهای تازهکار محسوب نمیشوند و انتظار میرود که متوسط سهم 4درصدی به ازای 25شرکت را در عملکرد بسیاری از شرکتها شاهد باشیم اما تنها 7شرکت بالای 4درصد سهم دارند و 21شرکت زیر 4درصد از سهم بازار را به خود اختصاص دادهاند.
سهم 60درصدی ثالث و درمان
بین رشتههای بیمهیی نیز همچنان شخص ثالث و درمان بهعنوان دو رشته تاثیرگذار در ماراتن صدور بیمهنامه پرچمدار هستند و حدود 60درصد بازار به این دو رشته اختصاص دارد و با اضافه کردن بیمه عمر به این مجموعه بالغ بر 73درصد بازار بیمه در انحصار سه رشته بیمهیی است.
ازسوی دیگر نگاه عمیقتر به بیمههای مناطق آزاد (امید، حافظ و آسماری) نشان میدهد که این شرکتها یا در تولید حق بیمه با کاهش مواجه بودهاند یا در خسارت پرداختی با رشد بیش از حق بیمه تولیدی همراه هستند. این درحالی است که برخی گزارشهای تایید نشده اذعان دارد که برخی بیمههای مناطق آزاد در سرزمین اصلی نیز به صدور بیمهنامه مبادرت کردهاند.
حجم حق بیمههای تولیدی بازار بیمه در سه ماهه ابتدای سال با 20.3درصد افزایش نسبت به بهار سال گذشته به حدود 52.4هزار میلیارد ریال رسیده است.
در این میان سهم بخش غیردولتی از این مقدار به 68درصد رسید و 32درصد دیگر توسط بیمه ایران در نقش تنها شرکت بیمه دولتی تولید شده است. بر این اساس سهم بازار بیمه ایران از 39.47درصد در اسفند سال گذشته به 32درصد رسیده است. همچنین رشد خسارتها در این شرکت از رشد حق بیمه پیشی گرفته و درحالی که حق بیمه تولیدی رشد 6.45درصدی داشته، خسارت پرداختی رشد 35.75درصدی داشته است.
کارشناسان با اشاره به نسبت خسارت این شرکت که حدود 20درصد رشد داشته و به 89.1درصد رسیده، معتقدند: اگرچه دولت دنبال کاهش سهم شرکت بیمه دولتی از بازار است اما بیثباتی و تغییرات مدیریتی در بیمه ایران طی سالهای اخیر، مهمترین عامل کاهش سهم بازار و رشد نسبت خسارت بوده است. پس از بیمه ایران در سه شرکت بزرگ بیمهیی کشور یعنی آسیا، البرز و دانا نیز روند رشد خسارت پرداختی از حق بیمه تولیدی پیشی گرفته و در بیمه البرز رشد خسارت بسیار محسوس است.
بیمه حافظ نیز در بین شرکتهای بیمه در 3ماهه ابتدای سال با رشد منفی 4.74درصدی در حق بیمه تولیدی بالغ بر 287درصد رشد در خسارت پرداختی داشته است. به عبارت سادهتر نهتنها حق بیمه تولیدی این شرکت رشدی نداشته بلکه خسارتهای پرداختی شرکت نیز رو به افزایش بوده است. البته وضع در بیمه میهن نیز بر همین روال است و این شرکت با کاهش 59.11درصدی در حق بیمه تولیدی با 25درصد رشد در خسارتهای پرداختی مواجه بوده است.
رشد 10درصدی بیمهنامهها
تعداد بیمهنامههای صادره در این مدت نیز با حدود 10.6درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 11.6میلیون فقره بود.
البته 45.2درصد حق بیمههای تولیدی به رشته بیمه شخص ثالث و مازاد اختصاص داشت. سهم بیمه زندگی به 14.8درصد از پرتفوی حق بیمه تولیدی بازار رسید و13.2درصد از حق بیمههای تولیدی مرتبط با بیمه درمان بود.
شرکتهای بیمه حدود 32.7هزار میلیارد ریال خسارت به بیمهگذاران پرداخت کردند که در مقایسه با 3ماهه منتهی به خرداد سال گذشته 32.9درصد رشد نشان میدهد. البته 54.4درصد از خسارتهای بازار بیمه توسط بخش غیردولتی جبران شد. شرکتهای بیمه در حدود6.9 میلیون مورد خسارت به بیمهگذاران پرداخت کردند که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 26.8درصد رشد داشته است.
حدود 37.4درصد از خسارتهای بازار بیمه در رشته بیمه درمان پرداخت شده است و 36.6درصد از خسارتهای پرداختی به بیمه شخص ثالث و مازاد اختصاص داشت. سهم بیمه زندگی نیز به حدود7.8درصد از خسارتهای پرداختی بازار بیمه رسید.
نسبت خسارت 62.5درصدی
نسبت خسارت صنعت بیمه در این مدت معادل 62.5درصد بود و در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 5.9 واحد افزایش نشان داد. این نسبت خسارت در مقایسه با گذشته و کشورهای دیگر بالا محسوب میشود و امکان سودآوری، سرمایهگذاری و جذابیتهای بازار بیمه را کاهش میدهد.
نسبت خسارت 7شرکت بیمه میهن، نوین، ایران، سینا، دانا، حافظ و ملت بالاتر از این میزان در بازار بیمه بوده است.
نسبت خسارت 3رشته بیمه درمان، بدنه اتومبیل و کشتی با 76.8، 74.3 و 66.5 نسبت خسارتی بالاتر از بازار بیمه داشتند و نشان میدهد شرکتهای بیمه مجبور هستند که سهم عمدهیی از درآمد خود را صرف بیمه درمان کنند.
نسبت خسارت دو رشته بیمهیی حوادث راننده و شخص ثالث و مازاد با 54.4 و 50.7درصد نسبت خسارتی بالاتر از سایر رشتههاست اما از نسبت خسارت متوسط بازار بیمه پایینتر است.
آمار تعداد خسارت پرداختی بیانگر تعداد پروندههایی است که آن شرکت بیمه در رشته بیمهیی مرتبط خسارت پرداخت کرده است.
در شرکت بیمه ایران بیشترین تعداد موارد خسارت مرتبط با رشته بیمه درمان است لذا باتوجه به ماهیت رشته درمان که بیمهنامههای صادر شده آن به صورت گروهی است و افراد متفاوتی را تحت پوشش قرار میدهد همچنین یک نفر میتواند در طول سال چندبار خسارت دریافت کند، لذا آمار این رشته بهمراتب بزرگتر از تعداد بیمهنامه صادره بوده که این وضعیت به آمار کل تعداد بیمهنامههای صادره و تعداد موارد خسارت سرایت کرده است.
در محاسبه نسبت خسارت (حاصل تقسیم خسارت پرداختی به حقبیمه تولیدی برحسب درصد) مبالغ خسارتهای معوق، ذخایر حقبیمه، کارمزد شبکه فروش و هزینههای اداری-عمومی در نظر گرفته نمیشود. همچنین لازم به ذکر است، بررسی آمار عملکرد شرکتهای بیمه از حیث «نسبت خسارت» در این مدت نمیتواند ارزیابی درستی از عملکرد آنها در دسترس قرار داده و فعالیت واقعیشان را نشان دهد (بهویژه برای بیمههای؛ میهن، نوین، ایران، سینا، دانا، حافظ و ملت که نسبت خسارتشان بالاتر از بازار بیمه است)، چراکه با گذشت تنها 3ماه از سال، دریافت کامل حق بیمههای مربوط به برخی بیمهنامههای صادره در این مدت انجام نگرفته و به مرور طی سال وصول خواهند شد.
از آنجا که در کلوپهای P&I تقریبا تمامی بیمهنامههای صادره و حق بیمههای تولیدی در پایان سال حاصل میشود، از احتساب آمار دو شرکت بیمه متقابل کیش و بیمه متقابل اطمینان متحد قشم
جز دوره سالانه اجتناب میشود.