وزش نسیم تعادل نفتی از سمت آسیای شرقی
گروه انرژی
بررسی تحولات دو سال اخیر بازار نفت نشان می‌دهد که عربستان کار خود را به خوبی بلد است. در سال2014 بود که مقامات نقتی این کشور تصمیم به افزایش تولید خود گرفتند تا با این کار قیمت نفت را پایین بیاورند و از این طریق رقبای نفتی خود در امریکای شمالی، آسیای شرقی و امریکای جنوبی را از میدان به در کنند و صفت «اقتصادی» را از کنار واژه تولید نفت آنها حذف کنند. حال پس از گذشت دو سال از میدان‌های نفتی شرق آسیا خبرهایی به گوش می‌رسد که نشان‌دهنده این است که این سطح قیمت دیگر برای تولیدکنندگان بزرگ نفت در چین و مالزی و ویتنام و دیگر کشورها به صرفه نیست. این کاهش تولید سبب خواهد شد مصرف‌کنندگان آسیایی نفت اقدام به افزایش واردات نفت کنند و همین مساله سبب افزایش تقاضا و درنتیجه بالا رفتن قیمت‌ها خواهد شد. بنابراین وقتی خالد الفالح در گیرو‌دار طرح فریز نفتی و نشست الجزایر بارها اعلام می‌کند که نیازی به دخالت در بازار نیست، با علم به این موضوع چنین اظهارنظری را می‌کند. تمام این مسائل نشان‌دهنده این است که بیش از پیش نباید انتظار وقوع اتفاق مهمی در 27سپتامبر در الجزایر را داشته باشیم.
در حالی که تولیدکنندگان بزرگ نفت اقدامات خود برای کاهش تولید را متوقف کرده‌اند، این مصرف‌کنندگان بزرگ آسیایی هستند که با کاهش مصرف خود در حال کمک به بازار هستند.
خریداران آسیای شرقی نفت بیشتر از هر جای دیگری نفت خریداری می‌کنند. همچنین این ناحیه حدود 8درصد تولید نفت جهانی را نیز در بر می‌گیرد. با کاهش قیمت نفت تولیدکنندگان نفت از چین تا مالزی هزینه‌های سرمایه‌یی و سطح فعالیت خود را پایین آورده‌اند. کاهش تولید داخلی در این ناحیه به معنای نیاز بیشتر به واردات بیشتر نفت است که همین مساله ممکن است به قیمت‌های جهانی نفت کمک کند.
معمولا بازار نفت به تقاضای آسیایی به مانند یک کاتالیست برای ریکاوری قیمت نفت نگاه می‌کند. قرار است در این هفته تاجران، تولیدکنندگان و پالایشگران آسیایی در سنگاپور گرد هم آیند تا در رابطه با آینده صنعت نفت آسیا و سطح تولید نفت از این منطقه به گفت‌وگو بنشینند. در این میان پیش‌بینی می‌شود که چین به عنوان دومین مصرف‌کننده و پنجمین تولیدکننده بزرگ نفت در جهان، عرضه خود را بیش از 6درصد کاهش دهد.
به گزارش «تعادل» به نقل از بلومبرگ، چین هوئی تن، سرپرست بخش تجارت نفت آسیا-پاسفیک در گروه تجاری «ترافیگورا» معتقد است: «به لحاظ ساختاری، بازه زمانی فعلی برای انجام تجارت در آسیای دور بسیار جالب است. در حالی که ما مشغول کنترل افزایش سطح تولید نفت (در دنیا) هستیم، تولید نفت آسیایی‌ها کاهش یافته است».
پیدا شدن نشانه‌های رکود در آسیای شرقی
براساس داده‌های آژانس بین‌المللی انرژی تولید نفت، کشورهای آسیایی در سال گذشته به سقف 7میلیون و 500هزار بشکه در روز افزایش یافت. البته در این گزارش تولید نفت اندونزی که به تازگی به اوپک بازگشته مدنظر قرار نگرفته است. اما تولید نفت این کشورها از آن زمان به بعد کاهش یافته است. علت این مساله این است که شرکت‌های نفتی و خصوصا غول‌های دولتی چینی، هزینه‌های سرمایه‌یی خود را کاهش دادند.
براساس پیش‌بینی‌های شرکت تحقیقاتی انگلیسی «انرژی اسپکتس»، پنج تولیدکننده بزرگ آسیایی شامل چین، هند، مالزی، اندونزی و ویتنام تا پایان سال 2016 تولید خود را روزانه 255هزار بشکه در روز کاهش خواهند داد و در سال 2017 نیز 309هزار بشکه دیگر نیز به این رقم اضافه خواهد شد.
با وجود این کاهش تولید، بازار کماکان با مازاد عرضه مواجه خواهد بود. براساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی «مازاد عرضه عظیم» نفت‌خام و انبارهای سوخت در بازار وجود دارد.
به گزارش «تعادل» به نقل از بلومبرگ، ماه گذشته موسسه بانکداری «سیتی گروپ» امریکا پیش‌بینی خود از قیمت نفت برنت دریای شمال را تا پایان سال جاری کاهش داد. علت این مساله حاشیه سود ضعیف پالایشگاه‌ها عرضه بیش از انتظار نفت در بازار است.
رسیدن زهر عربستان به نفت آسیا
عربستان که امروز داعیه‌دار برگرداندن ثبات به بازار نفت شده، کشوری است که دقیقا دو سال پیش هدایت تصمیم اوپک مبنی بر افزایش تولید نفت را عهده‌دار بود. هدف این کشور نیز ایجاد مازاد عرضه در بازار با هدف افت قیمت نفت برای از میدان خارج کردن تولیدکنندگان پرهزینه بود. این همان چیزی است که اکنون در بازارهای آسیا شاهد آن هستیم.
به گزارش «تعادل» به نقل از بلومبرگ، بدین جهت پیش‌بینی می‌شود که سال آینده شاهد این باشیم که واردات نفت خام 76.1درصد مصرف نفت آسیا را تامین کند. در حالی که این رقم در سال گذشته 73.4درصد بود. اوتابک کریموف، سرپرست بخش عرضه، تجارت و لجستیک روسنفت با اشاره به این موضوع اظهار کرد: «افزایش تقاضا و کاهش تولید منجر به افزایش اتکا به واردات نفت در آسیا خواهد شد».
شرکت «پترو چاینا» هدف‌گذاری تولید نفت داخلی خود در سال 2016 را روی عدد 103میلیون‌تن گذاشته که این رقم نسبت به سال گذشته 6درصد کاهش داشته است. این کاهش به دلیل توقف تولید در برخی میدان‌هایی است که هزینه تولید بالایی دارند. پیش‌بینی می‌شود تولید نفت شرکت «ساینوپک» نیز مشابه چنین کاهشی را تجربه کند.
نیل بوریج، تحلیلگر شرکت «سنفورد برنشتاین» معتقد است: «کاهش قیمت نفت تاثیر شدیدی روی صنعت نفت چین گذاشته است. هیچ‌کدام از تولیدکنندگان بزرگ انرژی چنین کاهش تولیدی نظیر وضعیت چین را تجربه نکرده‌اند».
کاهش تولید سبب شده که ذائقه چین به سمت خرید نفت ارزان‌تر خارجی تغییر پیدا کند. واردات نفت چین در سال جاری به رکورد جدیدی دست یافته و سهم عرضه خارجی در سبد این کشور به اندازه 66درصد رشد داشته است.
در این زمینه آدام ریچی، مدیر اجرایی شرکت استرالیایی «کلتکس» اظهار می‌کند: «غول‌های نفتی چین دیگر مانند گذشته با سفارش افزایش تولید مواجه نیستند. تصمیم چین مبنی بر تغییر اقتصاد بین تولید داخلی و واردات یک تغییر بزرگ به حساب می‌آید.
تولیدکنندگان در سایر نقاط آسیا نیز در حال تعطیلی میدان‌های قدیمی خود هستند. به عنوان مثال اندونزی حفاری‌های خود را کاهش داده و عرضه نفت‌خام «میناس» و «دوری» را کاهش داده است. همچنین براساس گزارش «انرژی اسپکتس» لغزش نفت‌خام «تاپیس» مالزی نیز ادامه داشته است. این در حالی است که در ابتدای دهه میلادی که در آن به سر می‌بریم این کشور سرمایه‌گذاری زیادی روی طرح‌های EOR خود انجام داده بود.
مایکل میدن، تحلیلگر «انرژی اسپکتس» باور دارد که تولید نفت در آسیا به این زودی به وضع مناسب خود باز نخواهد گشت؛ چراکه در میدان‌های معمولی نیز حداقل دو الی سه سال طول خواهد کشید که قیمت نفت باعث بهبود در تولید شود (چه برسد به میدان‌های کشورهای آسیایی که عمدتا هزینه استخراج در آنها بسیار بالاست). بنابراین تعادل مجدد در بازار نفت بسیار زودتر از آنچه تصور می‌شود به بازار باز خواهد گشت، چراکه کاهش تولید نفت کشورهای آسیایی دست کم گرفته می‌شود».
