مخابره پیامی متفاوت از دولت به انبوه‌سازان
مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن: مخالف واگذاری رایگان زمین به انبوه‌سازان هستیم
گروه راه و شهرسازی سارا حامدی
درحالی که چند ماهی از مطرح شدن طرح زمین صفر از سوی یکی از معاونان وزیر راه و شهرسازی می‌گذرد، دیروز یکی دیگر از معاونان وی پیام دیگری را به بازار بازسازی و نوسازی بافت فرسوده و به طور مشخص به انبوه‌سازان مخابره کرد و با بیان اینکه دولت در بازار مسکن نباید دخالت کند، گفت: زمین‌های دولتی در کلان‌شهرها به فضاهای عمومی اختصاص خواهد یافت. اوایل شهریور ماه امسال بود که محمدسعید ایزدی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری از طرحی به نام «طرح زمین صفر» برای بهسازی محلات بافت فرسوده در کشور نام برد و اعلام کرد براساس این طرح زمین‌های دولتی در بافت فرسوده به صورت رایگان در اختیار انبوه‌سازان قرار خواهد گرفت تا آنها برای ورود به نوسازی محلات هدف و بافت فرسوده در کشور تشویق شوند.
پس از انتشار این خبر، بسیاری از انبوه‌سازان برای ورود به این طرح و مشارکت با وزارت راه و شرکت عمران و بهسازی شهری اعلام آمادگی کردند.
اما روز گذشته، حمیدرضا عظیمیان، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن با اشاره به اینکه سازمان ملی زمین و مسکن مخالف اجرای مدل زمین صفر به معنای واگذاری رایگان زمین به انبوه‌سازان است، تاکید کرد با اجرای طرح مدل زمین صفر و واگذاری اراضی به انبوه‌سازان در بافت‌های فرسوده به طور رایگان مخالف است و او معتقد است که این طرح در واقع به معنای دخالت در بازار مسکن است.
همچنین معاون وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده که اکثر واگذاری‌های اراضی این سازمان در قالب اجرای مسکن مهر بوده است.
حمیدرضا عظیمیان با اشاره به اینکه تجربه مسکن مهر نشان می‌دهد که ورود دولت به بازار مسکن اقدام صحیحی نیست، تاکید کرد: دخالت در بازار جزو سیاست‌های مسکنی وزارت راه و شهرسازی و دولت نیست و معتقدم نباید در ساخت انبوه مسکن وارد شویم.
عظیمیان در رابطه با سیاست‌های سازمان ملی زمین و مسکن برای اعطای زمین تصریح کرد: واگذاری اراضی از سوی سازمان ملی زمین و مسکن تنها در نقاطی انجام می‌شود که یک بارگذاری ویژه‌یی به واسطه ایجاد شهرک‌های صنعتی به وجود آید به این معنا که وقتی شهرک صنعتی در یک منطقه ایجاد می‌شود، سازمان ملی زمین برای تامین مسکن کارکنان آن شهرک برای ساخت واحدهای مسکونی نزدیک به محل کار، زمین واگذار می‌کند. معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: به عنوان مثال، در شهر سیرجان به دلیل ساخت چند شهرک صنعتی قیمت زمین برای ساخت واحدهای مسکونی کارکنان این پروژه‌ها افزایش یافته بود که در این مورد دولت ورود کرد و اراضی‌ای در اختیار کارکنان این شهرک‌ها قرار داد.
اراضی دولت برای فضاهای عمومی
معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه سیاست واگذاری زمین در تهران را دنبال نمی‌کنیم به ایلنا گفت: در کلان‌شهرهایی مانند تهران در تلاش هستیم که اراضی را در اختیار فضاهای عمومی قرار دهیم.
وی افزود: طبق آماری که اعلام شده چیزی حدود 200هزار متر مربع خانه خالی در تهران وجود دارد. بنابراین به نظر می‌رسد، ظرفیتی وجود ندارد و تهران اشباع شده است ضمن اینکه طبق اعلام وزیر راه و شهرسازی، نرخ مهاجرت به کلان‌شهرها منفی شده و چنین درخواست و نیازی برای واگذاری اراضی دولتی نمی‌بینیم. انتقادات مدیرعامل سازمان زمین و مسکن از طرح زمین صفر درحالی منتشر می‌شود که محمدسعید ایزدی دیگر معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری پیش از این با تاکید بر کارا بودن طرح زمین صفر و کمک آن به سرعت یافتن روند نوسازی و ساخت محلات بافت فرسوده به «تعادل» گفته بود که ورود انبوه‌سازان به طرح زمین صفر نه تنها موجب بهبود وضعیت بافت‌های فرسوده در تمای شهرها و استان‌های کشور می‌شود بلکه به دلیل اینکه دولت سود سرمایه‌گذاران و توسعه‌گرانی که به این طرح وارد می‌شوند را تضمین کرده است، هیچگونه ضرر اقتصادی برای آنها به دنبال نخواهد داشت.
به گفته ایزدی در طرح زمین صفر، دولت زمین‌های تحت مالکیت خود در محله‌های بافت فرسوده در کشور را به طور رایگان در اختیار انبوه‌سازان قرار می‌دهد تا در آنها ساخت و ساز کنند و با فروش این واحدها هم بافت فرسوده را نوسازی کنند و هم سود ببرند. همچنین مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری تاکید کرده بود: انبوه‌سازانی که به این طرح وارد می‌شوند هم نقش مجری و هم نقش سرمایه‌گذار را بازی می‌کنند و دولت براساس این طرح به دنبال آن است تا هم بافت‌های فرسوده را نوسازی کند و هم موجب شود این انبوه‌سازان به سود مورد انتظار خود برسند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه طرح زمین صفر تنها در مورد تهران و کلان‌شهرها اجرا نخواهد شد، گفته بود: این طرح در تمامی شهرهای ایران قابلیت اجرا شدن دارد و شرکت عمران و بهسازی شهری از حضور تمامی انبوه‌سازان در شهرهای مختلف ایران استقبال می‌کند.
ایزدی همچنین در رابطه با نگرانی انبوه‌سازان درخصوص بودن مشتری و خریدار برای واحدهای ساخته شده در بافت فرسوده تاکید کرده بود: مدلی که ما در شرکت عمران و بهسازی مطرح کردیم، مدلی تضمینی است. ما با سرمایه‌گذار و انبوه‌ساز شریک نمی‌شویم ما تنها اعلام کردیم که انبوه‌سازان و توسعه‌گران بیایند و با سرمایه خود در زمین‌های تحت مالکیت ما ساخت‌و‌ساز کنند و عین سودی که از ساخت‌و‌ساز به دست می‌آورند را به طور کامل بردارند. لازم نیست که آنها نگرانی فروش واحدهای ساخته شده خود را داشته باشند.
معاون وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده بود که ما براساس مدل ای.پی.سی.اف (روش طرح و ساخت به همراه تامین مالی) با توسعه‌گران و انبوه‌سازان همکاری می‌کنیم که در آن سازنده با سرمایه خود می‌سازد و سود خود را نیز طور کامل برمی‌دارد و شرکت عمران و بهسازی شهری در سود هیچ سهمی ندارد.
محمدسعید ایزدی بیان کرد: اگر انبوه‌سازان نیاز به تضمین‌های بیشتری دارند ما در شرکت عمران و بهسازی شهری آمادگی کامل برای جلب اعتماد و جذب مشارکت انبوه‌سازان در طرح زمین صفر را داریم.
وی تصریح کرده بود: ما در شرکت عمران و بهسازی شهری ایران همچنین آمادگی تضمین خرید سهم سازنده را نیز داریم. ما در این طرح از وجود متقاضی برای واحدهای ساخته شده، اطمینان داریم. معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در طول سال‌های گذشته بزرگ‌ترین اشتباه دولت این بوده که اصلی‌ترین متقاضیان مسکن را هدف قرار نداده است به عنوان مثال طرح‌هایی مانند مسکن مهر قرار بوده تا برای اقشار کم‌درآمد مسکن تهیه کند اما با نگاه به آمار تعداد مستاجران متوجه می‌شویم که تعداد آنها نه تنها کاهش نیافته بلکه افزایش یافته و این به آن معناست که چنین طرح‌هایی موفق نبوده زیرا متقاضیان اصلی مسکن را هدف قرار نداده است. محمدسعید ایزدی تاکید کرده بود: بیش از 80درصد متقاضیان مسکن افرادی هستند که در محدوده محلات ناکارآمد شهری زندگی می‌کنند در صورتی که بتوانیم واحدهایی متناسب با درآمد آنها و نه آپارتمان‌های عجیب و غریب با قیمت‌های هنگفت بسازیم.
گفتنی است در این چند ماهی که از مطرح شدن طرح زمین صفر می‌گذرد تنها شرکت عمران و بهسازی شهری ایران آن را در دو زمین تحت مالکیت خود به صورت پایلوت اجرا کرده است اما حال با در نظر گرفتن اظهارات مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن که از این طرح انتقاد کرده است باید منتظر ماند و دید که در نهایت عاقبت این طرح چه خواهد شد و اینکه در نهایت تاثیری بر نوسازی محلات بافت فرسوده کشور خواهد داشت یا خیر؟
