رونمایی از بضاعت تولیدی روستاییان
گروه بنگاه‌ها
در ماه‌های پایانی عمر دولت تدبیر و امید، برنامه دولت برای توسعه متوازن اقتصادی در روستاها در چه مرحله‌یی قرار دارد؟ این شاید پرسشی باشد که با گذشت 3 سال از عمر فعالیت‌های دولت یازدهم بهتر بتوان درباره آن به تحلیل نشست. اینکه ساختارهای دولتی برای اشتغالزایی و پویایی کسب و کار در روستاها چه برنامه‌های عملیاتی را به اجرا گذاشته‌اند و این برنامه‌ها قرار است تصویر اقتصادی روستاهای ایرانی را به چه سمت و سویی هدایت کنند؟ دومین نمایشگاه توانمندی‌های روستاییان و عشایر که با هدف تشویق روستاییان به ارتقای تولید و ترغیب شهرنشینان به مهاجرت معکوس، کشف تولیدات جدید برای سرمایه‌گذاران و شناسایی سرمایه‌گذار برای تولیدکننده روستایی و عشایری، نمایش تنوع و تکثر جامعه ایرانی برگزار می‌شود، جایگاه مناسبی است تا به پاسخ برخی از این پرسش‌ها رسید. بر اساس اظهارنظرها، توانمندی 28 درصد جامعه ایرانی که در تفکیک جمعیتی، روستاییان و عشایر محسوب می‌شوند با حمایت تمام و کمال دولت یازدهم در این نمایشگاه ظهور و بروز می‌یابد.
رونمایی از بضاعت اقتصادی روستاییان
سید ابوالفضل رضوی، معاون توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست‌جمهوری در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی دولت با اشاره به اینکه دومین نمایشگاه توانمندی روستاییان و عشایر از 15 تا 18 دی‌ماه سال جاری در محل دایمی نمایشگاه‌ها برگزار می‌شود، گفت: در سال نمایشگاه‌های بسیاری برگزار می‌شود اما آنچه تا امروز مغفول مانده بود، نمایشگاهی برای ظهور و بروز و فرصتی برای دیده شدن توانمندی 28.6 درصد جمعیت کشور؛ یعنی روستاییان و عشایر بود. وی افزود: در حالی که بعضی نمایشگاه‌ها از توان و بضاعت روستاهای کشور بهره می‌برند، اما اسمی از روستا و روستاییان در میان نیست. وی با اشاره به اینکه تصور عمومی مردم و بعضی مسوولان در کشور این است که تمام توان و بضاعت روستاییان و عشایر کشور در کشاورزی و دام‌پروری خلاصه می‌شود، گفت: تصور دیگر این است که روستاییان را تولیدکننده مواد خام می‌دانند و به نظر بسیاری، روستاییان در صنایع تبدیلی و فرآوری نقشی ندارند و هنوز با سیاق گذشته فرآیند تولید روستاییان را سنتی می‌دانند. این تصورات با آنچه درواقع در روستاهای کشور وجود دارد متفاوت است. رضوی خاطرنشان کرد: این تعاریف نادرست است، امروز بضاعت‌ها و
توانمندی‌های بسیاری در روستاهای کشور موجود است، بسیاری از معادن در روستاهای کشور وجود دارد و بسیاری از روستاهای کشور بضاعت گردشگری و خدمات دارند.
محصولات مشاغل خرد روستایی
معاون توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست‌جمهوری گفت: سال گذشته که ما نخستین نمایشگاه را برگزار کردیم، بسیاری معترض بودند که این محصولات ارائه‌شده نمی‌تواند تولید روستایی یا عشایری باشد. به عنوان مثال قطعات موتور خودرو که در روستای نیستانک شهرستان نایین استان اصفهان تولید می‌شود را می‌دیدند، اما باور نداشتند که این قطعه در روستا تولید شده است. وی خاطرنشان کرد: تولید شکلات، کیک و بیسکویت با بسته‌بندی حرفه‌یی روستای بنیس از توابع شهرستان شبستر آذربایجان شرقی را هم کسی باور نداشت که تولید روستاست.
همین‌طور بسته‌بندی زیبای زعفران و... روستاهای استان خراسان جنوبی را بعضی باور نداشتند که در روستا انجام شده است. روستاهایی داریم که تولیدکننده و تعمیرکننده ادوات کشاورزی هستند. وی یادآور شد: توانمندی‌های مغفول مانده روستاهای کشور نشان می‌دهد که در تمام این سال‌ها روستاییان و عشایر، مظلوم بوده و بسیاری به توانمندی آنها ایمان ندارند. رضوی تاکید: دولت یازدهم اما رویکردی متفاوت داشته، به توانمندی روستاییان و عشایر ایمان دارد و برای شکوفایی توانمندی روستاییان و عشایر، همچنین خودکفایی و خودایستایی آنان برنامه‌های متعددی داشته و دارد و برگزاری نمایشگاه یکی از این برنامه‌هاست. عضو کابینه یازدهم درخصوص برگزاری نمایشگاه با اشاره به اینکه روستاییان دستی در بازاریابی ندارند، گفت: یکی از کارکردهای نمایشگاه؛ پر کردن این خلأ، بازاریابی برای محصولات تولیدشده در روستاها و کمک به عرضه محصولات به بازارهای مرتبط است.
رویکرد حذف واسطه‌ها
رضوی کارکرد دیگر نمایشگاه را حذف واسطه‌ها دانست و اضافه کرد: در حال حاضر محصول روستایی با قیمت نازل خریداری و به قیمت گران به مصرف‌کننده می‌رسد، درحالی‌‌که می‌شود واسطه‌ها را کاهش داد. بعضی تولیدکنندگان عمده می‌توانند مستقیم با روستاییان در ارتباط بوده، محصولات روستایی را با قیمت مناسبی خریداری کرده و با قیمت مناسبی به مصرف‌کننده ارائه کنند. معاون توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست‌جمهوری تاکید کرد: تلاش دیگر ما در این نمایشگاه تغییر نگرش درخصوص روستاست. ما می‌خواهیم این شاخص را در ادبیات مدیریتی کشور ایجاد کنیم که روستاییان سرمایه انسانی در سطوح مختلف هستند و 28 درصد جمعیت کشور فقط تولیدکننده مواد اولیه و خام کشاورزی نیستند.
رضوی با اشاره به اینکه نمایشگاه توانمندی روستاییان و عشایر، هدف‌گذاری دیگری هم دارد و آن به وجود آوردن شرایط مهاجرت معکوس است، گفت: با نشان دادن توانمندی روستاهای کشور درصدد تشویق شهرنشینان جهت اقدام عملی برای مهاجرت معکوس هستیم.
معاون رییس‌جمهور افزود: نمایشگاه، تجلی تنوع و تکثر اقوام ایرانی است و فارغ از تولیدات، آداب و سنن آنان نیز نمایش داده می‌شود، این نمایشگاه همچنین نشان می‌دهد که اقوام گسترده ایرانی در بستر سرزمین مادری در صلح و آرامش در کنار هم زندگی می‌کنند.
رضوی با اشاره به اینکه دولت تدبیر و امید با حمایت از برگزاری نمایشگاه درصدد جلب‌توجه اقشار مختلف به ظرفیت‌های روستاست، گفت: ایجاد مشاغل پایدار در روستاها، تشویق روستاییان برای ماندن در روستاها و مهاجرت معکوس اولویت‌های دولت یازدهم است.
وی افزود: معرفی بضاعت گردشگری روستاها یکی دیگر از اهداف نمایشگاه است، سال گذشته روستاهای منطقه اورامان کردستان را معرفی کردیم و طبق گفته مسوولان و مردم منطقه حجم گردشگری در تعطیلات نوروز و تابستان در این منطقه نسبت به سال‌های گذشته افزایش قابل‌ملاحظه‌یی داشته است.
ارتباط موثر با تولیدکنندگان
رضوی در پاسخ به این پرسش که استقبال روستاییان از نمایشگاه امسال چگونه است، گفت: سال گذشته معاون اول رییس‌جمهور، دکتر جهانگیری و وزرا در نمایشگاه حضور برجسته و شایسته‌یی داشتند که این رویداد باعث دلگرمی و احساس کرامت در میان روستاییان و عشایر شد و نشان داد نمایشگاه برای دولت یازدهم از اهمیت بالایی برخوردار است؛ این مهم موجب ترغیب روستاییان و عشایر برای حضور در نمایشگاه امسال شده است. از سوی دیگر سال گذشته میان روستاهای شرکت‌کننده و تولیدکنندگان ارتباط موثری شکل گرفت که این ارتباط موجب پیشرفت‌هایی در روستاهای شرکت‌کننده شد؛ به این خاطر در روستاهای کشور یک رقابت جدی برای حضور در نمایشگاه امسال ایجاد شده است.
معاون توسعه روستایی و مناطق محروم نهاد ریاست‌جمهوری با اشاره به اینکه خارج از شرایطی که در هر استان وجود دارد تا روستاهای منتخب به نمایشگاه بیایند، گفت: به عنوان برگزارکننده تاکید داریم بعضی روستاهای نمونه در نمایشگاه حضور داشته باشند؛ به عنوان مثال روستای بنیس شهرستان شبستر آذربایجان شرقی که یک روستای نمونه است.
وی افزود: مردم روستای بنیس با خودیاری و همت عالی سالن اجتماعات، استخر سرپوشیده و تالار پذیرایی برای روستای‌شان ساخته‌اند. در بهسازی روستا مشارکت کردهاند، یک واحد تولید کیک، شکلات و بیسکویت راه‌اندازی کردهاند که 300 نفر در آن شاغل هستند. هنرستان شبانه‌روزی دخترانه ساخته‌اند. دانشگاه پیام‌نور با ظرفیت هزار دانشجو برپا کردهاند. این روستا و روستاهای اینچنین باید معرفی شوند تا توانمندی روستاهای کشور را نشان دهند.
رضوی تاکید کرد: دولت یازدهم با پشتوانه حسن روحانی، رییس‌جمهور توجه ویژه‌یی به مساله روستاییان و عشایر دارد. در 3سال برگزاری همایش سرانه روستاییان و عشایر، شخص رییس‌جمهور حضور داشته‌اند، همچنین در سفرهای استانی برنامه بازدید از روستاها از اولویت‌های دکتر روحانی است.
وی با اشاره به اینکه دولت یازدهم لایحه‌یی دوفوریتی برای برداشت یک و نیم میلیارد دلار از صندوق ذخیره ارزی جهت پرداخت وام قرض‌الحسنه و ریالی به روستاییان و عشایر به مجلس شورای اسلامی ارائه کرده است، گفت: امیدواریم با تصویب این لایحه دولت بتواند گام‌های بیشتری برای توسعه روستاهای کشور و بهبود زندگی براساس تولید، اشتغال و خودایستایی روستاییان و عشایر بردارد.
