فرصت حضور ایران در بازار قطر
گروه تجارت
قطع رابطه با قطر از سوی 5 کشور عربستان سعودی، امارات، لیبی، مصر و بحرین و محاصره اقتصادی آن کشور باعث شده که قطر کشور شبهجزیرهیی را عملا تبدیل به جزیره کرده است. از آنجایی که امارات بزرگترین شریک تجاری قطر و عربستان سعودی دومین شریک تجاری آن در جهان هستند، با این شرایط، قطر دو شریک بزرگ تجاری خود را از دست خواهد داد. حال این پرسش مطرح است که آیا ایران میتواند از این فرصت طلایی بهره کافی ببرد و به مهمترین شریک اقتصادی قطر تبدیل شود؟ صاحبنظران و کارشناسان معتقدند که ایران میتواند راه را برای خروج این کشور از محاصره اقتصادی فراهم کند و در چنین شرایطی بازرگانان و تجار ایران باید در حوزه تامین مواد غذایی و کشاورزی قطر گام بردارند؛ چراکه بازاری ۴ تا ۵میلیارد دلاری پیش روی ایران قرار دارد. البته باید توجه داشت که این شرایط ماندگار نخواهد ماند و ممکن است اختلافات برطرف شود، بنابراین باید به سرعت از این فرصت برای اقتصاد ایران بهره گرفت. از سوی دیگر، اگرچه حجم مبادلات تجاری بین ایران و قطر در مقایسه با حجم کل تجارت خارجی ایران بسیار ناچیز است، اما با توجه به قطع رابطه اقتصادی دو شریک اول تجاری قطر با این کشور، پتانسیل افزایش مبادلات تا حدود 5میلیارد دلار وجود دارد. بنابر آنچه گفته شد، قطر نیز ناگزیر است جایگزینی برای واردات مایحتاج خود از عربستان و امارات انتخاب کند و ایران با در نظر گرفتن شرایط جغرافیایی، بهترین جایگزین خواهد بود، اما جدای از اینکه زمان تداوم تنش در روابط کشورهای عربی با قطر مشخص نیست، ایران نیز برای دستیابی به بازار قطر رقبای نسبتا سرسختی مانند عمان، هند و چین خواهد داشت، ازاینرو در صورت اهمال ایران برای حضور پرقدرت، تکرار قضایای بازار روسیه پس از تنش این کشور با ترکیه، دور از تصور نخواهد بود. بر همین اساس، بخش خصوصی ایران میتواند از اختلاف پیش آمده میان قطر و عربستان و برخی کشورهای حاشیه خلیجفارس به عنوان یک فرصت نگاه کند. قطر که عنوان ثروتمندترین کشور جهان را نیز یدک میکشد، کشوری است با حدود 2.6میلیون نفر جمعیت که درآمد سرانه آن حدود ۱۳۰هزار دلار است. این کشور ثروتمند از دو شریک اول تجاری خود، یعنی امارات و عربستان سالانه حدود ۴ تا ۵ میلیارد دلار مواد غذایی وارد میکند که با مسائل اخیر عملا باید جایگزین مناسبی برای آن بیابد. در این میان، ایران به عنوان کشوری که با قطر 250کیلومتر مرز آبی دارد و برای حمل دریایی کالا به این کشور حداکثر نیازمند 12 ساعت زمان است، میتواند گزینه مقبولی باشد. از طرفی، اگرچه تجارت ایران با قطر بسیار ناچیز بوده اما سیمای آماری تجارت دو کشور در بازه زمانی سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۴ نشان میدهد که تراز تجاری ایران در تجارت با قطر جز در سال ۱۳۸۸ مثبت بوده و علاوه بر این واردات قطریها از ایران اثر چندانی از تحریمها نپذیرفته است.