چرا کاهش رشد شاخص تورم در زندگی مردم ملموس نیست؟
محمدمهدی عدالتخواه از ابتدای شروع به کار دولت یازدهم، یکی از موفقیتهایی که در حوزه اقتصاد مکرر از آن نام برده میشود، کاهش نرخ رشد شاخص تورم است.
این کاهش در شاخص تورم نقطه به نقطه (مقایسه ماه فعلی نسبت به ماه مشابه سال قبل) برابر آمارهای بانک مرکزی از 1/45درصد در خرداد 1392 به 6/14درصد درتیر سال جاری رسیده است. شاخص تورم (درصد متوسط تغییر سالانه) نیز از 9/35درصد در خرداد 1392 به 3/25درصد در تیر1393 کاهش یافته است. حسب اظهار سخنگوی دولت برای رسیدن به 25درصد تا پایان سال 1393هدف گذاری شده است. اما سوال این است که چرا مردم اثر این کاهش را در زندگی و خریدهای روزانه خود لمس نکرده و همواره شاهدند که کالاها و خدمات مصرفی هر ماه گرانتر از ماه قبل میشود، آیا آمارهای ارایه شده از سوی بانک مرکزی و سخنگوی دولت ایراد و اشکال داشته و یا مساله بهخوبی برای مردم تبیین نشده است؟
آمارهای بانک مرکزی بر مبنای قیمتگیری 359 قلم کالا و خدمت در سراسر کشور محاسبه شده و روش قیمتگیری و محاسبه آن روش یکسان و مستمر بوده است که همواره بانک مرکزی از آن تبعیت میکند و از سویی نرخهای اعلامی و آمار مربوط به تغییرات شاخص تورم نیز از سوی سخنگوی دولت مستند بههمین آمار و یا آمار مرکز ملی آمار ایران است و از این حیث خدشهیی به آن وارد نیست. اما اینکه چرا
مصرفکنندگان نه تنها کاهش قیمتها را مشاهده نکرده بلکه شاهد افزایش قیمت کالاها و خدمات مصرفی خود هستند بهبرداشت ظاهری و باور نادرست از آمارهای اعلامی بازمیگردد، موضوعی که متاسفانه بعضا به آن دامن هم زده میشود و لازم است برای مردم اطلاعرسانی شود. بهعبارت دیگر باید برای مصرفکنندگان توضیح داده شود که منظور از آمارهای اعلامی دولتمردان در خصوص کاهش تورم اعم از نقطه به نقطه و یا متوسط سالانه، تا زمانی که این نرخهای رشد منفی نشدهاند، کاهش شتاب تورم است و نه کاهش سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات مصرفی و معنی آن است که در سال 1393 حتی در صورت دستیابی دولت به نرخ تورم 25درصد، مصرف کننده باید کالاها و خدمات مصرفی 359 قلمی خود را که مبنای محاسبه تورم است، 25درصد گرانتر از ابتدای سال خریداری کرده و در حقیقت قدرت خرید مصرف کننده 25درصد کمتر شده است و از سویی این افزایش عمومی سطح قیمت کالاها و خدمات مصرفی که بنا به ضرایب اهمیت حتی در برخی از کالاها و خدمات ممکن است منفی باشد، در برخی از کالاها و خدمات مورد نیاز عامه مصرف کنندگان مثل لبنیات افزایش قیمت بیشتر از 25درصد بوده که برای مصرفکننده ملموستر و در تناقض
با موارد اعلامی است. لذا علاوه بر ضرورت توضیح این امر برای مصرف کنندگان ، بهنظر
میرسد هدف گذاری 25درصدی برای سال 1393 بسیار محتاطانه بوده و بهدلیل افزایش قیمت پایه کالاها و خدمات مصرفی به همان نسبت که روند افزایش شاخص تورم طی دو سال گذشته شدید بوده است با تغییر سیاست ها و جهتگیریهای اقتصادی کاهش شدید نرخ تورم را درپی داشته باشد که مثال شاخص آن کاهش تورم 26درصدی در یکسال از 4/49درصد سال 1374 به 2/23درصد در سال 1375 و همزمان رشد 1/6درصدی اقتصاد کشور در همان سال است و لذا لازم است دولت یازدهم به
هدفگذاری خود اکتفا نکرده و در جهت کاهش بیشتر تورم نسبت به اصلاح هدف گذاری یادشده اقدام کند.
