لزوم نرخ‌گذاری آزاد و حذف مالیات بر شخص ثالث
بیمه مرکزی از توسعه‌نیافتگی مزمن و تاریخی در رنج است اما در مدیریت جدید بیمه مرکزی تلاش برای اصلاح روندها آغاز شده است
ضعف در حاکمیت و مدیریت دولتی صنعت بیمه، نبود ارتباط موثر میان دولت و فعالان اقتصادی و انحصار مزمن، نرخ‌شکنی و عدم هماهنگی بخش‌های دولتی و خصوصی، و عدم وجود رقابت در صنعت بیمه ناشی از مدیریت‌های دولتی، سه‌چالش مهم در صنعت بیمه کشور است که برون‌رفت از آن به بهبود و اصلاح هر سه مشکل نیازمند است.
به گزارش «تعادل»، مسعود حجاریان رییس انجمن حرفه‌یی صنعت بیمه با بیان اینکه کنترل‌های لازم بر مدیریت ریسک شرکت‌ها به‌درستی انجام نمی‌شود، گفت: دولت به‌خاطر مشکلات مختلف اقتصادی، از صنعت بیمه دور است و نظام تدبیر مورد‌نظر در صنعت بیمه ازطریق دولت برای کاهش انحصارها و ناکارآمدی‌ها حاکم نیست. مدیریت و متولیان بیمه‌یی کشور نباید اجازه دهند که شرکت‌ها با مشکل مواجه شوند. در این زمینه پیشنهاد انجمن حرفه‌یی صنعت بیمه درخصوص نظارت بهتر بیمه مرکزی ارایه شده اما با استقبال
بیمه مرکزی مواجه نشده است.
وی با بیان اینکه انجمن حرفه‌یی صنعت بیمه در طول یک‌سال گذشته مستندسازی دانش حرفه‌یی را در دستور کار قرار داده است، ادامه داد: سال گذشته 10 کارگاه تخصصی به‌صورت ریشه‌یی و عمیق برگزار و تلاش شد تا مدیریت ریسک در رشته‌های مختلف واکاوی و در اختیار اهل صنعت قرار گیرد.
تلاش مدیریت جدید بیمه مرکزی
وی درپاسخ به پرسشی درخصوص ارزیابی نظارت بیمه مرکزی اظهار کرد: بیمه مرکزی از توسعه‌نیافتگی مزمن و تاریخی در رنج است اما در مدیریت جدید بیمه مرکزی تلاش برای اصلاح روندها آغاز شده است.
لزوم حذف مالیات بر ارزش‌افزوده
حجاریان درباره اخذ مالیات برارزش‌افزوده از خدمات بیمه‌یی در کشور عنوان کرد: مالیات برارزش‌افزوده یکی از پیشرفته‌ترین نظامات مالی جهانی است که باید آن را قدر دانست و همه دولت‌ها برای تنظیم بازار از دو عامل سوبسید و بازار استفاده می‌کنند اما بیمه خدمت ضروری است که باید از پرداخت مالیات معاف باشد.
وی با بیان اینکه بیمه شخص ثالث به‌علت نسبت بالای پرداخت خسارت بیمه‌یی زیانده است که سود سایر رشته‌های بیمه‌یی را از بین می‌برد، گفت: باید راهکارهای مقتضی برای کاهش زیان در بیمه شخص ثالث
پیش‌بینی شود.
توجه به قوانین
وی بیان کرد: مطابق قانون تجارت اگر شرکتی بیش از 50درصد سرمایه خود زیان داد باید مجمع برای انحلال یا کاهش سرمایه آن تصمیم‌گیری کند درحالیکه این پیش‌بینی قانونی در‌حال‌حاضر جنبه اجرایی به خود نگرفته و وقتی رسیدگی‌ها حرفه‌یی نباشد رسیدگی به صورت‌های مالی نیز با علایق و سلایق خاص انجام می‌شود.
شناسایی افراد حرفه‌ای و رتبه‌بندی
رییس انجمن حرفه‌یی صنعت بیمه با بیان اینکه این کارگاه‌ها به‌صورت حضوری انجام و در آن مباحث مطرح مورد بحث و تبادل‌نظر قرار می‌گیرد، خاطرنشان کرد: نظام رتبه‌بندی در جهان بسیار کارآمد است و اگر بتوان افراد متخصص را شناسایی و صلاحیت حرفه‌یی آنها را گواهی کرد می‌تواند در بهبود امور اثربخش باشد. حجاریان با بیان اینکه آزمون تعیین صلاحیت حرفه‌یی تا پایان سال دو‌بار‌دیگر تکرار می‌شود، ادامه داد: انجمن حرفه‌یی صنعت بیمه تاکنون بیش از 1500نفرساعت آموزش مربوط به رشته‌های مدیریت ریسک، اکچوئری، بیمه اتکایی، بیمه سازه‌های دریایی و مهندسی ریسک در پالایشگاه‌های نفت و توانگری مالی را ارایه داده است.
نظامنامه جایزه مدیریت ریسک
حجاریان با اشاره به اینکه تمامی کسب‌و‌کارهای کشور باید از مدیریت ریسک قوی برخوردار باشند، عنوان کرد: هر کسب‌و‌کاری با سطوح متفاوت ریسک مواجه است اما متاسفانه مدیران شرکت‌های تولیدی از ریسک کمتر خبر دارند درحالیکه براساس استاندارد 31001 می‌توان گواهی مدیریت ریسک به شرکت‌ها ارایه و توان آنها را در کاهش ریسک افزایش داد.
رییس انجمن حرفه‌یی صنعت بیمه با تاکید براینکه انجمن حرفه‌یی صنعت بیمه یک انجمن سیاسی نیست، بیان کرد: اگر انجمن‌ها مسوولیت امور مرتبط با صنعت خود را برعهده بگیرند تضارب منافع به‌دنبال خواهد داشت و در انجمن حرفه‌یی صنعت بیمه نیز پیشنهادهای اعضای انجمن به دولت ارسال شده و خود را طرف مشورت آنها می‌دانیم. وی با تاکید براینکه شورای عالی بیمه نارسایی‌هایی دارد، خاطرنشان کرد: نهادهای علمی و تحقیقاتی باید مشکلات ملی کشور را درک کنند و نهادهای تنظیم و تصویب‌کننده مقررات مانند شورای عالی بیمه، نهاد تهیه آمار و اطلاعات و نهادهای نظارتی که عملکرد بیمه‌گران را پایش می‌کنند در کنار نهادهای توسعه‌دهنده بیمه، باید زمینه رشد و توسعه صنعت بیمه در کشور را با انجام کار تحقیقی و علمی فراهم کنند.
تاکید بر نهادگرایی
حجاریان با اشاره به نقایص صنعت بیمه در کشور خاطرنشان کرد: اگر صنعت بیمه و جامعه بیمه‌گری تفکر خود را نهادگرا کند صنعت بیمه آینده رو‌به‌رشدی را در پیش رو خواهد داشت و در این میان نقش نهادی مانند رسانه در تحقق این اهداف از اهمیت ویژه برخوردار است. رییس انجمن حرفه‌یی صنعت بیمه با اشاره به این نکته که بیمه نیاز پایه‌یی کسب‌و‌کارهاست، خاطرنشان کرد: اگر فعالین اقتصادی به پوشش خطرات امید نداشته باشند امکان حرکت در فضای کسب‌و‌کار را نخواهند داشت، بنابراین بیمه‌گران نیز باید این فضای اطمینان را قوت بخشند.
چالش‌های عمده
به گفته حجاریان چالش اصلی صنعت بیمه ضعف حاکمیت این صنعت است و این درحالی است که مطابق قانون حاکمیت دولت به‌معنای اصلاح، گسترش و نظارت در تمامی حوزه‌ها الزامی است. وی ادامه داد: همچنین دولت با صنعت ارتباط منطقی و موثر نداشته و مشکلات را به‌خوبی درک نمی‌کند، به بیان دیگر دولت از صنعت بیمه دور است که شاید یکی از دلایل آن درگیری و مشغله دولت در سایر حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی یا سیاسی است.
عدم رقابت و انحصار مزمن
به گفته حجاریان حدود 90درصد مدیریت صنعت بیمه در کشور دولتی است و پاسخگویی شرکت دولتی به دولت معنا پیدا نمی‌کند و در شرایط انحصار اجازه انتقال تکنولوژی نیز به‌طور مناسب فراهم نمی‌شود. وی با تاکید براینکه با شرایط کنونی نمی‌توان ظرفیت‌های بیمه‌گری را در کشور افزایش داد، اظهار کرد: هر شرکتی برای احداث و راه‌اندازی نیازمند 250میلیارد تومان سرمایه‌گذاری اولیه است، درحالیکه این رقم در کشورهای پیشرفته یک‌دهم این میزان است.
نقش کنترلی و هدایت
رییس انجمن حرفه‌یی صنعت بیمه با بیان اینکه دولت باید در ابتدا نقش کنترلی و هدایت‌کنندگی خود را بر شرکت‌های بیمه مستقل از انتصاب مدیران انجام دهد، تصریح کرد: وقتی تصدی و حاکمیت با هم در یک واحد دولتی قرار داشته باشند مشکلات کنونی به‌وجود می‌آید و درشرایطی که بیمه مرکزی هم بیمه‌گری می‌کند و هم سیاست‌گذاری، به آن معناست که تصدی‌گری و حاکمیت درهم ادغام شده است. حجاریان در پاسخ به سوالی درباره وضعیت بیمه ایران در صنعت بیمه، عنوان کرد: وجود بیمه ایران برای صنعت بیمه کشور خیر است اما مقررات حاکم بر بیمه‌های دولتی همانند مقررات حاکم بر کل صنعت بیمه خصوصی باشد و واگذاری امور به بخش خصوصی مهم‌ترین راهکار در حذف انحصارات است. رییس انجمن حرفه‌یی صنعت بیمه با بیان اینکه رسیدگی به حساب‌های شرکت‌های بیمه توسط حسابرسان دولتی انجام می‌شود، گفت: فرآیند تدوین و تصویب صورت‌های مالی از استاندارد حرفه‌یی برخوردار نیست و این شرایط درحالی است که حسابرسان نیز دولتی هستند.
تحقیق و تفحص و اعتمادسازی
وی در پاسخ به پرسشی درخصوص طرح تحقیق و تفحص مجلس از صنعت بیمه کشور عنوان کرد: در صنعت بیمه کشور ضعف‌هایی وجود دارد که ممکن است در محورهای مطرح در طرح تحقیق و تفحص مجلس از صنعت بیمه مورد توجه نباشد اما آنچه مسلم است تحقیق و تفحص حق مجلس است و پاسخگویی به سوالات مجلس در افزایش اعتمادسازی موثر خواهد بود. حجاریان درخصوص مدل‌های نرخ‌گذاری بیمه شخص ثالث که در کارگروه اصلاح بیمه شخص ثالث مطرح شده است، اظهار کرد: دراین زمینه چند مدل مطرح شده که مدل بازار آزاد از مدل‌هایی است که از سوی دست‌اندرکاران صنعت بیمه کشور با اقبال بیشتر مواجه است به این معنا که دولت در قیمت‌گذاری مداخله نکند. وی با اشاره به حضور شرکت‌های مختلف بیمه، آزادسازی قیمت‌ها را باعث بهبود خدمات دانست و گفت: در گذشته در رشته‌های بیمه‌یی که آزادسازی نرخ‌ها صورت گرفت، شاهد کاهش قیمت‌ها در بازار بیمه‌گری بودیم.
وی با اشاره به مدل رهبری بازار گفت: در این مدل نرخ‌گذاری، یک بیمه رهبر و مابقی پیرو هستند و تجربه دو‌سال‌پیش نیز نشان داد در شرایطی که بیمه ایران نرخ بیمه را کاهش داد سایر شرکت‌ها به‌دنبال آن نرخ‌های خود را کاهش دادند، بنابراین از سوی فعالان صنعت بیمه پیشنهاد شد که باتوجه به رهبری بازار شرکت‌های دولتی، قیمت برای تمامی شرکت‌ها آزاد اما برای شرکت رهبر به‌گونه‌یی تعیین شود که بیمه رهبر حداقل سود را داشته باشد. حجاریان خاطرنشان کرد: یکی دیگر از مدل‌ها، مدل تعیین نرخ حداقل و حداکثر توسط بیمه مرکزی و دولت است که دولت حداقل را تعیین و شرکت‌های بیمه از آن نرخ، بیمه نامه پایین‌تری صادر نکنند چون به‌دلایل مختلف ممکن است شرکت‌های بیمه نرخ‌شکنی کنند.
وی تصریح کرد: یکی دیگر از مدل‌های نرخ‌گذاری نیز نرخ فنی است که براساس آن تعیین نرخ متوسط جامعه و برابری خسارت‌ها و درآمدها، تعیین‌کننده نرخ بیمه‌نامه خواهد بود. رییس انجمن حرفه‌یی صنعت بیمه تاکید کرد: پیشنهاد ما در درجه‌اول آزادسازی کامل نرخ‌ها و برقراری نظام مالی است به این دلیل که ادامه شرایط کنونی نرخ‌گذاری بیمه شخص ثالث مشکلات زیادی را برای این رشته بیمه‌یی ایجاد خواهد کرد.
