تشدید عوارض با وجود نزول جهانی قیمت‌ها
سنگ‌آهنی‌ها : کفه ترازوی حمایت به سمت فولادی‌ها سنگینی می‌کند
کرباسیان : در کاهش 3 درصدی قیمت گندله تجدیدنظر می‌شود
گروه صنعت و معدن الهام آبایی
درحالی که این روزها فعالان حوزه سنگ‌آهن به تبع تغییر شرایط بازارهای جهانی، با مشکلات متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، برخی تصمیم‌گیری‌های دولت، مشکلات داخلی را نیز بر انبوه مشکلات این بخش افزوده است.
در این رابطه می‌توان به «وضع عوارض صادراتی سنگ‌آهن» اشاره کرد که اختلالات زیادی در روند سرمایه‌گذاری درحوزه سنگ‌آهن ایجاد کرده است. درهمین حال، افزایش فشارهای دولتی بر تولیدکنندگان سنگ‌آهن درحالی است که قیمت‌های جهانی نیز همچنان با آهنگ نزولی مواجه است.
درچنین شرایطی، نامه اخیر وزیر صنعت، معدن و تجارت درخصوص «کاهش 3درصدی قیمت گندله به بهانه حمایت از فولادسازان داخلی» نیز بر نگرانی سهامداران سنگ‌آهنی بورس افزوده
است. باوجود فعالان این حوزه، دولت نباید به بهانه حمایت از فولادسازان، تولیدکنندگان سنگ‌آهن را تحت فشار قرار دهد.
نقش دولت در این زمینه باید به عنوان «یک تنظیم‌کننده بی‌طرف» باشد تا با خروج از قیمت‌گذاری دولتی، نظام عرضه و تقاضای بازار، کنترل قیمت‌ها را در دست گیرد.
در رابطه با اعتراضات سهامداران به موضوع «کاهش 3درصدی قیمت گندله»، مهدی کرباسیان، رییس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، از احتمال تجدیدنظر در ابلاغیه کاهش 3درصدی قیمت گندله خبر داد. در پی نامه سرگشاده‌یی که 800 سهامدار صنعت سنگ‌آهن خطاب به رییس‌جمهور خواستار عدم مداخله دولت در قیمت‌گذاری سنگ‌آهن شدند، مدیرعامل بورس تهران به همراه چند نماینده عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز معترض مداخله دولت در قیمت‌گذاری سنگ‌آهن شد. درهمین راستا، مهدی کرباسیان، رییس هیات عامل ایمیدرو نیز از احتمال تجدیدنظر در ابلاغیه کاهش 3درصدی قیمت گندله خبر داد. وی درخصوص ابلاغیه وزارت صنعت، معدن و تجارت مبنی بر تعیین قیمت گندله براساس 20درصد قیمت فروش شمش فولاد خوزستان گفت: این بخشنامه به صورت کلی به شرکت‌های سنگ‌آهنی ابلاغ شده است و احتمال تغییر آن وجود دارد. کرباسیان درخصوص دلایل بازنگری در این ابلاغیه به نظرات و پیشنهادات شرکت‌های سنگ‌آهنی و فولادی اشاره کرد که به معاونت معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت ارسال شده است. وی همچنین اعلام کرد: مقرر شده است عدم همخوانی قیمت‌های گندله و کنسانتره با آهن
اسفنجی نیز مجددا مورد بررسی قرار گیرد.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در واکنش به این سوال که «همزمان با کاهش قیمت محصولات فولادی در بازارهای جهانی، قیمت سنگ‌آهن نیز کاهش یافته و در این شرایط رکودی نباید بنیه تولیدکنندگان سنگ‌آهن را با تحمیل هزینه‌های شرکت‌های فولادی بیشتر تضعیف کرد»، گفت: «من با فعالان این صنعت کاملا موافق هستم که باید در این شرایط تمام صنایع مورد حمایت قرار گیرند؛ براین اساس به نظر می‌رسد که ابلاغیه اخیر مورد تجدیدنظر قرار گیرد.»
رکود سنگ‌آهن با تصمیمات غلط دولت
درهمین رابطه دبیر انجمن تولیدکنندگان سنگ‌آهن با بیان اینکه کاهش 3درصدی قیمت گندله سنگ‌آهن سهام شرکت‌های سنگ‌آهنی را تخریب می‌کند، تصریح کرد: «درحالی که قیمت جهانی فولاد هم کاهش پیدا کرده است، در فرمول محاسبه قیمت نیز قیمت گندله از 23درصد قیمت شمش فولاد به 20درصد کاهش پیدا کرده است که این امر بخش عمده‌یی از منابع فعالان سنگ‌آهن را از بین می‌برد و ارزش سهام شرکت‌ها را پایین می‌آورد.»
علیرضا سیاسی‌راد در گفت‌وگو با «تعادل»، بااشاره به سیاست‌های غلط دولت درحوزه معدن و به ویژه سنگ‌آهن طی 2سال اخیر اظهار کرد: «نه تنها این تصمیم‌گیری‌های وزارت صنعت کمکی به توسعه بخش معدن نکرده است، بلکه یکی از عوامل اصلی شکل‌گیری رکود درحوزه سنگ‌آهن، تصمیمات نابجایی است که طی دوسال اخیر اتخاذ شده است.»
وی با بیان اینکه قیمت سنگ‌آهن در بعضی فصول تا 70درصد کاهش پیدا کرد، افزود: «بخش عمده‌یی از معادن سنگ‌آهن کوچک و متوسط به تعطیلی کشیده شد و حجم صادرات سنگ‌آهن بین 50 تا 60درصد افت کرد.» سیاسی‌راد افزود: «درحال حاضر عدد قابل ملاحظه‌یی صادرات درحوزه سنگ‌آهن نداریم؛ این درحالی است که سنگ‌آهن دانه‌بندی شده در داخل مشتری ندارد و باید دراین حوزه صادرات صورت گیرد.»وی با اعتراض به دخالت بورس و وزارت صنعت در قیمت‌گذاری تصریح کرد: «ابلاغ جدید وزارت صنعت برای کاهش قیمت سنگ‌آهن از 23درصد به 20درصد قیمت شمش فولاد به سهامداران ضربه می‌زند و هیچ پیامد توسعه‌یی برای این بخش درپی نخواهد داشت. سیاست‌های دولت در این رابطه نباید به گونه‌یی باشد که برای حمایت از یک گروه یا رشته فعالیت خاص گروهی دیگر آسیب ببینند.»
بازبینی حقوق دولتی معادن سنگ‌آهن
دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان بااشاره به اعلام سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها مبنی بر بازبینی حقوق دولتی معادن سنگ‌آهن، تصریح کرد: «براین اساس حقوق دولتی مربوط به سال‌های 91، 92 و 93 که پیش‌تر پرداخت شده و تسویه‌حساب صورت گرفته، مجددا مورد بازبینی قرار گرفته و ارقام جدیدی از معدنکاران مطالبه شده که این امر خلاف قانون و مغایر با اهداف توسعه‌یی بخش معدن است.»
سیاسی‌راد افزود: «به عنوان نمونه، حقوق دولتی مربوط به سال91 به صورت قطعی و نه علی‌الحساب پرداخت شده و تسویه کامل صورت گرفته است؛ این درحالی است که ارقام جدیدی از فعالان سنگ‌آهن به عنوان حقوق دولتی مطالبه شده است که هیچ مبنای قانونی ندارد.»
وی با بیان اینکه بازبینی درحقوق دولتی معادن سنگ‌آهن حدود 3هفته پیش به معدنکاران ابلاغ شده است، اظهار کرد: «دراین رابطه انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن نامه‌یی به معاونت معدنی وزارت صنعت نوشته و مراتب اعتراض خود را اعلام کرده است. دراین خصوص انجمن سنگ‌آهن به صورت حقوقی پیگیر خواهد بود و به هیچ عنوان اجازه نخواهیم داد که تولیدکنندگان سنگ‌آهن مورد ظلم واقع شوند.»
دولت از قیمت‌گذاری کنار بکشد
درهمین حال عضو هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن معتقد است: «دولت باید در رابطه با تصمیم‌گیری‌های حوزه فولاد و سنگ‌آهن نقش تنظیم‌کننده و بی‌طرف داشته باشد و از مداخله در قیمت‌گذاری جلوگیری کند.»
سجاد غرقی در گفت‌وگو با «تعادل»، با بیان اینکه باید مناسبات بازار قیمت‌ها را تعیین کند، تصریح کرد: «دولت به گونه‌یی رفتار می‌کند که به ضرر یک بخش و به نفع بخش دیگر است. این نگرش هم با نقش بی‌طرفی دولت همخوانی ندارد و هم با مختصات توسعه‌یی صنعت مغایر است.» وی بااشاره به نقش ثبات قوانین در کاهش ریسک سرمایه‌گذاری، اظهار کرد: «تصمیمات عجولانه و برنامه‌ریزی نشده درحوزه سنگ‌آهن تولیدکنندگان را با تردید‌های بسیاری مواجه می‌کند و با کاهش سودآوری، معادن کوچک و متوسط را به چالش می‌کشد.»
غرقی درخصوص ابلاغیه سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها در رابطه با بازبینی حقوق دولتی معادن در سال91 اظهار کرد: «این امر باید هر 3سال یک‌بار و با مشورت و اطلاع بهره‌بردار صورت گیرد؛ این درحالی است که دولت در این زمینه، نه تنها از بخش خصوصی و تشکل‌ها نظرخواهی نکرده است، بلکه مبانی قانونی را نیز در این رابطه رعایت نکرده است.»
وی با بیان اینکه این روند سرمایه‌گذاران را با مشکل مواجه می‌کند، تصریح کرد: «هرگونه تصمیم‌گیری باید با مشورت و نظرسنجی از اعضای تشکل‌ها و نمایندگان بخش خصوصی انجام شود. درحوزه سنگ‌آهن نیز انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان وجود دارد که یک تشکل تخصصی و فراگیر است. از این‌رو باید نقش این تشکل در تصمیم‌گیری‌های حوزه سنگ‌آهن پررنگ‌تر دیده شود.»
