دیدبان جهانی کارآفرینی
وقتی صحبت از تشکل‌های بین‌المللی می‌شود معمولا بحث تشکل‌های اقتصادی با رویکردی صنفی مد نظر قرار می‌گیرد در حالی که تشکل‌های بین‌المللی وظایفی تحقیقاتی و مطالعاتی دارند. در این بین بعضی از تشکل‌ها اصولا با رویکرد تحقیقاتی شکل گرفته‌اند که در زمینه اقتصاد فعالیت‌های مهمی انجام می‌دهند. از جمله این تشکل‌ها می‌توان به دیدبان جهانی کارآفرینی اشاره کرد. دیدبان جهانی کارآفرینی Global Entrepreneurship Monitor = (GEM)
یک کنسرسیوم دانشگاهی مرکب از گروه‌های علمی - پژوهشی است که هدف اصلی آن ارزیابی و ارائه داده‌های پژوهشی معتبر در سطح بین‌المللی در خصوص فعالیت‌های کارآفرینانه است. داده‌های کمی و کیفی حاصله در گزارش‌های جهانی (GEM) منبع ارزشمندی از اطلاعات برای تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیرندگان کشورهای عضو است.
دیدبان جهانی کارآفرینی (GEM)، در سال ۱۹۹۷ میلادی با مشارکت کشورهای انگلیس، امریکا، فنلاند و ایرلند، دانشگاه بابسون و دانشکده کسب‌وکار لندن و با حمایت بنیاد کارآفرینی کافمن ایجاد شد. در سال ۲۰۰۵ میلادی، دانشگاه بابسون و دانشکده کسب وکار لندن، انجمنی مستقل نیز تحت عنوان انجمن پژوهش‌های کارآفرینی جهانی (GERA) برای سرپرستی فعالیت‌های (GEM)، تاسیس کردند. دیدبان جهانی کارآفرینی، یک کنسرسیوم دانشگاهی متشکل از تیم های علمی- پژوهشی است که ماموریت اصلی آن ارزیابی و ارائه داده‌های پژوهشی معتبر در سطح بین‌المللی در خصوص فعالیت‌های کارآفرینانه است. زیرا در دنیا تا قبل از تاسیس (GEM) داده‌های ارزشمند برای پژوهش در زمینه کارآفرینی در سطح ملی و بین‌المللی وجود نداشته است.
بطور کلی اهداف برنامه پژوهشی دیدبان جهانی کارآفرینی عبارتند از:
*سنجش و ارزیابی سطح فعالیت کارآفرینانه میان کشورهای عضو،
*کشف رابطه نظام‌مند میان کارآفرینی و رشد اقتصاد ملی،
*شناسایی عواملی موثر در توسعه کارآفرینی
دیدبان جهانی کارآفرینی با ارزیابی شاخص‌های استاندارد کارآفرینی و تحلیل فضای کسب‌وکار در کشورهای عضو، به نظام‌مندی رابطه بین کارآفرینی و رشد اقتصادی می‌پردازد. ارزیابی، تدوین و تبیین علمی شاخص‌های کارآفرینی و فضای کسب‌وکار، امکان تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری صحیح و برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت، میان مدت و بلندمدت توسعه کارآفرینی براساس شاخص‌های جهانی را برای کارشناسان، مدیران، سیاست‌گذاران و سرمایه‌گذاران فراهم می‌سازد.
با تلاش دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران و حمایت وزارت کار و امور اجتماعی، در سال ۱۳۸۶ (سال ۲۰۰۸ میلادی)، جمهوری اسلامی ایران به عنوان چهل و چهارمین کشور به (GEM) پیوست و دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران نماینده جمهوری اسلامی ایران در این سازمان جهانی شد. در سال ۱۳۸۷، تعداد ۴۳ کشور در برنامه پژوهشی دیدبان جهانی کارآفرینی (GEM) مشارکت داشته اندو در سال ۱۳۸۸ (۲۰۰۹)، با ورود ۸ عضو جدید (فلسطین خودگردان، سوریه
و...)، تعداد اعضای فعال این کنسرسیوم به ۵۱ کشور رسید. بر اساس نتایج برنامه ۲۰۰۸ (GEM)، رتبه ایران برحسب شاخص کارآفرینی نوپا (با ۲/۹ درصد) در بین ۴۲ کشور عضو (GEM)، برابر ۱۹ است. مجله علمی - پژوهشی مجله بین‌المللی پژوهش‌های جهانی کارآفرینی (ژورنال آو گلوبال انترپرنیورشیپ ریسرچ) نیز با همکاری دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران و دیدبان جهانی کارآفرینی، به سردبیری
نظام‌الدین فقیه وهیات تحریریه‌یی مرکب از چهره‌های شاخص این رشته در سطح بین‌المللی منتشر می‌شود.
در سازمان دیدبان جهان کارآفرینی از سه دسته شاخص زیر برای پایش وضعیت کارآفرینی استفاده می‌شود:
اول: شاخص‌های نگرشی، ادراکات، طرز تلقی و فکر هر کس در جامعه که به ویژگی‌های فردی هر کس بر می‌گردد.
دوم: فعالیت‌ها، شاخص‌ها و رفتارهای کارآفرینانه را اندازه‌گیری می‌کند.
سوم: نتایج کارآفرینی. نگرش و رفتاری دارید که یک خروجی از فعالیت‌های کارآفرینانه دارند. مثل ارزش اجتماعی که یک کارآفرینی ایجاد کرد. وضعیت ایران بر اساس شاخص‌های مختلف متفاوت است اما در کل در اکثر شاخص‌ها، از جمله قصد کارآفرینانه، توجه رسانه‌ای، قابلیت کارآفرینانه و انتظار رشد نسبت به سال‌های قبل پیشرفت داشته‌ایم. کارآفرینی یک کشور را براساس این شاخص‌ها اندازه‌گیری می‌کنند. کارآفرینان فرصت‌گرا وکارآفرینان اجباری دو شاخص مهم (GEM) هستند که ارزیابی می‌‌شوند. کارآفرینان فرصت‌گرا می‌توانند محرک توسعه اقتصادی کشور باشند و چرخ توسعه اقتصادی را به تحرک دربیاورند. در ایران این شاخص یک افزایش یک درصدی نسبت به سال گذشته داشته است. مهم‌ترین شاخص ارزیابی شده در دیدبان جهان کارآفرینی، کارآفرینی بین‌المللی است که در ایران امسال به 3درصد رسیده است و از جمله پاشنه آشیل‌های کارآفرینی در ایران است. یکی از نقطه ضعف‌های کارآفرینی در ایران کارآفرینی بین‌المللی است وچون خودش بازار بزرگی دارد، کارآفرینانش به فکر بازارهای جدید بیرون از کشور نیستند.
